รัฐสภาไทย

รัฐสภาแห่งราชอาณาจักรไทย
ชุดที่ 26
ตรารัฐสภาไทย
ประเภท
ประเภท	สภาคู่
องค์ประกอบ	วุฒิสภา สภาผู้แทนราษฎร
ผู้บริหาร
พระมหากษัตริย์	พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559
ประธานรัฐสภา (ประธานสภาผู้แทนราษฎร)	วันมูหะมัดนอร์ มะทา, ประชาชาติ ตั้งแต่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2566
รองประธานรัฐสภา (ประธานวุฒิสภา)	มงคล สุระสัจจะ ตั้งแต่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2567
นายกรัฐมนตรี	แพทองธาร ชินวัตร, เพื่อไทย ตั้งแต่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2567
ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร	ณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ, ประชาชน ตั้งแต่ 25 กันยายน พ.ศ. 2567
โครงสร้าง
สมาชิก	700 วุฒิสภา (200) สภาผู้แทนราษฎร (500)
กลุ่มการเมืองใน วุฒิสภา	อิสระ (200)
กลุ่มการเมืองใน สภาผู้แทนราษฎร	ฝ่ายรัฐบาล   เพื่อไทย (142)   ภูมิใจไทย (71)   รวมไทยสร้างชาติ (36)   ประชาธิปัตย์ (25)   กล้าธรรม (24)   ชาติไทยพัฒนา (10)   ประชาชาติ (9)   ชาติพัฒนา (3)   ไทรวมพลัง (2) ฝ่ายค้าน   ประชาชน (143)   พลังประชารัฐ (20)   ไทยสร้างไทย (5)   เสรีรวมไทย (1)   เป็นธรรม (1)   ไทยก้าวหน้า (1) อื่นๆ   ไม่สังกัดพรรค (1)   ว่าง (6)
การเลือกตั้ง
ระบบการเลือกตั้งวุฒิสภา	การลงคะแนนแบบจำกัดคะแนนเสียงทางอ้อมด้วยการการเสนอชื่อตนเอง
ระบบการเลือกตั้งสภาผู้แทนราษฎร	ระบบคู่ขนาน แบบแบ่งเขตเลือกตั้ง (400) แบบบัญชีรายชื่อ (100)
การเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภาครั้งล่าสุด	26 มิถุนายน พ.ศ. 2567
การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรครั้งล่าสุด	14 พฤษภาคม พ.ศ. 2566
ที่ประชุม
สัปปายะสภาสถาน เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
เว็บไซต์
parliament.go.th

รัฐสภาแห่งราชอาณาจักรไทย เป็นองค์กรสำคัญในระบบประชาธิปไตย ทำหน้าที่ออกกฎหมาย ควบคุมการบริหารราชการแผ่นดิน และให้ความเห็นชอบในเรื่องสำคัญของประเทศ ตามที่รัฐธรรมนูญกำหนดไว้ตาม รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมเมื่อ พ.ศ. 2564 บัญญัติให้รัฐสภาประกอบด้วยวุฒิสภาและสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งเป็นการปกครองโดยใช้ระบบสองสภา โดยทั้งสองสภาจะประชุมร่วมกันหรือแยกกันแล้วแต่ตามบทบัญญัติรัฐธรรมนูญ โดยมีประธานสภาผู้แทนราษฎรเป็นประธานรัฐสภา และประธานวุฒิสภาเป็นรองประธานรัฐสภา โดยตำแหน่ง

สำหรับสถานที่ประชุมนั้นเริ่มจากพระที่นั่งอนันตสมาคม ก่อนย้ายมายังอาคารรัฐสภาไทย (ถนนอู่ทองใน) และสัปปายะสภาสถานตามลำดับ

ในบางช่วงเวลา (โดยเฉพาะหลังรัฐประหาร) อาจมีการยกเลิกรัฐสภาแล้วให้สภานิติบัญญัติแห่งชาติเป็นผู้ใช้อำนาจนิติบัญญัติแทน

องค์ประกอบ

สภาผู้แทนราษฎร

ดูเพิ่ม: สภาผู้แทนราษฎรไทย

สภาผู้แทนราษฎรไทย เป็นสภาล่างของประเทศไทย ประกอบด้วยสมาชิกโดยตรงทั้งหมด 500 คน ได้มาจากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้งในแต่ละจังหวัด จำนวน 400 คน และแบบบัญชีรายชื่อของพรรคการเมือง จำนวน 100 คน ซึ่งหลักเกณฑ์และวิธีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามรูปแบบนี้ เป็นไปตามบทบัญญัติรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ซึ่งมีการแก้ไขเพิ่มเติมเมื่อ พ.ศ. 2564 ทั้งนี้ อายุของสภาผู้แทนราษฎรมีกำหนดคราวละ 4 ปี นับแต่วันเลือกตั้ง

วุฒิสภา

ดูเพิ่ม: วุฒิสภาไทย

วุฒิสภาไทย หรือเดิมมีชื่อว่า "พฤฒสภา" เป็นสภาสูงของรัฐสภาไทยคู่กับสภาผู้แทนราษฎรไทยซึ่งเป็นสภาล่าง ตามรัฐธรรมนูญปี 2560 วุฒิสภาในวาระเริ่มแรกประกอบด้วยสมาชิกจำนวน 250 คน ซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งตามที่ถวายคำแนะนำ วุฒิสภามีวาระคราวละ 5 ปี ใช้ห้องประชุมใหญ่พระจันทรา ณ สัปปายะสภาสถาน เป็นที่ประชุม

การเลือกตั้ง

ดูเพิ่ม: การเลือกตั้งในประเทศไทย

การเลือกตั้งของประเทศไทย เป็นกระบวนการตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย เพื่อให้ได้มาซึ่งบุคคลเข้าไปทำหน้าที่ในการปกครองประเทศไทย อาทิ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทย วุฒิสภาไทย ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร นายกเมืองพัทยา และผู้บริหารท้องถิ่นอื่น ๆ ด้วยการให้ประชาชนออกเสียงเลือกบุคคลที่เห็นสมควร

การเลือกตั้งในประเทศไทยจัดขึ้นภายใต้สิทธิออกเสียงเลือกตั้งทั่วไป (Universal suffrage) ตามความในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งต้องมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้

• มีสัญชาติไทยโดยกำเนิด หรือแปลงสัญชาติเป็นไทยมาแล้วไม่ต่ำกว่า 5 ปี
• มีอายุไม่ต่ำกว่า 18 ปีบริบูรณ์
• มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านในเขตเลือกตั้งติดต่อกันไม่น้อยกว่า 90 วันนับถึงวันเลือกตั้ง

ผู้มีสิทธิเลือกตั้งต้องไม่มีลักษณะต้องห้าม คือ ต้องไม่เป็นพระสงฆ์ สามเณร นักพรตหรือนักบวช ต้องไม่อยู่ในระหว่างเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง ต้องไม่ถูกคุมขังด้วยหมายของศาลหรือคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมาย และต้องไม่เป็นคนสติฟั่นเฟือน

ประธานรัฐสภา

ประธานสภาผู้แทนราษฎรไทยถือเป็นประธานรัฐสภาไทยโดยตำแหน่ง เมื่อผู้ใดได้รับเลือกเป็นประธานสภาผู้แทนราษฎร ก็จะถือเป็นประธานรัฐสภาโดยอัตโนมัติ ส่วนประธานวุฒิสภาไทยถือเป็นรองประธานรัฐสภาโดยตำแหน่ง ประธานสภาผู้แทนราษฎรและประธานรัฐสภาคนปัจจุบัน คือ วันมูหะมัดนอร์ มะทา จาก พรรคประชาชาติ ส่วนประธานวุฒิสภาและรองประธานรัฐสภา คือ มงคล สุระสัจจะ ที่ได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ.2567

ดูเพิ่ม

• รายนามประธานรัฐสภาไทย
• สถานีวิทยุโทรทัศน์รัฐสภา
• รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาไทย
• สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร
• ตำรวจรัฐสภา

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์รัฐสภาไทย
  • เว็บไซต์สภาผู้แทนราษฎรไทย
  • เว็บไซต์วุฒิสภาไทย