Afridiler
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Afridiler, Sefid Kuh'un doğu burnundan Pakistan'ın Peşaver bölgesi sınırlarına uzanan dağlık bölgede yaşayan Peştu kabilesi. Toprakları Hayber Geçidine kadar dayanan Afridilerin kökenleri bilinmemektedir. Peşaver yöresinde yaşayan ve Herodotos'un söz ettiği Aparitler ile aynı kabile oldukları sanılmışsa da, bu konuda kesin kanıya varılamamıştır.
Afridiler 16. ve 17. yüzyılda Hindistan'ın Babür hanedanı kuvvetleriyle sık sık çarpıştılar. 18. yüzyılda Afgan hükümdarı Ahmed Şah Dürrani Afridilere ordusunda görev verdi. Torunu Şah Şüca (1803-09) hem Afridileri korudu, hem de onlara sığındı.
İngilizler Afridilerle ilk kez, birinci Ingiliz-Afgan Savaşı (1839-42) nedeniyle, özellikle de General Pollock'ın Kâbil'e ilerleyişi sırasında karşı karşıya geldiler. 1849'da Pencap'ı ilhak ettikten sonra Hayber Geçidini açık tutmak için, haraç vermek, Kohat ve Hayber Afrdilerne karşı 187/8 ve 1879'da misillemeler yapmak, kabile milislerini (Hayber Askerleri) kullanmak gibi çeşitli yollar denediler. Hayber Afridileri 1893'te, topraklarını Afganistan ve İngiliz yönetimindeki Hindistan arasında bölen Durand Hattı ile denetim altına alındılar.
1930'larda Hindistan Kongre Partisi, panislamizm ve Hint ulusçuluğunu birleştiren İngiliz karşıtı militan Kırmızı Gömlek Hareketi için Afridi desteğini sağladı. Bağımsızlığın kazanılmasıyla kuzeybatı sınır eyaletindeki Afrıdi topraklar Pakistan'a katıldı. Pakıstan sonraları bağımsız bir Pahtunistan ya da Peshtu devleti kurmak üzere girişilen ve Afganıstan tarafından desteklenen bir hareketle karşı karşıya kaldı.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ AnaBritannica. Ana Yayıncılık ve Sanat Ürünleri Pazarlama A.Ş. 1986. s. 125.