PepsiCo
Tip | Halka açık |
---|---|
Endüstri | İçecek ve yiyecek |
Kuruluş | 1806 |
Kurucu | Donald Kendall Herman Lay |
Genel merkezi | |
Hizmet alanları | Dünya çapında |
Önemli kişiler | Ramon Laguarta (Chairman ve CEO) |
Ürün | Meşrubat, meyve suyu, patates cipsi, enerji içeceği |
Gelir | US$ 63.05 milyar (2015)[1] |
Net gelir | US$ 5.5 milyar (2015) |
Alt kuruluş(lar) | Frito-Lay,Tropicana |
Çalışan sayısı | 263,000 (2015) |
Web sitesi | Resmi sayfası |
PepsiCo, New York merkezli bir Amerikan çok uluslu gıda ve içecek şirketi. Üretim, pazarlama ve dağıtım hizmetleri sunar. PepsiCo, 1965 yılında Pepsi ve Frito-Lay'in birleşmesi ile kurulmuştur.
2015 yılında PepsiCo'nun 22 markası dünyanın 200 ülkesinde minimum 1 milyar $ perakende satış gerçekleştirmiş ve şirketin 60 milyar $'dan fazla yıllık net gelirleri ile sonuçlanmıştır. Net gelire dayanarak, PepsiCo dünyanın ikinci büyük gıda ve içecek şirketidir. Kuzey Amerika içinde, PepsiCo en büyük gıda ve içecek şirketi olarak sıralanır. Şirketin en büyük hissedarları Capital Research Global Investors (%3,9), Barclays Global Investorsdur (%3,5). Şirketin dünya çapında Ahmad Hamad Al Gosaibi & Brothers, AmBev, Baghdad Soft Drinks Co, Brasserie Nationale d'Haïti, Britvic, Buffalo Rock, Cerveza Quilmes, Pepsi Philippines, PepsiAmericas, Retail, Wholesale and Department Store Union, Local 558 v Pepsi-Cola Canada Beverages (West) Ltd, The Pepsi Bottling Group gibi şişeleyicileri mevcuttur.
Indra Nooyi Krishnamurthy 2006 yılından bu yana PepsiCo CEO'sudur ve şirket 2011 itibarıyla dünya çapında yaklaşık 297.000 kişiyi istihdam etmiştir. Şirketin içecek dağıtım ve şişeleme işi PepsiCo'nun yanı sıra bazı bölgelerde lisanslı şişeleyiciler tarafından yürütülmektedir. Pepsi en büyük rakibi Coca-Cola'dan, dünyada üretim tesisi olarak 2 kat daha büyük ve fazla tesisi vardır, dünyada tüm ülkelerde pepsi daha yaygındır, satış olarak pepsi en az 1,5 kat daha fazla satış yapmaktadır, fakat Pepsi reklama daha fazla yatırım yaptığı için net karda Coca-Cola biraz daha öndedir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Pepsi meşrubatının reçetesi eczacı ve sanayici Caleb Bradham tarafından New Bern, Kuzey Karolina'da 1880'lerde geliştirilmiştir. 1898 yılında ismini "Pepsi" koyan Caleb popüler bir nesne olması sonucunda 1902 yılında Pepsi-Cola Şirketini kurdu ve 1903 yılında onun tarifi için patentini aldı. Şirket 8 Haziran 1931 yılında iflas tehlikesi ile yüz yüze kaldı ve şurup tarifi Maryland'ın Baltimore şehrinde bir şurup üretim iş sahibi Charles Guth tarafından satın alındı. Guth ayrıca "Loft Incorporated" şeker üreticisi başkanı oldu ve o şurubu formüle etmek şirketin laboratuvarları ve kimyager teknolojisinden kullandı. İlk önce otomatik makinelerde bir şişide 6 ons olmakla 5 sente, daha sonra aynı fiyata 12 ons Pepsi satmaya başladı. Bu, büyük ekonomik krizde çok büyük başarı verdi. O daha sonra birçok dükkân ve restoranlar zinciri ile Pepsi'yi teşvik etmek ve ürünlerini satmak konusunda sözleşti. Böylece ürün piyasaya girdi. 1960'ların başında Pepsi-Cola'nın ürün hatları Diet Pepsi'nin (Pepsi Light) oluşturulması ve Mountain Dew'in satın alma ile genişletildi. 1965 yılında, Pepsi-Cola Şirketi kurulduğu anda, PepsiCo Delaware eyaletinde anonim kuruldu ve Manhattan'da merkez binaya taşındı. 1965 yılında Pepsi Frito-Lay ile birleşti ve PepsiCo şirketi kuruldu. Şirketin merkezi 1970 yılında Purchase, New York'a taşındı ve 1986 yılında PepsiCo Kuzey Carolina eyaletinde tekrar oluşturuldu.
Şirketin gelişmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]1970 ve 1990'ların arasında, PepsiCo paketlenmiş yiyecek ve içecek markalarının satışını işletmeleri satın alma yoluyla genişletti; böylece şirketin kendi aperitif yiyecek ve içecek hatları üzerinde odaklanıyordu. Pizza Hut, Taco Bell, KFC, Hot 'n Now, D'Angelo Sandwich Shops, East Side Mario, Chevys Fresh Mex, California Pizza Kitchen, Stolicnaya, Wilson Sporting Goods ve North American Van Lines gibi zincirler eskiden PepsiCo'nun bünyesinde olmuştur.
PepsiCo meşrubat ve çerez ötesinde faaliyetlerini genişletmeye başlattı. 1997 yılında restoran zincirlerinin elden çıkarmaları sonucunda, birden büyük ölçekli satın almalar ile takip edildi. PepsiCo portakal suyu şirketi Tropicana'yı 1998 yılında satın aldı. 2001 yılında Quaker Oats Company yulaf firmasını ve SoBe şirketini 2001 yılında bünyesine kattı. PepsiCo Kuzey Amerika'daki en büyük iki şişeleme şirketi The Pepsi Bottling Group ve PepsiAmericas'ı 2010 yılında 7 milyar dolar karşılığında satın aldı. 2004 yılında Hindistan'ın gazoz üreticisi Duke and Sons'u, 2007 yılında Ukrayna'nın meyve suyu üreticisi Sandora'yı, 2010 yılında PepsiCo Rusya'nın meyve suyu üreticisi Lebedyansky'i, 2011 yılı Şubat ayında süt, yoğurt, meyve suları ve süt ürünleri üreten Rus gıda şirketi Wimm-Bill-Dann Foods 3,8 milyara devraldı. Bununla PepsiCo Rusya'da en büyük yiyecek ve içecek şirketine dönüştü.
Coca-Cola Company tarihsel içecek pazarında Pepsi'nin ana rakibi olarak kabul edilmiştir ve her iki şirketin rekabet başladığından bu yana 2005 yılı Aralık ayında, PepsiCo 112 yıldır ilk kez piyasa değeri Coca-Cola Company'i aştı. 2009 yılında, Coca-Cola Şirketi ABD içinde gazlı meşrubat satışlarında daha yüksek bir pazar payına sahip oldu. PepsiCo'nun gelirinin çoğunluğu artık üretim ve gazlı meşrubat satışı geliyor. İçecekler 2009 yılında toplam gelirin yüzde 50'sini oluşturuyordu, ama gazsız markalar, özellikle Gatorade ve Tropicana'nın güçlü satışı ile bu, yüzde 60'a çıktı. PepsiCo'nun Frito Lay ve Quaker yulaf markaları ile aperitif yiyecek satışlarının yaklaşık yüzde 39'unu oluşturarak önemli paya sahip oldu. 2003 yılından Lipton ile anlaşma sonucunda PepsiCo Lipton Ice Tea buzlu çayın üretimi ve dağıtımına başladı. 2024 yılında Sting enerji içeceği Türkiye fabrikalarında üretilmeye başlanmıştır.
PepsiCo Türkiye'de
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye pazarına 1962 yılında dahil olan şirketin Adana, İzmir ve Çorlu'da fabrikaları ve 9 deposu vardır. Bu fabrikalarda Pepsi, Pepsi Light, Pepsi Max, Pepsi Twist, Fruko, Yedigün, 7 Up, Sting, Tropicana ve Lipton Ice Tea üretiliyor.[2][3] 2002 yılının Mart ayında Pepsi Bottling Group (PBG)'un Türkiye'deki Pepsi şişeleme operasyonunu satın almasıyla Türkiye'deki Pepsi Cola International ofisini tek çatı altında birleştirmiş oldu. Ayrıca 2002 yılında Tamek Holding'in gazoz markası olan Fruko'nun 100 milyon dolar karşılığında PepsiCo'ya devredilmesi ile şirketin Türk içecek sektöründe pozisyonları güçlendi.[4][5] Türkiye'deki Pepsi fabrikalarından başka Frito-Lay fabrikaları ve Doritos, Lay's, Ruffles, Cheetos markaları da PepsiCo'ya aittir. PepsiCo Türkiye'de hem yiyecek, hem de içecek sektöründe en büyük şirketlerden biridir.[6][7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmî site
- PepsiCo Türkiye resmi sayfası
- PepsiCo içecek resmi sayfası8 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- PepsiCo Türkiye Youtube
- PepsiCo
- New York (eyalet) merkezli şirketler
- Purchase, New York
- Amerikan markaları
- Birleşmeden oluşan şirketler
- New York Borsası'ndaki şirketler
- Eski Tokyo Borsası'ndaki şirketler
- Amerika Birleşik Devletleri merkezli içecek şirketleri
- Alkolsüz içecekler
- Gazlı içecekler
- İçecek markaları
- Yiyecek markaları
- Konglomeratlar
- Amerika Birleşik Devletleri merkezli çok uluslu şirketler
- 1965'te kurulan şirketler
- 1965'te Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan oluşumlar
- Amerika Birleşik Devletleri konglomera şirketleri
- NASDAQ-100 Endeksindeki şirketler