Paralı asker

Leonardo da Vinci'nin Profilo di capitano antico (ayrıca il Condottiero olarak da bilinen) 1480 yılı çizimi. Condottieri adı verilen askerlerin komutanı anlamındadır

Paralı asker veya ücretli asker, herhangi bir çatışmaya, çatışmadan doğrudan kazanım elde edeceklere hizmet etmek üzere katılan ve hizmeti sonucunda belirli bir menfaat veya para kazanan silâhlı savaşçı veya askere denir.

Paralı askerler; katıldıkları çatışmanın siyasî veya ekonomik sonuçlarıyla genelde ilgilenmeyerek hizmetlerini daha çok bir meslek olarak benimseyen kişilerdir. Bireysel paralı askerler olabileceği gibi belli bir kabîle, grup veya klan; paralı asker olarak hizmet verebilir. Para dışında herhangi bir ticarî değeri olan varlıklar da hizmetin karşılığı olabilir.

Maaş karşılığı, uyruğunun bulunduğu ülkelerinin ordularında yahut başka ülkelerde çatışma dışı görev yapan askerî personel; paralı asker sayılmaz. Ancak yine de yabancı ülkelerde maaş karşılığı hizmet veren askerler ile çatışmalara kendi kazanımını elde etmek üzere gönüllü katılan yabancı askerlerin tanımı muğlâktır. Cenevre Sözleşmelerine 1977 yılında eklenen 1 Numaralı Protokol'de paralı askerlerden bahsedilmiştir.

Protokolün 47. maddesine göre;

• 1.Bir paralı asker savaşçı ya da savaş esiri olma hakkına sahip olmayacaktır.
• 2.Aşağıdaki tanımlara uyan kişiler paralı askerdir:
  • (a) Yerel olarak ya da yurt dışında, silâhlı bir çatışmada savaşmak üzere işe alınmış,
  • (b) Aslında savaşlarda doğrudan yer almış olan,
  • (c) Özellikle özel kazanç arzusu ile savaşlarda yer almak istemiş olan ve aslında, çatışmaya dâhil olan bir Tarafça ya da Taraf adına, söz konusu Tarafın, silâhlı kuvvetlerindeki benzer rütbe ve işlevler için savaşçılara öngördüğü veya ödediği miktarın üstünde maddî tazminat alacağı vadedilen,
  • (d) Hem Çatışma Taraflarından birinin vatandaşı olmayan hem de bir çatışma Tarafınca kontrol edilen topraklar üzerinde ikamet etmeyen,
  • (e) Bir çatışma Tarafının silâhlı kuvvetlerine mensup olmayan,
  • (f) Çatışma Taraflarından olmayan bir Devlet tarafından bu devletin silâhlı kuvvetlerinin bir mensubu olarak resmî görevle gönderilmemiş olanlar.

Bu tanıma göre Fransız Yabancı Lejyonu, Gurkalar veya Britanya Ordusu'nda bulunan Hintlerin paralı asker tanımına girmediği ve savaş kanunlarına tabi olması gerektiği söylense de bu tip yapılanmaların paralı asker kabul edilmesi gerektiğini ileri sürenler de bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız

• Condottieri