Diem (dijital para birimi)
| Diem (dijital para birimi) | |
|---|---|
 Diem'in logosu | |
| Denominasyon | |
| Simge | ≋ |
| Gelişim | |
| Beyaz kitap | Diem whitepaper |
| Kod deposu | github.com/diem/diem |
| Programlama lisanı | Rust |
| Geliştirici(ler) | Diem Association |
| Lisans | Apache Lisansı[1] |
Diem (eski adıyla Libra), Amerikan sosyal medya şirketi Meta, Inc. tarafından önerilen izinli bir blok zinciritabanlı ödeme sistemidir. Plan ayrıca bir kripto para birimi olarak uygulanan özel bir para birimini de içermektedir.
Para birimi ve ağ henüz mevcut değil ve yalnızca başlangıç sevisyesinde deneysel kodu yayımlandı.[2] Başlangıçta lansmanın 2020'de yapılması planlanmıştı.[3]
Proje, para birimi ve işlemler, ödeme, teknoloji, telekomünikasyon, çevrimiçi pazar, risk sermayesi şirketlerinden ve kar amacı gütmeyen kuruluşlardan oluşan bir üyelik organizasyonu olan Diem Association'a yönetilecek ve kriptografik olarak emanet edilecektir.
Proje eskiden Libra olarak biliniyordu ve adı Aralık 2020'de "Diem" olarak değiştirildi.[4]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Morgan Beller, 2017'de Facebook'ta kripto para birimi ve blok zinciri üzerinde çalışmaya başladı ve başlangıçta Facebook'un blok zinciri girişimi üzerinde çalışan tek kişiydi.[5]
Facebook başkan yardımcısı David A. Marcus, Facebook Messenger'dan Mayıs 2018'de yeni bir blok zinciri bölümüne taşındı.[6] Facebook'ta Marcus'un sorumlu olduğu bir kripto para birimi planladığına dair ilk raporlar birkaç gün sonra ortaya çıktı.[7] Şubat 2019 itibarıyla, proje üzerinde çalışan 50'den fazla mühendis bulunmaktadır.[8]
Facebook'un bir kripto para birimi çıkarmayı planladığı ilk kez Mayıs 2019'da ortaya çıkardı.[9] O zamanda "GlobalCoin" veya "Facebook Coin" olarak bilinmekteydi.[10]
Proje, Libra adıyla 18 Haziran 2019'da resmen duyuruldu.[11][12] Paranın yaratıcıları Morgan Beller, David Marcus ve Kevin Weil (Novi'nin Ürün Başkan Yardımcısı) olarak listelenmiştir.[5] Paranın ilk sürüm 2020 için planlandı.[13]
15 Temmuz 2019'da Facebook, tüm yasal endişeler karşılanana ve Libra "uygun onaylara" sahip olana kadar para biriminin piyasaya sürülmeyeceğini duyurdu.[14]
Facebook İcra Kurulu Başkanı Mark Zuckerberg, 18 Eylül 2019'da "en iyi" Demokrat Senato liderleriyle yaptığı toplantıda, milletvekillerine Libra'nın, önce Amerika Birleşik Devletleri düzenleyicilerinden onay almadan dünyanın hiçbir yerinde başlatılamayacağını söyledi.[15]
Ekim 2019'da birçok şirket Libra Ortaklığından ayrıldı: PayPal 4 Ekim 2019'da,[16] eBay, Mastercard, Stripe, Visa ve Mercado Pago 11 Ekim'de[17][18] ve 14 Ekim'de Booking Holdings ayrıldı.[19]
Financial Times tarafından yayımlanan Kasım 2020 raporuna göre Libra, kripto para biriminin çoklu para birimi olması yerine ABD doları tarafından bire bir desteklenmesini sağlayacak zayıflatılmış bir plan başlatacak. Gazete ayrıca kripto para biriminin artık Latince "gün" anlamına gelen Diem olarak adlandırılacağını bildirdi.[20]
Aralık 2020'de Libra, Diem olarak; Libra Ortaklığı, Diem Ortaklığı olarak yeniden adlandırıldı. Yeni para biriminin Ocak 2021'de piyasaya sürülmesi beklenmektedir. Aralık 2020 itibarıyla Diem Ortaklığının 27 üyesi bulunmaktadır.[20]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beenz - İnternet çapında dijital para biriminde daha önceden denenmiş bir girişim
- Facebook Credits
- Flooz - İnternet çapında dijital para biriminde daha önceden denenmiş bir girişim
- Bitcoin - bugün kullanımda olan ve en büyük piyasa değerine sahip kripto para birimi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Libra Software License". Github. 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "I Tried Using Facebook's Libra Blockchain. It Didn't Work". Bloomberg News. 20 Haziran 2019. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Facebook's Calibra cryptocurrency wallet launches in 2020". Engadget. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Libra cryptocurrency project changes name to Diem to distance itself from Facebook". The Verge (İngilizce). 1 Aralık 2020. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
- ^ a b "Meet Morgan Beller, the 26-year-old woman behind Facebook's plan to make its own currency". CNBC Tech. 20 Temmuz 2019. 20 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2019.
- ^ "Facebook is creating a mysterious blockchain division". The Verge. 8 Mayıs 2018. 8 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2019.
- ^ "Facebook reportedly plans to launch its own cryptocurrency". The Verge. 11 Mayıs 2018. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2019.
- ^ Popper (28 Şubat 2019). "Facebook and Telegram Are Hoping to Succeed Where Bitcoin Failed". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2019.
- ^ Andriotis (2 Mayıs 2019). "Facebook Building Cryptocurrency-Based Payments System". The Wall Street Journal. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2019.
- ^ Social Media Monopolies and Cryptocurrencies: Facebook's Proposed Coin. 18 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cybersecurity, Privacy, & Networks eJournal. Social Science Research Network. (SSRN). Accessed June 19, 2019.
- ^ Isaac (18 Haziran 2019). "Facebook Plans Global Financial System Based on Cryptocurrency". The New York Times. 19 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2019.
- ^ Constine (18 Haziran 2019). "Facebook announces Libra cryptocurrency: All you need to know". TechCrunch. 4 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019.
- ^ "Facebook Unveils Libra Cryptocurrency, Sets Launch For 2020". NPR.org (İngilizce). 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019.
- ^ Bain (16 Temmuz 2019). "Facebook Says Libra Won't Launch Until Regulators Satisfied". Bloomberg News. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.
- ^ Romm (19 Eylül 2019). "Facebook's Mark Zuckerberg seeks to reassure wary lawmakers about Libra, elections in rare D.C. trip". The Washington Post. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2019.
- ^ "PayPal withdraws from Facebook's libra cryptocurrency". CNBC (İngilizce). 4 Ekim 2019. 4 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019.
- ^ "Facebook's libra cryptocurrency coalition is falling apart as eBay, Visa, Mastercard and Stripe jump ship". CNBC (İngilizce). 11 Ekim 2019. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019.
- ^ "Facebook's Libra Association crumbling as Visa, Mastercard, Stripe, and others exit". The Verge (İngilizce). 11 Ekim 2019. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019.
- ^ "Libra Loses a Quarter of Its Members as Booking Holdings Exits". Bloomberg. 14 Ekim 2019. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2019.
- ^ a b Morse (1 Aralık 2020). "Facebook's controversial cryptocurrency gets a new name: Diem". CNET. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020.
