Darmshtadtiy(Ds) – Mendeleyev davriy sistemasining bir yuz oʻninchi sunʼiy tarzda olingan transuran element. Germaniyada, Darmshtaddagi „Ogʻir Ion Tadqiqotiga ixtisoslashgan institut(GSI)“ dagi olimlar 1995-yili 110-element atomlari qoʻrgoshin-208 va nikel-62 qoʻshilishidan kelib chiqishini eʼlon qildi. 110-element atomlari 269 g/mol atom massasiga teng edi va 260 mikrosoniyada (1 mikrosoniya =1/10⁶ soniya) geliy atom yadrolari tarqashi natijasida Hs(165) atomlarida chiriydi. 110-element GSI joylashgan Germaniya shahridan keyin Darmshtiy deb nomlandi. Darmshtadiyning boshqa bir qancha izotoplari mavjud, eng uzoq chiriydigani-Ds(281) va unda kimyoviy reaksiyada konsentratsiya yarim miqdoriga pasayishi taxminan 20 soniya. Uning kimyoviy xossasi Pt nikiga oʻxshab ketishi mumkin. Yadrodagi umumiy proton va neytronlar umumiy soni: 281 Atom massa: 281,1620 g/mol Elektron: 110 Guruh: 10 Proton: 110 Davr: 7 Neytron: 171 Elementning har bir qobigʻi: K2,L8,M18,N32,O32,P16,Q2 Elektron tuzilishi: 1s²2s²2p⁶3s²3d¹⁰4s²4p⁶4d¹⁰5s²5p⁶4f¹⁴5d¹⁰6s²6p⁶5f¹⁴6d⁹7s² Atom radius: 132 pm Zichlik: 34,8 g/mol Kovalent radius: 128 pm Palla, faza: qattiq Kristal struktura : markaziy kubik Izotoplar: Ds(281) & Ds(279) Ayni paytda Ds faqat tadqiqot uchun ishlatiladi.

Manbalar

tahrir