Android (robot)
Android, genellikle et gibi malzemeden yapılmış insansı bir robot veya diğer yapay bir varlıktır.[1][2][3][4] Tarihsel olarak androidler yalnızca bilimkurgu alanında var olmuş ve sık sık film ve televizyonda görülmüştür. Ancak robot teknolojisindeki gelişmeler, işlevsel ve gerçekçi insansı robotların tasarlanmasına olanak sağlamıştır.[5][6]
Terminoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Oxford İngilizce Sözlüğü, en eski kullanımı (Androides olarak) St. Albertus Magnus'un iddiaya göre yaptığı otomata atıfta bulunarak Ephraim Chambers'ın 1728 Cyclopaediasına kadar izler.[3][7] 1700'lerin sonlarına doğru, sergi salonlarında, insan faaliyetlerini gerçekleştiren insanlara benzeyen, ayrıntılı mekanik cihazlar olan "androidler" sergileniyordu.[8]
Projeler
[değiştir | kaynağı değiştir]İnsan gibi görünen ve bir dereceye kadar konuşan veya davranan androidler yapmayı amaçlayan birkaç proje başlatıldı ve/veya devam etmektedir.
Japonya
[değiştir | kaynağı değiştir]Japon robotikleri 1970'lerden beri bu alanda öncü konumdadır.[9] Waseda Üniversitesi 1967'de WABOT projesini başlattı ve 1972'de tam ölçekli bir insansı akıllı robot olan ilk android WABOT-1'i tamamladı.[10][11] Uzuv kontrol sistemi, alt uzuvlarıyla yürümesini ve dokunsal sensörler kullanarak elleriyle nesneleri kavramasını ve taşımasını sağladı. Görme sistemi, harici reseptörler, yapay gözler ve kulaklar kullanarak nesnelere olan mesafeleri ve yönleri ölçmesini sağladı. Konuşma sistemi, yapay bir ağızla kişiyle Japonca iletişim kurmasını sağladı.[11][12][13]
1984'te WABOT-2 tanıtıldı ve bir çok iyileştirme yapıldı. Org çalabiliyordu. Wabot-2'nin on parmağı ve iki ayağı vardı ve müzik notasını okuyabiliyordu. Ayrıca kişiye eşlik edebiliyordu.[14] 1986'da Honda, insanlarla başarılı bir şekilde etkileşime girebilen insansı robotlar yapmak için insansı araştırma ve geliştirme programına başladı.[15]
Osaka Üniversitesi'nde Hiroshi Ishiguro tarafından yönetilen Akıllı Robotik Laboratuvarı ve Kokoro şirketi, Japonya'nın Aichi Eyaletindeki Expo 2005'te Actroid'i sergiledi ve 2010'da Telenoid R1'i piyasaya sürdü. Kokoro, 2006'da yeni bir DER 2 android geliştirdi. DER2'nin insan vücut kısmının yüksekliği 165 cm'dir. 47 hareketli noktası vardır. DER2 sadece ifadesini değiştirmekle kalmaz, aynı zamanda ellerini ve ayaklarını hareket ettirebilir ve vücudunu bükebilir. Kokoro'nun başlangıçta geliştirdiği "hava servo sistemi" aktüatör için kullanılır. Bir servo sistem aracılığıyla hava basıncıyla hassas şekilde kontrol edilen bir aktüatöre sahip olmanın bir sonucu olarak, hareketi akıcıdır ve çok az gürültü yapar. DER2, daha küçük bir silindir kullanarak önceki modele göre daha ince gövde gerçekleştirdi. Dışarıdan bakıldığında DER2 daha güzel oranlıdır. Önceki modele kıyasla DER2'nin daha ince kolları ve daha büyük ifade repertuvarı vardır. Bir kez programlandığında, sesiyle hareketlerini ve jestlerini koreografiyebilir.
Tokyo Bilim Üniversitesi'nde Hiroshi Kobayashi tarafından yönetilen Akıllı Mekatronik Laboratuvarı, Japonya'nın Yokohama kentinde düzenlenen Robodex 2002'de sergilenen Saya adlı android kafayı geliştirdi. Halen dünyada insansı araştırma ve geliştirmeyi içeren birkaç girişim daha var ve bunların yakın gelecekte daha geniş bir yelpazede gerçekleştirilmiş teknoloji sunması umulmaktadır. Saya halen Tokyo Bilim Üniversitesi'nde rehber olarak çalışmaktadır.
Waseda Üniversitesi (Japonya) ve NTT DoCoMo'nun üreticileri, yüz şeklini değiştirebilen WD-2 robotunu yaptı. Bu robot yüz ifadesini değiştirebiliyor. İlk başta, yapımcılar belirli bir kişinin dış hatlarını, gözlerini, burnunu vb. ifade etmek için gerekli noktaların pozisyonlarına karar verdiler. Robotun yüzünü, tüm noktaları kararlaştırılan pozisyonlara taşıyarak ifade ettiğini söylemektedirler. Robotun ilk versiyonu ilk olarak 2003 yılında geliştirildi. Bundan bir yıl sonra, tasarımda birkaç büyük iyileştirme yapıldı. Robotun ortalama bir baş mankeninden yapılmış elastik bir maskesi vardır. 3DOF üniteli bir tahrik sistemi kullanır. WD-2 robotu, her biri üç serbestlik dereceli maskedeki belirli yüz noktalarını etkinleştirerek yüz hatlarını değiştirebilir. Bu robotun toplamda 56 serbestlik derecesi için 17 yüz noktası vardır. Kullandıkları malzemelere gelince, WD-2'nin maskesi, ek güç için çelik yünü parçalarıyla karıştırılmış Septom adı verilen oldukça elastik bir malzeme ile yapılmıştır. Maskenin arkasında istenen yüz noktasında, basit bir kasnak ve bir kayar vidalı DC motor tarafından tahrik edilen mil bulunur. Görünüşe göre, araştırmacılar maske şeklini gerçek insan yüzlerine göre de değiştirebilir. Bir yüzü "kopyalamak" için, bireyin 17 yüz noktasının yerlerini belirlemede sadece 3B tarayıcıya gerek vardır. Bundan sonra, bir dizüstü bilgisayar ve 56 motor kontrol kartı kullanılarak yüz ifadesi oluşturulur. Araştırmacılar ayrıca, hareket eden robotun, 3D Maske üzerine kişinin yüz fotoğrafı yansıtıldığında, kişinin saç stilini ve cilt rengini bile gösterebileceğini belirtmektedirler.
Singapur
[değiştir | kaynağı değiştir]Nanyang Teknoloji Üniversitesi'nden bilim insanı Prof. Nadia Thalmann, Sosyal Robot Nadine'in geliştirilmesinde Bilgisayar Mühendisliği Okulu ile birlikte Medya İnovasyon Enstitüsü'nün çalışmalarını yönetti. Nadine, Apple'ın Siri veya Microsoft'un Cortana'sına benzer bir yazılımla çalışmaktadır. Nadine gelecekte ofislerde ve evlerde kişisel asistan olabilir veya gençler ve yaşlılara arkadaş olabilir.
Makine ve Uzay Mühendisliği Okulu ve BeingThere Merkezi'nden Doç. Dr. Gerald Seet, EDGAR'ı yaparak tele-varlık robotiği alanında üç yıllık Ar-Ge geliştirmesinin öncülüğünü yaptı. Uzaktaki bir kullanıcı, EDGAR'a kullanıcının yüzü ve ifadeleri gerçek zamanlı olarak robotun yüzünde görüntülenerek kumanda edebilir. Robot ayrıca üst vücut hareketlerini de taklit eder.[16]
Güney Kore
[değiştir | kaynağı değiştir]KITECH, yüz "kasları" aracılığıyla insanın duygu ifadesini taklit edebilen ve ilkel bir konuşma yapabilen, yaklaşık 400 kelime dağarcıklı bir android kişilerarası iletişim modeli olan EveR-1'i araştırıp geliştirdi. EveR-1, 160 cm boyunda ve 50 kg ağırlığında olup, yirmili yaşlarındaki Koreli bir kadının ortalama fiziğine eşittir. EveR-1'in adı İncil'deki Havva'dan ve robot için kullanılan r harfinden türemiştir. EveR-1'in gelişmiş hesap yapma gücü, konuşma tanıma ve ses sentezini mümkün kılarken, aynı zamanda dudak senkronizasyonlu ve yüz tanıma teknolojili 90 derecelik mikro-CCD kameralar tarafından görsel tanımayı işler. Yapay beyindeki bağımsız bir mikroçip, jest ifadesini, vücut koordinasyonunu ve duygu ifadesini yönetir. Tüm vücudu son derece gelişmiş sentetik jöle silikondan yapılmıştır. Yüzünde, boynunda ve alt vücudunda 60 yapay eklem vardır. EveR-1, gerçekçi yüz ifadeleri gösterebilir ve aynı anda dans edip şarkı söyleyebilir.
Güney Kore'de, Bilgi ve İletişim Bakanlığı'nın 2020 yılına kadar her eve bir robot koymak gibi iddialı bir planı vardı.[17] Ülke için birkaç robot şehri planlandı: İlki 2016 yılında 500 milyar won (440 milyon ABD doları) maliyetle inşa edilecek ve bunun 50 milyarı doğrudan hükûmet yatırımı olacaktı.[18] Yeni robot şehrinde üreticiler ve parça tedarikçileri için araştırma ve geliştirme merkezlerinin yanı sıra sergi salonları ve robot yarışmaları için bir stadyum yer alacaktı. Ülkenin yeni Robotik Etik Tüzüğü, gelecekte insanların robotlarla etkileşimi için temel kurallar ve yasalar belirleyecek, robot kullanıcıları ve üreticileri için standartlar belirleyecek ve ayrıca robotların insanlar tarafından kötüye kullanılmasını ve tam tersini önlemek için robotlara programlanacak etik standartlar hakkında yönergeler sunacaktı.[19]
Amerika Birleşik Devletleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Walt Disney ve Imagineers ekibi, 1964 New York Dünya Fuarı'nda ilk kez sergilenen Bay Lincoln ile Harika Anlar'ı yarattı.[20]
Eğitim Fütüristi ve ABD Askeri Akademisi'nde eski West Point Felsefe ve Etik Akıl Yürütme Profesörü olan Dr. William Barry, "Maria Bot" adlı bir AI android karakterini yaptı. Bu Arayüz AI androidi, 1927 yapımı Metropolis filmindeki kötü şöhretli kurgusal robot Maria'dan sonra, iyi huylu uzak bir akraba olarak adlandırıldı. Maria Bot, üniversite düzeyindeki ilk AI Android Öğretim Asistanıdır.[21][22] Maria Bot, Şubat 2020'de Washington, Everett'te TEDx konuşmasında Barry ile birlikte ana konuşmacı olarak yer aldı.[23]
Omuzlarından yukarısı insana benzeyen Maria Bot, karmaşık yüz ifadeleri ve baş hareketleri olan ve çeşitli konularda sohbet eden sanal bir androiddir. Konuşma ve etkileşim konusunda kendi kararlarını vermek için bilgileri işlemek ve sentezlemede yapay zeka kullanır. Konuşmalar, kitaplar veya makaleler gibi doğrudan veri girişleri ve internet kaynakları aracılığıyla veri toplar.
Maria Bot, Barry için bir uluslararası yüksek teknoloji şirketince eğitim kalitesini iyileştirmeye ve eğitim yoksunluğunu ortadan kaldırmaya yardım etmesi için yapıldı. Maria Bot, robotların ve yapay zekanın giderek artan varlığıyla ortaya çıkan etik sorunları öğrencilerin tartışması ve etkileşim kurması için yeni yollar bulmak üzere tasarlandı. Barry ayrıca Maria Bot'u kullanarak bir robotu yaşamı onaylayan, etik bir çerçeveyle programladığında, insanların aynı şeyi yapmasına yardımcı olma olasılığının daha yüksek olduğunu gösterir.[24]
Maria Bot, iyi ve etik yapay zeka teknoloji elçisi bir robottur.[25]
Texas'tan Hanson Robotics, Inc. ve KAIST, KAIST'in gerçek boyutlardaki yürüyen iki ayaklı robot gövdesine yerleştirilmiş Hanson'ın yüz android teknolojisini kullanarak Albert Einstein'ın android portresini yaptı. "Albert Hubo" da denilen bu Einstein androidi, böylece tarihin ilk tam vücut yürüyen androidini temsil etmektedir.[26] Hanson Robotics, FedEx Teknoloji Enstitüsü[27] ve Arlington'daki Texas Üniversitesi de bilimkurgu yazarı Philip K. Dick'in (Bıçak Sırtı filminin temeli olan Android'ler Elektrikli Koyun Düşler mi? filminin yaratıcısıdır) android portresini geliştirdiler ve yazarın binlerce sayfalık eserlerini içeren tam konuşma yeteneklerine sahipti.[28] 2005'te PKD androidi, Yapay Zekanın Geliştirilmesi Derneği (AAAI)'den yapay zekâ birincilik ödülünü kazandı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Ek okuma
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kerman, Judith B. (1991). Retrofitting Blade Runner: Issues in Ridley Scott's Blade Runner and Philip K. Dick's Do Androids Dream of Electric Sheep? Bowling Green, OH: Bowling Green State University Popular Press. 0-87972-509-5.
- Perkowitz, Sidney (2004). Digital People: From Bionic Humans to Androids. Joseph Henry Press. 0-309-09619-7.
- Shelde, Per (1993). Androids, Humanoids, and Other Science Fiction Monsters: Science and Soul in Science Fiction Films. New York: New York University Press. 0-8147-7930-1.
- Ishiguro, Hiroshi. "Android science." Cognitive Science Society. 2005.
- Glaser, Horst Albert and Rossbach, Sabine: The Artificial Human, Frankfurt/M., Bern, New York 2011 "The Artificial Human"
- TechCast Article Series, Jason Rupinski and Richard Mix, "Public Attitudes to Androids: Robot Gender, Tasks, & Pricing"
- Carpenter, J. (2009). Why send the Terminator to do R2D2s job?: Designing androids as rhetorical phenomena. Proceedings of HCI 2009: Beyond Gray Droids: Domestic Robot Design for the 21st Century. Cambridge, UK. 1 September.
- Telotte, J.P. Replications: A Robotic History of the Science Fiction Film. University of Illinois Press, 1995.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Vikisözlük'te tanımlar | |
Commons'ta dosyalar |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Van Riper, A. Bowdoin (2002). Science in popular culture: a reference guide. Westport: ABC-CLIO/Greenwood. s. 10. ISBN 0-313-31822-0.
- ^ Prucher, Jeff (2007). "android". Brave New Words: The Oxford Dictionary of Science Fiction. Oxford University Press. ss. 6-7. ISBN 978-0-19-530567-8.
- ^ a b Brian M. Stableford (2006). Science fact and science fiction: an encyclopedia. CRC Press. ss. 22-23. ISBN 978-0-415-97460-8.
- ^ Eric G. Wilson (2006). The melancholy android: on the psychology of sacred machines. SUNY Press. ss. 27-28. ISBN 978-0-7914-6846-3.
- ^ McCaw, Caroline (2001). Http. [Otago Politeknik]. OCLC 225915408.
- ^ Ishiguro, Hiroshi. "Android science.", Cognitive Science Society, Osaka, 2005. Retrieved on 3 October 2013.
- ^ OED at "android" citing Ephraim Chambers, Cyclopædia; or, a universal dictionary of arts and sciences. 1728.
- ^ "At the Mechanical Theater". London Times. 22 Aralık 1795.
- ^ Zeghloul, Saïd; Laribi, Med Amine; Gazeau, Jean-Pierre (21 Eylül 2015). Robotics and Mechatronics: Proceedings of the 4th IFToMM International Symposium on Robotics and Mechatronics. Springer. ISBN 9783319223681. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024.
- ^ "Humanoid History -WABOT-". www.humanoid.waseda.ac.jp. 1 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024.
- ^ a b "Historical Android Projects". androidworld.com. 25 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017.
- ^ Robots: From Science Fiction to Technological Revolution, page 130
- ^ Duffy, Vincent G. (19 Nisan 2016). Handbook of Digital Human Modeling: Research for Applied Ergonomics and Human Factors Engineering. CRC Press. ISBN 9781420063523. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024.
- ^ "2history". 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2007.
- ^ "P3". Honda Worldwide. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2007.
- ^ "NTU scientists unveil social and telepresence robots". 3 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2015.
- ^ "A Robot in Every Home by 2020, South Korea Says". News.nationalgeographic.com. 28 Ekim 2010. 14 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011.
- ^ "South Korea set to build "Robot Land"". Engadget. 13 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011.
- ^ "Robot Code of Ethics to Prevent Android Abuse, Protect Humans". News.nationalgeographic.com. 28 Ekim 2010. 19 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011.
- ^ "Pavilions & Attractions – Illinois – Page Two". 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2011.
- ^ "The Education of an Android Teacher – EdSurge News". 9 Mart 2020. 17 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024.
- ^ "First Android Teaching Assistant at NDNU | Media Center". 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2020.
- ^ "William Barry | tedxeverettcom". 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2020.
- ^ "Maria Bot". 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024.
- ^ "Mesh conference announces AI robot as keynote speaker". 24 Şubat 2020. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". www.hansonrobotics.wordpress.com. 16 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024.
- ^ "FIT – FedEx Institute of Technology – The University of Memphis". www.fedex.memphis.edu. 10 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2024.
- ^ "about " PKD Android". www.pkdandroid.org. 14 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2009.