Yafa Antlaşması (1192)
Yafa Antlaşması, daha nadiren Ramla Antlaşması[1][2][3] veya 1192 antlaşması[4] olarak anılır, Haçlı Seferleri sırasında kabul edilen bir ateşkestir. 1[1] veya 2 Eylül 1192 A.D. (20 Şaban 588 H.) tarihinde Müslüman hükümdar Selahaddin Eyyubi ile İngiltere Kralı Aslan Yürekli Richard arasında, Temmuz-Ağustos 1192 Yafa Muharebesi'nden kısa bir süre sonra imzalanmıştır. İbelinli Balian'ın yardımıyla müzakere edilen anlaşma, iki ordu arasında üç yıllık bir ateşkesi garanti ediyordu. Bu antlaşma Üçüncü Haçlı Seferi'ni sona erdirmiştir.
Hükümler
[değiştir | kaynağı değiştir]Anlaşma esas olarak iki ana konuyu ele alıyordu: Kudüs'ün statüsü ve Hristiyanların hac hakları ve Haçlı devletinin Kutsal Topraklar'daki egemenliğinin kapsamı. İlk olarak anlaşma, Kudüs'ün İslam kontrol altında kalacağını ve Hristiyan hac ziyaretlerine açık olacağını belirterek Hristiyanların ve Müslümanların Filistin üzerinden güvenli geçişini garanti ediyordu. İkinci konu, Hristiyanların Sur'dan Yafa'ya kadar olan sahili elinde tutarak, 1187'de topraklarının neredeyse tamamını kaybeden Latin krallığını adeta bu iki şehir arasında uzanan bir kıyı şeridine indirgeyecekleri belirtiliyordu. Aşkelon'un surları yıkılacak ve kasaba Selahaddin'e geri verilecekti.
Ne Selahaddin Eyyubi ne de Kral Richard genel anlaşmadan memnun değildi ama başka seçenekleri de yoktu. İslami hükümdar, denemeler ve savaş masrafları nedeniyle zayıflamıştı ve her ikisi de kendi krallıklarına yönelik tehditlerle uğraşmak zorunda kalmıştı. Richard, 9 Ekim 1192'de Akka'dan ayrılmıştır.
Denenen anlaşmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Akka Kuşatması'nın ardından Kral Richard ve Selahaddin, Üçüncü Haçlı Seferi'nin sonuçlandırılması konusunda bir dizi görüşme yaptılar. Bu mektuplar genellikle dini mülkiyet ve Kudüs'ün mülkiyet hakkına kimin sahip olduğu konusunda tartışmalar içeriyordu. Bu girişimlerin hiçbiri aslında gerçek bir ateşkesle sonuçlanmadı. Bu görüşmeler, yokluğuyla kaçınılmaz olarak dağılan ülkesine dönme ihtiyacı olan Kral Aslan Yürekli Richard'ın Yafa Antlaşması'nın oluşturulmasına kadar sürdü.[5]
1229 antlaşmasından fark
[değiştir | kaynağı değiştir]1229'da, biri Tell el-Ajjul'da, diğeri Yafa'da olmak üzere benzer bir ikili anlaşma imzalandı ve bunlar birlikte Altıncı Haçlı Seferi'ni sona erdirmiştir. Tell Ajjul ve Yafa anlaşmaları, Mısır, Suriye ve çeşitli küçük beyliklerin rakip Eyyubi hükümdarları arasındaki toprak anlaşmazlıklarını çözmüş ve Mısır Sultanı El-Kamil'in Altıncı Haçlı Seferi'nin lideri İmparator II. Friedrich ile diplomatik bir anlaşma yapmasına izin vermiştir.[6][7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b El-Sayed, Ali Ahmed Mohamed (2017). Islamic Awqaf related to Peace-Building Among Nations: Tamim Al-Dari Hospice as a Model. Relations between East and West: Various Studies: Medieval and Contemporary Ages. Kahire: Dar al-Kitab al-Gamey. ss. 45-74 [60]. 21 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020.
- ^ Stark, Rodney (2009). God's Battalions: The Case for the Crusades (PDF). digital. Harper Collins e-books. s. 115. ISBN 978-0-06-194298-3. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Haziran 2020.
- ^ Lane-Poole, Stanley (1901). A History of Egypt in the Middle Ages. VI, The Middle Ages. Londra: Methuen & Co. s. 213. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020.
- ^ Amitai, Reuven (Temmuz 2017). Conermann, Stephan; Walker, Bethany (Ed.). "The Development of a Muslim City in Palestine: Gaza under the Mamluks" (PDF). ASK Working Paper 28. Bonn: University of Bonn, Annemarie Schimmel Kolleg: History and Society during the Mamluk Era (1250–1517). s. 5. ISSN 2193-925X. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020.
- ^ Lane-Poole, Stanley (2007) [Original in 1898]. Saladin and the Fall of the Kingdom of Jerusalem (İngilizce). The Other Press. ISBN 978-9839541557.
- ^ Adrian J. Boas (2001). Jerusalem in the Time of the Crusades: Society, Landscape and Art in the Holy City Under Frankish Rule. Londra: Routledge. s. 1. ISBN 978-0415230001. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2015.
- ^ Humphreys, R. Stephen (1977). From Saladin to the Mongols: The Ayyubids of Damascus 1193–1260. State University of New York (SUNY) Press. ss. 197-198. ISBN 0873952634. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2015.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Richard, Jean (1999). The Crusades, p. 328. ISBN 978-0521625661
- Tyerman, Christopher. The Crusades. pp. 461, 471 [ISBN eksik]
- Riley-Smith, Jonathan. The Crusades, p. 146 [ISBN eksik]
- Axelrod, Alan and Charles L. Phillips, editors. "Encyclopedia of Historical Treaties and Alliances, Vol. 1". Zenda Inc., New York, 2001. 0816030901.Şablon:Page?