แพรแถบย่อ

แพรแถบย่อเหรียญอิสริยาภรณ์ เพอร์เพิลฮาร์ต ของสหรัฐ

แพรแถบย่อ (อังกฤษ: medal ribbon, service ribbon หรือ ribbon bar) เป็นริบบิ้นขนาดเล็ก ที่ติดอยู่บนแถบโลหะที่ติดอุปกรณ์สำหรับกลัดหรือติดไว้ โดยทั่วไปจะมีไว้สำหรับประดับแทนเหรียญอิสริยาภรณ์, เครื่องอิสริยาภรณ์ และเครื่องอิสริยาภรณ์ทางทหารเมื่อไม่ใช่โอกาสในการสวมใส่เหรียญเต็ม^[1] รัฐบาลของแต่ละประเทศมีกฎเกณฑ์และระเบียบในการประดับแพรแถบของตนเอง ว่าสามารถประดับได้ในสถานการณ์ใดและในลำดับใด โดยปกติจะมีกำหนดไว้ในเอกสารราชการและเรียกว่า "ลำดับฐานันดร" หรือ "ลำดับการประดับเครื่องอิสริยาภรณ์" ในบางประเทศ (โดยเฉพาะในอเมริกาเหนือและอิสราเอล) บางเหรียญจะมีเพียง "แพรแถบเท่านั้น" ไม่มีเหรียญอิสริยาภรณ์ที่เกี่ยวข้อง

การสร้าง

แพรแถบย่อมีโครงสร้างที่หลากหลาย ในบางประเทศ แพรแถบจะติดอยู่บนแผ่นรองแบบเข็มกลัด ซึ่งสามารถกลัดผ่านผ้าของเครื่องแบบและยึดด้วยสายรัดที่ขอบด้านใน แพรแถบเหล่านี้สามารถติดแยกกันและเรียงกันเป็นแถว หรือติดทั้งหมดเข้ากับแผ่นยึดเดียวกันก็ได้ หลังสงครามโลกครั้งที่สอง แพรแถบย่อมักจะได้รับการประดับบนแถบโลหะเส้นเดียวและประดับในลักษณะคล้ายกับเข็มกลัด นอกจากนี้ยังมีวิถียึดติดแพรแถบย่อกับเครื่องแบบด้วยวิธีอื่น ๆ อีก เช่น การใช้ขาแม่เหล็ก คือการใช้แม่เหล็กในการยึดโดยไม่ต้องเจาะเสื้อ^[2]^[3] การใช้ขาเกลียว คือการใช้ขาเกลียดเจาะเสื้อเครื่องแบบและยึดด้วยหมุดเกลียว^[4] การใช้ขากิ๊ฟ คือการใช้เข็มเจาะเสื้อเครื่องแบบและยึดด้วยขาด้วยกิ๊ฟ^[4]

การประดับ

"ลำดับการประดับ" จะกำหนดว่าสามารถประดับแพรแถบใดกับเครื่องแบบประเภทใด ตำแหน่งใด ในสถานการณ์ใด เช่น เหรียญอิสริยาภรณ์ขนาดเล็กในชุดอาหารค่ำ, เหรียญอิสริยาภรณ์แบบเต็มในเครื่องแบบเต็มยศ แต่จะไม่มีการประดับในเครื่องแบบสนามและเครื่องแบบปฏิบัติงาน ในบางประเทศ (เช่น คิวบา) กำหนดให้สามารถสวมเหรียญอิสริยาภรณ์แบบเต็มบนเครื่องแบบสนาม ซึ่งชาติอื่น ๆ มักจะไม่ประดับกัน เนื่องจากเหรียญอิสริยาภรณ์สามารถระบุตัวตนของผู้บังคับบัญชาระดับสูงในสนามรบได้ ทำให้ข้าศึกสามารถเลือกเป้าหมายและสังหารได้ง่าย ซึ่งนายทหารระดับสูงมักจะแต่งกายคล้ายกับทหารนายอื่น ๆ ในหน่วยและไม่ประดับแพรแถบย่อในสนามรบ

โดยปกติเหรียญอิสริยาภรณ์และแพรแถบย่อจะประดับเป็นแถวทางด้านซ้ายของหน้าอก^[5] ในบางกรณีเพื่อเป็นอนุสรณ์หรือการรำลึก ญาติอาจจะประดับเหรียญอิสริยาภรณ์หรือแพรแถบย่อของผู้เสียชีวิตไว้ที่ด้านขวาของหน้าอก เหรียญอิสริยาภรณ์และแพรแถบย่อที่ไม่ได้ระบุไว้ใน "ลำดับการประดับ" ปกติจะประดับไว้ที่ด้านขวาของหน้าอก การเรียงลำดับของแพรแถบย่อขึ้นอยู่กับข้อบังคับของแต่ละประเทศ เช่น ในสหรัฐ เหรียญอิสริยาภรณ์ที่มีสถานะสูงสุด — โดยทั่วไปจะเป็นเหรียญอิสริยาภรณ์สำหรับเชิดชูความกล้าหรือการรับใช้ชาติที่โดดเด่น — จะได้รับการประดับไว้ด้านบนสุดของกลุ่มแพรแถบ ในขณะที่เครื่องอิสริยาภรณ์จากต่างประเทศ (หากได้รับอนุญาต) จะอยู่แถวล่างสุด^[6] เมื่อเหรียญอิสริยาภรณ์ได้รับการประดับ (โดยปกติจะอยู่ทางด้านซ้ายของเสื้อหรือเสื้อคลุม) แพรแถบที่ไม่มีเหรียญอิสริยาภรณ์จะได้รับการประดับทางด้านขวา

ตัวอย่าง

แคนาดา

โรมิโอ ดาแลร์

เดนมาร์ก

เซอร์ ฮันส์ เจสเปอร์ เฮลโซ อดีตนายพลและเสนาธิการกลาโหม

ไทย

พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์, ประธานองคมนตรี,

พันเอก ณรงค์ กิตติขจร, บุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องเหตุการณ์ 14 ตุลา,

พลเอก วัฒนา สรรพานิช, สมาชิกวุฒิสภา ชุกที่ 12,

พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา, องคมนตรี,

นอร์เวย์

ร้อยเอก กันนาร์ เซนสเตบี, วีรบุรุษแห่งสงครามโลกครั้งที่สอง

ไนจีเรีย

อิบราฮิม บาบันกิดา, ประธานาธิบดีไนจีเรีย และเสนาธิการกองทัพบก

ฟิลิปปินส์

พลเอก เอดูอาร์โด้ อาโน, เสนาธิการทหาร

มาเลเซีย

มุฮ์ยิดดิน ยัซซิน, นายกรัฐมนตรีคนที่ 8 ของมาเลเซีย

ไรซ์เยอรมัน

จอมพล วิลเฮ็ล์ม ไคเทิล

สวีเดน

พลเอก มิเกล ไบเดน, ผู้บัญชาการทหารสูงสุดแห่งกองทัพสวีเดน

สหรัฐ

ในสหรัฐ ทหาร และหน่วยบริการในเครื่องแบบของรัฐบาลกลางจะมีมาตรฐานการประดับแพรแถบบนเครื่องแบบที่ต่างกัน

ในกองทัพเรือสหรัฐ จะประดับแพรแถบย่อแถวละ 3 แพรแถบ โดยไม่มีการเว้นระยะห่างระหว่าแถว (ยกเว้นแถวบนสุดที่อาจจะชิดไปทางซ้ายของผู้ประดับหากมีปกเสื้อปิดไว้) ผู้ประดับแพรแถบมากกว่าสามแถวอาจจะเลือกประดับแพรแถบย่อที่มีระดับสูงสุดเพียงสามแถวเท่านั้น แทนที่จะประดับทั้งหมด หากแถบบนสุดถูกปกเสื้อบังไว้ สามารถเอียงแถบบนสุดได้
ในนาวิกโยธินสหรัฐ สามารถประดับแพรแถบย่อแถวละ 3-4 แพรแถบ โดยสามารถเอียงและเว้นช่องว่างระหว่างแถวได้
ในกองทัพบกสหรัฐ สามารถประดับโดยเว้นระยะห่างระหว่างแถวได้

การประดับแพรแถบย่อทั้งหมดนั้นมีชื่อเล่นสำหรับเรียกหลายชื่อ เช่น ชั้นแพรแถบ (ribbon rack) หรือเรียกสั้น ๆ ว่า ฟรุ๊ตสลัด (fruit salad) หรือ สลัดบาร์ (salad bar)