İçeriğe atla

Jargon

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Jargon veya uğraş dili, belirli bir meslek ya da topluluğu paylaşan, aynı ilgi alanları ve aynı geçmişe sahip kişilerin ortak dil kullanımı.[1][2][3] Bazı sözlüklerin verdiği tanımlar ise jargon sözcüğüne aşağılayıcı bir anlam yükler: "anlaşılması güç, bozuk dil" ve "argo" gibi.[kaynak belirtilmeli]

Genel olarak bu terim belli bir yaş grubu, meslek, hobi veya ilgi alanı ya da amacı paylaşarak bir araya gelmiş kişilerin kullandığı dile karşılık gelir.[4] Gençlik dili, hekimlerin mesleki konuşmaları veya Vikipedi yazarlarının yazışmaları birer jargon örneği olarak gösterilebilir. Her bir dil kapsamında çok sayıda farklı jargon bulunmaktadır.[2]

Bir jargonu oluşturan sözcükler o gruba ait olmayan bir kişi için anlaşılmaz gelebilir veya yaygın sözcükler olmalarına rağmen tamamen farklı bir anlamda da kullanılabilir.[4] Bu bağlamda jargon kullanımı, iletişim açısından kimi zaman bir engel yaratmaktadır.

Jargon, temel olarak aşağıdaki kavramlar odağında gelişmektedir:[5]

  1. ^ "Jargon" Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim tarihi: 9 Mart 2020.
  2. ^ a b Crystal, David (2019). Dilin Kısa Tarihi. Göbekçin, Tufan tarafından çevrildi (2. bas.). İstanbul: Alfa. ISBN 978-605-171-717-3. 
  3. ^ İmer, Kâmile; Kocaman, Ahmet; Özsoy, A. Sumru (2013). Dilbilim Sözlüğü. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. s. 253. ISBN 978-605-4238-53-8. 
  4. ^ a b Tanrıvere, Utku (2019). "Jargon and Zeitgeist". Nihat Ülner vd. (Ed.). Zeitgeist. Berlin: Peter Lang. ss. 109-114. doi:10.3726/b16610. ISBN 978-3-631-80793-4. 
  5. ^ Allan, Keith; Burridge, Kate (2006). Forbidden Words: Taboo and the Censoring of Language. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-81960-2.