İçeriğe atla

Üniter Çağrı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dürzîlik ile alâkalı bir dizinin parçasıdır.

İsmâ‘îlî-Dûrz’îyye Mezhebi Kurucuları

Tevhîd Dâvâsı'nın Başı ve İsmâ‘îl’îyye Mezhebi'nin On Altıncı Dâ’î-i Â’zamı:
الحاكم بأمر الله المنصور بن العزيز بالله بن المعز لدين الله معد الفاطمي
El-Hâkim bi-Emr’Allâh el-Mansûr ibn-il-'Azîz bi-llâh ibn-il-Mu'izz li-DînAllâh Ma'd el-Fâṭımîy

Tevhîd Dâvâsı Baş Dâ’î-i Evvel İmamı:
حمزه بن علي بن أحمد
Hamza ibn-i ‘Alī ibn-i Aḥmed

Tevhîd Dâvâsı Dâ’î-i Sânî
Fâtımîler Hâlifeliği - Epemiye, Suriye Valisi:
El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn ʿAli ibn-i Ahmed ibn-i ed-Deyf es-Sâmukî ed-Tâ’i
Fâtımîler Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh Dürzî inancının oluşumunda büyük rol oynamıştı. Yirmi yıldan beri insanları tektanrıcılık inancına döndürdüğüne inanılan Fâtımîler Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın Gayba halinde ortadan kaybolmasının üzerinden tam Kırk gün geçtikten sonra ise ülke genelinde Zulümler başlatılmıştı.


Üniter Çağrı, İlâhî Dâvet ya da Dâ‘vet et-Tevḥīd; Dürzîlik ile alâkalı olan bir zaman dilimine verilen addır. Fâtımîler Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh, Ed-Derezî gibi kendisinin soteriyolojik ilâhiyatına inanarak Dîn-i İslâm'ın resmî hudutları dışına çıkan tâkipçilerini de iknâ etmeği başararak, 30 Mayıs 1017 Perşembe günü gün batımından itibaren tüm dini serbestlikleri arttırdığını ilân eden bir kararnâme ile İlâhî Çağrı'yı resmen başlatmıştı.[1][2][3]

Dürzîliğe giriş

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dürzîliğe kabuller, Fâtımîler Hâlifesi El-Hâkim bi-EmrʿAllâh tarafından 30 Mayıs 1017 Perşembe günü gün batımı açılmış ve 1043 yılında El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn tarafından kapatılmıştır. Böylece, artık bu tarihten sonra başka hiçbir kimsenin "Dürzîlik" dinine girmesine olanak kalmamıştır.[1][2][4][5]

El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn

[değiştir | kaynağı değiştir]

El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn, El-Hâkim bi-Emr Allah tarafından Epemiye, Suriye kentine vali olarak atanmasının hemen ardından 1016 yılında Halep'i Hamdaniler'in elinden aldı. Bir sene sonra 1017 yılında da El-Hâkim bi-Emr Allah'ın emriyle tutsak aldığı Abdurrahim ibn İlyas'ı Şam'dan Kahire'ye götürdü. Abdurrahim ibn İlyas, Hamza ibn Ali ibn Ahmed ile birlikte El-Hâkim bi-Emr Allah'a imân eden ve El-Hakim Camii'nin yakınlarında bulunan Reydan Camii'ni Yirmi Bin saldırgana karşı cesaretle müdafaa eden Yedi kahramandan biriydi. El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn ise Dürzîlik'te rütbece "Hâkim'in Sağ Kolu" olarak tanınan Hamza ibn Ali ibn Ahmed'den sonra İkinci sırada gelmekte ve "Hâkim'in Sol Kolu" olarak bilinmekteydi. Özellikle El-Hâkim'in gayba[1] haline geçerek ortadan kaybolmasından sonra pek meşhur bir önder haline gelmişti. İşte böyle bir ortamda "El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn", El-Hâkim bi-Emr Allah'ın halefi Ali ez-Zâhir'in zulümlerinin başlamasının hemen ardından 1021 yılında Hamza ibn Ali ibn Ahmed'in gizlenmesi üzerine Dürzîler'in tek önderi konumuna geldi.

Risalet’ül-Hikmet

[değiştir | kaynağı değiştir]

El-Mu'tenâ Baha’ud-Dîn faaliyetlerini yeniden başlatmak suretiyle 1027 tarihinden gizlenmeğe gittiği tarih olan 1037 tarihine kadar tam On sene "İlâhi Dâvetleri" yönetmeğe başladı. Bu arada "İlk İlâhi Çağrı" döneminin sona erdiği ve artık Dürzîliğe girişlerin tamamen sona erdiği 1043 yılına dek Hikmet Risaleleri'nden pek çoğunu saklandığı yerden kaleme aldı.[2]

Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın geri dönüşü ve Altınçağ'ın başlaması inancı

[değiştir | kaynağı değiştir]

1043 yılında El-Mu'tenâ Dürzîlik inancına giriş kapılarının artk kapatıldığını ilan etti. Böylece, o tarihten itibaren Proselitasyon yasaklanmış oluyor ve yeni başvurular Fâtımîler Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın geri döneceği ve yeni bir Altınçağ'ın başlayacağı Kıyamet gününe kadar dondurulmuş oluyordu.[6][7]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c Sāmī Nasīb Makārim (1974). The Druze faith. Caravan Books. ISBN 978-0-88206-003-3. 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2012. 
  2. ^ a b c Ferhad Defteri (24 Nisan 1992). The Isma'ilis: Their History and Doctrines. Cambridge Üniversitesi Press. ss. 198-. ISBN 978-0-521-42974-0. 21 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2012. 
  3. ^ Ismaili, Islam Heritage Field, 11 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Nisan 2014 
  4. ^ Hanna Batatu (17 Eylül 2012). Syria's Peasantry, the Descendants of Its Lesser Rural Notables, and Their Politics. Princeton University Press. ss. 16-. ISBN 978-0-691-00254-5. 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2012. 
  5. ^ Al-‘Uqayli, Ḥasan., Muntekhab, fol. 75v.; Yūsuf al-‘Uqayli, al-Mu’allaf, p. 775.
  6. ^ Rebecca Erickson. "The Druze" (PDF). Encyclopedia of New Religious Movements. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2014. 
  7. ^ Andrew Beattie; Timothy Pepper (1 Temmuz 2001). The Rough Guide to Syria. Rough Guides. ss. 2-. ISBN 978-1-85828-718-8. 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2012.