เครื่องราชอิสริยาภรณ์นักบุญโอลาฟ

เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์นักบุญโอลาฟ
ประเภท	เครื่องราชอิสริยาภรณ์หกชั้น
วันสถาปนา	พ.ศ. 2390
ประเทศ	ประเทศนอร์เวย์
ผู้สมควรได้รับ	พระมหากษัตริย์ พระราชินี พระบรมวงศานุวงศ์นอร์เวย์ และชาวนอร์เวย์ที่กระทำคุณความดี
สถานะ	ยังมีการมอบ
ผู้สถาปนา	พระเจ้าออสการ์ที่ 1 แห่งสวีเดน
ประธาน	สมเด็จพระราชาธิบดีฮารัลด์ที่ 5 แห่งนอร์เวย์
ลำดับเกียรติ
สูงกว่า	ไม่มี
รองมา	เครื่องราชอิสริยาภรณ์คุณธรรมแห่งนอร์เวย์
หมายเหตุ	แพรแถบเครื่องราชอิสริยาภรณ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์นักบุญโอลาฟ (นอร์เวย์: Den Kongelige Norske Sankt Olavs Orden) เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสูงสุดของประเทศนอร์เวย์ ถูกสร้างขึ้นโดยพระเจ้าออสการ์ที่ 1 แห่งสวีเดน เมื่อวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2390 เพื่อถวายเกียรติแด่สมเด็จพระเจ้าโอลาฟที่ 2 แห่งนอร์เวย์

ก่อนที่สหราชอาณาจักรสวีเดนและนอร์เวย์จะล่มสลายใน พ.ศ. 2448 ได้มีการสร้างเครื่องราชอิสริยาภรณ์สิงโตแห่งนอร์เวย์โดยสมเด็จพระเจ้าออสการ์ที่ 2 แห่งสวีเดน แต่เมื่อสมเด็จพระราชาธิบดีโฮกุนที่ 7 ขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์นอร์เวย์ เครื่องราชอิสริยาภรณ์นักบุญโอลาฟกลายเป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นเดียวของนอร์เวย์ ซึ่งมอบให้กับผู้ที่กระทำคุณประโยชน์ต่อราชการและประเทศนอร์เวย์รวมถึงผู้มีเกียรติจากต่างประเทศ แต่ใน พ.ศ. 2528 เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้เปลี่ยนมามอบให้แก่ชาวนอร์เวย์ พระราชวงศ์นอร์เวย์ ประมุขแห่งรัฐ และราชวงศ์ต่างประเทศเท่านั้น และได้สร้างเครื่องราชอิสริยาภรณ์คุณธรรมแห่งนอร์เวย์สำหรับมอบให้ชาวต่างชาติทั่วไปแทน

ลักษณะ

• สายสร้อย : ทำด้วยทองคำ มีอักษรย่อ "O" ที่สวมรูปมงกุฎ 5 อัน สลับกับตราแผ่นดินของนอร์เวย์ 5 อัน และไม้กางเขนอีก 10 อันซึ่งขนาบด้วยขวานสีเงิน
• ดวงตรา : เป็นไม้กางเขนมอลตาเคลือบด้วยสีขาว ชั้นเบญจมาภรณ์จะเป็นสีเงินและชั้นจตุรถาภรณ์ขึ้นไปจะลงยาด้วยสีทอง และอักษรย่อ "O" จะอยู่ระหว่างแขนของไม้กางเขน ตัวดวงตราด้านในจะลงยาด้วยสีแดง มีรูปสิงโตติดอยู่ด้านหน้าตัวดวงตรา ด้านหลังเขียนคำขวัญว่า «Ret og Sandhed» – "ความยุติธรรมและความจริง" และดวงตราถูกประดับด้วยมงกุฎ
• ดารา (ชั้นประถมาภรณ์) : เป็นดาวแปดแฉก ทำด้วยเพชรและพลอย และมีสัญลักษณ์ดวงตราประดับอยู่ด้านหน้า
• ดารา (ชั้นทวีติยาภรณ์) : เป็นกางเขนมอลตาสีเงิน มีอักษรย่อ "O" ที่สวมรูปมงกุฎอยู่ระหว่างแขนของไม้กางเขน และตัวดวงตราเป็นสีแดงและมีรูปสิงตติดอยู่ที่ด้านหน้าและมีวงแหวนล้อมรอบตัวกางเขน
• แพรแถบย่อ : เป็นสีแดงแถบขอบขาว-น้ำเงิน-ขาวซึ่งเป็นสีของธงชาตินอร์เวย์

หากมีการพระราชทานเป็นกรณีพิเศษ อาจมีการประดับเพชรบนดวงตรา ซึ่งในกรณีนี้ ตัววงแหวนจะเป็นเพชรแทนวงแหวงสีเงิน-ทอง นอกจากนี้ อาจมีการเรียกคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์หากได้รับพระราชทานชั้นที่สูงขึ้นหรือเสียชีวิต

ลำดับชั้น

เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้มี แกรนด์มาสเตอร์ ซึ่งก็คือพระมหากษัตริย์นอร์เวย์ผู้เป็นประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ และมีลำดับชั้นปกติอยู่ 6 ชั้น ได้แก่

• ชั้นประถมาภรณ์ (Storkors) : สำหรับพระราชทานแก่พระบรมวงศานุวงศ์ ประมุขแห่งรัฐต่างประเทศ หรือสามัญชนผู้ที่สมควรจะได้รับในกรณีพิเศษ โดยพระราชทานพร้อมกับสายสร้อยและสายสะพายซึ่งสะพายจากบ่าขวาลงทางซ้าย หรืออาจทรงพระราชทานอย่างใดอย่างหนึ่ง
• ชั้นผู้บังคับบัญชา แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
  • ชั้นทวีติยาภรณ์ (Kommandør med stjerne)  : ประดับดวงตรากับสายคล้องคอและดาราบนหน้าอกซ้าย
  • ชั้นตริตาภรณ์ (Kommandør) : ประดับดวงตรากับสายคล้องคอ
• ชั้นอัศวิน แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
  • ชั้นจตุรถาภรณ์ (Ridder av 1. klasse) : ประดับดวงตราห้อยกับแพรแถบติดที่หน้าอกด้านซ้าย
  • ชั้นเบญจมาภรณ์ (Ridder) : ประดับดวงตราห้อยกับแพรแถบติดที่หน้าอกด้านซ้าย

แพรแถบย่อ
ชั้นประถมาภรณ์พร้อมสายสร้อย	ชั้นประถมาภรณ์	ชั้นทวีติยาภรณ์	ชั้นตริตาภรณ์	ชั้นจตุรถาภรณ์	ชั้นเบญจมาภรณ์

การพระราชทาน

พระมหากษัตริย์นอร์เวย์จะทรงพระราชทานตามคำขอพระราชทานจากคณะกรรมาธิการแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์หกคน ซึ่งไม่มีสมาชิกของรัฐบาลอยู่ โดยจะมีเพียงนายกรัฐมนตรีนอร์เวย์ รองนายกรัฐมนตรีนอร์เวย์ ลอร์ดแชมเบอร์แลน (เหรัญญิก) และผู้แทนซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากพระมหากษัตริย์อีกสามคน ซึ่งคณะกรรมาธิการเหล่านี้จะเสนอชื่อผู้ที่สมควรได้รับ และกราบทูลแก่พระมหากษัตริย์เพื่อทรงอนุมัติและพระราชทานต่อไป

สำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ที่อยู่ในลำดับการสืบราชสันตติวงศ์ของนอร์เวย์ จะได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้เมื่อทรงบรรลุนิติภาวะ ซึ่งพระบรมวงศานุวงศ์นอร์เวย์รายล่าสุดที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้เนื่องจากทรงบรรลุนิติภาวะได้แก่เจ้าหญิงอิงกริด อเล็กซันดราแห่งนอร์เวย์