İçeriğe atla

Asetilen

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Asetilen
Acetylene
Acetylene
Acetylene – space-filling model
space-filling model of solid acetylene
Adlandırmalar
Asetilen[1]
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
906677
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.000.743 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 200-816-9
210
KEGG
RTECS numarası
  • AO9600000
UNII
UN numarası 1001 (çözünmüş)
3138 (etilen ve propilenle karışımı)
  • InChI=1S/C2H2/c1-2/h1-2H 
    Key: HSFWRNGVRCDJHI-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/C2H2/c1-2/h1-2H
    Key: HSFWRNGVRCDJHI-UHFFFAOYAY
  • C#C
Özellikler
Kimyasal formül C2H2
Molekül kütlesi 26,04 g mol−1
Görünüm renksiz gaz
Yoğunluk 1.1772 g/L = 1.1772 kg/m3 (0 °C, 101.3 kPa)[4]
Çözünürlük (su içinde) biraz çözünür
Çözünürlük alkolde biraz çözünür
aseton ve benzende çözünür
Buhar basıncı 44.2 atm (20 °C)[5]
Asitlik (pKa) 25[6]
Konjuge asit Etinyum
−20.8×10−6 cm3/mol[3]
Isı iletkenliği 21.4 mW·m−1·K−1 (300 K)[3]
Yapı
doğrusal
Termokimya[3]
44.036 J·mol−1·K−1
Standart molar entropi (S298)
200.927 J·mol−1·K−1
Standart formasyon entalpisi fH298)
227.400 kJ·mol−1
Gibbs serbest enerjisi fG)
209.879 kJ·mol−1
Standart yanma entalpisi cH298)
1300 kJ·mol−1
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS02: AlevlenirGHS07: Zararlı
İşaret sözcüğü Danger
Tehlike ifadeleri H220, H336
Önlem ifadeleri P202, P210, P233, P261, P271, P304, P312, P340, P377, P381, P403, P405, P501
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 1: Maruziyet tahrişe neden olabilir, ancak yalnızca hafif kalıcı hasar oluşturur. Örnek: TerebentinYanıcılık 4: Normal atmosferik basınç ve sıcaklıkta hızla veya tamamen buharlaşır veya havada hızla dağılır ve kolayca yanar. Alevlenme noktası 23 °C'nin altındadır (73 °F). Örnek: PropanKararsızlık 3: Patlama veya patlamayla çözünme kapasitesine sahiptir, fakat güçlü bir tetikleme kaynağı gerektirir, tetiklemeden önce kapalı ortamda ısıtılmalıdır, su ile şiddetli reaksiyon gösterir veya şiddetle şoklanırsa patlar. Örnek: Hidrojen peroksitÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
1
4
3
300 °C (572 °F; 573 K)
Patlama sınırları 2.5–100%
NIOSH ABD maruz kalma limitleri:
PEL (izin verilen) none[5]
REL (tavsiye edilen) C 2500 ppm (2662 mg/m3)[5]
IDLH (anında tehlike) N.D.[5]
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Asetilen (etin), bir tür hidrokarbondur. Üçlü bağ taşır ve formülü C2H2 şeklindedir. Alkin sınıfının ilk üyesidir.

Berthelot tarafından total sentez yöntemiyle elde edildi. Daha sonra metandan ve karpitten de elde edildi. Normal koşullar altında gazdır ve -83,5 °C'da sıvılaşır. Suda ve asetonda çözünür. Sodyum ile olan karışımı kolay patlar ve yüksek ısı çıkışı olur. Narkotik özelliği vardır. Tıpta Narsylen olarak adlandırılır. Asit niteliği gösterdiğinden metallerle bileşik yapar. Yanma enerjisi yüksek olduğundan kaynakçılıkta kullanılır.

  1. ^ Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. s. 375. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4. 
  2. ^ Acyclic Hydrocarbons. Rule A-3. Unsaturated Compounds and Univalent Radicals 10 Ekim 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., IUPAC Nomenclature of Organic Chemistry
  3. ^ a b c CRC handbook of chemistry and physics : a ready-reference book of chemical and physical data. William M. Haynes, David R. Lide, Thomas J. Bruno (2016-2017, 97. bas.). Boca Raton, Florida. 2016. ISBN 978-1-4987-5428-6. OCLC 930681942. 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2022. 
  4. ^ Alman İş Güvenliği ve Sağlığı Enstitüsü'nün GESTIS Madde Veritabanındaki Acetylene kaydı
  5. ^ a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0008". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). 
  6. ^ "Acetylene – Gas Encyclopedia Air Liquide". Air Liquide. 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2018. 

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]