İçeriğe atla

Tarantula Bulutsusu

Koordinat:Sky map 05sa 38d 38s; -69º 05.7' 60″
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tarantula Bulutsusu
Bulutsu
HUT tarafından elde edilmiş Tarantula Bulutsusu fotoğrafı.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızKılıçbalığı
Sağ açıklık (α)05sa 38d 38s[1]
Dik açıklık (δ)-69° 05.7′ 60″[1]
Görünür büyüklük (V)+8[2]
Görünür boyutlar (V)40′ × 25′[2]
Özellikler
Uzaklık180 ± 10 k Iy (49 ± 3[2][3] k pc)
Yarıçap (r)500 Iy
Dikkate değer özelliklerBMB içerisinde.
Keşif
Nicolas Louis de Lacaille (1751)
Katalog belirtmeleri
NGC 2070 • ESO 57-EN6 • GC 1269 • h 2941
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri

Tarantula Bulutsusu (ayrıca 30 Doradus veya NGC 2070 olarak da bilinir), Büyük Macellan Bulutu içerisindeki bir H II bölgesidir. İlk başta bir yıldız olarak kayıtlara geçmiş olan 30 Doradus, 1751 yılında Nicolas Louis de Lacaille tarafından bulutsu olarak tanımlanmıştır.

Tarantula Bulutsusu'nun görünür büyüklüğü 8 kadirdir. Kılıçbalığı takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 180.000 ışık yılı uzaklıkta yer alır. Şayet Tarantula Bulutsusu 1500 ışık yılı uzaklığıyla Dünyamıza en yakın yıldız oluşum bölgesi olan Avcı bulutsusu ile aynı uzaklıkta olsaydı, gökyüzünde 30 derecelik (60 dolunay büyüklüğünde) bir alanı kaplayacak kadar büyük görünecekti.

Tarantula Bulutsusu'nun kalbi. Kaynak: ESO

Son derece büyük bir görünüme sahip olan Tarantula Bulutsusu'nun kalbinde enerji yüklü gazlardan meydana gelmiş devasa kabarcıklar, koyu renkli tozdan meydana gelmiş uzun iplikçikler ve aşırı derecede büyük kütleli yıldızlar bulunmaktadır. Bu kalbin merkezinde ise bir zamanlar tek bir yıldız olduğu düşünülecek kadar birbirine yakın durumda yıldızlar içeren bir küme yer almaktadır. R136a veya NGC 2070 olarak numaralandırılmış olan bu küme, çok sayıda sıcak genç yıldıza ev sahipliği yapmaktadır. Bu yıldızlardan gelen enerji yüklü ışık bulutsu gazını sürekli olarak iyonlaştırırken, enerji yüklü parçacık rüzgarları ise kabarcıkları şişirip, birbirine dolanmış iplikçikleri ayırmaktadır. 30 Doradus olarak da bilinen Tarantula Bulutsusu, Yerel Grup içerisindeki bilinen en büyük yıldız oluşum bölgelerinden biri olup, her birkaç milyon yılda bir alışılmadık ölçüde güçlü bir yıldız oluşumuna sahne olmaktadır.

Bu bölgede, süpernova kalıntıları ve bir karanlık bulutsu yer almasına rağmen, kırmızı ve pembe renklerdeki gaz büyük kütleli bir salma bulutsusuna işaret etmektedir. Bulutsunun çevresinde genç yıldız kümeleri, lifler ve kabarcık biçimindeki bulutların yanı sıra, başka yıldız oluşum bölgeleri de bulunmaktadır. Çağdaş zamanlarda meydana gelen en yakın süpernova SN 1987A'nın küçük ama genişleyen kalıntısı ise bulutsunun merkezi yakınında yer almaktadır.

Tarantula Bulutsusu – JWST (6 Eylül 2022)
NIRCam görüntüsü
MIRI görüntüsü

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "SIMBAD Astronomical Database". Tarantula Nebula için sonuçlar. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2006. 
  2. ^ a b c "SEDS Students for the Exploration and Development of Space". Tarantula Nebula için sonuçlar. 3 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2007. 
  3. ^ Lebouteiller, V.; Bernard-Salas, J.; Brandl, B.; Whelan, D. G.; Wu, Yanling; Charmandaris, V.; Devost, D.; Houck, J. R. (Haziran 2008), "Chemical Composition and Mixing in Giant H II Regions: NGC 3603, 30 Doradus, and N66", The Astrophysical Journal, 680 (1), ss. 398-419, doi:10.1086/587503, 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 11 Mayıs 2009 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Tarantula Bulutsusu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Liste

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tarantula_Bulutsusu&oldid=32552610" sayfasından alınmıştır