Mihal Suço
Mihal Voda Suço | |
---|---|
Boğdan Prensi | |
Hüküm süresi | 12 Haziran 1819 – 29 Mart 1821 |
Önce gelen | İskerlet Kalimaki |
Sonra gelen | Seneschals Manu ve Rizo |
Doğum | 1778 veya 1784 İstanbul |
Ölüm | 12 Haziran 1864 (80 veya 86 yaşlarında) Atina |
Hanedan | Suço ailesi |
Dini | Ortodoks |
Mihal Suço veya Vodas (Yunanca: Μιχαήλ Σούτζος Mihail Sucos, Rumence: Mihail Suțu; 1778 veya 1784, İstanbul – 12 Haziran 1864, Atina) Fenerli Rumlardan Suço ailesinden gelen, 12 Haziran 1819 ve 29 Mart 1821 yılları arasında Boğdan Prensliği yapmış bir soyludur. Filiki Eterya'ya üyeydi, Boğdan ve Eflak'ta Yunan Devrimi'ni destekledi ve Yunanistan'ın kurulmasından sonra ülke dışında büyükelçisi olarak görev yaptı.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]1778 veya başka kaynaklara göre 1784[1][2] yılında Kostantiniyye'de (günümüzdeki İstanbul'da) doğdu.[3] Babası Grigor Suço, annesi Sevasti Tedesku idi.[2] Gençlik döneminde Eflak hükümdarı olan dedesi Drakozade Mihal Suço'nun sarayında yaşamış ve daha sonra 1812'de kızı Roxanne ile evlendiği Bâb-ı Âli tercümanı Yoan Karaca'ın sekreteri olarak görev yapmıştır. Aynı yıl, çokdilli olmasından dolayı kayınpederinden sonra baştercüman olmuştur.[4]
1819 yılında, padişah tarafından 1821 yılına kadar sürdürdüğü Boğdan Beyliği görevine getirildi. Ayrıca Sultan II. Mahmud'un divanında da görev almış ve 1820'de Ali Paşa isyanının bastırılmasına destek veren danışmanlardan biri olmuştur.[5] Kasım 1820'de Iakovos Rizos Neroulos tarafından Filiki Eterya'ya üye yapıldı.[1][6]
Ocak 1821'de Aleksandr İpsilanti ile işbirliğini tamamladı[7] ve 22 Şubat'ta Boğdan'da İpsilanti'nin işgali ile Mihal Suço-Vodas isyancıların komutasındaki muhafızları yetiştirdi ve ordunun ihtiyaçları için önemli miktarda para ödedi.[1][1] Kısa bir süre sonra Eflak-Boğdan'daki hareket gerilemeye başlayınca, Suço, isyancılara yardım ettiği ve Osmanlı egemenliğini reddettiği için tahttan devrildiğini iddia eden boyarların baskısı yüzünden Yaş'taki görevinden ayrılmak zorunda kaldı.[8] İlk başta Skuleni'ye ve daha sonra Rusya İmparatorluğu'ndaki Kişinev kentine taşındı. Aynı dönemde İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi onu ve İpsilanti'yi aforoz etti.[9]
Daha sonra Avusturya İmparatorluğu üzerinden İsviçre'ye kaçmaya çalıştı ama orada tutuklandı ve yaklaşık dört yıl hapis yattı.[1] Serbest bırakıldıktan sonra önce İtalya'ya, ardından İsviçre'ye kaçtı. Orada İsviçreli Jean-Gabriel Eynard tarafından Cenevre'de ağırlandı.[10] Avrupa'da bulunduğu süre boyunca, Yunan Bağımsızlık Savaşı lehine para toplanması ve dağıtılması için düzenlemeler yaptı ve Dionisyos Romas'ın "Zakynthos Komitesi" ile temas halindeydi. Yunanistan'ın yönetiminin Yannis Kapodistrias tarafından üstlenilmesinden önce Suço, bu pozisyon için talip olanlardan biriydi.
Kapodistrias yönetimi sırasında Eynard'ın tavsiyesi üzerine Yunanistan'ın Fransa temsilcisi olarak atandı. Daha sonra Otto tarafından Fransa, Rusya İmparatorluğu, İsveç ve Danimarka'da Yunan büyükelçisi olarak atandı.[11] 1839 yılında temelli olarak Atina'ya yerleşti ve 1840'a kadar Danıştay Üyesi olarak görev yaptı.[12]
12 Haziran 1864 tarihinde Atina'da öldü. Roxanne (Loxandra) ile evliliğinden üç çocuğu oldu; Gregorios Suço, Yannis Suço ve Maria Suço.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Spyridon M. Theotokis, Αλληλογραφία Ι. Α. Καποδίστρια-Ι. Γ. Εϋνάρδου 1826–1831, Βιβλιοπωλείον Ι. Ν. Σιδέρη, Athens, 1929, p. 458.
- ^ a b Agapitos S. Agapitos, Οι Ένδοξοι Έλληνες του 1821, ή Οι Πρωταγωνισταί της Ελλάδος, Τυπογραφείον Α. Σ. Αγαπητού, Patras, 1877, p. 150. (Greek)
- ^ Οι κατά την κηδείαν και το μνημόσυνον του αοιδίμου Μιχαήλ Σούτσου, πρώην Ηγεμόνος της Μολδαυϊας, εκφωνηθέντες επιτάφιοι λόγοι, Εκ του Τυπογραφείου Ν. Γ. Πάσσαρη, Εν Αθήναις, 1864, 6. 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Greek)
- ^ Οι κατά την κηδείαν..., 1864, pp. 6–7.
- ^ Dionisios Kokkinos, Η ελληνική επανάστασις, 1974, vol. 1, p. 243.
- ^ Νέα Εστία, vol. 898, pp. 1696–97.
- ^ Kokkinos, vol. 1, p. 103
- ^ Kokkinos, vol. 1, p. 118.
- ^ Kokkinos, vol. 1, p. 249-251.
- ^ Apostolos Vakalopoulos, Ιστορία του νέου ελληνισμού, vol. 7, p. 497.
- ^ Οι κατά την κηδείαν..., 1864, p. 14.
- ^ Ελευθεροτυπία: Από Βάθης στο ρέμα της Σταδίου. 16 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Greek)