Denmark
| Denmark | |
| |
| kian | |
| |
| sintuqi squ kian | 55°43′N 12°34′E |
| kinbhci | 42,933 km2 |
| qalang | Copenhagen |
| ke | |
| Danish, Faroese, Greenlandic, German | |
| Linpgan squliq | |
| 5,850,189 | |
| Pinqasan ryax nakoka | |
| 5 na tay mtzyu’ byacing na qutux kawas | |
| sinnhen | |
| Cyorokay | 75.8% |
| Islangcyaw | 4.4% |
| ungat sinnhen | 19.1% |
| binah | 0.7% |
| ryax nqu kian | |
| UTC+1, UTC+2 | |
| pposa giqas nqu zyuwaw | |
| Denmark.dk | |
.jpg)
Denmark (丹麥) hya’ ga cyux maki’ tay 56 00 N, 10 00 E na Oco syuw.
kwara’ kinghciyan niya’ 43,094 sq km (maki’ tay 134ginkgan kin wahci’)
(kinwhci’ niya’ ga 42,434 sq km , kinwhci’ na lawsayan wsilung hya’ ga 660 sq km)
Kinkhmayan kwara’ squliq hya’ ga 5,593,785.
Pinbcyan naha’ sni’ naha’ rhzyal hya’ iy pqmahun hya’ ga 63.40% , lhlahuy hya’ ga 12.90%, sni’ naha’ sa pptzyuwaw sa bzinah hya’ ga 23.70%.
spzyang qalang na Kokka’ (首都)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]spzyang naha’ krahu’ qalang hya’ ga Copenhagen.
snyan kinramat inlungan na Kokka’ (國家紀念日)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]snyan kinramat inlungan na Kokka’ hya’ ga 5 na tay mtzyu’ byacing na qutux kawas.
mrhuw Kokka’ (國家元首)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]mrhuw Kokka’ ta’ misuw hya’ ga Frederik X, aring ryax 14 squ byacing tay 1 sa kawas 2024 lga, musa’ spazyang balay ms’rux kya la.
ke na cinlingan (詞源)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]Tanmay （Danmark）ke na cinlinga qani ga,yang ka Tanmay、squliq Tan ru Tanmay msqutux na kinnyalang nha ga maki qu mzezyaw pinkyalang nya.psyaqih nha ga sinllwa mha Tan ( Dan) qani pinkyalang nha ga pgleng na ke maki sa Tanmay na Tan qani ga qalang na Zlman uni Yan na koka na thoki.,ru maki sa tesuru (mark) qu tekahul sa imi nya.Kya llamu na biru ga ru tska na kinmhgan kinita nha son mha squliq Tan ini ptnaq qu piqzyun nha,namu yasa cingay qu ini ptnaq qu kkyalang nha.
Ginbang na Cyuko ga,pyang cinringan ga 《INhwancliye》sinrryut nhaga Lenko,kya qu Lenma、Linmo、Linin、Tinme、Tani、Tanmal、Tamalci、Siyeciya、Sueci、Inlimalucya,Tinamalcya、Hansiko.
qinnxan nha(文化)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]qinnxan nha na Tanmay ga Sifan na te qutux.mzki sa Isu ga wagiq balay qu qinbaqan nha.kin Tanmay syakay ru qinnxan nha ga iyat bahyun mqasu.mromul、magal balay pinkyalang ru sinblayang balay qu syakay ptnaqun nya kara squliq pyang mha qani qu qinnxan nha.maki Tanmay,maha sa qsyugun qu squliq ru mqutux sa sinhloyan ga mutu msparis la,qani lga wayal su smuyuk sa Skantinaya ga iyat sefu na Tayma na Tececantayfac.Csefu na Tanmay qani ga cingay pila bbiq nya son maha lmnglung sa Isu ru gaga,kwara qani ga qalang na sefu nyux psmsun lmahang.nauu yasa ana nanu na mihsyu baq gmlu qu zyaw qani.
Kbhwazyun balay qu qinnzan na Tanmay ru kinbangan na snbil na kinbkisan nha.zyaw na ksye kya Tiku.pulahe、Lutwek·A·Ktin、Nils.pol,zyaw na pinqwasan kya Hans.klistian.antus、Solun、Kaylun.paylyesen（lalu nya ga Isa.Tannisin）、Rotweke.Hulpoke、Hanli.huntopitan、Piyat.hayn、Helman.Pan kya Ongaq Kalnisan、Michael Learns to Rock ru，Kal.siotawl.Tlayye ru las.fun.til. cingay uzi qu maki hopa balay qu lalu nha.
Qalang na Tanmay ga Kpanhakin cingay balay qu ’san nha mangay ru mzwy,yang Cifulikonyun、Amalinpawkon、Klispawkon、kyokay na Sinmu、Rosenpokon、Kpenhakenciyun、Fetelyekyokay、Towalsinpowkwa、Yunta ru Mezenyutawsyan.
Squliq na Tanmay qani ga blaq nha kbalay Phpah biq nha sa rrangi ru llpyung(Omeyage),pshuway nha squliq.Kya squliq kekong uni klhun na utux kayal ga biqan nha mplquy na phpah,kya binh na zyaw lga yaqih nha miq plquy na phpah.Smoya rirensya,yasa qu blaq nha lgan mosa ininu inithuksazing hi ga maki qutux qu rirensya nha.squliq trang mwah mcisal qu squliq ga luxay nha psrux sa hata.
Tlkah mari ga pslokah hi na minsyu hha,kokaTanmay na tlkah mari na linhoyan maki sa kakwa1984 tehuk2004 ga mzyup sa Oco tlkah mari na pspung pyang ptmasoq na pspung,ru maki sa kawas 1992 lmaqqx magql Icibang.Kiraral na Tanmay qani ga minhtu cingay qu maki babaw cibwanan ga sinlokah na squliq(unrongin),yang mtswe Misyul.lawtlupu ru Pulayn.lawtlupu,maki babaw cinbwanan pyang baq maki sa tlkah blihun mari na Sumecil.Tannil.Alo ru Zun.Tal.Tolmasn.Niklas.Pantena ki Tomas.Hlwek..misu nana pira kawas qani ga pslokah hi pspung na rirensya ga Tanmay koka qani ga slaqux nya qu Yalinis kawas 1996 magal Fahwan pspung na Icibang,kawas 2005 ru kawas 2006Mklamusin minsazing sllwa nh ma thoki na ryax.Koka linhoyal na Tanmay maki sa kawas2006 ru kawas 2008 galun nha qu pspung msbuloq rirensya na Iciban.
Hata/Lbak(國旗)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]kawas1219，Tanmay na Thoki mnwah sa twahiq balay na rhyal Aysaniya ka squliq ini tnaq kya qu sinnhen kmraw sa Soko，trang ryax na mciring Thoki Klistian.kamat yaqih qu pintringan nya nanu yasa inoli ru lmaqux la.kahul babaw kayal mbzyaq qutux mtalax ru mplquy zyuzika na hata,hetay nakoka Tanmay mtlokah qu inlungan nha la，lmaqux ku pintringan nha la,hata qani lga sinha gali sa koka Tanmay nahata la.
Skita na ha sa minnrawn ga bzbaw cinbwanan qani ga te qutux hata na koka,nanu yasa Oco qani ga snhi sa Utux kayal
llamu na koka ga spgluw nha na koka Tanmay kbalay qu hata nha.soni na koka Skantinaweya,spgluw nha qani kbalay qu hata nha.
Lpgan squliq(人口)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]Kinita nha kawas 2012 Koka Tabmay linpgan squliq ga,kwara squliq na Tanmay ga5,580,516,kya qu kinbaxan squliq na Tanmay89.6%,binah ga10.4％squliq kinbaxan na mwah tmwang.squliq ka mwah tmwang kahul sa koka na Ayco,yang Tulci、Ilako、Somaliya、Posniyavru Hsaykwena、Nanya ru Siya na koka.squliq na cintmwang mtzyul payat ％（raytay mpusal mang squliq）kahul sa Sifang na koka，mtzyu pgal mtzyu％（raytay mtzyul qeru mang squliq）iyat minkahul sa Sifang。Squliq na Tanmay kawas nha ga maki sa teska na kawas 38.8，lpgun mlikuy ru kneril ga ginsyugan ga0.98:1.Mopuw magal kawas ka baq mita biru ga98.2％.qutux kneril pinlqen nha laqi ga1.74.ana cipoq qu splaqi nha ga ,squliq na Tanmay qutux qutux kawas ga mtleliq qu squliq nha0.33％。Ke na Tanmay ga ke na Tanmay sefu nha,qani ku pkkal nha kryax.Ke na Tko gamubyu sa ke na Tko Nanztlan Ken（wayal laxan la）kya qu llamu na cipoq na minsyuna cinringan na ke.Ke na Inko ru Tko ga pyang spkal nha ke na binah koka。maki sa lingay na koka mspung ka,squliq na Tanmay ga r’tung qu qinnxan nha,ana ga pebku sa binah na koka ga pyang blaq qinnxan na koka.
sinnhen(宗教)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]tehuk kawas2013 qutux byacing,squliq na Tanmay ga sinnhen na koka nha ga snhi sa Lotcun kya 79.1％,mspung ki kawas2012 lga mhgut 0.7％,mspung ki kawas2011 lga mhgut 1.3％.ana cingay squliq qu sinnhi sa sinnhen na koka,ana ga musa kyokay na squliq ga nanak 3％.
Gaga na Tanmay ga qlaqi na thoki ga siki maki qutux hi ga snhi sa sinnhen na koka,keruma qlaqi ga ana mtgih qu qsahuy nha mosa snhi binah na sinnhen.kawas1682,koka na Tanmay swalan nha Roma tenskyo、bsbah na kyokay ru Zyuta na kyakay,ana ga mzyu qu sinnhen su ga hmriq gaga na koka。tehuk kawas1970 na ryax,mzyu qu sinnhen su ga hmriq gaga na koka.
soni qani ga,linhoyal na sinnhen ga. ana ini tkahul na snwalan sefu Tanmay ga baq sinqqas ru thozyay msqutux tnuxan na zezyaw.Squliq naTamay snhi sa Moslin ga3％,te sazing kinhopa na sinnhen.nanu yasa squliq na Tanmay ga sinnhi Islangcaw na pyang hopa sinnhen na cipoq hi na snhen.Tehuk kawas2009,maki mopuw qeru qalang Muslin qu swalan na koka Tanmauy.sinnhen na Tanmay koka ru Islangcaw ru kya qu binah na squliq sinnheamaki 2%,ana ga ungat ana qutux sinnhen ga hminas1％.
Kinita minnraw kawas2010 Eurobarometer ka minsyu linpgan nha ga,28％ squliq na Tanmay snhi sa Utux kayal ga maki balay,47％snhi maha kya qutux balay ga pqyanux sa lha,ini snhi ana nanu na Utux kayal ru biq sa qinxan na rngu ga maki 24％.
pcbaq(教育)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]Koka qani ga zyaw na pcbaq blaq balay.kawas1973 taring mqeru kawas mqbaq gaini biqi pila.Kya qu wagiq na pqasan biru ga Kpinhaking（kawas 1479 pinsurux nha）、Tanmay na qinbaq na hopa pqwasan biru（kawas 1829 pinsurux nha）、Nantanmay hopa pqwasan biru、Nanhus hopa pqwasan biru（kawas 1928 pinsurux nha）.
pslokah hi(體育)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]Mari pali（羽毛球）
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]Koka Tanmay qani ga maki sa cinbwanan qani ga magal koka tlokah sinlokah hi Mari pali na qutux koka,wiway mhtuw ka lokah balay mu mari pali na squliq.Kya uzi qu lmaqux babaw cinbwanan na pslokah hi magal Icibang,yang Pol-aylik.Hyel.lalsin,ru cingay balay wayal magal Icibang maki sa cinbwanan,yang Kamila.maltin Kamila.lit.yul hopa lalu nha.ru maki sa linhoyal ga,koka Tanmay kawas 2016 Tanmuspe tmasoq ga,slaqux nya qu magal mtnaq na lokah na koka Yaco na linhloyan koka Intunisiya mali pali na linhoyan,txal lmaqux sinlokah hi na mari pali Icibang.
zyaw na phgup(醫療)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]mtnaq Nowe ru Zwetin,koka Tanmay sintuqi sa psrux sa kahul sa pihgyup ru zyaw na phgup sintuqi nha qani ga pyang nha ga stama sa miyupan na sefu ru qalang ka biq cingay napila.Koka Tanmay qani ga qutux kawas ga zyaw na phgup pkaki sa GDP kwara na9.8％.squliq na Tanmay Qruzyux qinnxan nha ga raytay 78.6 kawas.qutux sinsiy phgup ga khangan nha ga sazing kbhul mqeru payat.