İçeriğe atla

Nur Cemaati: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
TarantaBabu (mesaj | katkılar)
Sildiğim yer için kaynak yok. Kuran harfleri > Arap harfleri, Subjektif görüş yorum çıkarıldı, Kaynaklar taraflı olsa da
Ysf Başolhan (mesaj | katkılar)
Tarihçe: Metin eklemesi yapıldı, Kaynaklar eklendi.
Etiketler: Geri alındı Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
25. satır: 25. satır:


Günümüzde, genellikle, farklı bir grupta bulunmanın sebebi "önce o grupla tanışmış olmak"tan öteye gitmemektedir. Bir grubun düzenlediği konferans vb. etkinliğe diğer gruplardan herkes katılabilmekte ve üst düzeyde temsilciler de gönderilerek birliktelik oluşturulmaya çalışılmaktadır.
Günümüzde, genellikle, farklı bir grupta bulunmanın sebebi "önce o grupla tanışmış olmak"tan öteye gitmemektedir. Bir grubun düzenlediği konferans vb. etkinliğe diğer gruplardan herkes katılabilmekte ve üst düzeyde temsilciler de gönderilerek birliktelik oluşturulmaya çalışılmaktadır.

Günümüzde Nur Cemaati'ni temsil eden bazı vakıf ve gazeteler var:
Ahmet Hüsrev Altınbaşak tarafından kurulan<ref>https://tgsp.org.tr/tr/hayrat-vakfi</ref> [[Hayrat Vakfı]], Mehmet Kutlular tarafından kurulan Yeni Asya<ref>https://www.yeniasya.com.tr/m-latif-salihoglu/yeni-asya-nin-ilk-kurulus-safhasi-1_452975</ref>, Mustafa Sungur tarafından kurulan Aslanbey Vakfı, Hüsnü Bayramoğlu tarafından kurulan RNK Neşriyat<ref>https://m.facebook.com/Prof.AhmetAkgunduz/posts/10157087601484043/?wtsid=rdr_0iVHbKB4K3IjD5xwN&refsrc=deprecated&_rdr</ref>, bunlardan en meşhurlarıdır.


== Nur Cemaati ilkeleri ==
== Nur Cemaati ilkeleri ==

Sayfanın 14.21, 23 Aralık 2023 tarihindeki hâli

Nur Cemaati, Nurcular veya Risale-i Nur hareketi, Said Nursi tarafından telif edilen Risale-i Nur adlı eserlerin bilgileri istikametinde teşekkül eden[1][2][3][4] 20. yüzyıl başlarında doğan İslâmî harekettir.[5][6][7] İtikâdi ve fıkhi bakımdan Sünnî[8] İslâm'a bağlıdırlar. Menfi milliyetçiliği zararlı ve tehlikeli olduğu gerekçesi ile reddedip İslam kardeşliğini savunmaktadır. Müslümanların birliği dedikleri ittihad-ı İslam'ı savunurlar ve halifeliğin geri getirilmesini savunmaktadırlar.[9][10][11] Cemaatin temel faaliyeti Risale-i Nurların okunması, yazılması, anlaşılmaya çalışılması ve insanlara ulaştırılmasıdır.[12] Bu faaliyet Cemaat mensupları tarafından "Hizmet-i imaniye ve Kur'aniye" veya kısaca ''Risale-i Nur Hizmeti'' diye tabir edilen kavramlarla ifade edilir.[13]

Said Nursi'ye ait Kur'an tefsiri olan Risale-i Nur Külliyatı öğretileri ekseninde hareket eden bir yapıya sahiptir.[9][10] Risale-i Nur grupları içindeki Okuyucular grubunun kararları genellikle "Meşveret" veya "İstişare" diye adlandırdıkları danışma sonunda çoğunluk tarafından alındığ iddia edilir.[14][15]

Said Nursi'nin vefatından sonra kendi yerine bıraktığı[16][17] Ahmet Husrev Altınbaşak[18]'a biat etmeyen talebelerinin çeşitli şehirlere dağılması ve yeni Risale-i Nur okuyucuların doğmasıyla Cemaat farklılık gösterebilen tarzlarda faaliyet göstermiş; "Meşrep" olarak tabir edilen yeni gruplar meydana gelmiştir.

Nur Cemaati
KurucuSaid Nursi
Amaç"İmanı kurtarmak!"[20]
Meslek unvanı
Abi, Kardeş[19]
HizmetlerRisale-i Nur'un neşri, Kuran'ın öğrnilmesi, öğretilmesi, basılması ve uygulanması.[22]
YöntemTebliğ, güzelce anlatmak,[21]
Alanlarİman, tefsir, takva
LiderSaid Nuri Ertürk[23]

Tarihçe

Dosya:Risale-i NurSözler.jpg
Risale-i Nur Külliyatından Sözler kitabının kapağı

Said Nursî'nin 23 Mart 1960 tarihinde ölümünden sonra yönetim anlayışı, siyasi olaylara bakış, etnik köken ve hizmet metodu gibi konulardaki görüş farklılıkları sonucu birçok Nur Cemaati grubu ortaya çıktı.[24][25][26] İlk dönemde, temel iki grup, Said Nursi'nin varisi Ahmet Hüsrev Altınbaşak önderliğindeki Arap harfleriyle Risale-i Nurları okuyup yazmayı savunan Yazıcılar grubu ile Zübeyir Gündüzalp önderliğindeki Risale-i Nurları Latin harfleriyle okunmasını savunan Okuyucular grubuydu.[24][27] Altınbaşak ve grubu, Said Nursi'nin bir mektup ile belirttiği[28] risalelerin sadece Osmanlıca olarak yazılması, basılması ve okunmasını savunurken,[25] cemaatin okuyucu kolunu oluşturan Gündüzalp ve grubu,[24] Latin harfleriyle yazılan Türkçe ile matbaada basılıp yayılmasını ve okunmasını savunuyordu. Cemaat içindeki bu kopukluk ve ayrılık sürecinde Ajan olduğu iddia edilen Bekir Berk'in[29], Hüsrev Altınbaşak'a düdüklü tencere ile yaptığı suikast[30] neticesinde kopukluk dahada kesin ve belirgin bir hal aldı. Gündüzalp liderliğindeki "ağabeyler konseyi", Yazıcılar grubu ve lideri Altınbaşak ile tekrar birleşmeye çalıştı, ancak bu girişimler sonuçsuz kaldı.[27] Said Nursi tarafından "gizli düşmanlar olduğu iddia edilen kişilerin" Nurcuların birliğini bozduğu söylenmektedir. [31]

Aynı dönemde, Okuyucular grubuna yakın olmakla birlikte kendi yaşadıkları bölgede bağımsız olarak hareket eden Mehmed Kayalar Diyarbakır'da; Said Özdemir, Ankara'da (bu gruba daha sonra "tenvir" denilmiştir) ve Mehmed Kırkıncı Erzurum'da cemaat oluşturmaya başladı.[24]

Nur Cemaati arasındaki en derin bölünme 1980 darbesi sürecinde yaşandı. 1982 anayasasının cemaat içerisinde meydana getirdiği tartışma bölünmeyi perçinledi. 1982 Darbesine Nur Cemaatinin büyük kısmı evet oyu verirken Yeni Asya grubunun ise hayır oyu kullanması araya bazı mesafeler girmesine sebep oldu.[32][33]

Günümüzde, genellikle, farklı bir grupta bulunmanın sebebi "önce o grupla tanışmış olmak"tan öteye gitmemektedir. Bir grubun düzenlediği konferans vb. etkinliğe diğer gruplardan herkes katılabilmekte ve üst düzeyde temsilciler de gönderilerek birliktelik oluşturulmaya çalışılmaktadır.

Günümüzde Nur Cemaati'ni temsil eden bazı vakıf ve gazeteler var: Ahmet Hüsrev Altınbaşak tarafından kurulan[34] Hayrat Vakfı, Mehmet Kutlular tarafından kurulan Yeni Asya[35], Mustafa Sungur tarafından kurulan Aslanbey Vakfı, Hüsnü Bayramoğlu tarafından kurulan RNK Neşriyat[36], bunlardan en meşhurlarıdır.

Nur Cemaati ilkeleri

Said Nursi, Nur cemaati'nin sahip olması gereken vasıfları Risale-i Nur Külliyatı'nda açıklamıştır:

  • Siyaset ve İdare ile fiilen iştigal etmemek.[37][38]
  • Müspet hareket etmek ve menfi hareket etmemek.[39]
  • Allah rızasını esas alarak yalnız iman hizmeti yapmak.[39][40]
  • Tarikat değil cemaattir. Şeyhlik-müridlik gibi makamlar yoktur.[41][42]

Nur Cemaati grupları

Nur Cemaati tarih boyunca çeşitli gruplara ayrılmıştır.[43][44]

Gruplar Önemli Kişiler Notlar
Yazıcılar Ahmet Husrev Altınbaşak Zübeyir Gündüzalp tarafından da Nur Cemaati'nin başında olduğu iddia edilmiştir.[45][kaynak güvenilir mi?] Eskişehir Sıkıyönetim Mahkemesi zabıtlarında da "Said Nursi'nin halefi sıfatı ile Nurculuk faaliyetlerini sevk ve idare eden sanık" olarak bahsedilmiştir.[46][kaynak güvenilir mi?]
Okuyucular Zübeyir Gündüzalp Zübeyir Gündüzalp önderliğinde oluşan grup kendi içinde birçok kola ayrılmıştır.
1. Sözler Grubu Bayram Yüksel

Mustafa Sungur

2. Envar Grubu Ahmed Aytimur

Abdullah Yeğin

Hüsnü Bayram

3. İhlas Nur Grubu Said Özdemir
Meşveret Okuyucu-Meşveret grubu olarak da bilinen grup kendi içinde kollara ayrılmıştır.
1. Suffa Vakfı Grubu Osman Demirci

Mehmet Kırkıncı

Gültekin Sarıgül

Mustafa Karaman

2. Ruba Vakfı Grubu Muzaffer Arslan

Ali Uçar

Abdulvahit Mutkan

Mehmet Şaylan

3. Hamidiye Vakfı Grubu Abdurrahman Aras

Şerafettin Kartal

Feyzi Allahverdi

Nesil Mehmet Nuri Güleç (Mehmet Fırıncı)

Mehmed Emin Birinci

Yeni Asya grubundan kopan Mehmed Emin Birinci ve Mehmet Fırıncı tarafından kurulmuştur.
Yeni Asya Mehmet Kutlular 15 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 1971'de Zübeyir Gündüzalp'in de bulunduğu Nur cemaatinin ortak kararıyla çıkan gazete.[47][48]
Kurdoğlu Mehmet Kurdoğlu
Med-Zehra Muhammed Sıddık Dursun Said Nursi'nin Kürt kimliğine önem vermektedirler.
Zehra Vakfı İzzettin Yıldırım Med-Zehra grubundan ayrılmıştır.

Gülen Cemaati ile ilişkisi

Özellikle 2014 yılından önce yayımlanmış birçok kaynakta Gülen Hareketi, Nur Cemaatinin önde gelen bir kolu olarak öne sürülmüştür.[27][49][50][51][52] Cemaatin beş önde geleni, 31 Aralık 2013 tarihinde siyasi faaliyetlerin Nur Cemaati fikirleri ile uygun olmadığını belirtmişlerdir.[50] Bu açıklamanın Gülen Hareketine yönelik olduğu düşünülmüştür.[50] Özellikle 15 Temmuz 2016 darbe kalkışmasından sonra, Nur Cemaati ileri gelenleri, Gülen Hareketine karşı olan tutumunu belirginleştirmiştir. Nur Cemaati'nin Yeni Asya kolu ise darbeye karşı olduğunu ifade etmekle beraber bu süreç içerisinde meydana gelen hukuki sorunları sıkça nazara vermiştir.[53][54][55][56]

Kaynakça

  1. ^ Nursi, Said. Kastamonu Lahikası. Onu yazan ve yazdıran ve okuyan, Risale-i Nur talebesi unvanını alır. 
  2. ^ Kitapçı, Zekeriya. Bediüzzaman Said Nursi ve Anadolu İman Hareketi. 
  3. ^ Nursi, Said. Emirdağ Lahikası. Risale-i Nur'u okumak, on defa benimle görüşmekten daha kârlıdır. Zaten benimle görüşmek âhiret, iman, Kur'ân hesabınadır...Âhiret, iman, Kur'ân için ise, Risale-i Nur daha bana ihtiyaç bırakmamış. 
  4. ^ Nursi, Said. Emirdağ Lahikası. Benimle hakikat meşrebinde sohbet etmek ve görüşmek isteyen adam hangi risaleyi açsa, benimle değil, hâdim-i Kur'ân olan Üstadıyla görüşür ve hakaik-i imaniyeden zevkle bir ders alabilir. 
  5. ^ Değirmenci, Cüneyt (2018). Çağdaş İslam düşüncesinde insan ve siyaset Said Nursi örneği (Yüksek Lisans). Ulusal Tez Merkezi. 
  6. ^ Eşref, Edip. Risale-i Nur Müellifi Bediüzzaman Said Nur - Hayatı, Eserleri, Mesleği. 
  7. ^ Nursi, Said. Emirdağ Lahikası - II. biz ahlâk-ı İslâmiyenin ve hakaik-i imaniyenin kemâlâtını ef’âlimizle izhar etsek, sair dinlerin tâbileri, elbette cemaatlerle İslâmiyete girecekler; belki küre-i arzın bazı kıt’aları ve devletleri de İslâmiyete dehâlet edecekler. 
  8. ^ Nursi, Said. "On Üçüncü Lem'a / Yedinci İşaret". Lem'alar. Biz Ehl-i Sünnet ve'l-Cemaat 
  9. ^ a b Barış Pehlivan, Barış Terkoğlu (2019). Metastaz. Nur Köy'ünden Üniformalı Askerler. Kırmızı Kedi Yayınevi. ss. 63-65. ISBN 978-605-298-450-5. 
  10. ^ a b Yıldız, Müyesser. "Genelkurmay Said-i Nursi'ye üniformalı ziyaret hakkında ne düşünüyor". odatv. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  11. ^ "Nurcu gazete Fethullah'a sahip çıktı". odatv. 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  12. ^ Nursi, Said. Tarihçe-i Hayat. hususi vazifemiz de, Kur'an'in imani hakikatlerini tahkiki bir surette ehl-i imana bildirip, onlari ve kendimizi idam-i ebediden ve dai*mi, berzahi haps-i munferidden kurtarmaktir. 
  13. ^ Nursi, Said. Emirdağ Lahikası - I. bu zamanda, her şeyin fevkinde hizmet-i imaniye bir kudsî vazifedir. 
  14. ^ Said Nursi. "Birinci Makale / Unsuru'l-Hakikat". Muhakemat. Herşeyde meşveret hükümfermadır. 
  15. ^ Said Nursi. "On Üçüncü Şua". Şualar. Şimdi siz, mâbeyninizde münakaşasız bir meşveret ediniz. Kararınızı kabul ederim. 
  16. ^ "Risale Online". oku.risale.online. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023. 
  17. ^ "Risale Online". oku.risale.online. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023. 
  18. ^ "Risale Online". oku.risale.online. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023. 
  19. ^ "Risale Online". oku.risale.online. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  20. ^ Pir, Hasan (23 Mart 2019). "EŞREF EDİP'İN 1952 YILINDA BEDİÜZZAMAN'LA YAPTIĞI RÖPORTAJ". GÜMÜŞHANE'DEN HABER - Yerel Haber Sitesi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  21. ^ çağırmak.https://www.koprudergisi.com/bahar-2008/risale-i-nurun-uslubuna-dair/
  22. ^ "Kur'an, Risale-i Nur, Dini Eserler ve İslami Ürünler". https://www.hayrat.com.tr/ (İngilizce). Erişim tarihi: 19 Aralık 2023.  |çalışma= dış bağlantı (yardım)
  23. ^ Nurköy (11 Ağustos 2022). "HAFIZ SAİD NURİ ERTÜRK". Nur Eğitim ve Kültür Platformu. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  24. ^ a b c d Güldoğan, Asiye (11 Temmuz 2015). "Nurcular hakkında bu sırları ilk kez okuyacaksınız". Odatv. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016. 
  25. ^ a b "Ağabeyler'in Nur Meclisi". Sabah. 21 Aralık 2004. 18 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016. 
  26. ^ "Nurcular Hakkındaki Bilinmeyenler". Aktif Haber. 23 Eylül 2006. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016. 
  27. ^ a b c Yalçın, Soner (21 Aralık 2014). "Nurcularda büyük bölünmenin sebebi". Sözcü. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016. 
  28. ^ "Risale Online". oku.risale.online. 17 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2023. 
  29. ^ "Bediüzzaman'ın talebesi Üzeyir Şenler: Bekir Berk bana ajanlık teklifi yaptı!". DosyaTV.com. 2021-08-01. Erişim tarihi: 2023-12-21. 
  30. ^ lbozkaya (2014). "Nurcularda büyük bölünmenin sebebi: Düdüklü tencere suikastı". www.sozcu.com.tr. Erişim tarihi: 2023-12-21. 
  31. ^ "Gizli Düşmanların Fitne Planları". husrevaltinbasak.info. Erişim tarihi: 20 Aralık 2023. 
  32. ^ "Yeni Asya Gazetesi". www.yeniasya.com.tr. 25 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  33. ^ "Yüzde 98 yanlış". YENİ ASYA - Gerçekten haber verir. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  34. ^ https://tgsp.org.tr/tr/hayrat-vakfi
  35. ^ https://www.yeniasya.com.tr/m-latif-salihoglu/yeni-asya-nin-ilk-kurulus-safhasi-1_452975
  36. ^ https://m.facebook.com/Prof.AhmetAkgunduz/posts/10157087601484043/?wtsid=rdr_0iVHbKB4K3IjD5xwN&refsrc=deprecated&_rdr
  37. ^ Said Nursî (2013) [1944-1947]. "Yirmiyedinci Mektub". Emirdağ Lâhikası. Risale-i Nur. RNK Neşriyat. s. 167. Nurcular, siyasetlerle alâkaları olmaz. Yalnız iman hakikatleriyle bütün hayatları bağlıdır. 
  38. ^ Said Nursi (2013). "Ondördüncü Şua". Şualar. RNK Neşriyat. s. 354. Risale-i Nur'un esas mesleği olan şefkat, hak ve hakikat ve vicdan, bizleri şiddetle siyasetten ve idareye ilişmekten men etmiş. 
  39. ^ a b Said Nursi (2013). Tarihçe-i Hayat. RNK Neşriyat. s. 249. Bizim vazifemiz müspet hareket etmektir. Menfî hareket değildir. Rıza-yı İlâhîye göre sırf hizmet-i imaniyeyi yapmaktır 
  40. ^ Nursi, Said. "Yirmi Birinci Lem'a". Lem'alar. Amelinizde rıza-yı İlâhî olmalı. Eğer O razı olsa, bütün dünya küsse ehemmiyeti yok. 
  41. ^ Said Nursi (2013). Emirdağ Lahikası. RNK Neşriyat. s. 197. Mesleğimiz tarikat değil 
  42. ^ Nursî, Said. "Yirmibirinci Lem'a". Lem'alar. Risale-i Nur. RNK Neşriyat. Mesleğimiz şeyhlik olsaydı, makam bir olurdu veyahut mahdut makamlar bulunurdu...Fakat mesleğimiz uhuvvettir. Kardeş kardeşe peder olamaz, mürşid vaziyetini takınamaz. 
  43. ^ Aköz, Emre; Atal, Nevzat (23 Aralık 2004). "Bir bakışta Nurcu kuruluşlar". Sabah. 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016. 
  44. ^ Barlas, Mehmet (14 Ekim 2000). "Said Nursi'den Fethullah Gülen'e." Yeni Şafak. Cemaatler, Laik Devlet-Fethullah Gülen olayı. 13 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. 
  45. ^ "Zübeyr Gündüzalp'in Hüsrev Efendi'ye Mektubu". husrevaltinbasak.info. Erişim tarihi: 20 Aralık 2023. 
  46. ^ "Eskişehir Mahkeme Kararında Hüsrev Efendi'nin Nur Hizmeti'ndeki Yeri". husrevaltinbasak.info. Erişim tarihi: 20 Aralık 2023. 
  47. ^ "Zübeyir Gündüzalp ve Yeni Asya". YENİ ASYA - Gerçekten haber verir. 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  48. ^ "Sağduyunun sesini yükseltelim". YENİ ASYA - Gerçekten haber verir. 31 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  49. ^ Yavuz, H. (2005). Modernleşen Müslümanlar: Nurcular, Nakşiler, Milli Görüş ve AK Parti (Vol. 22). Kitap Yayinevi Ltd.
  50. ^ a b c Çakır, Ruşen (18 Şubat 2014). "Nurcular olup bitenlere ne diyor?". Vatan. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016. 
  51. ^ Yaşlı, Fatih (27 Temmuz 2016). "Anti-komünizmden 15 Temmuz'a". Birgün. 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016. 
  52. ^ Yalçın, Soner (26 Ekim 2016). "Başbakan yanlış biliyor". Sözcü. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016. 
  53. ^ "Yeni Asya'nın duruşu". YENİ ASYA - Gerçekten haber verir. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  54. ^ "Hukuk herkese lâzım olur". YENİ ASYA - Gerçekten haber verir. 2 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  55. ^ "Yeni Asya 50 yıldır darbelerle mücadele ediyor". YENİ ASYA - Gerçekten haber verir. 2 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  56. ^ "15 Temmuz darbe girişiminin yıldönümünde". YENİ ASYA - Gerçekten haber verir. 2 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020.