İçeriğe atla

I. Juan Carlos

Vikipedi, özgür ansiklopedi
I. Juan Carlos
(2014)
İspanya kralı
Hüküm süresi22 Kasım 1975 – 19 Haziran 2014
(38 yıl, 6 ay ve 28 gün)
Taç giymesi27 Kasım 1975
Önce gelen
Sonra gelenVI. Felipe
Başbakanlar
Listeyi gör
Doğum5 Ocak 1938 (86 yaşında)
Roma, İtalya Krallığı
Eş(ler)iİspanya kraliçesi Sofía
Çocuk(lar)ı
Tam adı
Juan Carlos Alfonso Víctor María
HanedanBourbon[1]
BabasıInfante Juan
Annesiİki Sicilya Prensesi María de las Mercedes
DiniRoma Katoliği
İmza

I. Juan Carlos (Juan Carlos Alfonso Víctor María de Borbón; 5 Ocak 1938, Roma), Kasım 1975'ten Haziran 2014'teki feragâtına kadar İspanya kralı olarak hüküm sürmüş olan İspanya kraliyet ailesinin bir üyesi.

Genç Juan Carlos, Borbón Prensi iken. (1971)
I. Juan Carlos resmini pullara bastırmıştır. (30 cent)
Juan Carlos'un tahttan çekilme kararını açıkladığı gün Puerta del Sol'daki Cumhuriyetçi gösteriler.

1931'de ülkesinden ayrılan son İspanya kralı XIII. Alfonso'nun üçüncü oğlu olan Barselona kontu Juan Carlos Teresa Silvero Alfonso de Borbon y Battenberg'in en büyük oğlu olarak Roma'da doğdu. Çocukluk yılları İtalya'da geçti ve İspanya'ya ilk kez 1947'de eğitim amacıyla geldi. 1945'te babası, Franco'nun yönetimden çekilmesi gerektiğini savunmaya ve Falanjist politikalara karşı çıkmaya başladı.Halk arasında Don Juan olarak bilinen babasından uzaklaşan Franco, Juan Carlos'un eğitimiyle yoğun biçimde ilgilendi. 1955'te Zaragoza Askerî Akademisi'ne giren Juan Carlos, ardından Marin'deki Askeri Denizcilik Okulu'na, San Javier'deki Havacılık Akademisi'ne ve Madrid Üniversitesi'ne devam etti.

Mart 1956'da Portekiz Estoril Villa Giralda'da küçük kardeşi Alfonso'nun silahla oynaması esnasında yanlışlıkla ölümüne neden olmuş olduğu söylentileri çıkmış fakat bu olay sonrası kraliyet ailesi çok fazla bir açıklama yapmaktan kaçınmıştır.

1947'de çıkarılan bir yasayla cumhuriyet yönetimine son verilip monarşi ilan edildiği halde Franco'nun ölümüne değin İspanya tahtı boş kaldı. 1969'da General Franco tarafından İspanya veliaht prensi ilan edildi ve 1975'te General Franco'nun ölümü üzerine tahta çıktı. Tahta çıktıktan hemen sonra siyasi partilerin yeniden kurulmasını ve siyasi tutuklular için af çıkarılmasını destekleyerek liberal ve demokratik ilkelere saygılı bir çizgi çizdi. 1981'de Faşistlerin darbe girişiminin sonuçsuz bırakılmasında önemli rol oynadı. Amerika ve Çin'ı ziyaret eden ilk İspanyol devlet başkanı oldu.

14 Mayıs 1962'de Atina'da Yunanistan Kralı I. Paulos'un kızı olan Sofía ile evlendi ve biri erkek olmak üzere üç tane çocuğu oldu.

2010 yılında başlatılan ve küçük kızı Prenses Cristina'nın da adının karıştığı yolsuzluk soruşturması ve bazı skandallar nedeniyle gözden düşen Juan Carlos'un, 2 Haziran 2014'te tahttan feragât ettiği açıklandı.[2] 18 Haziran 2014'te İspanya Parlamentosu'nda tahttan çekilmesini onaylayan yasayı imzalayarak resmen tahttan feragât etti. Ertesi gün yasanın resmi gazetede yayınlanmasıyla oğlu VI. Felipe İspanya'nın yeni kralı oldu.

3 Ağustos 2020 tarihinde Hakkında çıkan yolsuzluk dosyaları nedeniyle İsviçreli ve İspanyol devlet yetkilileri tarafından soruşturma başlatılması üzerine ülkeyi terk etme kararı almış ve Dominik Cumhuriyeti'ne kaçmıştır.[3]

WikiLeaks belgelerinde

[değiştir | kaynağı değiştir]

WikiLeaks tarafından 2010 yılı Kasım ayında kamuoyuna açıklanan gizli ABD belgelerine göre kral hakkında değerlendirmeler yer almıştır. Buna göre kral, ABD ile iş birliği halinde olmakla beraber sürekli olarak İspanya'nın çıkarlarını düşündüğü şeklinde değerlendirilmiştir.[4]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "His Majesty the King Juan Carlos". 22 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020. 
  2. ^ Baba feragât etti, 46 yaşındaki Felipe kral oldu 26 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet, 2 Haziran 2014.
  3. ^ 3 Ağustos 2020 tarihli 4 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. El Pais haberi (İspanyolca) 4 Ağustos 2020 tarihinde erişilmiştir
  4. ^ 5 Aralık 2010 tarihli El Pais haberi (İspanyolca) 6 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
I. Juan Carlos
Doğumu: 5 Ocak 1938
Resmî unvanlar
Önce gelen
XIII. Alfonso
İspanya kralı
1975–2014
Sonra gelen
VI. Felipe