Кубера
Кубе́ра ((Санскрит телендә:कुबेर) — мөгаен, «гамьсез тәнгә ия»), яки Виттешвара, — бер күзле байлык Ходае һәм ак тәнле Төньяк хуҗасы (махараджа) (Локапалаларның берсе), якшаларның, киннарларларның һәм гухьякаларның хөкемдары, дхармапала.
Биджа Мантра
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Om Shreem Om Hreem Shreem Hreem Kleem Shreem Kleem Vitteswaraaya Namah[1]
Исемнәре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Кубераның төрле исемнәре: Тибетта — Дзамбала (Намсарай), Җәйничелектә — Саркванубхути, Буддачылыкта — Вайшравана, Монголиядә һәм и Бурятиядә — Намсрэ[2], Япониядә — Бисямонтэн.
Килеп чыгышы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Бөек риши Пуластьяның оныгы, Вишраваса олы фикер иясенең улы (моннан аның икенче исеме — Вайшравана) һәм Равананың абыйсы. Башта Кубера хтоник Илаһ булган һәм җир һәм таулар белән ассоцииацияләнгән булган. Вакыт узу белән ул муллылык Илаһына охшаш кыяфәткә ия була башлаган.
Риваятьләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Күп еллар буена Кубера кырыс аскеза башкарган, моңа бүләк итеп Брахма аңа үлемсезлек биргән һәм аны җирдә яшерелгән хәзинәләр сакчысы, байлык Илаһы иткән. Моннан тыш Брахма Куберага резиденциясе өчен Шри-Ланка (Цейлон) утравын һәм оча торган арбаны Вимананы бүләк иткән. Соңыннан Равана Ланканы яулап алгач һәм шуннан Кубераны кугач, Кубера резиденциясен Кайлаш тавында Алакапурига күчергән.
Иконография
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Кубераны ак кар төстәге арсланда утырган итеп, алтынсу сары төстәге зур тән белән һәм ярсулы бит кыяфәте белән сурәтлиләр. Аның башында кызыл, зәңгәр һәм яшел төстәге асылташлар белән диадема, ә колакларында — алкалар. Баш тирәли кызыл периметр белән яшел нимб. Уң кулында ул җиңү байрагын (зонтиксыман байрак, санскp. dhvaja) тота, ә сул кулда — Мангустны, бу муллык һәм байлыкка бәйле хайван, ул асылташлар белән коса. Шулай ук Вайшравана алтын балыклар, кабырчыклар, зиннәтле вазалар, лотос чәчәкләре һәм тәгәрмәч белән сурәтләнә.