Иёлоти ИМА
Иёлат (англ. state — «давлат», «кишвар») — воҳиди асосии маъмурӣ-ҳудудии ИМА аст. Он дар корҳои дохилӣ мустақил буда, дар кор бо кишварҳои хориҷӣ пурра тобеи ҳокимияти федералӣ аст. Ягон иёлат ҳуқуқи аз Иёлатҳои Муттаҳида баромадан надорад.
Иёлоти Муттаҳидаи Амрико дорои 50 иёлат ва як воҳиди маъмурии махсус - ҳавзаи Колумбия, ки пойтахти ИМА шаҳри Вашингтон дар он ҷойгир аст, мебошанд.
Номи иёлот
[вироиш | вироиши манбаъ]46 иёлат дар таркиби номи худ калимаи state (масалан, State of Texas) доранд.
Пайдоиши номи 26 иёлот аз забони ҳиндувони муқими ин мавзеъҳо, номи Аляска аз забони эскимосҳо, Гавайи — аз забони гавайӣ; номи 11 иёлат аз забони англисӣ; 6 — испанӣ, 3 — франсузӣ, номи Род-Айленд аз забони ҳоландӣ буда, номи як иёлат — Вашингтон — ба таърихи ИМА алоқаманд аст.
Ҳар як иёлот дорои конститутсияи худ буда, ҳокимияти қонунбарор, иҷрокунанда ва судӣ дорад.
Иёлот ба каунтиҳо (дар Луизиана таърихан калимаи «ҷамъомад» (англисӣ: parish); дар Аляска калимаи "ҳавза" (англисӣ: borough)) истифода бурда мешавад, — нисбатан қитъаҳои маъмурии хурдтар, одатан ҳуқуқҳои ҳукмронии маҳдудтар доранд. Ҳуқуқи каунтиҳо аз он иборат мебошад, ки ба мактабҳои давлатӣ назорат баранд.
Иёлот |
Масоҳат, ҳаз км2 (1996) |
Шумора, млн наф. (1996) |
Тобеъияти маъмурӣ | |
Айдаҳо (Idaho) |
216 |
1,2 |
Бойсе (Boise) | |
Айова (Iowa) |
146 |
2,9 |
Де-Мойн (Des Moines) | |
Алабама (Alabama) |
133,9 |
4,3 |
Монтгомери (Montgomery) | |
Аляска (Alaska) |
1523 |
0,6 |
Ҷуно (Juneau) | |
Аризона (Arizona) |
295 |
4,4 |
Финикс (Phoenix) | |
Арканзас (Arkansas) |
138 |
2,5 |
Литл-Рок (Little Rock) | |
Вирҷинияи Ғарбӣ (West Virginia) |
62,6 |
1,8 |
Чарлстон (Charleston) | |
Вайоминг (Wyoming) |
253,4 |
0,5 |
Шайенн (Cheyenne) | |
Вашингтон (Washington) |
176,5 |
5,5 |
Олимпия (Olympia) | |
Вермонт (Vermont) |
24,9 |
0,6 |
Монтпилйер]] (Montpelier) | |
Вирҷиния (Virginia) |
105,2 |
6,7 |
Ричмонд (Richmond) | |
Висконсин (Wisconsin) |
169,6 |
5,2 |
Мадисон (Madison) | |
Гавайӣ (Hawaii) |
16,7 |
1,2 |
Гонолулу (Honolulu) | |
Ҷорҷия (Georgia) |
152,6 |
7,4 |
Атланта (Atlanta) | |
Делавэр (Delaware) |
5,3 |
0,7 |
Довер (Dover) | |
Иллинойс (Illinois) |
150 |
11,9 |
Спрингфилд (Springfield) | |
Индиана (Indiana) |
94 |
5,8 |
Индианаполис (Indianapolis) | |
Калифорния (California) |
411 |
31,9 |
Сакраменто (Sacramento) | |
Канзас (Kansas) |
213,1 |
2,56 |
Топика (Topeka) | |
Кентуккӣ (Kentucky) |
104,6 |
3,9 |
Франкфорт (Frankfort) | |
Колорадо (Colorado) |
270 |
3,8 |
Денвер (Denver) | |
Коннектикут (Connecticut) |
12,9 |
3,3 |
Хартфорд (Hartford) | |
Луизиана (Louisiana) |
125,6 |
4,4 |
Батон-Руж (Baton Rouge) | |
Массачусетс (Massachusetts) |
21,4 |
6,1 |
Бостон (Boston) | |
Миннесота (Minnesota) |
225,2 |
4,7 |
Сент-Пол (St. Paul) | |
Миссисипӣ (Mississippi) |
123,5 |
2,7 |
Ҷэксон (Jackson) | |
Миссурӣ (Missouri) |
180,5 |
5,4 |
Ҷефферсон-Сити (Jefferson Sity) | |
Мичиган (Michigan) |
250,5 |
9,6 |
Лансинг (Lansing) | |
Монтана (Montana) |
380,8 |
0,9 |
Хелина (Helena) | |
Мэн (Maine) |
85,8 |
1,2 |
Огаста (Augusta) | |
Мэриленд (Maryland) |
27,1 |
5,07 |
Аннаполис (Annapolis) | |
Небраска (Nebraska) |
200,3 |
1,7 |
Линколн (Lincoln) | |
Невада (Newada) |
286,4 |
1,6 |
Карсон-Сити (Carson City) | |
Ню-Ҷерсӣ (New Jersey) |
20,2 |
8 |
Трентон (Trenton) | |
Ню-Йорк (New York) |
137,3 |
18,2 |
Олбанӣ (Albany) | |
Ню-Мексико (New Mexico) |
315 |
1,7 |
Санта-Фе (Santa Fe) | |
Ню-Ҳэмпшир (New Hampshire) |
24 |
1,2 |
Конкорд (Concord) | |
Оҳайо (Ohio) |
116,1 |
11,2 |
Колумбус (Columbus) | |
Оклаҳома (Oklahoma) |
181,1 |
3,3 |
Оклаҳома-Сити (Oklahoma City) | |
Орегон (Oregon) |
251,2 |
3,2 |
Сейлем (Salem) | |
Пенсилвания (Pennsylvania) |
118,5 |
12,1 (1994) |
Харрисберг (Harrisburg) | |
Род-Айленд (Rhode Island) |
3,2 |
1,0 |
Провиденс (Providence) | |
Дакотаи Шимолӣ (North Dakota) |
183 |
0,7 |
Бисмарк (Bismarck) | |
Каролинаи Шимолӣ (North Carolina) |
136,4 |
7,3 |
Роли (Raleigh) | |
Теннессӣ (Tennessee) |
109,2 |
5,3 |
Нашвилл (Nashville) | |
Техас (Texas) |
691,2 |
19 |
Остин (Austin) | |
Дакотаи Ҷанубӣ (South Dakota) |
199,7 |
0,7 (1994) |
Пирр (Pierre) | |
Каролинаи Ҷанубӣ (South Carolina) |
80,6 |
3,7 |
Колумбия (Columbia) | |
Флорида (Florida) |
152 |
14,4 |
Таллахассӣ (Tallahassee) | |
Юта (Utah) |
219,9 |
2 |
Солт-Лейк-Сити (Salt Lake City) | |
Ҳавзаи Колумбия (Columbia) |
0,2 |
0,5 |
Вашингтон (Washington) |
Номи Иёлат | Пойтахт | Соли Бунёд |
---|---|---|
Айдаҳо | Бойзӣ | 1850 |
Аёва | Дес Мойнес | 1846 |
Алабама | Монтгомерӣ | 1819 |
Аляска | Ҷуно | 1859 |
Аризона | Феникс | 1912 |
Аркансас | Литл Рок | 1836 |
Ваёминг | Шайнн | 1890 |
Вермонт | Монтпелиер | 1791 |
Вирҷиния | Ричмонд | 1788 |
Вирҷинияи ғарбӣ | Чарлзтон | 1863 |
Висконсин | Медисон | 1848 |
Вошингтон | Олимпиа | 1889 |
Дакотаи Шимолӣ | Бисмарк | 1889 |
Деливер | Довер | 1787 |
Иллинойз | Спрингфилд | 1818 |
Индиана | Индианаполис | 1816 |
Калифориа | Сакраменто | 1850 |
Кансас | Топека | 1861 |
Каролинаи Шимолӣ | Реле(ф) | 1789 |
Каролинаи ҷанубӣ | Колумбиа | 1788 |
Кентукӣ | Франкфорт | 1792 |
Колорадо | Денвер | 1876 |
Коннектикут | Франкфорт | 1788 |
Луизиана | Батон Руҷ |