1943

Ming yilliklar:	2-mingyillik
Asrlar:	19-asr; 20-asr ; 21-asr;
Oʻn yilliklar:	1920-lar; 1930-lar; 1940-lar; 1950-lar; 1960-lar;
Yillar:	1940; 1941; 1942; 1943; 1944; 1945; 1946;

1943

Voqealar

Amerikanskiy astronom Karl Seyfert vыdelil v otdelьnыy klass galaktiki s anomalьno aktivnыmi yadrami (seyfertovskie galaktiki). V nastoyaщee vremya schitaetsya, chto takaya aktivnostь vыzыvaetsya sverxmassivnыmi chyornыmi dыrami v yadrax etix galaktik.
Anglichanin Alan Tьyuring razrabatыvaet «Koloss», sekretnыy spetsializirovannыy kompьyuter, prednaznachennыy dlya rasshifrovki perexvachennыx soobщeniy nemetskix voysk.
Nachalo goda — Amerikanskiy kompьyuter «Mark I» uspeshno proshyol pervыe ispыtaniya.
19 yanvar - Obrazovana Ulьyanovskaya oblastь.
30 yanvar — V Stalingrade kapitulirovala 6-ya nemetskaya armiya; uslovnaya tochka pereloma v Velikoy otechestvennoy voyne.
26 yanvar — Obrazovana Kemerovskaya oblastь.
fevralь — Formirovanie Estonskogo legiona SS.
6 fevral — Obrazovana Kurganskaya oblastь.
aprelь — Provedenie gitlerovtsami v Minske karatelьnoy operatsii «Volshebnaya fleyta».
19 aprel — Nachalo antifashistskogo vosstaniya v varshavskom getto.
22 aprel — Alьbert Xofmann (Albert Hofmann) delaet pervoe soobщenie o gallyutsinogennыx svoystvax LSD.
16 may — Podavlenie antifashistskogo vosstaniya v varshavskom getto.
5 iyul — Nachalo nemetskogo nastupleniya v rayone Kurska; nachalo Kurskoy bitvы (bitva na Kurskoy duge), posledney (neudachnoy) strategicheskoy nastupatelьnoy operatsii nemtsev na Vostochnom fronte.
12 iyul — V rayone Proxorovki proizoshlo samoe krupnoe vstrechnoe tankovoe srajenie Vtoroy mirovoy voynы. Nachalo kontrnastupleniya sovetskix voysk v rayone Orla.
15 iyul — Nemtsы prekratili nastuplenie na Kurskoy duge, s etogo momenta strategicheskaya initsiativa na Vostochnom fronte okonchatelьno pereshla k Krasnoy armii.
avgust - sozdanie Moskovskogo gosudarstvennogo akademicheskogo simfonicheskogo orkestra
5-avgust - Ikkinchi jahon urushi vaqtidagi birinchi g'alaba salyuti otildi.
23 avgust — Okonchatelьno osvobojdyon Xarьkov.
24 sentyabr — Sovetskie voyska vzyali Smolensk.
6 noyabr — Sovetskie voyska vzyali Kiev.
22 noyabr — Provozglashenie nezavisimosti Livana.
28 noyabr — 1 dekabr - Tegeranskaya konferentsiya rukovoditeley trex soyuznыx vo 2-y mirovoy voyne derjav: SSSR (I. V. Stalin), SShA (F. Ruzvelьt) i Velikobritanii (U. Cherchillь); sostoyalasь v Tegerane (Iran).
14 dekabr — Utverjdyon novыy gimn SSSR (Muzыka A.V. Aleksandrova, slova S.V. Mixalkova, G.A.Elь-Registana).

Tugʻilganlar

Yana qarang: Turkum:1943-yilda tugʻilganlar

20 fevral — Aleksandr Pavlovich Aleksandrov, sovetskiy kosmonavt.
26 fevral — Kazimera Prunskene (Kazimiera Danutė Prunskienė), litovskaya politicheskaya deyatelьnitsa.
9 mart — Djef Raskin, kompьyuternыy spetsialist, sozdatelь kompьyutera Macintosh (um. 2005).
28 iyun — Klaus fon Klittsing, nemetskiy fizik, laureat Nobelevskoy premii.
6 sentyabr — Rodjer Uoters, britanskiy rok-muzыkant.
29 sentyabr — Lex Valensa (Lech Wałęsa),

polьskiy politicheskiy deyatelь, laureat Nobelevskoy premii mira 1983 goda, prezident Polьshi v 1990—1995.

6 dekabr — Oleg Grigorьev, russkiy poet i xudojnik.

Vafot etgan

Yana qarang: Turkum:1943-yilda vafot etganlar

26 yanvar — Nikolay Ivanovich Vavilov, uchyonыy-genetik, selektsioner.
14 fevral — David Gilьbert, nemetskiy matematik.
28 mart — Sergey Vasilьevich Raxmaninov, velikiy russkiy kompozitor.

Nobelevskie premii

Fizika — Otto Shtern — «Vklad v razvitie metoda molekulyarnыx puchkov i otkrыtie i izmerenie magnitnogo momenta protona».
Ximiya —
Meditsina i fiziologiya —
Literatura —
Premiya mira —

Bu maqola ruscha yozilgan.
	Iltimos, maqolani oʻzbek tiliga tarjima qiling.