పూణే విశ్వవిద్యాలయం
 ప్రధాన భవనం | |
పూర్వపు నామములు |
|
|---|---|
| నినాదం | Yaḥ kriyāvān saḥ paṇḍitaḥ (Sanskrit) |
ఆంగ్లంలో నినాదం | Where Actions Prove Knowledge[1] |
| రకం | పబ్లిక్ యూనివర్సిటీ, పరిశోధన విశ్వవిద్యాలయం |
| స్థాపితం | 10 ఫిబ్రవరి 1949 |
| బడ్జెట్ | ₹593.53 crore (US$74 million) (2021-22)[2] |
| ఛాన్సలర్ | మహారాష్ట్ర గవర్నర్ |
| వైస్ ఛాన్సలర్ | ప్రొ. (డా.) సురేష్ గోసావి |
| విద్యార్థులు | 665121[3] |
| పోస్టు గ్రాడ్యుయేట్లు | 6,948[4] |
| చిరునామ | గణేష్‌ఖిండ్, ఔంధ్, పూణే, మహారాష్ట్ర, భారతదేశం 18°33′08″N 73°49′29″E / 18.5523°N 73.8246°E |
| కాంపస్ | పట్టణ ప్రాంతం |
| అనుబంధాలు | యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమిషన్ |
సావిత్రిబాయి ఫూలే పూణే విశ్వవిద్యాలయం, గతంలో పూణే విశ్వవిద్యాలయం, భారతదేశంలోని పూణే నగరంలో ఉన్న రాష్ట్ర ప్రభుత్వ విశ్వవిద్యాలయం. ఇది 1949లో స్థాపించబడింది. దీనికి గణేష్‌ఖిండ్ పరిసరాల్లో 411 ఎకరాల విస్తీర్ణమైన క్యాంపస్ ఉంది.[5] ఈ విశ్వవిద్యాలయంలో 46 విద్యా విభాగాలు ఉన్నాయి. ఇది దాదాపు 307 గుర్తింపు పొందిన పరిశోధనా సంస్థలు, 612 అనుబంధ కళాశాలలు గ్రాడ్యుయేట్, అండర్-గ్రాడ్యుయేట్ కోర్సులను అందిస్తోంది. సావిత్రీబాయి ఫూలే పూణే విశ్వవిద్యాలయం 2022లో 12వ జాతీయ సంస్థాగత ర్యాంకింగ్ ఫ్రేమ్‌వర్క్ (NIRF) ర్యాంకింగ్‌లో నిలిచింది [6] [7]
చరిత్ర
[మార్చు]1948లో బొంబాయి శాసనసభ ఆమోదించిన పూణే విశ్వవిద్యాలయ చట్టం ప్రకారం పూణే విశ్వవిద్యాలయం 1949 ఫిబ్రవరి 10న స్థాపించబడింది. ఎం.ఆర్ జయకర్ దాని మొదటి వైస్ ఛాన్సలర్ అయ్యాడు. లా కాలేజీ రోడ్‌లోని భండార్కర్ ఓరియంటల్ రీసెర్చ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లో భాగమైన నిజాం గెస్ట్ హౌస్ నుండి దీని మొదటి కార్యాలయం ప్రారంభమైంది. విశ్వవిద్యాలయం 1949 జూన్ 1 వరకు నిజాం అతిథి గృహంలో నిర్వహించబడింది. దీని ప్రస్తుత భవనాన్ని మొదట గవర్నర్ హౌస్ అని పిలిచేవారు. దాని పేరు సూచించినట్లుగా, ఇది బొంబాయి గవర్నర్ కాలానుగుణ తిరోగమనం.[8] [9] బాలాసాహెబ్ గంగాధర్ ఖేర్, బాంబే ప్రభుత్వ ముఖ్యమంత్రి, విద్యా మంత్రి, విశ్వవిద్యాలయం తమ క్యాంపస్ కోసం పెద్ద మొత్తంలో భూమిని సమకూర్చేలా చేసారు. దీంతో విశ్వవిద్యాలయానికి 411 ఎకరాలు కేటాయించబడింది.
19వ శతాబ్దపు భారతీయ సంఘ సంస్కర్త సావిత్రిబాయి ఫూలే గౌరవార్థం పూణే విశ్వవిద్యాలయం నుండి సావిత్రీబాయి ఫూలే పూణే విశ్వవిద్యాలయంగా మార్చబడింది. ఆమె బ్రిటీష్ కాలంలో మహారాష్ట్రలోని మహిళలు, దళితుల జీవితాలను మెరుగుపరచడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించింది. వలస పాలనపై ఆమె, ఆమె భర్త జ్యోతీరావ్ ఫులే 1848లో బాలికల కోసం భారతదేశంలోని మొట్టమొదటి స్థానిక పాఠశాలను స్థాపించారు [10]
పరిపాలన
[మార్చు].jpg)
వసతి
[మార్చు]విశ్వవిద్యాలయంలోని కళాశాలలు విద్యార్థులకు నివాసాలను అందిస్తాయి. అంతర్జాతీయ కేంద్రం సందర్శించే విద్యార్థులతో సహా అంతర్జాతీయ విద్యార్థులకు నివాసాలను అందిస్తుంది.[11]
అధికార పరిధి
[మార్చు]ప్రారంభంలో విశ్వవిద్యాలయం పశ్చిమ మహారాష్ట్రలోని 12 జిల్లాలకు విస్తరించి ఉన్న అధికార పరిధిని కలిగి ఉంది. 1962లో కొల్హాపూర్‌లో శివాజీ విశ్వవిద్యాలయం స్థాపనతో, అధికార పరిధి ఐదు జిల్లాలు పూణే, అహ్మద్‌నగర్, నాసిక్, ధులే, జల్గావ్ లకు పరిమితం చేయబడింది. వీటిలో, రెండు జిల్లాలు ధులే, జల్గావ్- ఆగస్టు 1990లో స్థాపించబడిన జల్గావ్‌లోని ఉత్తర మహారాష్ట్ర విశ్వవిద్యాలయానికి అనుబంధంగా ఉన్నాయి [12]
వైస్ ఛాన్సలర్లు
[మార్చు]విశ్వవిద్యాలయం గత, ప్రస్తుత వైస్-ఛాన్సలర్లు: [13]
| క్రమ సంఖ్య | సంవత్సరం | వైస్ ఛాన్సలర్ |
|---|---|---|
| 1 | 1948–56 | ముకుంద్ రాంరావ్ జయకర్ |
| 2 | 1956–1959 | ఆర్. పి. పరంజ్‌పే |
| 3 | 1959–1961 | దత్తాత్రేయ గోపాల్ కర్వే |
| 4 | 1961–1964 | దత్తో వామన్ పోత్దార్ |
| 5 | 1964–1966 | నరహర్ విష్ణు గాడ్గిల్ |
| 6 | 1966–1967 | ధనంజయ్ రామచంద్ర గాడ్గిల్ |
| 7 | 1967–1970 | హరి వినాయక్ పటాస్కర్ |
| 8 | 1970–1972 | బి. పి. ఆప్టే |
| 9 | 1972–1975 | G. S. మహాజన్ |
| 10 | 1975–1978 | దేవదత్తా దభోల్కర్ |
| 11 | 1978–1984 | రామ్ జి. తక్వాలే |
| 12 | 1984–1988 | వి. జి. భిడే |
| 13 | 1988–1995 | ఎస్. సి. గుప్తా |
| 14 | 1995–1998 | వసంత్ గోవారికర్ |
| 15 | 1998–2000 | అరుణ్ నిగవేకర్ |
| 16 | 2000–2001 | ఎన్. జె. సోనావానే |
| 17 | 2001–2006 | అశోక్ ఎస్. కోలాస్కర్ |
| 18 | 2006–2006 | రత్నాకర్ గైక్వాడ్ |
| 19 | 2006–2009 | నరేంద్ర జాదవ్ |
| 20 | 2009–2010 | డా. అరుణ్ అడ్సూల్ |
| 21 | 2010–2011 | సంజయ్ చాహండే |
| 22 | 2012–2017 | వాసుదేయో గదే |
| 21 | 2017-2022 | నితిన్ ఆర్. కర్మల్కర్ |
| 22 | 2022–2023 | కర్భారి వి. కాలే |
| 23 | 2023- ప్రస్తుతం | ప్రొ.(డా.) సురేష్ గోసావి |
విభాగాలు
[మార్చు]
విశ్వవిద్యాలయం వివిధ విభాగాలు, కేంద్రాలను కలిగి ఉంది, సైన్స్, సోషల్ సైన్స్, మేనేజ్‌మెంట్, లా మొదలైన వాటిలో కోర్సులను అందిస్తోంది [14]
- ఇంజనీరింగ్ విభాగం కంప్యూటర్ సైన్స్ ఇంజనీరింగ్, ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ అండ్ డేటా సైన్స్, సివిల్ ఇంజనీరింగ్, మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్, ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్, రోబోటిక్స్ అండ్ ఆటోమేషన్, ఎలక్ట్రానిక్స్ & టెలికమ్యూనికేషన్స్ ఇంజనీరింగ్, మరెన్నో వివిధ రంగాలలో కోర్సులను అందిస్తుంది.[15]
- యునిపునే పర్యావరణ శాస్త్రంలో బ్యాచిలర్ డిగ్రీ కోర్సును ప్రవేశపెట్టింది. ఈ కోర్సు 2018-2019 విద్యా సంవత్సరం నుండి ప్రారంభమైంది.[16]
- 1949లో రానాడే ఇన్స్టిట్యూట్ భవనంలో విదేశీ భాషల విభాగం ప్రారంభించబడింది. ఇది ప్రాథమిక స్థాయి నుండి పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేషన్ కోర్సుల వరకు జర్మన్, ఫ్రెంచ్, రష్యన్, జపనీస్, స్పానిష్ భాషలకు కోర్సులను అందిస్తుంది. బ్యాచ్లు ఉదయం, సాయంత్రం నిర్వహించబడతాయి. ప్రతి సంవత్సరం 1500 మందికి పైగా విద్యార్థులు నమోదు చేసుకుంటున్నారు.[17]
- కాంపిటీషన్ ఎగ్జామినేషన్ సెంటర్ (CEC): వివిధ ప్రభుత్వ పోటీ పరీక్షలకు కోచింగ్ కార్యక్రమాల కోసం.[18]
- క్రాంతిజ్యోతి సావిత్రిబాయి ఫూలే ఉమెన్స్ స్టడీస్ సెంటర్. [19]
ర్యాంకింగ్స్
[మార్చు]విత్రిబాయి ఫూలే పూణే విశ్వవిద్యాలయం 2023 టైమ్స్ హయ్యర్ ఎడ్యుకేషన్ వరల్డ్ యూనివర్శిటీ ర్యాంకింగ్స్ ద్వారా ప్రపంచంలోని 601-800 బ్యాండ్ లో, అలాగే 2022లో ఆసియాలోని ఎమర్జింగ్ ఎకానమీస్ యూనివర్శిటీ రాంకింగ్స్ 201-250 బ్యాండ్లలో నిలిచింది.
నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూషనల్ ర్యాంకింగ్ ఫ్రేమ్‌వర్క్ ద్వారా ఇది భారతదేశంలో 35వ స్థానంలో ఉంది, అలాగే, 2023లో అన్నీ విశ్వవిద్యాలయాలలో 19వ స్థానంలో ఉంది
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Motto in English – Pune University Emblem Details". University of Pune. Retrieved 22 July 2011.
- ↑ "Online senate meet clears ₹540 crore SPPU budget for 2021-22". 21 March 2021. Retrieved 21 March 2021.
- ↑ "Academic Landscape". Ministry of Higher and Technical Education, Government of Maharashtra.
- ↑ "University Student Enrollment Details". ugc.ac.in. Retrieved 10 February 2020.
- ↑ "The University of Pune Campus". University of Pune. 2010. Archived from the original on 29 August 2011. Retrieved 29 September 2011.
- ↑ "Savitribai Phule Pune University Ranked 12th NIRF Ranking, Seeks Maharashtra Government Support To Better Rank". Punekar News (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2022-07-15. Retrieved 2022-07-16.
- ↑ "MoE, National Institute Ranking Framework (NIRF)". www.nirfindia.org. Archived from the original on 2022-11-12. Retrieved 2022-07-16.
- ↑ "University of Pune turns 65 : Nizam Guest House to Oxford of the East". 10 February 2014. Retrieved 20 May 2018.
- ↑ Datta, Rangan (22 March 2023). "Grab a slice of history at Savitribai Phule Pune University in Maharashtra". No. The Telegraph. My Kolkata. Retrieved 20 July 2023.
- ↑ "It's Savitribai Phule Pune University". The Times of India. 7 August 2014. Retrieved 7 August 2014.
- ↑ "Facilities". Pune University. Archived from the original on 22 September 2013. Retrieved 21 September 2013.
- ↑ "Pune University History". Pune University. Retrieved 21 September 2013.
- ↑ "Vice-Chancellors List". Retrieved 20 August 2018.
- ↑ "Departments List". Pune University. Retrieved 22 September 2013.
- ↑ "SPPU Courses & Syllabus of All Departments (Fe,Se,Te, Be) 2019 Pattern". MySppu. 29 August 2023. Retrieved 27 October 2023.
- ↑ "Unipune introduces a Bachelor's degree course in Environment Science". collegesearch.in. Retrieved 11 October 2018.
- ↑ "Department of Foreign Language : Savitribai Phule Pune University". unipune.ac.in. Retrieved 20 May 2018.
- ↑ "Used Mobile Concrete Crusher, Used Mobile Jaw Crusher". cecunipune.in. Retrieved 20 May 2018.
- ↑ "Department of Women's Studies Centre : Savitribai Phule Pune University". unipune.ac.in. Retrieved 2017-02-25.