populus

ภาษาละติน

รากศัพท์ 1

จากภาษาอิตาลิกดั้งเดิม *poplos (“army”), ที่มาเพิ่มเติม unknown; อาจจากภาษาอีทรัสคัน หรือจากราก pleō.

การออกเสียง

• (คลาสสิก) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ˈpo.pu.lus/, [ˈpɔpʊɫ̪ʊs̠]
• (คริสตจักร) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ˈpo.pu.lus/, [ˈpɔːpulus]

• (Classical):

  (file)

คำนาม

1. ผู้ชน, ชาติ
   • c. 52 BCE, Julius Caesar, Commentarii de Bello Gallico 1.44:

     Amicitiam populi Romani sibi ornamento et praesidio, non detrimento esse oportere, atque se hac spe petisse.

     ว่ามิตรภาพของชาวโรมันควรจะพิสูจน์ให้เขาเห็นว่าเป็นเครื่องประดับและเครื่องป้องกันไม่ใช่ความเสียหาย และเขาก็ค้นหามันด้วยความคาดหวังนั้น.

2. สังคมของผู้คน

การผันรูป

การผันรูปที่สอง

การก	เอกพจน์	พหูพจน์
กรรตุการก	populus	populī
สัมพันธการก	populī	populōrum
สัมปทานการก	populō	populīs
กรรมการก	populum	populōs
อปาทานการก	populō	populīs
สัมโพธนการก	popule	populī

ลูกคำ

• popellus
• populō
• populātiō
• populāris
• publicus

คำสืบทอด

• Balkan Romance:
  • Aromanian: popul, poplu, pupul
  • โรมาเนีย: popor
• Italo-Romance:
  • อิตาลี: popolo
    • → ฟรียูลี: popul
    • → Istriot: puopulo
    • → ลาดิน: popul
    • → เวเนโต: popoło
  • ซิซิลี: populu
• North Italian:
  • Old เอมีเลีย: povolo
  • Old ลีกูเรีย: povoro
  • Old ปีเยมอนเต: povol
  • Old เวเนโต: puovolo
  • โรมานช์: pievel
• Gallo-Romance:
  • ฟร็องโก-พรอว็องส์: poplo
  • ฝรั่งเศสเก่า: pueple
• Occitano-Romance:
  • กาตาลา: poble
  • อุตซิตา: pòble
• Ibero-Romance:
  • เลออนเก่า:
    • อัสตูเรียส: pueblu
    • เอซเตรมาดูรา: puebru
    • เลออน: pueblu
  • กาลิเซีย-โปรตุเกสเก่า: poboo
  • สเปนเก่า: pueblo
• Insular Romance:
  • ซาร์ดิเนีย: pobulu, poburu, populu
• Borrowings
  • → ไอริชเก่า: popul (ดูที่นั่นสำหรับคำสืบทอด)
  • → แอลเบเนียนดั้งเดิม:
    • แอลเบเนีย: popull
  • → บริทอนิกดั้งเดิม: *pobl (ดูที่นั่นสำหรับคำสืบทอด)

อ้างอิง

• “populus”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press

รากศัพท์ 2

ต้นกำเนิดไม่ทราบ unknown. เทียบกับภาษากรีกโบราณ πτελέα (pteléa, “elm”), ภาษาสลาวิกดั้งเดิม *topolь (“poplar”).

รูปแบบอื่น

• (vul) *plōppus

การออกเสียง

• (คลาสสิก) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ˈpoː.pu.lus/, [ˈpoːpʊɫ̪ʊs̠]
• (คริสตจักร) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /ˈpo.pu.lus/, [ˈpɔːpulus]

คำนาม

2. ต้น poplar

การผันรูป

การผันรูปที่สอง

การก	เอกพจน์	พหูพจน์
กรรตุการก	pōpulus	pōpulī
สัมพันธการก	pōpulī	pōpulōrum
สัมปทานการก	pōpulō	pōpulīs
กรรมการก	pōpulum	pōpulōs
อปาทานการก	pōpulō	pōpulīs
สัมโพธนการก	pōpule	pōpulī

คำสืบทอด

• กาตาลา: poll, ⇒ pollancre
• คอร์ซิกา: piobu
• ฟรียูลี: pôl
• อุตซิตา: píbol
• ⇒ ฝรั่งเศสเก่า: poplier, popler
  • ฝรั่งเศสกลาง: peuplier, poeplier
    • ฝรั่งเศส: peuplier
  • → ดัตช์กลาง: popelier
    • ดัตช์: populier
  • → อังกฤษกลาง: popler
    • อังกฤษ: poplar
• สเปน: pobo
• เวเนโต: piopa
• → เอสเปรันโต: poplo (via descendants)
• → อีโด: poplo (via descendants)
• → เจอร์แมนิกตะวันตกดั้งเดิม: *papulā (ดูที่นั่นสำหรับคำสืบทอด)
• → วีลามอวิตแซ: pōpuł

อ้างอิง

• “populus”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
• populus in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition with additions by D. P. Carpenterius, Adelungius and others, edited by Léopold Favre, 1883–1887)
• populus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette
• “populus”, in Harry Thurston Peck, editor (1898) Harper's Dictionary of Classical Antiquities, New York: Harper & Brothers
• populus in Ramminger, Johann (accessed 16 July 2016) Neulateinische Wortliste: Ein Wörterbuch des Lateinischen von Petrarca bis 1700‎^[1], pre-publication website, 2005-2016
• “populus”, in William Smith et al., editor (1890) A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, London: William Wayte. G. E. Marindin