Jump to content

Мартиника

From Vikipediya
Мартиника Департаменти
фр.Cоллеcтивитé Территориале де Мартиниқуэ
ШиорЛа cоллеcтиве ау сервиcе ду пайс
Мадҳия: Ансанм
Лоcатион оф Мартиника
Пойтахт Фор-де-Франс
Расмий тил(лар) Франсузча
Ҳукумат
• Президент кенгаши раиси
Серж Личими
• Префект
Станислас Казей
• Ташкил топган
1946-йил
Майдон
• Бутун
1,128 км2
Аҳоли
• 2020-йилги рўйхат
361 225 киши
• Зичлик 320/км2
Пул бирлиги Евро
Вақт минтақаси УТC−4:00
Қисқартма МҚ
Телефон префикси +596
Интернет домени .мқ

Мартиника (фр.Мартиниқуэ) — Кичик Антил ороллари архипелагининг марказий қисмидаги орол, Атлантика океанининг Кариб денгизида жойлашган. Маъмурий жиҳатдан Франсиянинг бу минтақаси ва айни пайтда денгиортидаги департаментдир (дéпартемент д’оутре-мер, ёки ДОМ). Префект томонидан бошқариладиган Бош кенгаш мавжуд. Мартиника Франсия Миллий Мажлисининг 4 аъзосини ва 2 та франсуз сенаторини сайлайди. Оролнинг пойтахти – Форт-де-Франс. Ҳудуди – 1128 км². 2011-йилги аҳолини рўйхатга олиш маълумотларига кўра, аҳоли 392 291 киши (асосан қора танлилар ва мулатлар яшайди).

Географик жойлашуви ва табиати

[edit | edit source]

Мартиника – Кариб денгизидаги Кичик Антил ороллари архипелагида, Шимолий ва Жанубий Америка оралиғида жойлашган. Пасттекисликлардан иборат водийда вулқонлар кўп. Фаол Монтан-Пеле вулқони 1851, 1902, 1930-йиллари ҳаракатга келган.

Иқлими - тропик, пассатли. Тез-тез довуллар бўлиб туради. Палма, қизил дарахт, манго, папаротниклар ўсади. Турли-туман қушлар (тўтиқуш, колибри), хашаротлар кўп.

Давлат тузилиши, сиёсий партиялари

[edit | edit source]

Франсиянинг Денгизорти департаменти. Давлат бошлиғи – Франсия президенти номидан префект. Ҳукумат бошлиғи - Бош кенгаш президенти. Мартиника 2 та округга бўлинади. Сиёсий партиялари: Франсия партияларининг маҳаллий бўлинмалари - Республикани қўллаб-қувватлаш бирлашмаси, Франсия социалистик партияси, Мартиника социалистик федерацияси, Мартиника коммунистик партияси, Мартиника кучи, Мартиника прогрессив партияси ва бошқалар.

Иқтисоди, транспорт коммуникациялари

[edit | edit source]

Иқтисодининг негизини қишлоқ хўжалиги ва туризм ташкил этади. Ром, шакар, полиграфия, тўкимачилик, семент, нефтни қайта ишлаш корхоналари мавжуд. Шакарқамиш, ананас, банан етиштирилади. Чорвачилик ва балиқчилик ривожланган. 2010-йилда ЙАИМ микдори 6153 млн (аҳоли жон бошига — 14500) долларни ташкил этган. Асосий савдо ҳамкорлари: Франсия, Германия, Италия, Буюк Британия, Гваделупа, Япония. Мартиникада Ламантен халқаро аэропорти мавжуд.

Тарихи

[edit | edit source]

1493-йили Х.Колумб кариблар яшаётган бу оролни кашф қилди. 1635-йилдан франсузлар босқини бошланди. Улар маҳаллий ҳинду қабилаларини кириб ташлаб, оролга африкалик қулларни олиб киришди. 1762 ва 1794—1815-йиллар инглиз мустамлакачилиги даври. 1848-йили қуллик бекор қилинган. 1946-йили Мартиника Франсиянинг денгизорти департаменти мақомини олди.

Манба

[edit | edit source]