Nädir şah
Nädir şah äzärb. Nadir şah Əfşar, farsı نادر شاه — Nâdir Šâh | |||
| |||
---|---|---|---|
aña qädär: | Abbas III | ||
däwamçısı: | Şah Ädip | ||
Dine: | İslam | ||
Tuu: | 22 oktäber 1688, Deregöz, Xorasan | ||
Ülem: | 20 iyün 1747, Xabuşan, Xorasan |
Nädir şah Äfşar yä Nadir şah (äzerb. Nadir şah Əfşar, farsı نادر شاه — Nâdir Šâh) - ğäskär başlığı, İran şahı (1736-1747), Äfşärid dinastiäsenä nigez saluçı.
Suğış qazanışları
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Nädir şah yawları näticäsendä zur İmperiä kilep çıqqan, anıñ eçendä Ärmänstan, Äzärbaycan, Görcistan, Dağstan, Äfğänstan, Belucistan, Xiwa häm Boxara xanlıqları bulğan.
1737-1738 yıllarda Nädir şah Tönyaq Hindstanına höcüm yasağan, 1739 yılda Böyek Mogollar İmperiäseneñ başqalasınıñ - Dähli şähären basıp alğan.
Tärcemäi xäle
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Nädir şah törki ıruğı - äfşärä näselennän kilep çıqqan.
1722 äfğän ğäskärläre İrannı basıp ala.
1726 yılda Nädir äfğän ilbasarlarına qarşı suğış başlıy.
1729-1730 yılda Nädir şah İrannı äfğän basıp aluçılardan azat itä.
Könbatış çiklären saqlar öçen Törkiägä qarşı suğış başlıy.
1732 yılda Nädir Rusiä belän Solıx kileşüen tözi.
1740 yılda Nädir Abbas III nı bärep töşerä häm üzenne şahinşah itep iğlan itä.
Soñğı yıllarda Dähli şähären häm Tönyaq Qawqaznı basıp alğannan soñ suğış uñışsızlıqlar başlana.
1747 yılda farsı tüntäreleş näticäsendä Nädir şah üterelgän bulğan. Tüntäreleş ber ğäskär başlığı Säläx biy citäklägän. Yaña saylanğan xan Ali bula.
Ädäbiät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Michael Axworthy, The Sword of Persia: Nader Shah, from Tribal Warrior to Conquering Tyrant 348 pages Publisher: I.B. Tauris 26 July 2006 — ISBN 1-85043-706-8 (ингл.)
- Malcolm, «Hist. de Perse» (III, 49—165; на стр. 65 указаны источники для истории Н.).
- Nadir Shah’s portrait
- History of Iran: Afsharid Dynasty (Nader Shah)
- Biography of Nadir Shah Afshar "The Persian Napoleon"
- Nader Shah Mausoleum and Museum
- Nader Shah
- В. Гаджиев, С. Мусаев. История Дагестана. Хронология.
- Рыжов К. В. Все монархи мира: Мусульманский Восток. XV—XX вв.: Справочник. — М.: Вече, 2004. — 544 с. 2014 елның 26 июль көнендә архивланган.