Hipertrofik pilor stenozu
Pilorik stenoz ya da hipertrofik pilor stenozu, midenin duodenum olarak bilinen ince barsak ilk bölümüne açılan kısmındaki kasın kalınlaşması (hipertrofi) nedeniyle daralmasını (stenoz) tarif eder. Bu tıkanıklık safra içermeyen ciddi, fışkırır tarzda kusmaları beraberinde getirir. Özellikle yenidoğanlarda hayatın ilk 1 ayında görülmesi nedeniyle infantil hipertrofik pilor stenozu olarak da adlandırılır.[1] Daha ziyade erkek bebeklerde ve 2-6 hafta arasında görülür. Hipertrofik pilor klasik olarak yenidoğanların karın bölgesinin sağ üst kısmında zeytin şeklinde kitle olarak hissedilir. Kronik peptik ülser nedeniyle erişkinlerde de görülebilir.
Belirti ve Semptomlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu rahatsızlığa sahip bebeklerde hayatın ilk ayında giderek artan kusma görülür. Bu kusmalar safra içermezler ve bu yaşta görülen kusmalardan daha şiddetlidirler. Bebeklerin bir kısmında kusma ve kötü beslenme nedeniyle kilo kaybı görülebilir. Sıvı kaybı nedeniyle göz yaşında ve idrar çıkışında azalma izlenebilir.[2] Bazı bebeklerde sürekli açlık, geğirme izlenebilir. Bazen mide kasılmaları dışarıdan hissedilebilir.
Teşhis
[değiştir | kaynağı değiştir]Tanı genellikle radyolojik bulgularla desteklenen iyi bir öykü ve fizik muayene ile konulur. Ciddi kusması olan her yenidoğanda pilor stenozundan şüphelenilmelidir. Ultrasonografi/USG pilor kalınlaşmasını göstererek tanıyı destekleyen basit bir radyolojik tetkiktir.
Kan testlerinde gastrik asit kaybı nedeniyle her şiddetli kusmada görülebilecek hipokalemik, hipokloremik metabolik alkaloz tablosu izlenir. Potasyum seviyesi, hipovolemik vücutta sıvı tutulumunu sağlamak için artan aldosteron hormonu nedeniyle daha da azalır.
Patofizyoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Pilorik hipertrofinin kesin nedeni bilinmemektedir.[3]
Kusmalar safra içermez. Bunun nedeni duodenum dökülen safranın pilorik kas kalınlaşması nedeniyle mideye geçememesidir.
Kusmalar gastrik asit (hidroklorik asit) kaybına neden olur. Bu da asit baz dengesinin bozulmasına neden olur.Acid-Base Physiology10 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved December 31, 2006.</ref>
Vücudun metabolik alkaloza tepkisi hipoventilasyon şeklinde olur. Bu da arterlerdeki pCO2 artışıyla sonuçlanır.
Genetik
[değiştir | kaynağı değiştir]Mevcut bilgilerle hipertrofik pilor stenozunun genetik ve çevre etkisiyle ortaya çıkan multifaktoriyel bir hastalık olduğu söylenebilir.[4] Yaklaşık olarak her 300 çocuktan birinde izlenir. Erkek bebeklerde kızlardan 4-5 kat daha fazla görülür.[5][6] Bir ailede bu hastalığa sahip bir çocuk varsa, gelecek çocuğun bu hastalığa sahip olma riski erkek çocuklar için %5-10, kız çocuklar için %2 civarındadır. Özellikle hayatın ilk 2 haftasında eritromisin tedavisi alan bebeklerin bu hastalık için artmış risk barındırdığı düşünülmektedir.[7][8]
Tedavi
[değiştir | kaynağı değiştir]Pilor stenozunda problem darlığın kendisinden ziyade yol açtığı sıvı kaybı ve elektrolit bozukluğudur. Bu durum damardan verilecek tıbbi sıvılarla genellikle 24-48 saat içinde düzeltilir.
Cerrahi olarak çocuk cerrahı tarafından piloromyotomi denilen operasyon ile tedavi edilir.[9] Atropin tedavisi anestezi alamayacak bebeklerde kullanılabilir.[10]
Günümüzde bu operasyon laparoskopik cerrahi ile yapılabilmektedir.[11] Böylelikle alttaki resimlerde görülenden çok daha küçük yara izi oluşur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hulka F, Campbell TJ, Campbell JR, Harrison MW (1997). "Evolution in the recognition of infantile hypertrophic pyloric stenosis". Pediatrics. 100 (2). ss. E9. doi:10.1542/peds.100.2.e9. PMID 9233980. 22 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014.
- ^ "Pyloric stenosis: Symptoms". MayoClinic.com. 21 Ağustos 2010. 31 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012.
- ^ Askew, Nathan (Ekim 2010). "An overview of infantile hypertrophic pyloric stenosis". Paediatric nursing. 22 (8). ss. 27-30. PMID 21066945. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2012.
- ^ Dowshen, Steven (Kasım 2007). "Pyloric Stenosis". The Nemours Foundation. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2007.
- ^ "pediatrics.georgetown.edu". pediatrics.georgetown.edu/documents/Pyloric%20Stenosis.pdf.
- ^ Fried K, Aviv S, Nisenbaum C (Kasım 1981). "Probable autosomal dominant infantile pyloric stenosis in a large kindred". Clin. Genet. 20 (5). ss. 328-30. doi:10.1111/j.1399-0004.1981.tb01043.x. PMID 7333028.
- ^ Maheshwai, Nitin (Mart 2007). "Are young infants treated with erythromycin at risk for developing hypertrophic pyloric stenosis?". Archives of Disease in Childhood. 92 (3). ss. 271-3. doi:10.1136/adc.2006.110007. PMC 2083424 $2. PMID 17337692. 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2012.
- ^ Kong YL, Tey HL (Haziran 2013). "Treatment of acne vulgaris during pregnancy and lactation". Drugs. 73 (8). ss. 779-87. doi:10.1007/s40265-013-0060-0. PMID 23657872.
- ^ "Medical News:Laparoscopic Repair of Pediatric Pyloric Stenosis May Speed Recovery - in Surgery, Thoracic Surgery from". MedPage Today. 16 Ocak 2009. 6 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012.
- ^ Aspelund G, Langer JC (Şubat 2007). "Current management of hypertrophic pyloric stenosis". Semin. Pediatr. Surg. 16 (1). ss. 27-33. doi:10.1053/j.sempedsurg.2006.10.004. PMID 17210480.
- ^ Sola JE, Neville HL (Ağustos 2009). "Laparoscopic vs open pyloromyotomy: a systematic review and meta-analysis". J. Pediatr. Surg. 44 (8). ss. 1631-7. doi:10.1016/j.jpedsurg.2009.04.001. PMID 19635317. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- UCL Institute of Child Health29 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Peristaltic waves video on NEJM12 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.