ข้ามไปเนื้อหา

มีดโกนอ็อกคัม

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

มีดโกนของอ็อกคัม (อังกฤษ: Ockham's Razor หรือ Occam's Razor) ถูกเสนอโดยวิลเลียมแห่งอ็อกคัม เป็นมีดโกนหนึ่งในปรัชญาวิทยาศาสตร์ในการเลือกทฤษฎีที่เหมาะสมและตรงกับข้อมูลที่ได้จากการสังเกตหรือการทดลอง

มีดโกนของอ็อกคัมนี้ถูกนำไปตีความในหลายรูปแบบ โดยนักปรัชญาและนักวิทยาศาสตร์หลายท่าน อย่างไรก็ตาม อาจกล่าวถึงมีดโกนของอ็อกคัมในรูปแบบที่ง่ายที่สุดได้ว่า "เราไม่ควรสร้างข้อสมมุติฐานเพิ่มเติมโดยไม่จำเป็น" หรือ "ทฤษฎีไม่ควรซับซ้อนเกินความจำเป็น" นั่นคือในกรณีที่ทฤษฎี หรือคำอธิบายปรากฏการณ์ต่าง ๆ มากกว่าหนึ่งรูปแบบ สามารถอธิบาย และทำนาย สิ่งที่ได้จากการสังเกตทดลอง ได้เท่าเทียมกัน หรือไม่ต่างกันมาก เราควรจะเลือกทฤษฎีที่ง่ายที่สุด หรือซับซ้อนน้อยที่สุดนั่นเอง

นักวิทยาศาสตร์ชื่อดังหลายท่านเห็นด้วยกับมีดโกนของอ็อกคัมเช่นอัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ หรือกาลิเลโอ กาลิเลอี ที่มองธรรมชาติเป็นสิ่งที่สวยงามดั่งศิลปะ

ตัวอย่างการนำไปใช้

[แก้]

ตัวอย่างที่ดีที่สุด ในการใช้มีดโกนของอ็อกคัมคือ การที่นักวิทยาศาสตร์ชั้นนำในยุคฟื้นฟูศิลปะวิทยาการเชื่อว่าทฤษฎีของโคเปอร์นิคัสนั้นน่าเชื่อถือมากกว่าทฤษฎีโลกเป็นศูนย์กลางของอริสโตเติลและทอเลมี[1]

ในงานวิจัยด้านการเรียนรู้ของเครื่องในปัจจุบัน ได้นำใบมีดของอ็อกคัมมาใช้อย่างกว้างขวาง[2][3][4] แต่มักจะเข้าใจผิดว่าทฤษฎีที่มีคำอธิบายสั้น คือทฤษฎีที่เรียบง่ายกว่า

อนึ่ง มีดโกนของอ็อกคัมนี้ สามารถคำนวณออกมาในเชิงตัวเลข (หรือในเชิงปริมาณ ซึ่งสามารถสื่อสารกันได้อย่างเที่ยงตรงมากกว่าเชิงคุณภาพ) ได้ด้วยการใช้ทฤษฎีความน่าจะเป็นแบบเบย์ ในการอนุมาน[4][5] โดยมีหลักการว่าโมเดลที่ซับซ้อนมาก จะมีตัวแปรจำนวนมาก เพื่อให้ปรับค่าได้ยืดหยุ่นมาก ดังนั้นความน่าจะเป็นที่ตัวแปรจำนวนมากนั้น จะปรากฏเป็นค่าที่เข้ากับข้อมูลของเราได้อย่างลงตัวนั้นจึงน้อยกว่าโมเดลที่มีตัวแปรน้อย

ความเข้าใจผิดที่พบบ่อย

[แก้]
  1. "โมเดลที่ง่าย จะให้ความถูกต้องเหมาะสมกับข้อมูล มากกว่าโมเดลที่ซับซ้อน" ประโยคนี้ไม่เป็นจริง โดยทั่วไปโมเดลที่ซับซ้อน (มีพารามีเตอร์มากกว่า) จะให้ความถูกต้องกับข้อมูลไม่ด้อยกว่าโมเดลที่เรียบง่าย มีดโกนของอ็อกคัม แนะนำให้เลือกโมเดลที่ง่าย ในกรณีที่โมเดลที่ซับซ้อน ให้ความถูกต้องได้ไม่ดีกว่าอย่างเห็นได้ชัดเท่านั้น[6]
  2. "โมเดลที่มีคำอธิบายสั้นกว่า คือโมเดลที่ซับซ้อนน้อยกว่า" ประโยคนี้ไม่เป็นจริงเสมอไป เนื่องจากความสั้นยาวของคำอธิบายของโมเดล ขึ้นอยู่กับการเข้ารหัส หรือภาษาที่ใช้อธิบายโดยตรง ดังเช่นในทางคณิตศาสตร์ ถ้าเราจำกัดให้ภาษาของสมการของเรา มีเพียงสมการพหุนามแล้ว เราจำเป็นต้องใช้พจน์ของพหุนามเป็นจำนวนอนันต์ เพื่ออธิบายฟังก์ชันเอ็กซ์โพเนนเชียล ในขณะที่ถ้าภาษาของเรามีค่าคงที่ เราก็จะสามารถอธิบายฟังก์ชันเอ็กซ์โพเนนเชียลได้ ด้วยตัวอักษรไม่กี่ตัว อย่างไรก็ตาม แม้ความยาวของทั้งสองสมการจะไม่เท่ากัน แต่สมการทั้งสองก็อธิบายโมเดลเดียวกัน ความยาวของคำอธิบาย จึงไม่สามารถบอกค่าความซับซ้อนของโมเดลได้โดยตรง

อนึ่งในการวัดความเรียบง่ายของ "โมเดล" จาก "คำอธิบายโมเดล" โดยตรง เราจำเป็นต้องใช้การเข้ารหัสแบบครอบจักรวาล (universal encoding) เพื่ออธิบายโมเดลนั้น งานวิจัยในด้านการวัดความซับซ้อนของโมเดลแบบสัมบูรณ์นี้ คืองานวิจัยเรื่องความซับซ้อนแบบโคโมลโกรอฟ ซึ่งถูกเสนอโดยนักคณิตศาสตร์ชื่อดังชาวรัสเซีย แอนเดร โคลโมโกรอฟ ในราว ค.ศ. 1960

อ้างอิง

[แก้]
  1. Morris, S. Brent (2014). "Mathematician; National Security Agency". 101 Careers in Mathematics: 182–183. doi:10.5948/9781614441168.093. {{cite journal}}: line feed character ใน |title= ที่ตำแหน่ง 33 (help)
  2. Duda, Richard O.; Hart, Peter E.; Stork, David G. (2001). Pattern classification. A Wiley-Interscience publication (Second edition ed.). New York Chichester Weinheim Brisbane Singapore Toronto: John Wiley & Sons, Inc. ISBN 978-0-471-05669-0. {{cite book}}: |edition= has extra text (help)
  3. Mitchell, Tom (1997), "Machine learning meets natural language (Abstract)", Lecture Notes in Computer Science, Springer Berlin Heidelberg, pp. 391–391, ISBN 978-3-540-63586-4, สืบค้นเมื่อ 2024-08-14
  4. 4.0 4.1 MacKay, David J. C. (2019). Information theory, inference, and learning algorithms (22nd printing ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-64298-9.
  5. Jaynes, E. T. (2003-04-10). "Probability Theory". doi:10.1017/cbo9780511790423. {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)
  6. Domingos, Pedro (1999). Data Mining and Knowledge Discovery. 3 (4): 409–425. doi:10.1023/a:1009868929893. ISSN 1384-5810 http://dx.doi.org/10.1023/a:1009868929893. {{cite journal}}: |title= ไม่มีหรือว่างเปล่า (help)

ดูเพิ่มเติม

[แก้]

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]