Игезәкләр йолдызлыгы

Җәүза
Җәүза сурәтне зурайтырга өчен чиртегез
Латинча исем	Gemini (иял. к.: Geminorum)
Кыскартма	Gem
Нигез	игезәкләр
Туры калкулык	5^h 53^m тан 8^h 00^m кача
Авышлык	+10° тан +35° 30′ кача
Мәйдан	514 кв. градус (30 урын)
Иң якты йолдызлар (зурлык < 3^m)	Поллукс (β) — 1,16^m Кастор (α) — 1,59^m Әлһәнга (γ) — 1,93^m μ Gem — 2,87^m Мәбсута (ε) — 2,98^m
Метеор агымнары	Геминилар Ро-Геминилар
Янәшә йолдызлыклар	Саратан Кече Эт Бермөгез Орион Сәвер Йөкче Селәүсен
Йолдызлык +90° тан −54° кача киңлекләрендә күренә. Русия территориясендә иң яхшы күренүчәнлек вакыты — дᴎкәбеp–гыйнвар.

Җәүза йолдызлыгы (гарәп. جوزا‎ — «бәйле»^[1]; шулай ук Игезәкләр йолдызлыгы; бор. төрк. Arqudaq, Ärändiz, Qoz,^[2] лат. Gemini) — күк йөзенең төньяк ярымшарындагы зодиак йолдызлыгы. Аның иң якты йолдызлары: Поллукс (β) һәм Кастор (α) +1,16^m һәм +1,59^m күренмә йолдызча зурлыктагы.

Гадәттә, Кояш 20 июньнән 20 июльгә кадәр Җәүзә йолдызлыгында була. Иң яхшы күренүчәнлек шартлары дᴎкәбеp–гыйнвар айларында. Россиянең бөтен территориясендә күренә.

Тарих һәм исемнәр

Җәүза исеме белән Орион йолдызлыгыны да атадылар.

Искәрмәләр

↑ Җәүза — игезәкләр (зодиак тамгасы, май ае тамгасы). — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 778.
↑ https://www.google.de/books/edition/A_Dictionary_of_Early_Middle_Turkic/roCjEAAAQBAJ?hl=ru&gbpv=1&dq=A+Dictionary+of+Early+Middle+Turkic+-+Hendrik+Boeschoten+-+2022&printsec=frontcover

Зодиак йолдызлыклары

Еланлы йолдызлыгы зодиак йолдызлыкларына керми, әмма Кояш аннан үтеп бара

Калып:Җәүза йолдызлары

[1] Җәүза — игезәкләр (зодиак тамгасы, май ае тамгасы). — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 778.

[2] ttps://www.google.de/books/edition/A_Dictionary_of_Early_Middle_Turkic/roCjEAAAQBAJ?hl=ru&gbpv=1&dq=A+Dictionary+of+Early+Middle+Turkic+-+Hendrik+Boeschoten+-+2022&printsec=frontcover

[1]

[2]

к б ү Әбүрәйхан әл-Бирунинең «Мәсгуд кануны» зайичәсендәге йолдызлыклары
21 төньяк	Дөббеләсгар (Кече Җидегән) \| Дөббеләкбәр (Зур Җидегән) \| Аждаһа \| Кефей / Янучан \| Кычкыручы / Улаучы (Үгезкөтүче) \| Хәер Табагы (Төньяк Таҗ) \| Тезләнүче (Геркулес) \| Лира / Кимвал \| Таир / Дөҗаҗ (Аккош) \| Зателкөрси (Кассиопея) \| Персей / Хамил Рәэселгул \| Тезген Тотучы (Олаучы) \| Еланнарны Тылсымлаучы (Еланлы) \| Хәйя (Елан) \| Сәһем / Туку Станы (Ук) \| Каракош \| Дельфин \| Кыйтгателфәрәс (Кече Ат) \| Фәрәселзөлҗәнах (Пегас) \| Андромеда \| Мөсәлләс (Өчпочмак)
12 зодиак	Кәбәш / Хәмәл \| Сәвер \| Тәваэман (Җәүза) \| Саратан \| Әсәт \| Газраэ (Сөмбелә) \| Мизан \| Гакрәп \| Рами / Кавәс \| Җәди \| Сакыйбелмаэ / Дәлү \| Сәмәкәтан (Хут)
15 көньяк	Кит / Сәбгелбәхер \| Җәббар / Җәүза (Орион) \| Нәһер (Эридан) \| Әрнәб (Куян) \| Кәлбеләкбәр (Зур Эт) \| Кәлбелмөкаддәм (Кече Эт) \| Сәфинә (Арго Корабы) \| Шөҗаг (Су Аҗдаһасы) \| Табак \| Гораб (Козгын) \| Кентавр \| Сәбгъ (Бүре) \| Төтәсләвеч (Корбан Чалу Урыны) \| Таҗ (Көньяк Таҗ) \| Хут (Көньяк Балык)