Abul Gharib: Revizyonlar arasındaki fark
"Ablgharib Artsruni" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu. Etiketler: İçerik Çevirmeni [[MediaWiki:Cx2-descriptionpagelink|İçerik Çevirmeni 2]] |
(Fark yok)
|
Sayfanın 20.07, 6 Ağustos 2024 tarihindeki hâli
Ablgharib Artsruni (ö. 1080), Bizans İmparatorluğu'nda Kilikya valisi olarak hüküm sürmüş bir Ermeni prensi, magistros ve devlet adamıdır.
Biyografi
Ablgharib, Vaspurakan Krallığı'nda, Artsruni hanedanından Büyük Khatchik oğlu Hasan'ın çocuğu olarak dünyaya geldi.[1] Kral Senekerim-Hovhannes, 1021 yılında Selçuklu Türklerinin akınlarından bunalarak, krallığını Bizans İmparatorluğu'na bırakmaya karar verir ve karşılığında Sebasteia (Sivas) ve Fırat'a kadar uzanan topraklarını alır.[2] Ablgharib daha sonra Konstantinopolis'e giderek, İmparator IX. Konstantin Monomakhos'un hükümdarlığında Bizans sarayında yetki ve güven kazanır ve burada Ortodoks Kilisesi'ne bağlılığını ifade eder.[3] 1042'de Toros Dağları, Tarsus, Mopsuestia, Adana, Lampron ve Paperon'u içeren Kilikya bölgelerinin yöneticisi olur ve Paperon'u da kendi prenslik alanının merkezi haline getirir.[4] Malazgirt Savaşı'nın ardından İmparator VII. Michael Doukas tarafından Kilikya valisi yapılır.[1]
1073 yılında Lambron, akrabası Prens Oshin'e miras olarak verildi ve kızını da onunla evlendirdi.[3] 13. yüzyılda yaşamış Ermeni din adamı ve tarihçi Vardan Areveltsi'ye göre, diğer kızını da, Ermenistan kralı II. Gagik'in daha sonra ihanet suçlamasıyla tutuklanıp zehirlenen oğlu Davit'e vererek onunla da dünürlük ilişkisi kurdu.[3][5] Ablgharib 1080'de öldüğünde, ikameti Çandır Kalesi'ne (Paperon) gömüldü.[6]
Tarsus yakınında Aziz George'u temsil eden ve üzerinde "Rabbim kulun Apnelgaripes magistros'un yardımcısı olsun" yazan bir Ablgharib mührü bulunmuştur.[7]
Kaynakça
- ^ a b Hazard & Wolff 2017.
- ^ Der Nersessian 1947.
- ^ a b c Boase 1978.
- ^ Bromige 2023.
- ^ Matthew of Edessa 1993.
- ^ "Ablgharib Artsruni". Armenian Encyclopedia Editorial Board. 1990.
- ^ "Apnelgaripes, magistros". Prosopography of the Byzantine World.
Başvuru kaynakları
- Boase, T.S.R. (1978). The Cilician kingdom of Armenia. Edinburgh: Scottish Academic Press.
- Bromige, Toby (2023). Armenians in the Byzantine Empire: Identity, Assimilation and Alienation from 867 to 1098. Bloomsbury Publishing. ISBN 9780755642434.
- Der Nersessian, Sirarpie (1947). Armenia and the Byzantine Empire: A Brief Study of Armenian Art and Civilization. Cambridge: Harvard University Press.
- Hazard, Harry W.; Wolff, Robert Lee (2017). A History of the Crusades, Volume 2: The Later Crusades, 1189-1311. University of Pennsylvania Press. ISBN 9781512819564.
- Matthew of Edessa (1993). Ara Edlllond Dostourtan (Ed.). Armenia and the Crusades, Tenth to Twelfth Centuries: The Chronicle of Matthew of Edessa. Lanham, Maryland: University Press of America. ISBN 0-8191-8953-7.