Bayrağın yarıya çekilmesi
Bayrağın yarıya çekilmesi veya bayrağın yarıya indirilmesi, bir ülkenin bayrağın saygı, yas, tehlike sinyali veya bazı durumlarda bir selamlama sembolü olarak normal yüksekliğine kıyasla daha alçak bir seviyeye indirilmesini ifade eder.[1] Bayrağı yarıya indirme geleneği 17. yüzyılda başlamıştır.[2] Bazı kaynaklara göre bayrak indirmenin temelinde "görünmez bir ölüm bayrağına" yer açmak bulunmaktadır.[3]
Bayrakların "yarıya çekilmesinin" hangi yükseklikte olması gerektiği ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir ve çeşitli kuruluşlar tarafından genellikle bayrağın sadece kendi genişliği kadar alçaltılması önerilmektedir.[4][5] Örneğin Birleşik Krallık bayrağı protokolüne göre, bayrak indirmek için İngilizcede her ne kadar "yarım direk" anlamına gelen half-mast terimi kullanılsa da, bir bayrağın asla bayrak direğinin üçte ikisinin altına indirilmemesi gerektiği belirtilmektedir.[6]
Suudi Arabistan bayrağı ile uluslararası olarak Somali'nin bir parçası olarak tanınan Somaliland'ın bayrağı kelime-i şehadeti içerdiği, Irak bayrağı tekbiri içerdiği, Afganistan bayrağı ise her ikisine de sahip olduğu için, ait oldukları devletler tarafından yarıya çekilmelerine izin verilmeyen dört bayrağı oluştururlar. Bayrağın yarıya çekilmesi Suudi Arabistan tarafından dine hakaret olarak görülmektedir.[7]
Türkiye
[değiştir | kaynağı değiştir]
Türk bayrağı, 10 Kasım 1938'de sabah saat 9'u 5 geçe ölen Mustafa Kemal Atatürk'ün anısına, her 10 Kasım'da, 09:05 ile gün batımı arasında yarıya indirilir. Diğer zamanlarda hükûmet, Turgut Özal'ın ölümünde olduğu gibi Türk siyasetinin ana figürleri anısına saygı işareti veya ulusal yas esnasında bayrağın yarıya indirilmesi kararlaştırılabilir.[8] Böyle bir karar verildiğinde, tüm hükûmet binaları, ofisler, devlet okulları ve askeri üsler bayraklarını yarıya indirmektedir.
Yaser Arafat ile Papa II. John Paul'un ölümünden sonra olduğu gibi Türkiye'nin yabancı bir lidere sempatisini göstermek için hükûmet tarafından bayrakların yarıya indirilmesi de kararlaştırılabilir.[9][10] Ankara'daki Türkiye Büyük Millet Meclisindeki bayrak, durum ne olursa olsun asla yarıya indirilmez, Mustafa Kemal Atatürk'ün anıt mezarının yer aldığı Anıtkabir'deki bayrak ise sadece 10 Kasım'da yarıya indirilir.[11] Yarıya çekilecek bayrak öncelikle tam yüksekliğine yükseltilmeli, daha sonra ise direğin yarısına indirilmelidir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Flags at half mast". 3 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ Trex (20 Aralık 2012). "Why are flags flown at half-staff in times of mourning?". The Week. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2015.
- ^ Bartram, G., A Guide to Flag Protocol in the United Kingdom 11 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., an extract from the book British Flags and Emblems", The Flag Institute.
- ^ "What is the proper etiquette for lowering the flag to half staff?". The Flag Shop. 28 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2017.
- ^ "Basic Flag Protocol and Etiquette". Newton Newton Flag & Banner Makers Limited. 29 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2017.
- ^ "Flags at half-staff". The Flag Institute. 11 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ "Saudi King Fahd is laid to rest". BBC News. 2 Ağustos 2005. 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ "Hangi durumlarda milli yas ilan edilir?". Sabah. 31 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ "Türkiye'de bayraklar yarın yarıya inecek". Haber7. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ "Papa için bayraklar yarıya indirilecek". www.hurriyet.com.tr. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ "TBMM ve Anıtkabir'de bayraklar neden yarıya indirilmedi". Milli Gazete. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.