Эчтәлеккә күчү

Маҗар теле

Сылтамалар өстәү
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Маҗар теле latin yazuında])
21 мар 2023, 09:48 юрамасы; Nurbot (бәхәс | кертем) (→top: clean up, replaced: Аурупа → Европа (2) using AWB)
(аерма) ← Искерәк юрама | Соңгы юрама (аерма) | Яңа юрама → (аерма)
Маҗар теле
Үзисем:

Magyar nyelv

Илләр:

Маҗарстан, Румыния, Словакия, Украина, Сербия, Хорватия, Австрия, Словения

Рәсми халәт:

Маҗарстан, Европа берлеге, Сербиядәге Воеводина

Күзәтүдә тора:

Институт лингвистики венгерской Академии наук[d]

Сөйләшүчеләр саны:

14 млн

Дәрәҗә:

–

Халәт:

иминлектә[d][1]

 Классификация
Төркем:

Урал телләре гаиләсе

Язу:

венгерский алфавит[d], латин язуы һәм венгерские руны[d]

Тел кодлары
ГОСТ 7.75–97:

вен 133

ISO 639-1:

hu[2]

ISO 639-2:

hun[2]

ISO 639-3:

hun[2]

Маҗар теле яки венгр теле – маҗар халкының туган теле, манси һәм хант телләре белән беррәттән фин-угыр гаиләсенең угыр төркеменә керә. Европада маҗар теленә иң якын телләр булып Фин һәм Эстон телләре тора.

Венгр теле сузык авазларның уникаль фонетикасы белән игътибарны җәлеп итә.

Таралышы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Бу телдә, Маҗарстаннан кала, Украинаның Карпат арты өлкәсендә, Сербиядәге Воеводинада, Румыниядәге Трансильваниядә, Словакиядә, Хорватия һәм Словениядә дә сөйләшәләр.

Гади сүзләр таблицасы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Башка фин-угыр телләре белән чагыштырма таблица:

ай яңа әни апа төн борын өч кара кызыл сары яшел бүре
Маҗар теле hónap új anya lánytestvér éj orr három fekete vörös, piros sárga zöld farkas
Башка фин-угыр телләре
Фин теле kuu uusi äiti sisar, sisko yö nenä, nokka (томшык) kolme musta punainen keltainen vihreä susi
Коми теле тӧлысь выль мам чой вой ныр куим сьӧд гӧрд виж турунвиж кӧин
Коми-пермь теле месяц, тӧлісь виль мамö сой ой ныр куим сьӧд гӧрд веж зелёнӧй, турунвеж кӧин
ар теле толэзь выль мумы, нэнэ, анай сузэр уй ныр куинь сьӧд горд ӵуж вож кион
Чирмеш теле тылзе у ава ака, шÿжар йÿд нер кум шем йошкар саре ужар пире
Эрзә теле ков од ава патяй ве судо, нерь (хайваннарга кулланыла) колмо раужо якстере ожо пижэ верьгиз
Мукшы теле ков од тядяй сазор ве шалкха колма равжа якстерь тюжя пиже врьгаз
Вепс теле ku uz’ mam sizar ö nena koume must rusked pakuine vihand, viher händikaz
Карел теле kuu uuzi emä, muamo sizär, čikko yö nenä, nokka (томшык) kolme mušta ruskie keldaine vihrie hukka
Эст теле kuu uus ema õde, sõsar öö nina, nokk (томшык) kolm must punane kollane roheline hunt
Лив теле kū ūž jemā; ǟma sõzār īe nanā kuolm mustā punni vīri ōļaz; mõltsi suž [3]
Ижор теле kuu uuz emoi siar öö nenä kolt mussa punnain keltain haljaz, rohoin suzi [4]
Вод теле kuu vassõn emä sõzar yy nenä, nokka (томшык) kõlmõd, kõm mussa kauniz kõltain rohoin susi [5]
Саам теле ма̅нн о̅дт е̅ннҍ вуэррьпенҍ ыйй нюннҍ ко̅ллм чо̅а̅ххпесь ру̅ппьсесь руччкесь руэнн, руэнас пальтӭсь, чиррм, скуммьп
Манси теле э̅тпос йильпи сянь, а̅ӈкв уст. у̅вси, яныг яга̅ги (старшая); йигирись, мань яга̅ги, э̅сь (младшая) э̅т, э̅ти нёл ху̅рум (χūrəm) сэ̅мыл вы̅гыр, келп восьрамхарпа ня̅рппум оспа ха̅йтнут, са̅лыпурнуй, салыуй [6]
Ханты теле тылщ илуп анки упи атл нюл хэлум питы вырты вусы няртурн пастывой

Тышкы сылтамалар

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шулай ук карагыз

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Portal icon Тел порталы
Portal icon Тел белеме порталы
Википедия
Википедия

Википедиянең
венгер телендә бүлеге бар!
hu:Kezdőlap

  1. ↑ Красная книга языков ЮНЕСКО
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Language
  3. ↑ Šuvcāne V., Ernštreite I, Latviešu-lībiešu-angļu sarunvārdnīca, 1999, 9984-771-74-1, 69, archived from the original on 2007-01-23, retrieved 2020-03-12 
  4. ↑ Чернявский В.,Ижорский язык (Самоучитель),2005
  5. ↑ Чернявский В.,Водский язык (Самоучитель),2005, 162
  6. ↑ Афанасьева К.В.,Русско-мансийский тематический словарь
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Маҗар_теле&oldid=3822068