ข้ามไปเนื้อหา

พรรคโครงการสังคมนิยมพม่า

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พรรคโครงการสังคมนิยมพม่า
မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ
ชื่อย่อမဆလ (พม่า)
BSPP (อังกฤษ)
ประธานเนวิน
ก่อตั้ง4 กรกฎาคม ค.ศ. 1962 (1962-07-04)
ถูกยุบ24 กันยายน ค.ศ. 1988 (1988-09-24)
ถัดไปพรรคเอกภาพแห่งชาติ
ที่ทำการย่างกุ้ง
ฝ่ายเยาวชนProgramme Youth Organisation
อุดมการณ์แนวทางสู่สังคมนิยมพม่า
ธงประจำพรรค
การเมืองพม่า
รายชื่อพรรคการเมือง
การเลือกตั้ง

พรรคโครงการสังคมนิยมพม่า (พม่า: မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ, ออกเสียง: [mjəma̰ sʰòʃɛ̀lɪʔ láɰ̃zɪ̀ɰ̃ pàtì]; อังกฤษ: Burma Socialist Programme Party) เป็นพรรครัฐบาลของประเทศพม่าใน ค.ศ. 1962 ถึง 1988 และเป็นพรรคที่ถูกกฎหมายพรรคเดียวใน ค.ศ. 1964 ถึง 1988 ประธานพรรค เนวิน โค่นรัฐบาลที่ผ่านการเลือกตั้งในรัฐประหารวันที่ 2 มีนาคม ค.ศ. 1962 จากนั้นพรรคนี้ปกครองพม่าด้วยระบอบเผด็จการทหารแบบรวบอำนาจเบ็ดเสร็จในเวลา 26 ปี จนกระทั่งการก่อการกำเริบ 8888 กดดันให้พรรครับระบบหลายพรรคการเมือง

ประวัติ

[แก้]

พรรคนี้ก่อตั้งขึ้นหลังจากสภาปฏิวัติของพม่านำโดยนายพลเนวิน ได้ยึดอำนาจในพม่า ในวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2505 พร้อมทั้งแจกเอกสารชื่อว่าวิถีพม่าสู่สังคมนิยม ต่อมา ในวันที่ 4 กรกฎาคม สภาปฏิวัติได้ประกาศตั้งพรรคโครงการสังคมนิยมพม่าเพื่อนำประเทศเข้าสู่ลัทธิสังคมนิยม ส่วนพรรคอื่นถือว่าผิดกฎหมาย สมาชิกพรรคในช่วงแรกคือสมาชิกสภาปฏิวัติ โครงสร้างคล้ายพรรคคอมมิวนิสต์ แต่ไม่ได้มีอุดมการณ์แบบคอมมิวนิสต์ โดยแนวคิดหลักของพรรคเป็นการผสมผสานระหว่างแนวคิดคอมมิวนิสต์และพุทธศาสนา ในวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2507 สภาปฏิวัติได้ประกาศให้พรรคการเมืองทุกพรรคยกเว้นพรรคโครงการสังคมนิยมพม่าสลายตัวไป

ใน พ.ศ. 2514 พรรคนี้พรรคนี้ได้เปิดกว้าง เปลี่ยนเป็นพรรคของมวลชน การเป็นสมาชิกพรรคจะรับประกันความก้าวหน้าในสังคมได้ สมาชิกพรรคส่วนใหญ่เป็นทหารและตำรวจ มีการจัดตั้งองค์กรยุวชนโดยเชิญชวนนักเรียนเข้ามาเป็นสมาชิก ลักษณะคล้ายเรดการ์ดในประเทศจีน หลังจากการประกาศรัฐธรรมนูญใหม่ใน พ.ศ. 2517 ให้จัดตั้งสาธารณรัฐสังคมนิยมแห่งสหภาพพม่า แต่ไม่ส่งผลใดๆต่อโครงสร้างอำนาจของรัฐภายใต้การปกครองของเนวิน เนวินลาออกจากตำแหน่งประมุขรัฐเมื่อ พ.ศ. 2524 แต่ยังเป็นหัวหน้าพรรคต่อไป อย่างไรก็ตามความล้มเหลวทางเศรษฐกิจทำให้เกิดการต่อต้านรัฐบาลตั้งแต่ พ.ศ. 2530 หลังจากรัฐบาลประกาศยกเลิกธนบัตรโดยไม่มีการวางแผนล่วงหน้า การปะทะกับนักศึกษาที่ประท้วงในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2531 ทำให้เกิดการประท้วงต่อเนื่องจนเกิดการปะทะครั้งใหญ่ในเดือนสิงหาคมปีเดียวกัน ทำให้เนวินลาออกจากหัวหน้าพรรค ในวันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2531 นายพลซอหม่องได้ประกาศจัดตั้งสภาฟื้นฟูระเบียบและกฎหมายแห่งรัฐ

พรรคได้เปลี่ยนชื่อเป็นพรรคเอกภาพแห่งชาติเมื่อ 26 กันยายน พ.ศ. 2531 หัวหน้าพรรคคือ อู ทาจอร์ และเข้าร่วมในการเลือกตั้ง พ.ศ. 2533 แต่พ่ายแพ้ให้กับสันนิบาตแห่งชาติเพื่อประชาธิปไตยของอองซานซูจี ผู้นำทหารปฏิเสธผลการเลือกตั้งและปกครองประเทศด้วยสภาฟื้นฟูระเบียบและกฎหมายแห่งรัฐโดยไม่ได้ใช้ประโยชน์จากพรรคโครงการสังคมนิยมพม่าอีก

ประธาน

[แก้]
ฃำดับ ภาพ ชื่อ
(เกิด–เสียชีวิต)
ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง ตำแหน่งอื่น ๆ
เริ่มต้น สิ้นสุด รวม
1 เนวิน
နေဝင်း
(1911–2002)
4 กรกฎาคม 1962 23 กรกฎาคม 1988
(ลาออก)
26 ปี 19 วัน ประธานสภาแห่งปฏิวัติสหภาพและนายกรัฐมนตรี (1962–1974)
ประธานาธิบดี (1962–1981)
2 เซน-ลวีน
စိန်လွင်
(1923–2004)
26 กรกฎาคม 1988 12 สิงหาคม 1988
(ลาออก)
0 ปี 17 วัน ประธานาธิบดี (1988)
3 มองมอง
မောင်မောင်
(1925–1994)
19 สิงหาคม 1988 18 กันยายน 1988
(ถูกถอดถอน)
0 ปี 30 วัน ประธานาธิบดี (1988)

ประวัคิการเลือกตั้ง

[แก้]
การเลือกตั้ง หัวหน้าพรรค คะแนนโหวต % ที่นั่ง +/– ตำแหน่ง ผลลัพธ์
1974 เนวิน 100%
451 / 451
เพิ่มขึ้น 451 เพิ่มขึ้น ที่ 1 พรรคถูกกฎหมายพรรคเดียว
1978 100%
464 / 464
เพิ่มขึ้น 13 Steady ที่ 1 พรรคถูกกฎหมายพรรคเดียว
1981 100%
475 / 475
เพิ่มขึ้น 11 Steady ที่ 1 พรรคถูกกฎหมายพรรคเดียว
1985 100%
489 / 489
เพิ่มขึ้น 14 Steady ที่ 1 พรรคถูกกฎหมายพรรคเดียว

อ้างอิง

[แก้]
  • ไมเคิล ลีเฟอร์. พจนานุกรมการเมืองสมัยใหม่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กทม. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. 2548.หน้า 386 - 388

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]