แกนแห่งความชั่วร้าย

บทความนี้อ้างอิงคริสต์ศักราช/คริสต์ทศวรรษ/คริสต์ศตวรรษ ซึ่งเป็นสาระสำคัญของเนื้อหา

"แกนแห่งความชั่วร้าย" ที่ระบุโดยจอร์จ ดับเบิลยู. บุช:

"แกนแห่งความชั่วร้ายถัดไป" ที่ระบุโดยจอห์น อา. โบลทอน:

"ด่านหน้าแห่งทรราชย์" ที่ระบุโดยคอนโดลีซซา ไรซ์:

แกนแห่งความชั่วร้าย (อังกฤษ: Axis of evil) มีที่มาจากประธานาธิบดีแห่งสหรัฐอเมริกา จอร์จ ดับเบิลยู. บุช ในการกล่าวสุนทรพจน์ประจำปีของประธานาธิบดีสหรัฐ ในวันที่ 29 มกราคม ค.ศ. 2002 และมีการกล่าวซ้ำอยู่บ่อยครั้งเมื่อเขายังดำรงอยู่ในตำแหน่ง โดยเขากล่าวโทษว่ารัฐบาลประเทศอิหร่าน อิรัก แล เกาหลีเหนือ มีส่วนช่วยในการก่อการร้ายและจัดหาอาวุธอานุภาพทำลายล้างสูง

ต้นกำเนิด

เดวิด ฟรัม

ถ้อยคำนี้น่าจะมาจากผู้ร่างสุนทรพจน์ของบุช เดวิด ฟรัม (David Frum) โดยมีที่มาจากคำว่า แกนแห่งความเกลียดชัง (axis of hatred) และ ชั่วร้าย (evil) ฟรัมอธิบายเหตุผลของการสร้างถ้อยคำ แกนแห่งความชั่วร้าย ไว้ในหนังสือของเขา The Right Man: The Surprise Presidency of George W. Bush เรื่องเริ่มขึ้นในตอนปลายเดือนธันวาคม ค.ศ. 2001 เมื่อหัวหน้านักร่างสุนทรพจน์ ไมค์ เกอร์สัน (Mike Gerson) ให้ฟรัมร่างคำพูดสักสองสามประโยคสำหรับขับไล่รัฐบาลของซัดดัม ฮุสเซนในอิรักในการแถลงนโยบายประจำปีต่อรัฐสภาของประธานาธิบดีสหรัฐ ฟรัมกล่าวว่าเขาเริ่มอ่านสุนทรพจน์ "วันซึ่งที่จะมีชีวิตอยู่ในความอัปยศ-date which will live in infamy" ของประธานาธิบดีแฟรงกลิน ดี. โรสเวลต์ที่กล่าวไว้ในวันที่ 8 ธันวาคม ค.ศ. 1941 หลังจากประเทศญี่ปุ่น โจมตีเพิร์ลฮาร์เบอร์อย่างที่ไม่มีใครคาดคิด ในขณะที่ชาวอเมริกันไม่ต้องการจะเชื่อว่าต้องสงครามกับประเทศญี่ปุ่น โรสเวลต์เห็นว่าภัยคุกคามร้ายแรงต่อสหรัฐอเมริกากำลังมาจากนาซีเยอรมนี และการตัดสินของเขาทำให้เกิดการต่อสู้ในสงครามสองมหาสมุทร

จุดที่ฟรัมชี้ให้เห็นในหนังสือของเขาคือประโยคที่โดนมองข้ามบ่อยๆในสุนทรพจน์ของโรสเวลต์ในส่วน "...เราจะไม่เพียงแต่ปกป้องตัวเองอย่างสุดกำลังแต่เราจะทำให้แน่ใจว่าภัยคุกคามนี้จะไม่เป็นอันตรายต่อเราอีกครั้ง" ฟรัมแปลความหมายของคำปราศรัยของโรสเวลต์ดังนี้: "สำหรับโรสเวลต์ เหตุการณ์ที่เพิร์ลฮาร์เบอร์ไม่ใช่เป็นเพียงการโจมตีเท่านั้น มันยังเป็นการเตือนต่ออนาคตถึงการโจมตีที่รุนแรงจากประเทศอื่น หรือแม้แต่ศัตรูที่เป็นอันตราย" ประเทศญี่ปุ่น ประเทศที่มีปริมาตรอุตสาหกรรมแค่หนึ่งในสิบของอเมริกา ต้องพึ่งพาการนำเข้าอาหาร และกำลังทำสงครามกับประเทศจีน ได้เสี่ยงเข้าโจมตีสหรัฐอเมริกา ความเสี่ยง "ที่ทำให้ฝ่ายอักษะคุกคามต่อสันติภาพของโลก" ฟรัมกล่าว สงครามสองสงครามกับประเทศอิหร่านและคูเวตของซัดดัม ฮุสเซนเป็นความเสียง ฟรัมเชื่อและแสดงว่าจะเป็นภัยคุกคามสันติภาพของโลกเช่นกัน

ในหนังสือ ฟรัมเปรียบเทียบความสัมพันธ์ที่คล้ายกันมากระหว่างฝ่ายอักษะในสงครามโลกครั้งที่ 2 และ"รัฐก่อการร้าย" เขาเขียนว่า "ฝ่ายอักษะเกลียดและไม่วางใจซึ่งกันและกัน" "ถ้าอักษะชนะสงครามด้วยวิธีใดก็ตาม สมาชิกจะหันมาเผชิญหน้ากันเองอย่างรวดเร็ว" แม้ว่า อิหร่าน อิรัก อัลกออิดะฮ์ และฮิซบุลลอฮ์ จะทะเลาะเบาะแว้งกันเอง แต่ "ทั้งหมดก็ไม่พอใจในอำนาจของชาติตะวันตกและประเทศอิสราเอลและยังดูแคลนในคุณค่าของประชาธิปไตย" นอกจากนั้นฟรัมยังเห็นความเชื่อมโยงร่วมกันระหว่าง "รัฐก่อการร้ายและองค์กรการก่อการร้ายที่ก่อให้เกิดแกนของความเกลียดชังต่อสหรัฐอเมริกา"

ฟรัมกล่าวว่าเขาได้ส่งบันทึกที่มีข้อความข้างต้นและยังอ้างถึงการกระทำที่โหดร้ายบางเรื่องของรัฐบาลอิรักอีกด้วย เขาคาดว่าคำพูดของเขาจะโดนสับแยกและเปลี่ยนแปลงไปจนเกินยอมรับเช่นเดียวกับชะตากรรมร่างสุนทรพจน์ของประธานาธิบดีส่วนมาก แต่คำพูดของเขาถูกคงไว้ตามเดิมเกือบทุกคำ แม้ว่าบุชจะเปลี่ยนคำว่า "แกนแห่งความเกลียดชัง" เป็น "แกนของความชั่วร้าย" เกาหลีเหนือถูกเพิ่มเข้ามาในรายชื่อ เขาพูดว่าเพราะเกาหลีเหนือได้พยายามพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ มีประวัติแข็งกร้าวที่สุ่มเสี่ยง และ "ต้องการรู้สึกถึงมือที่แข็งแกร่ง"^[1]

หลังจากนั้น ภรรยาของฟรัมก็นำบทประพันธ์ของเขาเปิดเผยต่อสาธารณชน^[2]

โยส์เซฟ โบเดนสคี

10 ปีก่อนการกล่าวสุนทรพจน์ประจำปี ค.ศ. 2002 ของประธานาธิบดีสหรัฐ ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1992 นักวิทยาศาสตร์การเมืองการปกครอง โยส์เซฟ โบเดนสคี (Yossef Bodansky) เขียนบทความเรื่อง "Tehran, Baghdad & Damascus: The New Axis Pact (เตหะราน แบกแดด และ ดามัสกัส: สนธิสัญญาอักษะใหม่)" ^[3] ขณะยังเป็นผู้อำนวยการของคณะกรรมการเฉพาะกิจแห่งรัฐสภาในเรื่องการก่อการร้ายและสงครามนอกแบบของสภาผู้แทนราษฎรแห่งสหรัฐอเมริกา แม้ว่าเขาจะไม่ได้ใช้คำว่า ชั่วร้าย อย่างโจ่งแจ้งในคำว่าอักษะใหม่ของเขา แกนของโบเดนสคีก็ยังทำให้ระลึกถึงแกนของฟรัม โบเดนสคีรู้สึกว่าแกนใหม่นี้เป็นการพัฒนาที่อันตรายมาก ใจความสำคัญในเหตุผลของโบเดนสคีคือ ประเทศอิรัก อิหร่าน และ ซีเรีย ได้จัดตั้ง"พันธมิตรไตรภาคี" เป็นผลมาจากสงครามอ่าวเปอร์เซียครั้งแรก และพันธมิตรนี้มีทีท่าใกล้เป็นภัยคุกคาม ทางเดียวที่จะรับมือคือการบุกอิรักครั้งที่ 2 และการโค่นล้มซัดดัม ฮุสเซน

พัฒนาการ

โบลทอน: "แกนแห่งความชั่วร้ายถัดไป"

ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2002 ตัวแทนแห่งสหรัฐอเมริกาในสหประชาชาติ จอห์น อา. โบลทอน กล่าวสุนทรพจน์เรื่อง "แกนแห่งความชั่วร้ายถัดไป" ในนั้นเขาเพิ่มอีกสามประเทศไปในกลุ่มรัฐอันธพาล (rogue states) ที่กล่าวไว้แล้ว คือ: ลิเบีย ซีเรีย และ คิวบา หลักเกณฑ์ในการรวมกลุ่มคือ "รัฐสนับสนุนการดำเนินการการก่อการร้ายหรือใครที่มีศักยภาพในการดำเนินการเรื่องอาวุธอานุภาพทำลายล้างสูง (WMD) หรือมีขีดความสามารถที่จะละเมิดพันธกรณีของสนธิสัญญา" สุนทรพจน์เป็นการขยายจากแกนแห่งความชั่วร้ายเดิม

ไรซ์: ด่านหน้าแห่งทรราชย์

ในเดือนมกราคม ค.ศ. 2005 ตอนที่บุชได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีสมัยที่สองใหม่ๆ คอนโดลีซซา ไรซ์ที่เข้ามารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศได้กล่าวสุนทรพจน์เป็นคำใหม่ ด่านหน้าแห่งทรราชย์ ที่ประกอบไปด้วยหกประเทศที่ถือว่าควรปราบปรามที่สุด โดยประกอบไปด้วยประเทศคิวบา เบลารุส ซิมบับเว พม่า และ 2 ประเทศแกน

กูล: สหรัฐอเมริกาเป็นแกนแห่งความชั่วร้าย

วันที่ 10 มีนาคม ค.ศ. 2010 พลโท (ปลดเกษียณ) ฮามิด กูล (Hamid Gul) เรียกสหรัฐอเมริกาว่า "แกนแห่งความชั่วร้าย" ในภูมิภาค (น่าจะเป็นเอเชียใต้และเอเชียกลาง) ในการให้สัมภาษณ์กับฟารส์ นิวส์ เอเจนซี่ (Fars News Agency)^[4]