Jump to content

Nurmuhammad Amirşohī

Az Википедиа
Nurmuhammad Amirşohī
Amirşoev Nurmuhammad Qurbonovic
Nurmuhammad Amirşohī, ba hangomi kor dar EMT
Nurmuhammad Amirşohī, ba hangomi kor dar EMT
Ta'rixi tavallud 26 sentjabr 1958(1958-09-26) (65 sol)
Zodgoh nohijai Kūlob, ÇŞS Toçikiston
Kişvar  Toçikiston
Fazoi ilmī ta'rix
Çojhoi kor Instituti şarqşinosī
Instituti zabon, adabijot, şarqşinosī va merosi xattiji AI ÇT (19832012)
SI Ensiklopedijai Milliji Toçik (az soli 2012)
Daraçai ilmī: nomzadi ilmhoi ta'rix
Alma-mater Universiteti Davlatiji Toçikiston ba nomi V. I. Lenin (1983)
 Parvandaho dar Vikianbor

Nurmuhammad Amirşohī (Amirşoev Nurmuhammad Qurbonovic, ma'ruf bo ismi musta'ori Ibni Qurbon; zod. 26 sentjabri 1958, dehai Xoçaishoq, nohijai Kūlob) — ta'rixnigori toçik, nomzadi ilmhoi ta'rix (1996). Barandai Çoizai bajnalmilaliji Bunjodi Manucehri Farhangī (2012). Kormandi şoistai Toçikiston (2023)[1]. Sarmuharriri Muassisai davlatiji Sarredaksijai ilmiji Ensiklopedijai milliji Toçik (az soli 2012).

Zindaginoma[viroiş | edit source]

Nurmuhammad Amirşohī 26 sentjabri soli 1958 dar dehai Xoçaishoqi nohijai Kūlob tavallud şudaast. Solhoi 1965—1975 dar maktabi mijonai hamin deha tahsil kardaast. Solhoi 1976—1978 rassom-oroişgari kolxozi Leningradi nohijai Kūlob bud. Soli 1983 fakultai ta'rixi Universiteti Davlatiji Toçikiston ba nomi V. I. Leninro xatm kardaast.

Kor va fa'olijat[viroiş | edit source]

Kormandoni Instituti şarqşinosī va merosi xattī: Nurmuhammad Amirşohī (az cap), Sajidnuriddin Şahobuddinov (az rost) va Fajzullo Boboev (dar mijona) hangomi tahijai silsilai osori islomī (soli 2010).

Az soli 1983 to fevrali soli 2012 dar Instituti şarqşinosī, ba'dan Instituti zabon, adabijot, şarqşinosī va merosi xattiji AI ÇT az vazifai laboranti kalon to xodimi peşbari ilmī fa'olijat namudaast.

Az fevrali soli 2012 to imrūz sarmuharririji Muassisai davlatiji Sarredaksijai ilmiji Ensiklopedijai milliji Toçikro bar uhda dorad.

Fa'olijati ilmī[viroiş | edit source]

Soli 1996 risolai nomzadiaşro tahti unvoni «Davlati Kurthoi Hirot» himoja kardaast[2]. Samthoi asosiji fa'olijati ilmiaş tahqiqi masoili ta'rixī va farhangiji millati toçik dar çuƣrofijoi ta'rixiji Afƣoniston, Eron, Osijoi Markazī va mamoliki hamçavori onho dar zamonhoi qadim, maxsusan dar asrhoi mijona va dar davroni navu navtarini ta'rixī buda, hamzamon tahija va tahqiqi osori xattiji forsī va tahriri matnhoi asrimijonagiro ançom medihad.

Tavassuti tahqiqoti ilmiji ū omūzişi ta'rixi davlati asrimijonagiji toçikon — Ƣurijon dar Toçikiston vus'at joft va dar kitobhoi ta'limiji makotibi mijona va oliji mamlakat beştar vorid şud; avvalin bor davlati toçikiji Kurthoi Hirot tahqiq va ba doirahoi ilmiju ta'limiji Toçikiston vorid karda şud; dar asosi ma'lumoti sarcaşmaho genotsidi toçikon ba dasti cingizijonro sobit namud; sahmi çahoniji toçikonro baroi toçikistonijon baroi avvalin bor tahqiq va barrasī namud; ta'rixnigoriji milliji toçikro tahqiq va intişor kard; bo peşnihodi ū candin arzişhoi millī dar sathi davlatī ehjo va amalī karda şudand, dar tarƣibi ta'rix va tamaddunu farhangi millati toçik ba vositai axbori omma va çalasahoi ilmiju omavī pajvasta şirkati fa'ol dorad.

Kitobho[viroiş | edit source]

Az çonibi Nurmuhammad Amirşohī beştar az 20 kitobi buzurghaçm navişta va tahqiqu tahija şudaand, ki dar mijoni onho «Davlatdoriji toçikon dar asrhoi IX—XIV», «Ta'rixi xalqi toçik, asrhoi XI—XIV», «Ravzatu-s-safo»-i Mirxond ma'rufand. Incunin bo nomi mustaori Ibni Qurbon kitobhoi «Dar durohai fano va ehjoi millati qadim» va «Favohiş va rahoiş»-ro naviştaast. Bo rohbarī va şirkati bevositai ū 11 kitobi silsilai osori buzurgi islomī, bo amri bevositai Prezidenti Toçikiston tahija va naşr şudaand. Tahti rohbarī va ibtikoroti navovaronai ū dah çildi «Ensiklopedijai Milliji Toçik» ba naşr rasida, dar ta'rixi ilmu farhangiji toçik bori avval 7 çildi buzurghaçmi «Donişnomai farhangi mardumi toçik», «Donişnomai muxtasari kūdakon va navrason», donişnomai «Şinoxt va jodgirī» (baroi kūdakoni tomaktabī) dar sathi balandi ilmī muntaşir şuda, har kadom dar namoişhoi hamasolai kitob ci dar doxili mamlakat va ci dar xoriç az on sohibi çojhoi behtarin şudaand va ba'ze kitobi sol e'lon doşta şudaand. Az çonibi ū bo çalbi gurūhi donişmandon baroi avvalin bor kitobi 16-çildai «Ta'rixi Tabarī» ba hurufi kirillī bargardon va bo ilovai tahqiqot bar on muntaşir şud.

Çoizaho[viroiş | edit source]

Soli 2012 barandai Çoizai ilmiji bajnalmilaliji Bunjodi Manucehri Farhangī gardidaast.

Osor[viroiş | edit source]

  • Davlati Kurthoi Hirot (1245–1381). D., 1996;
  • Davlatdoriji toçikon dar asrhoi 9–14. D., 1999;
  • Ibni Qurbon. Favohiş va rahoiş. — D.: Er-graf, — 2003. — 200 s.;
  • Ibni Qurbon. Dar durohai fano va ehjoi millati qadim. — D.: Er-graf, — 2007. — 479 s.;
  • Ta'rixi xalqi toçik. Ç. 2. X., 2008.

Ezoh[viroiş | edit source]

Sarcaşma[viroiş | edit source]