ಅಶೋಕ ಸಾಮ್ರಾಟ
| ||
| ರಾಜಧಾನಿ: | ಪಾಟಲಿಪುತ್ರ | |
| ಮನೆತನೊ: | ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ | |
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ: | ಬಿಂದುಸಾರ | |
| ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | ದಶರಥ ಮೌರ್ಯ | |
| ಅಧಿಕಾರಾವಧಿ: | ಕ್ರಿ.ಪೂ 304ಡ್ದ್ ಕ್ರಿ.ಪೂ ೨೩೨ | |
| ಪುಟ್ಟಿನ ಜಾಗೆ: | ಪಾಟಲೀಪುತ್ರ (ಇತ್ತೆದ ಪಾಟ್ನಾ), ಭಾರತ | |
| ಯುದ್ದೊಲು: | ಕಳಿಂಗ ಯುದ್ಧ ಕ್ರಿ.ಪೂ.೨೬೧ | |
| ಧರ್ಮ: | ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ | |
| ಅಪ್ಪೆ-ಅಪ್ಪೆ: | ಬಿಂದುಸಾರ ಬುಕ್ಕೊ ಸುಭದ್ರಾಂಗಿ | |
| ಬಿರ್ದುಲು: | ದೇವನಾಂಪ್ರಿಯ ಬುಕ್ಕೊ ಪ್ರಿಯದರ್ಶಿ | |
ಅಶೋಕೆ ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಡೆ ಮಲ್ಲ ದಿಂಜ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪೋಯಿನ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಕ್ರಿ.ಪೂ 273ಡ್ದ್ ಕ್ರಿ.ಪೂ 232ಗ್ ಮುಟ್ಟ ಪ್ರಾಕ್‌ದ ಭಾರತ ಡ್ ಮಲ್ಲ ರಾಜ್ಯೊನು ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಲ್ತಿನ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ರಾಜೆರೆಡ್ ಸಾಮ್ರಾಟ್ ಅಶೋಕನ ಪುದರ್ ಮೂಡ್ದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.[೧] ದೇವನಾಂಪ್ರಿಯ ಬುಕ್ಕೊ ಪ್ರಿಯದರ್ಶಿ ಪನ್ಪುನ ಬಿರ್ದ್‌ ಪಡೆತೆ.[೨] ೧೯೧೫ಗ್ ಮುಟ್ಟ ಪ್ರಿಯದರ್ಶಿ ರಾಜ ಏರ್ಂದ್ ತೆರಿಯಂದೆ ಆದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಡ ೧೯೧೫ಡ್ ತಿಕ್‌ನ ಮಾಸ್ಕಿ ಶಾಸನಡು ಅಶೋಕನ್ ದೇವಾನಾಂಪ್ರಿಯ ಅಶೋಕ ಪಂಡ್ದ್ ಲೆತ್ತ್‌ನ ಈ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆ ನಿವಾರಣೆ ಆತ್ಂಡ್. ಅಶೋಕ ಶಬ್ಧೊಗು - ಸಂಸ್ಕೃತೊಡು ಶೋಕ ಇಜ್ಜಂದಿನ ಪನ್ಪುನ ಅರ್ತೊ ಉಂಡು.
ಪಿರಾಕ್ದ ಪೊಲಬು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಅನೇಕೊ ದಂಡಯಾತ್ರೆದ ಬುಕ್ಕೊ, ಅಶೋಕೆ ತೆನ್ಕಾಯಿ ಏಷ್ಯೊದ ದಿಂಜ ಬಾಗೊ ಅತ್ತಂದೆ ಅಯಿಡ್ದಂಚಿಗ್ ಪಡ್ಡೋಯಿಡ್ ಇನಿತ್ತ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನ ಬುಕ್ಕೊ ಪರ್ಶಿಯಾಡ್ದ್ ಮೂಡಾಯಿಡ್ ಬಂಗಾಲ ಬುಕ್ಕೊ ಆಸ್ಸಾಮ್ ಮುಟ್ಟ, ತೆನ್ಕಾಯಿಡ್ ಮೈಸೂರು ಮುಟ್ಟ ರಾಜ್ಯೊ ಆಳ್‌ಯೆ. ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದ ಅನುಯಾಯಿ ಆಯಿನ ಆಶೋಕೆ, ಶಾಕ್ಯಮುನಿ ಬುದ್ಧನ ಜೀವನೊದ ಮಹತ್ವೊದ ಜಾಗೆಲೆಡ್ ಅನೇಕೊ ಸ್ಮಾರಕೊಲೆನ್ ಉಂತಾಯೆ.[೩]
- ಬೌದ್ಧ ಸಂಪ್ರದಾಯೊದ ಪ್ರಕಾರೊ ಆಯೆ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಬುಕ್ಕೊ ಪ್ರಸಾರೊಡು ತನನೇ ತೊಡಗಿಸವೊಂಡೆ. ಅಶೋಕ ಪಂಡ ಸಂಸ್ಕೃತಡ್ ದುಕ್ಕೊ ಇದ್ಯಾಂತಿನಾಯೆಂದ್ ಅರ್ತೊ. ಆಯನ ಶಾಸನೊಲೆಡ್ ಆಯನ್ "ದೇವನಾಂಪ್ರಿಯ" ಪಂಡ "ದೇವತೆಲೆಗ್ ಪ್ರಿಯ ಆಯಿನಾಯೆ" ಪಂಡ್ದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.
- ಹೆಚ್. ಜಿ. ವೆಲ್ಸ್ ಪನ್ಪುನಾಯೆ ಅಶೋಕನ ಕುರಿತಾದ್ ಇಂಚ ಬರೆತ್ತೆ. "ಜಗತ್ತ್‌ದ ಇತಿಹಾಸೊಡು ಸಾರೊ ರಾಜ ಮಹಾರಾಜೆರ್ , ಸಾಮ್ರಾಟೆರ್ ತನನ್ ಬಗೆಬಗೆಟ್ ಪುಗರೊಂದೆರ್ . ಅಕುಲು ವಂತೆ ಕಾಲೊ ಮಿನ್ಕುವೆರ್. ಆಂಡ ಬಾರಿ ಬೇಗೊ ಮರೆಯಾಪೆರ್. ಆಂಡ ಅಶೋಕೆ ಇನಿಕ್ಕ್‌ಲಾ ನಕ್ಷತ್ರೊದಂಚ ಮಿನ್ಕೊಂದುಲ್ಲೆ".
ಸುರುತ ಜೀವನೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಮೌರ್ಯ ರಾಜ ಬಿಂದುಸಾರಗ್ ಆಯನ್ ರಾಣಿಯೆರೆಡ್ ಒರ್ತಿಯಾಯಿನ ಸುಭದ್ರಾಂಗಿ ಪನ್ಪುನಾಲೆಡ್ದ್ ಪುಟ್ಟಿನಾಯೆ ಅಶೋಕೆ. ಈ ಸುಭದ್ರಾಂಗಿ ರಾಣಿ, ಬಡಪತ್ತ್‌ದ ಬ್ರಾನೆರೆನ ಮಗಳ್ಂದ್, ಆಲೆಗ್ ಪುಟ್ಟುನ ಮಗೆ ಮಹಾರಾಜೆ ಆಪೆಂದ್ ಬವಿಷ್ಯೊ ತೆರಿನ ಆಲೆನ ಅಮ್ಮೆ ಆಲೆನ್ ಬಿಂದುಸಾರನ ಅಂತಃಪುರೊಗ್ ಸೇರಾಯೆಂದ್ ಕತೆ ಉಂಡು. ಧರ್ಮ ಬ್ರಾನ್ತಿಯಾಂಡಲಾ ರಾಜವಂಸೊದಾಲತ್ತ್ ಈ ಕಾರಣೊಗು ಆಲೆಗ್ ಅಂತಃಪುರೊಡು ನೀಚ ಸ್ತಾನೊ ಇತ್ತ್ಂಡ್.
- ಅನೇಕೊ ಮಲ-ಸಹೋದರೆಒಟ್ಟುಗು, ಅಂಚನೆ ಧರ್ಮಗ್ ನಾನೊರಿ ಮಗೆ ವಿತ್ತಶೋಕನೊಟ್ಟುಗೆ ಅಶೋಕೆ ಬುಲೆಯೆ. ರಾಜಕುಮಾರೆರೆಡ್ ದಿಂಜ ಪಂತೊ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ಅಶೋಕೆ, ಸೈನಿಕೆ ಅಂಚನೆ ಬೇತೆ ಓದುನ ವಿಷಯೊಡು ಯಾಪೊಲಾ ದುಂಬಿತ್ತೆ. ಈ ಸೊದರೆರೆಡ್ ಅಯಿಟ್ಟ್‌ಲಾ ಮುಖ್ಯವಾದ್ , ಅಶೋಕ ಬುಕ್ಕೊ ಆಯನ ಸೋದರೆ ಸುಶೀಮೆ ಯುದ್ಧೊ ಪಟುಕುಲಾಂಡಲಾ ಆಡಳಿತಗಾರೆರಾದಿತ್ತೆರ್. ref>https://www.nationalgeographic.com/culture/people/reference/ashoka/</ref>
ಕಳಿಂಗ ಯುದ್ದ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕಳಿಂಗ ಯುದ್ಧ ಕ್ರಿ.ಪೂ.261ಡ್ ಕಳಿಂಗ ರಾಜ್ಯೊದ (ಇತ್ತೆ ಒರಿಸ್ಸಾ) ಧೌಲಿ ಪ್ರದೇಸೊದ ಕೈತಲ್ ದಯಾ ಸುದೆತ ಬರಿಟ್ ನಡತ್ಂಡ್. ಯುದ್ದೊ ಸುರು ಆಯರ ದಾನೆಂದ್ ನಿಗಂಟಾದ್ ತೆರಿಯಂದ್. ಅಶೋಕನ ಸೊದರೆರೆಡ್ರ ಒರಿ. ಸುಶೀಮನ ಬೆಂಬಲಿಗೆಲಾ ಕಳಿಂಗಗ್ ಬಲಿತ್ತ್‌ದ್ ಪೋದ್ ಆಸ್ರಯೊ ಪಡೆದಿಪ್ಪೆರ್ ಅತ್ತಂಡ ಅಶೋಕನ ಹಿರಿಯೆರೆ ಕಾಲೊಡ್ದ್ ಸೊಸಂತ್ರೊಡು ಒರಿದಿತ್ತಿನ ರಾಜೆ ಶುದ್ಧಧರ್ಮ.
- ಕಳಿಂಗದ ಮಿತ್ತ್ ಆಕ್ರಮನೊ ಮಲ್ಪೆರೆ ಆಯನ ಮಂತ್ರಿಲು ಸಲಹೆ ಕೊರಿಯೆರ್. ಅಯ್ತಂಚನೆ ಅಶೋಕೆ ಶರಣಾಯೆರೆ ಕಳಿಂಗೊದ ರಾಜಮನೆತನೊಗು ಆದೇಸೊ ಕೊರಿಯೆ. ಅಕುಲು ಈ ಆದೇಸೊನು ಮೀರ್‌ನಗ ಕಳಿಂಗೊನು ಬಗ್ಗಾಯರ ಅಶೋಕೆ ಆಯನ ಒರಿ ಸೇನಾಪತಿನ್ ಕಳಿಂಗೊಗು ಕಡಪುಡಿಯೆ. ಆಂಡ ಕಳಿಂಗೊದ ಚಾಣಾಕ್ಷ ದಂಡನಾಯಕಡ್ದ್ ಅಶೋಕನ ಸೇನೆ, ಅಯಿತ ನಾಯಕೆರೊಟ್ಟುಗು ಪೊಡಿಪೊಡಿಯಾಂಡ್.
- ಸೋಲುಡ್ದು ತಬ್ಬಿಬ್ಬಾಯಿನ ಅಶೋಕೆ, ಅಲ್ಪ ಮುಟ್ಟ ಭಾರತೊದ ಇತಿಹಾಸೊಡೆ ದಿಂಜ ಮಲ್ಲ ದಂಡ್‌ದೊಟ್ಟುಗೆ ಕಳಿಂಗದ ಮಿತ್ತ್ ಏರ್ದ್ ಪೋಯೆ. ಕಳಿಂಗೊ ಭಾರೀ ಪ್ರತಿರೋಧನ್ ಒಡ್ಡ್‌ಂಡ್. ಆಂಡ ಅಶೋಕನ ಬಲಿಷ್ಠ ಸೈನ್ಯೊ, ಎಡ್ಡೆ ಆಯುಧೊಲು ಬುಕ್ಕೊ ಸೈನಿಕೆರೆ ಬುಕ್ಕೊ ಸೇನಾಪತಿಲೆ ಅನುಭವೊಲೆಗ್ ಅಕುಲು ಸರಿ ಆಯಿಜೆರ್.
- ಕಳಿಂಗೊನು ಲೂಟಿ ಮಲ್ತ‌ದ್ ನಸ್ಟೊ ಮಾಲ್ತೆರ್. ಅಶೋಕಡ್ದ್ ಬುಕ್ಕೊ ಶಿಲಾಶಾಸನೊಲು ತೆರಿಪಾವುಂಚ ಕಳಿಂಗೊದ ಕಡೆಟ್ ಒಂದು ಲಕ್ಷೊ ಜನೊ ಬುಕ್ಕೊ ಅಶೋಕನ ಸೈನ್ಯೊದ ಪತ್ತ್ ಸಾರೊ ಜನೊ ಸೈಪೆರ್. ಸಾರೊಡ್ದ್ ಎಚ್ಚ ಜನೊ ಪೊಂಜೋವು ಆಂಜೋನಕುಲು ಗಡಿಪಾರ್ ಮಲ್ಪಾಯೆರ್.
ಅಧಿಕಾರೊಗ್ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಯೋಧ ಆಯಿನ, ಚಾಣಾಕ್ಷ ರಾಜನೀತಿಜ್ಙ ಆದ್ ಬುಳೆಯಿನ ಅಶೋಕ ಮೌರ್ಯ ಸೇನದ ಅನೇಕ ಭಾಗೊದ ನಾಯಕತ್ವನ್ ದೆತೊನಿಯೆ. ಇಡೀ ರಾಜ್ಯೊಡು ಬುಲೆಯೊಂದಿತ್ತಿನ ಅಶೋಕನ ಜನಪ್ರಿಯತೆನ್ ತೂದ್ ಅಯೆನ್ ಪಲಯೆರ್, ಬಿಂದುಸಾರ ಅಯೆನ ಬೊಕ್ಕ ರಾಜನಾದ್ ಅಶೋಕನೆನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್ ಪಂಡ್ದ್ ಪೋಡುವೆರ್.
ಇಂದೆನ್ಲಾ ತೂಲೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಮಗಧ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
- ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
- ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಮೌರ್ಯ
- ಬಿಂದುಸಾರ ಮೌರ್ಯ
- ದಶರಥ ಮೌರ್ಯ
- ಚಾಣಕ್ಯ
- ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ
- ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ
- ಕಳಿಂಗ ಯುದ್ಧ
- ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ
- ಭಾರತದ ಮಹಾರಾಜರುಗಳು
ಚಿತ್ರೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]-
ಭಾರತೊದ ರಾಷ್ಟ್ರಧ್ವಜೊಡು ಗಳಸ್‌ನ ಅಶೋಕ ಚಕ್ರ -
ಅಶೋಕನ ಆಜಿನೆದ ಕಂಬೊದ ಶಾಸನೊಡು ಒಂಜಿ ಬಾಗೊ(ಕ್ರಿ.ಪೂ.238) -ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಬಾಸೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್ -
ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಕಾಲೊದ ಬೆಳ್ಳಿ ನಾಣ್ಯ. ಇಂದೆಟ್ ಬೌದ್ಧ ಲಾಂಛನೊಲಾಯಿನ ಧರ್ಮಚಕ್ರ, ಆನೆ (ಬುದ್ಧನ ಪಿರಾಕ್ದ ಸ್ವರೂಪ), ಬೋಧಿವೃಕ್ಷ, ಬುಕ್ಕೊ ನಾಣ್ಯೊದ ಪಿರಮೈಟ್ ಬುದ್ಧನ ಸಮಾಧಿದ ಚಿತ್ರೊ (ಕ್ರಿಸ್ತ ಪೂರ್ವ ೩ನೆದ ಶತಮಾನ) -
ಗ್ರೀಕ್ ಬುಕ್ಕೊ ಅರಾಮಿಕ್ಡ್ ಅಶೋಕನ ದ್ವಿಬಾಸೆದ ಶಿಲಾಶಾಸನ ಕಂದಹಾರ್ಡ್ದ್. ಕಾಬುಲ್ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯೊ.
