แคว้นโมลีเซ

แคว้นโมลีเซ
แคว้นโมลีเซ; Regione Molise (อิตาลี)
	แคว้น
	; ธง ; ตราอาร์ม
	แผนที่ประเทศอิตาลีแสดงที่ตั้งของแคว้นโมลีเซ
ประเทศ	อิตาลี
เมืองหลัก	คัมโปบัสโซ
การปกครอง
• ประธานแคว้น	ปาโอโล ดี ลาอูรา ฟรัตตูรา
พื้นที่
• ทั้งหมด	4,438 ตร.กม. (1,714 ตร.ไมล์)
ประชากร (1 มกราคม 2558)
• ทั้งหมด	313,348 คน
• ความหนาแน่น	71 คน/ตร.กม. (180 คน/ตร.ไมล์)
เขตเวลา	UTC+1 (เวลายุโรปกลาง)
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง)	UTC+2 (เวลาออมแสงยุโรปกลาง)
จีดีพี (ตัวเงิน)	6.5 พันล้านยูโร (2551)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)	20,100 ยูโร (2551)
เว็บไซต์	www.regione.molise.it

โมลีเซ (อิตาลี: Molise) เป็นแคว้นหนึ่งในยี่สิบแคว้นของประเทศอิตาลี ตั้งอยู่ในภาคใต้ของประเทศ มีพื้นที่เล็กที่สุดเป็นอันดับสองของรองจากแคว้นปกครองตนเองวัลเลดาออสตา แคว้นโมลีเซก่อตั้งในปี ค.ศ. 1963 ก่อนหน้านี้เคยเป็นส่วนของภูมิภาคที่มีชื่อว่าภูมิภาคอาบรุซซีและโมลีเซ (รวมกับแคว้นอาบรุซโซ) ซึ่งในปัจจุบันได้แยกออกจากกันแล้ว แคว้นนี้ครอบคลุมพื้นที่ 4,438 ตารางกิโลเมตร และมีประชากรประมาณ 320,000 คน

ประวัติศาสตร์

โมลีเซเป็นแคว้นที่มีผู้ตั้งถิ่นฐานมานานประมาณ 1 พันปีแล้ว ชาวแซมไนต์และชาวเฟรนตานีครองพื้นที่นี้มาจนกระทั่งยุคโรมันโบราณ หลังการล่มสลายของจักรวรรดิโรมันตะวันตกในปี ค.ศ. 476 โมลีเซถูกชาวออสโตรกอทเข้าครอบครองในปี ค.ศ. 535 ต่อมาในปี ค.ศ. 572 ก็ถูกชาวลอมบาร์ดครอบครองและปกครองโดยขุนนางแห่งเบเนเวนโต และในปี ค.ศ. 860 ชาวซาราเซ็นก็ได้โจมตีและทำลายเมืองอีแซร์เนีย เตเลเซ อาลีเฟ เซปีโน โบยาโน และเวนาโฟร

ในคริสต์ศตวรรษที่ 10 ภูมิภาคนี้แบ่งออกเป็น 9 เมือง ประกอบด้วยเวนาโฟร ลารีโน ตรีเวนโต โบยาโน อีแซร์เนีย คัมโปมารีโน แตร์โมลี ซานโกร และปีเยตรับบอนดันเต ต่อมาในปี ค.ศ. 1095 เมืองโบยาโนมีอำนาจมากที่สุดในภูมิภาค มีผู้ปกครองสูงสุดคืออูว์โกที่ 1 แห่งมูว์ลูซ ซึ่งน่าจะเป็นที่มาของชื่อแคว้นโมลีเซ

เมืองต่าง ๆ พัฒนามากขึ้นตั้งแต่ก่อนสิ้นสุดคริสต์ศวรรษที่ 13 โดยที่ขณะนั้นยังเป็นส่วนหนึ่งของแผ่นดินราชอาณาจักรเนเปิลส์ ต่อมาในคริสตวรรษที่ 16 ก็ได้รวมเข้ากับจังหวัดคาปีตานาตา (แคว้นปุลยา) และต่อมาในปี ค.ศ. 1806 ก็ได้เปลี่ยนเป็นจังหวัดปกครองตนเองของภูมิภาคอาบรุซซี

ในคริสต์ศตวรรษที่ 19 เกิดเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลก และได้ฟื้นตัวขึ้นมา หลังจากการรวมเป็นปึกแผ่นของราชอาณาจักรอิตาลีใหม่ ๆ (ค.ศ. 1861) ก็เริ่มเกิดเขตอุตสาหกรรมขึ้นในพื้นที่

ต่อมาเกิดความพินาศย่อยยับทั้งประเทศในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ฝ่ายสัมพันธมิตรที่สามารถยึดเมืองแตร์โมลีในเดือนกันยายน ค.ศ. 1943 กองกำลังภาคพื้นดินที่มีขนาดใหญ่ตั้งฐานที่เมืองคัมโปบัสโซ ซึ่งถูกเรียกว่า"เมืองแห่งใบเมเปิล" (Maple Leaf City) หลังจากการเข้ามาประจำการของกองทหารแคนาดา

แคว้นโมลีเซเป็นแคว้นก่อตั้งใหม่สุดในแคว้นทั้งหมดของอิตาลี ตั้งแต่การก่อตั้งในปี ค.ศ. 1963 เมื่อภูมิภาคอาบรุซซีและโมลีเซแยกตัวออกเป็นสองแคว้น ก็กลับมาพัฒนาได้ด้วยตนเอง

ภูมิศาสตร์

แคว้นโมลีเซมีอาณาเขตติดต่อกับแคว้นอาบรุซโซทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ติดกับแคว้นลาซีโอด้านทิศตะวันตก ติดกับแคว้นคัมปาเนียทางทิศใต้ ติดกับแคว้นปุลยาทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ และติดกับทะเลเอเดรียติกทางด้านตะวันออกเฉียงเหนือ มีพื้นที่ 4,438 ตารางกิโลเมตร แคว้นโมลีเซมีพื้นที่เล็กที่สุดในภาคใต้ของอิตาลี และเป็นแคว้นที่มีอายุน้อยที่สุดในแคว้นทั้งหมดของประเทศอิตาลี

บริเวณแผ่นดินภายในของแคว้นมีลักษณะเป็นภูเขาถึงแม้ว่าจะมีพื้นที่ติดชายฝั่งยาว 35 กิโลเมตร พื้นที่ประมาณร้อยละ 55 ของทั้งแคว้นเป็นภูเขาและที่เหลืออีกร้อยละ 45 ของแคว้นเป็นที่สูง (ที่สูงในแผ่นดินใหญ่และที่สูงริมทะเล) และการที่ไม่มีพื้นที่ที่เป็นที่ราบต่ำและมีแต่พื้นที่ภูเขากลายเป็นอุปสรรคในการเจริญเติบโตของสังคมและเศรษฐกิจภายในแคว้น แคว้นโมลีเซมีสภาพอากาศจากอิทธิพลโดยตรงตามสภาพภูมิประเทศ คือมีอากาศแบบชายทะเลบริเวณพื้นที่ชายฝั่งที่แคบ ๆ ส่วนพื้นที่ภายในแคว้นที่เป็นที่สูงและภูเขาก็มีอากาศแบบภูเขา

เมืองส่วนใหญ่ที่อยู่ในแผ่นดินส่วนในของแคว้นแทบจะไม่มีผู้คนวัยทำงานเลย เนื่องจากผู้คนเดินทางไปหาอาชีพและงานทำในเขตที่มีการเติบโตใหญ่กว่า ซึ่งที่นั่นก็คือเมืองลารีโน อยู่ในจังหวัดคัมโปบัสโซ ผู้คนส่วนใหญ่ที่มีฐานะจะอยู่ที่เมืองนี้ และเมืองนี้จะมีลักษณะพิเศษคือเป็นเมืองในสมัยยุคกลาง ที่บ้านเรือนตั้งถิ่นฐานรอบ ๆ โบสถ์ซึ่งเป็นศูนย์กลางของเมืองลารีโน

การแบ่งเขตการปกครอง

แคว้นโมลีเซแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 2 จังหวัด คือ จังหวัดคัมโปบัสโซและจังหวัดอีแซร์เนีย และแต่ละจังหวัดแบ่งออกเป็นเทศบาลหรือที่เรียกว่า "โคมูนี" (Comuni) หรือเทศบาล มีทั้งหมด 136 เทศบาล โดยจังหวัดคัมโปบัสโซมีเทศบาล 84 เทศบาล และจังหวัดอีแซร์เนียมีเทศบาล 52 เทศบาล

จังหวัด	เมืองหลัก	พื้นที่ (ตร.กม.)	ประชากร (คน)	ความหนาแน่น (คน/ตร.กม.)
จังหวัดคัมโปบัสโซ	คัมโปบัสโซ	2,909	231,900	79.7
จังหวัดอีแซร์เนีย	อีแซร์เนีย	1,529	88,895	58.14

ประชากร

ประชากรแคว้นโมลีเซในอดีต
1861	1871	1881	1901	1911	1921	1931	1936
355,000	374,000	382,000	395,000	396,000	383,000	377,000	388,000
1951	1961	1971	1981	1991	2001	2008 (ประมาณ)
407,000	358,000	320,000	328,000	331,000	321,000	321,000
ข้อมูล: Istituto Nazionale di Statistica (ISTAT) 2001