Median sinir
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Medyan sinir, insanlar ve diğer hayvanların üst ekstremitesinde bulunan ve brakial pleksus sinir ağını oluşturan beş ana sinirden biridir.
Medyan sinir, brakial pleksusun orta ve yan bağlarını şekillendirir ve koldan aşağı doğru inerek brakial arter ile önkola girer.
Medyan sinir, karpal tünelden geçen tek sinirdir. Karpal tünel sendromu, ele giden sinirin karpal tünelde sıkışması sonucu işlevini yitirmesidir.
Yön
[değiştir | kaynağı değiştir]Üst kol ve kübital çukurdaki yön
[değiştir | kaynağı değiştir]Medyan sinir brakial pleksusun yan ve orta bağlarını şekillendirdikten sonra, teres major kasın alt kenarındaki koltuk altından kola girer. Ardından dikey aşağı iner ve kolun orta kısmındaki kol arterinden pazu ile brakial kas arasına yönelir. İlk bağdan artere girer ve dirsek ekleminin önünden geçer, ardından kolun uç kısmındaki orta arterin önünden geçer ve kübital çukura girer.
Brakial kasın arasındaki eklemin önünde, kübital çukur içindeki medyan siniri brakial arterin ortasından geçer ve pazuya girer.
Medyan sinir, dirsek ekleminden geçerek koldaki eklemsel bir daldan çıkar. Bir dalı pronator teres'e gider ve medyan sinirin hemen yakınından dirsek eklemine ulaşır.
Önkoldaki yön ve dallar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kübital çukurdan gelen medyan sinir pronator teres kasın iki ucu arasından geçer. Ardından fleksor digitorum süperfisiyal kas ile fleksor digitorum profundus kas arasından geçer ve kleksor pollikis longus kas]]a ulaşır.
Kübital çukurdan gelen medyan sinirin dalsız kısmı, yüzeydeki kasları ve fleksor karpi ulnaris kas hariç öndeki bölümün orta gruplarını sinirle kaplar.
Medyan sinir önkolda yöneldiğinde iki dala ayrılır:
- Anterior interosseöz sinir anterior interosseöz arter ve önkolun anterior bölgesinin dip grubundaki tüm kasları sinirle donatır. Yalnız fleksor digitorum profundus ve fleksor karpi ulnaris kaslarının yarısına kadar uzanır. Pronator quadratus kası sinirler donatarak sonlanır.
- Medyan sinir avuç dalı, önkolun uç bölümüne ulaşır. Avuç içi derisinin yan tarafındaki duyu sinirlerini besler (fakat parmakları değil).
Eldeki dallar
[değiştir | kaynağı değiştir]Medyan sinir karpal tünel içinden geçerek ele girer. Oradan fleksor digitorum süperfisiyal kas, fleksor digitorum profundus kas ve fleksor pollikis longus kasın tendonları arasından geçerek el fleksor retinakuluma girer.
Burada birkaç dala ayrılır:
- 1. Medyan sinir rekürren dalı, tenar çıkıntıdaki kasları sarar (rekürren dalı, "milyon dolar siniri" olarak da adlandırılır). Buradare it provides motor innervation to opponens pollikis kas, abdüktör başparmak kısa kası ve fleksör başparmak kısa kası.
- 2. Medyan sinir dijital cutaneous ile ortak avuç içi dijital dal ve gerçek avuç içi dijital dala ayrılarak aşağıdakileri besler:
- 3. Medyan sinir, birinci ve ikinci el lumbrical motor nöronu besler.
İnnervasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Kolda
[değiştir | kaynağı değiştir]Medyan sinirin, (üst) kolda istemli ve deri ile ilgili hiçbir işlevi yoktur. Brakiyal arterin duvarına vasküler dallar (damarlar) çıkarır. Bu damarlar sempatik fiberleri taşır.
Önkolda
[değiştir | kaynağı değiştir]Önkolun anterior bölgesinin fleksor karpi ulnaris kası ve fleksor digitorum profundus kas hariç (ki bunlar iki orta parmağı besler) dirsek siniri tarafından beslenir.
Elde
[değiştir | kaynağı değiştir]Elde medyan sinir, 1. ve 2. ve lumbrikallerin motor innervasyonunu besler. Ayrıca tenar çıkıntının kaslarını da besler. Eldeki geri kalan iç kaslar ulnar sinir tarafından beslenir. Medyan sinir, başparmak, işaret parmağı ve orta parmak, yüzük parmağının yarısının iç taraflarını ve bunlara ait tırnak yatağını sarar. Avucun yan tarafı, Medyan sinir avuç dalı tarafından beslenir. Bu da el bileğini büken yakınsal sinirlerdir.
Anatomik anomaliler
[değiştir | kaynağı değiştir]Medyan sinirde birçok doğal anomali meydana gelir.
- Medyan sinirin dalları, normalde karpal tünel çıkışından sonra oluşmaya başlar. Yine de bireylerin %5-10'luk gibi küçük bir kısmında medyan sinir, karpal tünel, el bileği veya önkolunun yakınlarında dallanmaya başlar.
- Gebelik esnasında, eli kapatmayı sağlayan bir medyan arteri vardır. Yine bazı bireylerde bu arter eli kapatmaz ve medyan siniri elin içine yönlendirir.
Hasar
[değiştir | kaynağı değiştir]Farklı sendromların neden olduğu farklı derecedeki medyan sinir hasarları şunlardır:
Dirsek üstünde
[değiştir | kaynağı değiştir]Dirsek üstündeki hasar, pronasyon kaybına neden olur ve el bileğindeki bükülmede azalma olur.
Dirsekte
[değiştir | kaynağı değiştir]- Medyan sinir sıkışma lezyonları medyan sinir felcine neden olabilir.