İçeriğe atla

Y

Vikipedi, özgür ansiklopedi
13.46, 3 Nisan 2022 tarihinde 88.236.155.198 (mesaj) tarafından oluşturulmuş 27503713 numaralı sürüm
Latin alfabesi
Yy harfi
Y y
Y y

Yy Türk Alfabesinin 28. harfidir. Türkçede /j/ sesini temsil eder.

Tarihçesi

Romalıların Yunanistan'ı fethiyle Latince diline birçok Yunanca kelime geçmeye başlamıştır. Bu kelimelerin birçoğunda Latincede olmayan /y/ (küçük, güzel) sesi içermektedir. Bundan dolayı Latin Alfabesinin sonuna, Yunancadan 2 harf eklenmiştir; Üpsilon (Y) ve Zeta (Z). Ancak /y/ sesi Latinceye yabancı olduğundan halk arasında bu sesin ismi i greca (Yunan i'si) olmuştur. Telaffuz olarak da Latincede i'den farksız olarak /i/ diye telaffuz edilmiştir. Latincenin ardılı dillerde bu harf /i/ telaffuzunu korumuştur.

Latin harfini kullanan Eski İngilizce ve Eski İskandinav gibi /y/ sesine sahip olan bazı dillerde bu harf Yunanî /y/ değerini kullanarak devşirilmiştir. Ancak İngilizcede /y/ sesi yuvarlaklığını yitirmiş, ve /i/ olmuştur. Bunun üzerine Orta Çağ döneminde İngilizcede, i'nin ünlü olarak (/i/) ve ünsüz olarak (/j/, yakın, yay) kullanıldığı durumları ayırmak için Y harfi kullanılmaya başlanmıştır.

Batı Slav dilleri, bu harfi /ɨ/ (Türkçe ı harfinin çıkardığı sese benziyor) sesini temsil etmek için devşirmiştir. Ancak Çekçede /ɨ/ sesi /i/ sesi ile birleşmiş, ve i ile y arasındaki fark, sadece bir önceki ünsüzün telaffuzunu etkilemeye düşmüştür (Türkçe şapkalı harfler (kâğıt) veya Rusça Я Ю Ё harflerine benzer bir şekilde).

Y harfinin Avrupa dillerindeki baskın telaffuzu

Günümüzde bu şekilde y harfinin dilden dile değişen bir sürü telaffuzu bulunmaktadır.

ISO temel Latin alfabesi
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz
Özel işaret almış Y harfi

tarih paleografi türetimler diyakritik noktalama rakamlar harf listesi