Godin Tepe
Godin Tepe, İran'ın batısında, Kermanşah ilindeki Kengaver vadisinde, merkezi Zagros bölgesinde yer alan arkeolojik sit alanıdır. 1961'de keşfedilen bu yapı, 1965'ten 1974'e kadar keşif gezileriyle kazılmıştır. İlk yerleşimin bir Uruk dönemi Sümer kenti olduğu düşünülmektedir.[1] Ardından VI.Dönemde ise Zagroslu yerliler tarafından işgal edilmişti. M.Ö 5000'e tarihlenen bir köy ve bir kaleden oluşuyordu. 3.000 yıla yakın bir süre ticaretin ana caddesi olan Büyük Horasan Yolu (19.yüzyılda İpek Yolu olarak isimlendirildi)[2] ticaret yolu üzerinde önemli bir duraktı. Bölge hem antik dünyanın ticaret merkezlerinden biri olması hem erken dönem bira ve şarabın varlığına ait bulguların ortaya çıkması nedeniyle hem de Medler dönemine ait en önemli yapının ortaya çıkarılması sebebiyle önemli bir arkeolojik alan olarak görülmektedir. Bilim insanları bölgeyi beş tarihi döneme ayırmaktadır:[3]
XI-VI Dönem(M.Ö 5200-3800) : Daha çok sonraki dönemlere odaklanıldı.
VI.Dönem(M.Ö 3800-3000) : Geç Uruk dönemine ait 500m²'lik bir alanı kapsamaktadır. oval bir sur içinde yer alan merkezi bir avlu, üç ana yapı, bir kapı evi ve depo odalarından oluşur. Uruk kentine ait yazı tabletleri, çanak çömlekler, eğik ağızlı kaseler, tanrı heykelleri, takılar, bronz suluklar ve yedi yüz benzersiz taş, seramik, kemik ve metal obje ve silindir mühürler gibi malzemeleri keşfedildi.[4]
IV(M.Ö 3000-2650): Bu döneme ait köy evleri, ayrıntılı törensel açık hava yapıları ve metal işleme yapılan bir sanayi alanı ortaya çıktı.
III.Dönem(M.Ö 2650-1400) : Bu dönem çoğunlukla Elam etkisi ve sınırları içerisindeydi. En büyük alanı kapsayan dönemdi ve 700m²'lik bir alanı içine alıyordu. Bulunan çanak çömleklerde et satıldığı düşünüldüğünden bir kasaba olarak tanımlanmaktadır[5].
II.Dönem(M.Ö 800-500 civarı) : Burada yüksek bir tepenin üzerinde Medler'e ait bir kraliyet sarayı vardı. Bu döneme ait bulunan tek yapıdır. Sarayın içerisinde taht odası ve mutfak vardı.[6]
I.Dönem(M.S. 1400): Bu evrede ise İslamiyet dönemiyle beraber bir türbe ve bir mezarlık bulunmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Yakın Doğu'da Godin Tepe (MÖ 3500-3100)". 16 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
- ^ "Uzman, M.Ö. 5.000'de kurulan insan yerleşimi Godin Tepe'nin UNESCO etiketini hak ettiğini söylüyor". 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
- ^ "Godin Tepe". 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
- ^ "Godin Tepe'nin Tarihi, İran". 16 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
- ^ "GODİN TEPE". 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
- ^ "Godin Tepe". 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.