ஜான்சி

ஜான்சி
ஜான்சி
	மாநகரம்
	இரவுப்பொழுதில் ஜான்சி
	அடைபெயர்(கள்): இராணி இலட்சுமிபாய் நகரம்; புந்தேல்கண்ட் நுழைவாயில்; இந்தியாவின் குறுக்குச்சாலை;
	ஜான்சி ஜான்சி
	ஆள்கூறுகள்: 25°26′55″N 78°34′11″E / 25.44862°N 78.56962°E
நாடு	இந்தியா
மாநிலம்	உத்தரப் பிரதேசம்
மண்டலம்	புந்தேல்கண்ட்
மாவட்டம்	ஜான்சி
தோற்றுவித்தவர்	ஓர்ச்சா மன்னர்
அரசு
• மாநகரத்தந்தை	இராம் தீர்த் சிக்ங்கால் (பாஜக)
• ஆட்சித்தலைவர்	இரவீந்திர குமார், இ.ஆ.ப.
• மாவட்ட கண்காணிப்பாளர் (முதுநிலை)	சிவகரி மீனா, இ.கா.ப.
பரப்பளவு
• மாநகரம்	160 km2 (60 sq mi)
ஏற்றம்	285 m (935 ft)
மக்கள்தொகை (2011)
• மாநகரம்	5,05,693
• தரவரிசை	57
• பெருநகர்	5,47,638
மொழி
• அலுவல்	இந்தி
• Additional official	உருது
நேர வலயம்	ஒசநே+5:30 (இ.சீ.நே.)
அஞ்சல் குறியீட்டு எண்	284 001-2-3-4
தொலைபேசி குறியீடு	0510
வாகனப் பதிவு	UP-93
பாலின விகிதம்	♂ 0.905 : ♀ 1.000
எழுத்தறிவு (சராசரி)	73.90%
எழுத்தறிவு	83.0%
சராசரி கோடை வெப்பநிலை	42.4 °C (108.3 °F)
சராசரி குளிர்கால வெப்பநிலை	4.0 °C (39.2 °F)
இணையதளம்	www.jhansi.nic.in

ஜான்சி ஒலிப்பு^ⓘ (உருது: جھانسی, இந்தி: झांसी, மராத்தி:झांशी) என்பது வட இந்தியாவின் உத்தரப்பிரதேச மாநிலத்தின் உள்ள ஓர் வரலாற்று முக்கியத்துவம் வாய்ந்த நகரம். ஜான்சி சாலை மற்றும் தொடர்வழிப்பாதையின் முக்கியச் சந்திப்பாக இருக்கிறது. ஜான்சி நகரம் ஜான்சி மாவட்டம் மற்றும் ஜான்சி மண்டலத்தின் நிர்வாக தலைமை இடமாகவும் உள்ளது. முதன்முதலில் சுவரெழுப்பப்பட்ட நகரமான இது கல் கோட்டையைச் சுற்றி வளர்ச்சியடைந்து பக்கத்திலுள்ள மலையின் சிகரமாகவும் இருக்கிறது.

அடல் பிஹாரி வாஜ்பாய் அரசாங்கத்தால் முன்னெடுக்கப்பட்ட தேசிய நெடுஞ்சாலை வளர்ச்சித் திட்டம், ஜான்சியின் வளர்ச்சியில் ஒரு தீப்பொறியாக அமைந்தது. காஷ்மீர்-ஐ கன்னியாகுமரியுடன் இணைக்கும் வடக்கு-தெற்கு இடைவழி, ஜான்சி வழியாகச் செல்கிறது. கிழக்கு-மேற்கு இடைவழியும் கூட இந்த நகரின் ஊடாகச் செல்கிறது. இதன் காரணமாக நகரின் உள்கட்டுமானம் மற்றும் நகர மேம்பாட்டில் திடீர் நெரிசல் ஏற்பட்டிருக்கிறது. ஒரு பச்சைப்புல்வெளி விமான நிலையம் அமைக்கும் திட்டமும் செயல்வடிவில் இருக்கிறது.^[7] ஜான்சி தலைநகர் தில்லியிலிருந்து 410 கி.மி. தொலைவிலும் குவாலியரிலிருந்து 102 கி.மீ. தொலைவிலும் உள்ளது.^[8]^[9]^[10]

சொற்பிறப்பியல்

புராணக் கதைப்படி, ராஜா பிர் சிங் தியோ, ஓர்ச்சாவிலுள்ள தன்னுடைய அரண்மனையின் மாடியில் தன் நண்பரான ஜெய்த்பூரின் அரசருடன் உட்கார்ந்திருந்தபோது, அந்த நண்பர் இவரிடம் பங்காரா மலையில் இவர் கட்டிக்கொண்டிருக்கும் புதிய கோட்டையை அவரால் புலனுணர முடிகிறதா என்று கேட்டார். இதற்குப் பதிலளிக்கையில் இவர், தான் 'ஜாய்ன்சி' யாக (தெளிவில்லாமல் இருப்பதாக என்று பொருள்) பார்ப்பதாகக் கூறினார். இந்த 'ஜாய்ன்சி' காலப்போக்கில் ஜான்சியாக உருப்பெற்றது. ஒரு சமவெளியில் மேலெழும்பிய பாறையின் மீது கட்டப்பட்ட இந்தக் கோட்டை மத்திய இந்தியாவில் அமைந்திருக்கும் போர்க்கலையில் பயனடையத்தக்க இடத்தில் அமைக்கப்பட்ட கோட்டைகளில் ஒன்றாகும். இது, நகரையும் சுற்றியமைந்திருக்கும் நாட்டையும் ஆதிக்கம் செலுத்தியது.

வரலாறு

ஒன்பதாம் நூற்றூண்டில் ஜான்சி பிராந்தியம் கஜுராஹோவின் ராஜ்புத் சாண்டெலா வம்சத்தின் ஆட்சியின் கீழ் வந்தது. செயற்கை நீர்த்தேக்கங்கள் மற்றும் கட்டுமானக்கலைகளின் மிச்சங்கள் இந்த வரலாற்றுக் காலத்துக்கு உகந்ததாக இருக்கலாம். சாண்டெலாக்களைத் தொடர்ந்து வந்தவர்கள் காங்கார்கள். இவர்கள் அருகில் உள்ள கரார் கோட்டையை நிறுவினார்கள். 14ஆம் நூற்றாண்டின்போது பண்டெலாக்கள் விந்திய மலைத் தொடர்களிலிருந்து சமவெளி முழுவதும் கீழிறங்கினர். படிப்படியாக ஒட்டுமொத்த பண்டல்காண்ட் பிராந்தியம் முழுவதும் பரவி விரிந்தனர். இது இப்போது அந்தப் பெயராலேயே விளங்குகிறது. ஜான்சியின் கோட்டையுடன் கூடிய ஊர் ஓர்ச்சா மாநிலத்தை ஆண்டு வந்த அரசரால் 1610ஆம் ஆண்டில் கட்டப்பட்டது. வரலாற்றுப் புனைவு இவ்வாறு கூறுகிறது. ஒரு தூரத்து மடுவில் நிழல் (பண்டல்காண்ட்டில் 'ஜாயின்') ஒன்றைக் கண்ட ஓர்ச்சாவின் அரசர் ஒருவர் அதை ஜாயின்-சி (ஒரு வகையான நிழல்) என்று அதை அழைத்திருக்கிறார். இந்த உச்சரிப்பின் மூலமே ஜான்சிக்கு இந்தப் பெயர் கிடைத்தது.^[11]

முகலாய சாம்ராஜ்யத்தின் முகமதிய ஆளுநர்கள் பண்டெலா நாட்டுக்குள் தொடர்ந்து படையெடுப்புகளை மேற்கொண்டிருந்தனர். 1732ஆம் ஆண்டில், பண்டெலா அரசனான சாட்ராசால், இந்து மராத்தாக்களின் உதவியை நாடினார். இவர்கள் உதவிக்கு வந்தனர். இரண்டு ஆண்டுகளுக்குப் பின்னர் மகாராஜாவின் இறப்பின்போது மகராஜாவின் சாசனத்தின்படி இவருடைய ஆட்சிப்பிரதேசங்களில் மூன்றில் ஒரு பங்கு மராத்தர்களுக்குப் பரிசாக வழங்கப்பட்டது. மராத்தா தளபதி ஜான்சி நகரை உருவாக்கி, அதில் ஓர்ச்சா மாநிலத்தின் மக்களைக் கொண்டு குடியமர்த்தினார். 1806ஆம் ஆண்டில் மராத்தா தளபதியின் பாதுகாப்புக்கு ஆங்கிலேயர் உத்திரவாதமளித்தனர். எனினும், 1817ஆம் ஆண்டில், புனேவிலுள்ள பேஷ்வா பண்டல்கண்டின் மீதான தன்னுடைய எல்லா உரிமைகளையும் பிரித்தானிய கிழக்கிந்திய கம்பெனிக்கு விட்டுக்கொடுத்தார். 1853ஆம் ஆண்டில், ஜான்சியின் அரசர் பிள்ளையின்றியே இறந்துபோனார். இவருடைய பிரதேசம் முழுவதும் கவர்னர்-ஜெனரல் ஆஃப் இண்டியாவால் இணைத்துக்கொள்ளப்பட்டது. ஜான்சி மாநிலம், ஜாலௌன் மற்றும் சந்தேரி மாவட்டங்கள், இதன் பின்னர் ஒரு கண்காணிப்பிடமாக உருவாக்கப்பட்டது. அரசனின் விதவையான ராணி லக்ஷ்மிபாய் இந்த இணைப்புக்கு எதிர்ப்பு தெரிவித்தார். ஏனெனில் இவர் ஒரு வாரிசைத் தத்தெடுக்க (அப்போது வழக்கமாக இருந்தது) அனுமதிக்கப்படவில்லை. மேலும் ஜான்சி பிரதேசத்தில் கால்நடைகளைக் கொல்வதற்கு அனுமதி வழங்கப்பட்டிருந்தது.^[11]

இதன் விளைவாக 1857ஆம் ஆண்டின் கிளர்ச்சி ஜான்சி கலகத்துக்குத் தயாராக இருப்பதைக் கண்டது. சூன் மாதத்தில் 12வது உள்ளார்ந்த காலாட்படையைச் சேர்ந்த சில நபர்கள், செல்வங்களும் படைக்கலன்களையும் கொண்டிருந்த கோட்டையைக் கைப்பற்றினர். மேலும் அரணின் ஐரோப்பிய அதிகாரிகளையும் அவர்கள் மனைவிகள் மற்றும் குழந்தைகளுடன் படுகொலை செய்தனர். ராணி லக்ஷ்மிபாய் தன்னையே அந்த கலகத்தின் தலைமையிடத்தில் வைத்து குவாலியரில் நடந்த போரில் வீர மரணம் அடைந்தார். 1858 ஆம் ஆண்டு நவம்பர் வரையில், ஜான்சி பிரிட்டிஷார் கட்டுப்பாட்டின் கீழ் கொண்டுவரப்படவில்லை. இது குவாலியர் மஹாராஜாவிடம் கொடுக்கப்பட்டிருந்தது, ஆனால் 1886 ஆம் ஆண்டில் பண்டமாற்று மூலம் இந்தப் பிரதேசம் பிரிட்டிஷார் ஆட்சியின் கீழ் வந்தது. ஐக்கிய மாகாணத்துடன் ஜான்சி சேர்க்கப்பட்டது, இது 1947 ஆம் ஆண்டில் இந்தியா சுதந்திரம் அடைந்தபிறகு உத்தரப் பிரதேச மாநிலமாக ஆனது.

இந்த மலைசார்ந்த பகுதியில் நிற்கும் கோட்டை, வட இந்தியாவின் கோட்டை கட்டமைப்பு பாணி தெற்கிலிருந்து எவ்வாறு வேறுபட்டிருக்கிறது என்பதைக் காட்டுகிறது. தென்னகத்தில் பெரும்பாலான அழகிய கோட்டைகள், கேரளாவின் பெகாலில் உள்ளதுபோல், கடற் படுகைகளில் கட்டப்பட்டன.

மக்கள் தொகை

காலவாரியாக மக்கள் தொகை
ஆண்டு	ம.தொ.	±%
1871	30,000	—
1881	33,000	+10.0%
1891	53,779	+63.0%
1901	55,724	+3.6%
1911	70,200	+26.0%
1921	66,400	−5.4%
1931	76,700	+15.5%
1941	1,03,300	+34.7%
1951	1,27,400	+23.3%
1961	1,40,200	+10.0%
1971	1,73,300	+23.6%
1981	2,31,300	+33.5%
1991	3,00,850	+30.1%
2001	4,26,198	+41.7%
2011	5,05,693	+18.7%

2011 இந்திய மக்கள் தொகை கணக்கெடுப்பின்படி, ஜான்சி நகரத்தின் மொத்த மக்கள் தொகை 505,693 ஆகும். இதில் 265,449 பேர் ஆண்கள் 240,244 பேர் பெண்கள் ஆவர். 0 முதல் 6 வயது வரையிலான குழந்தைகளின் எண்ணிக்கை 55,824 ஆகும். ஜான்சி நகரத்தில் கல்வியறிவு பெற்றவர்களின் மொத்த எண்ணிக்கை 373,500 ஆகும். இது மொத்தக் கல்வியறிவில் 73.9% ஆகும். இதில் ஆண்களின் கல்வியறிவு 78.9% ஆகும். பெண்களின் கல்வியறிவு 68.3% ஆகும். ஜான்சி நகரத்தின் 7 வயதிற்கு மேற்பட்டோரின் கல்வியறிவு விகிதம் 83.0% ஆகும். இதில் ஆண்களின் கல்வியறிவு விகிதம் 88.9% மற்றும் பெண்களின் கல்வியறிவு விகிதம் 76.6% ஆகும். பட்டியல் சாதிகள் மற்றும் பழங்குடியினர் மக்கள் தொகை முறையே 110,318 மற்றும் 1,681 ஆகும். ஜான்சி நகரில் 2011-ல் 91150 குடும்பங்கள் இருந்தன.^[1]

ஜான்சி நகர்ப்புற ஒருங்கிணைப்பு பகுதி 547,638 மக்கள்தொகையைக் கொண்டிருந்தது. இதில் ஜான்சி கன்டோன்மென்ட் மற்றும் ஜான்சி தொடருந்து குடியேற்றப் பகுதியும் அடங்கும்.

ஜான்சி படையினர் நகரம்

ஜான்சி படையினர் நகரத்தில் 2011-ல் மொத்த மக்கள் தொகை 28,343 ஆகும். இதில் 17,023 ஆண்கள் மற்றும் 11,320 பெண்கள். 0 முதல் 6 வயது வரையிலான மக்கள் தொகை 3,404 ஆகும். ஜான்சி படையினர் நகரத்தில் கல்வியறிவு பெற்றவர்களின் மொத்த எண்ணிக்கை 23,354 ஆகும். இது மக்கள் தொகையில் 82.4% ஆகும். ஜான்சி படையினர் நகரத்தில் 7+ மக்கள்தொகையின் கல்வியறிவு விகிதம் 93.6% ஆகும். பட்டியல் சாதிகள் மற்றும் பழங்குடியினர் மக்கள் தொகை முறையே 4,735 மற்றும் 28 ஆகும். இது 2011-ல் 30460 குடும்பங்கள் இருந்தது.^[4]

ஜான்சி தொடருந்து குடியிருப்பு

ஜான்சி தொடருந்து குடியிருப்பின் 2011-இன் மொத்த மக்கள்தொகை 13,602 ஆகும். இதில் 7,226 பேர் ஆண்கள் மற்றும் 6,376 பேர் பெண்கள். 0 முதல் 6 வயது வரையிலான மக்கள் தொகை 1,168 ஆகும். ஜான்சி தொடருந்து குடியிருப்பில் கல்வியறிவு பெற்றவர்களின் மொத்த எண்ணிக்கை 10,754 ஆகும். இது 79.1% ஆகும். ஜான்சி தொடருந்து குடியேற்றத்தின் 7+ மக்கள்தொகையின் கல்வியறிவு விகிதம் 86.5% ஆகும். இதில் ஆண்களின் கல்வியறிவு விகிதம் 92.1% ஆகும். பெண்களின் கல்வியறிவு விகிதம் 80.2% ஆகும். பட்டியல் சாதியினர் மற்றும் பழங்குடியினர் மக்கள் தொகை முறையே 3,373 மற்றும் 38 ஆகும். இது 2011-ல் 30460 குடும்பங்கள் இருந்தது.^[5]

புவியியல் மற்றும் வானிலை

ஜான்சி 25.4333 வடக்கிலும் 78.5833 கிழக்கிலும் அமைந்துள்ளது. இது சராசரியாக கடல் மட்டத்திலிருந்து 284 மீட்டர் (935 அடி) உயரத்தில் உள்ளது.^[15] ஜான்சி மத்திய இந்தியாவின் பீடபூமியில் அமைந்துள்ளது. இப்பகுதியில் உள்ள மண்ணின் அடியில் பாறைகள் மற்றும் கனிமங்களால் நிறைந்தது. இந்த நகரம் உத்தரப் பிரதேசத்தின் பரந்த தாராய் சமவெளிகளின் தென்மேற்கு எல்லையில் அமைந்திருப்பதால் அது வடக்கில் இயற்கையான சரிவைக் கொண்டிருக்கிறது. இந்த நிலம் புளிப்புச் சுவையுடைய பழமரங்கள் பயிரிடுவதற்கு ஏற்ற இடமாக உள்ளது. மேலும் பயிர்களில் கோதுமை, பருப்பு வகைகள், பட்டாணி மற்றும் எண்ணெய் வித்துக்கள் இங்கு பயிரிடப்படுகின்றன. இப்பகுதி நீர்ப்பாசன தேவைக்காக பருவமழையை பெரிதும் நம்பியுள்ளது. ஒரு லட்சிய கால்வாய் திட்டத்தின் கீழ் (ராஜ்காட் கால்வாய்), ஜான்சி மற்றும் லலித்பூர் மற்றும் மத்தியப் பிரதேசத்தின் சில பகுதிகளில் பாசனத்திற்காக பல கால்வாய்களை அரசாங்கம் உருவாக்கி வருகிறது. விவசாயப் பொருட்களின் வர்த்தகம் (தானியம் மற்றும் எண்ணெய் வித்துக்கள் உட்பட) பெரும் பொருளாதார முக்கியத்துவம் வாய்ந்தது.^[16] இந்த நகரம் பித்தளைப் பொருட்கள் உற்பத்தியின் மையமாகவும் உள்ளது.^[17]

சிப்ரி மலையின் உச்சியிலிருந்து ஜான்சி)

காலநிலை

பாறை சார்ந்த பீடபூமியில் இருப்பதன் காரணமாக, ஜான்சி உச்ச அளவான தட்பவெப்பத்தைக் கொண்டிருக்கிறது. தென்மேற்கு பருவக்காற்று பின்வாங்குவதைத் தொடர்ந்து அக்டோபரில் குளிர்காலம் தொடங்குகிறது. இது திசம்பர் மாத நடுவில் உச்சமடைகிறது (வடகிழக்கு பருவக்காற்றின் மூலம் எந்த மழையையும் ஜான்சி பெறுவதில்லை). இச்சூழலி குறைந்தபட்ச வெப்பநிலையாக 4° செண்டிகிரேடும் அதிகபட்சம் 21° செண்டிகிரேடும் பதிவாகியுள்ளது. பிப்ரவரி இறுதியில் இளவேனிற் காலம் தொடங்கி குறைந்த நிலை மாற்ற காலத்தினைக் கொண்டிருக்கிறது. கோடைக்காலம் ஏப்ரலில் தொடங்கிவிடுகிறது. மேலும் கோடை தட்பவெப்பங்கள் மே மாதங்களில் 47° செண்டிகிரேடு வரையிலான உச்சத்துக்குச் செல்லும். மழைக்காலம் சூன் மாதத்தின் மூன்றாவது வாரத்தில் தொடங்குகிறது (இருந்தபோதிலும் இது ஆண்டுக்கு ஆண்டு மாறுபடுகிறது). பருவக்காற்று மழைகள் செப்டம்பர் மாதத்தில் படிப்படியாக பலவீனமடைந்து செப்டம்பர் மாத இறுதி வாரத்தில் மழைக்காலம் முடிவடைகிறது. மழைக் காலத்தில், தினசரி சராசரி அதிக தட்பவெப்பம் 36° செண்டிகிரேடுக்கு உயர் ஈரப்பத நிலையில் இருக்கும். இந்த நகருக்கான சராசரி மழையின் அளவு ஆண்டுக்கு சுமார் 1150 மிமீ வரை இருக்கும். இது தென்மேற்கு பருவக்காற்றின் மூன்றரை மாதங்களுக்கிடையில் முழுவதுமாக அளவிடப்பட்டது.

தட்பவெப்ப நிலைத் தகவல், ஜான்சி (1981–2010, extremes 1901–2012)
மாதம்	சன	பிப்	மார்	ஏப்	மே	சூன்	சூலை	ஆக	செப்	அக்	நவ	திச	ஆண்டு
பதியப்பட்ட உயர்ந்த °C (°F)	33.8 (92.8)	39.4 (102.9)	43.3 (109.9)	46.2 (115.2)	48.0 (118.4)	47.8 (118)	45.6 (114.1)	42.2 (108)	40.6 (105.1)	40.6 (105.1)	38.1 (100.6)	33.1 (91.6)	48.0 (118.4)
உயர் சராசரி °C (°F)	23.4 (74.1)	27.5 (81.5)	34.0 (93.2)	39.6 (103.3)	42.4 (108.3)	40.5 (104.9)	34.4 (93.9)	32.5 (90.5)	33.5 (92.3)	34.1 (93.4)	30.0 (86)	25.4 (77.7)	33.1 (91.6)
தாழ் சராசரி °C (°F)	8.1 (46.6)	11.1 (52)	16.7 (62.1)	22.6 (72.7)	26.7 (80.1)	27.5 (81.5)	25.1 (77.2)	23.9 (75)	23.2 (73.8)	19.5 (67.1)	13.8 (56.8)	9.5 (49.1)	19.0 (66.2)
பதியப்பட்ட தாழ் °C (°F)	1.2 (34.2)	0.6 (33.1)	5.3 (41.5)	10.1 (50.2)	15.1 (59.2)	18.5 (65.3)	20.3 (68.5)	18.3 (64.9)	16.7 (62.1)	10.7 (51.3)	1.1 (34)	0.3 (32.5)	0.3 (32.5)
மழைப்பொழிவுmm (inches)	8.5 (0.335)	9.2 (0.362)	10.0 (0.394)	2.6 (0.102)	15.5 (0.61)	92.3 (3.634)	238.9 (9.406)	263.1 (10.358)	168.3 (6.626)	28.4 (1.118)	5.3 (0.209)	3.6 (0.142)	845.6 (33.291)
% ஈரப்பதம்	51	40	27	22	24	39	66	73	62	43	44	52	45
சராசரி மழை நாட்கள்	0.8	1.0	0.8	0.5	1.7	5.0	11.4	12.6	6.9	1.4	0.5	0.4	43.0
ஆதாரம்: இந்திய வானிலை ஆய்வுத் துறை^[18]^[19]

மருத்துவமனைகள்

பண்டல்கண்ட் பிராந்தியத்தில், ஜான்சி, மருத்துவப் பராமரிப்பில் ஒரு முக்கிய இடமாக இருக்கிறது. ஒரு மருத்துவக் கல்லூரி இப்பகுதியில் செயல்படுகிறது. தற்போது இது புதுப்பிக்கப்பட்டு செயல்படுகிறது. நோயாளிகளுக்குச் சேவைபுரிவதற்காக மாவட்ட மருத்துவமனை பல புதிய வசதிமேம்பாடுகளைக் கொண்டிருக்கிறது. நிறைய தனியார் மருத்துவமனைகள், குறிப்பாக மருத்துவக் கல்லூரிப் பகுதியில் இருக்கின்றன.

அரசு:

மகாராணி இலட்சுமி பாய் மருத்துவக் கல்லூரி மருத்துவமனை (கான்பூர் சாலை),
மாவட்ட பொது மருத்துவமனை
பண்டல்கண்ட் ஆயுர்வேத கல்லூரி (குவாலியர் சாலை),
இராணுவ மருத்துவமனை
இரயில்வே மருத்துவமனை (இரயில்வே நிலையம் அருகில்),
கண்டோன்மெண்ட் பொது மருத்துவமனை (சதார் சந்தை)

தனியார்:

அகர்வால் மகப்பேறு & மருத்துவ இல்லம் (சதார் சந்தை)
ஆனந்த் மருத்துவமனை & சிறுநீரகவியல் ஆராய்ச்சி மையம் (மருத்துவக் கல்லூரி எதிரில், கர்குவான் சாலை)
சுதா மருத்துவ இல்லம் (மருத்துவக் கல்லூரி அருகில், கான்பூர் சாலை)
சிவ் மருத்துவ இல்லம் (மிஷன் வளாகம்),
லைஃப்லைன் மருத்துவமனை (கான்பூர் சாலை),
ஹாப்பி குடும்ப மருத்துவமனை (சீதா உணவகம் பின்புறம், சிவில் லைன்ஸ்),
குப்தா மெடிஸ்கான் மையம் (சதார் சந்தை)
செயிண்ட். ஜூட் மருத்துவமனை (ஜெர்மனி) (சிப்ரி சந்தை),
கபூர் மருத்துவ இல்லம் (எலைட் திரையரங்கம் அருகில்),
ஆரோக்கிய சதான் (ஆவாசு விகாசு குடியிருப்பு),
பிரகாசு மருத்துவ இல்லம் (ஆவாசு விகாசு குடியிருப்பு),
நிர்மல் மருத்துவமனை (மருத்துவக் கல்லூரி அருகில்),
சாவ்லா மருத்துவ இல்லம் (சிப்ரி சந்தை),
விநாயக் மருத்துவமனை, யாத்ரிக் உணவகம் பின்புறம் (எலைட் மையம்)
எல். ஆர். எம். ஜெயின் மருத்துவ இல்லம் (சிவில் லைன்ஸ்),
கிறித்துவ மருத்துவமனை (ஜோக்கன் பாக்)
சஞ்சீவனி மருத்துவமனை (கான்பூர் சாலை)
இராகவேந்திரா மருத்துவ இல்லம் (கான்பூர் சாலை)
சீலா ஜெயின் மருத்துவ இல்லம் (கான்பூர் சாலை)
நிர்மல் மருத்துவ இல்லம் (கான்பூர் சாலை)
சுதர்சன் ஜெயின் மருத்துவ இல்லம் (பஞ்ச்குய்யான் சாலை)
மருத்துவர் ஜியாலால் நினைவு கண் மருத்துவமனை (இராகவேந்திரா மருத்துவமனை அருகில்) ஐ. எசு. ஓ. சான்றளிக்கப்பட்ட மருத்துவமனை

பல் மருத்துவமனை:

குப்ரெல்லே பல் நல மையம், டி.பி.மருத்துவமனை எதிரில், ஜீவன் ஷா திராஹா, குவாலியர் சாலை, ஜான்சி.

போக்குவரத்து

ஜான்சி நகரம் தொடருந்து மற்றும் முக்கிய நெடுஞ்சாலைகள் மூலம் இந்தியாவின் பிற பகுதிகளுடன் நன்கு இணைக்கப்பட்டுள்ளது

தொடருந்து

இந்திய இரயில்வேயின் வட மத்திய இரயில்வே மண்டலத்தில் ஜான்சியில் இதன் அலுவலகம் உள்ளது. இது தில்லி-சென்னை மற்றும் தில்லி-மும்பை பிரதான பாதைகளில் அமைந்துள்ளது. ஜான்சி நிலையக் குறியீடு VGLB ஆகும். நாட்டின் ஒவ்வொரு பகுதிக்கும் தொடருந்துகள் 24*7 என்ற அளவில் கிடைக்கின்றன. சதாப்தி விரைவுவண்டி முதன் முதலில் புதுதில்லியிலிருந்து ஜான்சி சந்திப்பு வரை தன் பயணத்தைத் தொடங்கியது. ஜான்சி சந்திப்பு வழியாகச் செல்லும் அனைத்து தொடர்வண்டிகளும் இங்கு நின்று பயணிக்கின்றன.

சாலை போக்குவரத்து

இந்திய தேசிய நெடுஞ்சாலைகளின் சந்திப்பில் ஜான்சி அமைந்துள்ளது. தேசிய நெடுஞ்சாலை 27 குஜராத்திலிருந்து அசாம் வரையிலும், தேசிய நெடுஞ்சாலை 75 (இந்தியா) குவாலியரிலிருந்து சத்தர்பூர் வழியாக ரேவா வரையும், தேசிய நெடுஞ்சாலை 44 (இந்தியா) ஜம்முவிலிருந்து கன்னியாகுமரி வரையும் தேசிய நெடுஞ்சாலை 39 (இந்தியா) ஜான்சி வழியே செல்கின்றன. இவ்வாறு, ஐந்து வெவ்வேறு திசைகளில் உள்ள நெடுஞ்சாலைகள் ஜான்சியிலிருந்து பிரிந்து செல்வதால், ஜான்சி சாலை போக்குவரத்தில் முக்கிய நிலையில் உள்ளது.

தாதியா, குவாலியர், லலித்பூர், ஆக்ரா, புது தில்லி, போபால், அலகாபாத், கான்பூர், இலக்னோ, பாபினா, ஓர்ச்சா, பண்டா, ஷிவ்புரி, சத்தர்பூர், உன்னாவ் பாலாஜி மற்றும் சாகர் ஆகியவை இதனுடன் இணைக்கப்பட்டுள்ள நகரங்கள் மற்றும் முக்கிய நகரங்கள் ஆகும்.

விமான போக்குவரத்து

ஜான்சி வானூர்தி நிலையம் ஆங்கிலேயர் காலத்தில் இந்திய இராணுவம் மற்றும் அரசியல் பார்வையாளர்களுக்கா அமைக்கப்பட்ட வானூர்தி படைத்தளமாகும். தனியார் விமானங்கள் தரையிறங்குவதற்கான ஏற்பாடுகள் இருந்தாலும், பொதுப்போக்குவரத்து விமானச் செயல்பாடுகள் இல்லை. 1990களிலும், 2000களிலும் வணிக நோக்கங்களுக்காக இந்த வானூர்தி நிலையம் செயல்பட வேண்டும் என்ற கோரிக்கை எழுந்தது. உத்தரப்பிரதேச அரசு ஏப்ரல் 2011-ல் புந்தேல்கண்டில் சுற்றுலாவை ஆதரிப்பதற்காக ஒரு புதிய பொது விமானப் போக்குவரத்து தளத்தை நிர்மாணிப்பதாக அறிவித்தது.^[20] 2020ஆம் ஆண்டு நிலவரப்படி, 228 கிமீ (142 மைல்) தொலைவில் அமைந்துள்ள கான்பூர் வானூர்தி நிலையம், மாநிலத்திற்குள் ஜான்சிக்கு மிக அருகில் உள்ள பெரிய விமான நிலையமாகும். இருப்பினும் அண்டை மாநிலமான மத்தியப் பிரதேசத்தில் உள்ள குவாலியர் வானூர்தி நிலையம் 102 கி.மீ. (63 மைல்) தொலைவில் அமைந்துள்ளது. ஜான்சியிலிருந்து தில்லி, மும்பை, இந்தூர், பெங்களூர், ஐதராபாத், கொல்கத்தா, அகமதாபாது, ஜம்மு, புனே மற்றும் சென்னைக்கு நேரடி விமானங்கள் உள்ளன.

கல்வி நிலையங்கள்

ஜான்சி படிப்படியாக இந்தியாவின் கல்வி மையமாக மாறியது. நாட்டின் பல பாகங்களிலிருந்து மாணவர்கள் தங்கள் உயர் படிப்புகளுக்காக இங்கு வருகிறார்கள். ஜான்சியின் கல்வி நிறுவனங்களில் கிடைக்கக்கூடிய பல்வேறு தனித்தன்மையிலான பாடத்திட்டங்களுக்காக வெளிநாட்டு மாணவர்களும் கூட இங்கு வருகிறார்கள்.

உயர் கல்வி

இராணி இலட்சுமி பாய் மத்திய வேளாண் பல்கலைக்கழகம்
புந்தேல்கண்ட் பல்கலைக்கழகம்
மத்திய ஆயுர்வேத ஆராய்ச்சி நிறுவனம், ஜான்சி (முன்னர் தேசிய விருக்ஷாயுர்வேத ஆராய்ச்சி நிறுவனம், ஜான்சி)

மருத்துவ மற்றும் தொழில்நுட்ப கல்லூரிகள்

அக்டோபர் 2009-ல், மத்திய சுகாதார அமைச்சகம் அனைத்திந்திய மருத்துவ அறிவியல் கழகத்திற்கு இணையான ஒரு கல்வி நிறுவனத்தை அமைப்பதற்கு ஒப்புதல் அளித்தது.^[21]

பண்டல்கண்ட் பொறியியல் தொழில்நுட்ப நிறுவனம், ஜான்சி
அரசு பல்நுட்ப கல்லூரி^[22]
மகாராணி லக்ஷ்மி பாய் மருத்துவக் கல்லூரி, 1968-ல் நிறுவப்பட்டது^[23]
எசு ஆர் குழும நிறுவனங்கள், ஜான்சி
மகாராணி லக்ஷ்மி பாய் மருத்துவப் துணைபயிற்சிக் கல்லூரி, ஜான்சி

கல்லூரிகள்

பண்டல்கண்ட் பல்கலைக்கழகம், மருத்துவச் சாலை
பிபிசி கல்லூரி, கோவிந்த் சௌராஹா பின்புறம்
பிகேடி கல்லூரி, எலியட் சாலை, பிகேடி சௌராஹா
அரசு இடைநிலைக் கல்லூரி, குவாலியர் சாலை, ஜான்சி
சூரஜ் பிரசாத் கல்லூரி, சதார் பஜார்
கர்ல்ஸ் இடைநிலைக் கல்லூரி, மிஷன் காம்பௌண்ட்

இராணுவப் பள்ளிகள்

இராணுவப் பள்ளி, கண்டோன்மெண்ட் பகுதி, ஜான்சி

தனியார் பள்ளிகள்

பால் பாரதி பொதுப்பள்ளி, இசை தோலா, பிரேம்நகர், ஜான்சி
ஸ்ரீ ரகுராஜ் சிங் இடைநிலைக் கல்லூரி, தாடியா கேட் வெளிப்புறம், ஜான்சி
வீரங்கானா ஜால்காரிபாய் இடைநிலைக் கல்லூரி, குஷிபுரா, ஜான்சி
கியான் ஸ்தாலி பொதுப் பள்ளி, சிவாஜிநகர், ஜான்சி
மகாத்மா ஹான்ஸ்ராஜ் மாடல் பள்ளி, ஷிவ்புரி சாலை, ஜான்சி
ஷீர்வுட் கல்லூரி, காட்டி பாபா, ஜான்சி
தி வுட்ஸ் பாரம்பரிய பள்ளி, ஜான்சி
ராணி லக்ஷ்மிபாய் பொதுப் பள்ளி பரணிடப்பட்டது 2010-03-24 at the வந்தவழி இயந்திரம்
க்ரைஸ்ட் தி கிங் கல்லூரி (ஆண்களுக்கு மட்டும்)
தூய மார்க்சு கல்லூரி
தூய சவேரியார் பள்ளி, ராஜ்கர், பி.ஹெச்.இ.எல் காய்லார் (முக்கிய நகரிலிருந்து 14 கி.மீ.)
நீல மணிப் பள்ளி, ராஜ்கர்
தூய பிரான்சிசு பள்ளி (பெண்களுக்கு மட்டும்)
சன் பன்னாட்டுப் பள்ளி, ஆர்.டி.ஓ அருகில், கான்பூர் சாலை, ஜான்சி.
சரசுவதி வித்யா மந்திர், பாலாஜி சாலை, ஜான்சி.
ஸ்ரீலட்ஷ்மி வணிக மந்திர் இடைநிலைக் கல்லூரி, ஜான்சி

ஊடகம்

அமர் உஜாலா, டைனிக் ஜாக்ரன், பத்ரிகா, மற்றும் டைனிக் பாஸ்கர்^[24] ஆகியவை இணையச் செய்தி சேவைகளைக் கொண்ட ஜான்சியில் உள்ள செய்தித்தாள்கள் நிறுவனங்கள் ஆகும்.

செய்தித்தாள்கள்

பல தேசிய மற்றும் உள்ளூர் செய்தித்தாள்கள் ஜான்சியில் இந்தி, உருது மற்றும் ஆங்கிலத்தில் வெளியிடப்படுகின்றன:

செய்தித்தாள்	மொழி
அமர் உஜாலா	இந்தி
தைனிக் ஜாக்ரன்	இந்தி
தினசரி அஜீஸ் இ ஹிந்துஸ்தான்	உருது
தைனிக் ராயல் மெயில்	இந்தி
தைனிக் விசுவ பரிவார்	இந்தி
இந்துஸ்தான்	இந்தி
ஜன் ஜன் ஜாக்ரன்	இந்தி
ஜன் சேவா அஞ்சல்	இந்தி
ரஃப்தார்	இந்தி
பத்ரிகா^[25]	இந்தி
சுதேஷ்	இந்தி
தைனிக் உத்கோக் ககியாத்	இந்தி
லுக் மீடியா	இந்தி

தொலைபேசி நிறுவனங்கள்

இங்கு நான்கு, நிலையான மற்றும் நிலையான கம்பியில்லா தொலைபேசியகங்கள் செயல்படுகின்றன.

பிஎஸ்என்எல் (நிலையான மற்றும் நிலையான கம்பியற்றவை) எண்வரிசைகள் 231 xxxx, 232 xxxx, 233 xxxx, 235 xxxx, 236 xxxx, 237 xxxx, 244 xxxx, 245 xxxx, 247 xxxx, 248 xxxx.
டாடா இண்டிகாம் (சிடிஎம்ஏ பிளாட்ஃபார்ம், கம்பியில்லாதவை) எண்வரிசை 65x xxxx.
ரிலையன்ஸ் கம்யூனிகேஷன்ஸ் (சிடிஎம்ஏ பிளாட்ஃபார்ம், கம்பியில்லாதவை) எண்வரிசை 3xx xxxx.
ஏர்டெல் எண்வரிசை 4xx xxxx.

மேலே குறிப்பிட்ட எல்லா நிறுவனங்களும் அகண்ட அலை இணைய சேவையையும் வழங்குகிறார்கள்.

வானொலி நிலையங்கள்

ஜான்சியில் தற்பொழுது ஐந்து வானொலி நிலையங்கள் உள்ளன:

ரேடியோ மிர்ச்சி 98.3 அலைவரிசை, 92.7 அலைவரிசை
பிக் எப். எம். அலைவரிசை, 103.0
அகில இந்திய வானொலி நிலைய பண்பலை
91.1 ரெட் பண்பலை
93.5 ரெட் பண்பலை

ஆயுத படைகள்

ஜான்சி படைப்பிரிவு இந்தியாவில் ஆங்கிலேயர் ஆட்சியின் போது ஆங்கிலேய பொது மற்றும் இராணுவ வீரர்களுக்கான தங்குமிட தளமாக இருந்தது. ஜான்சி மாவட்டம் ஜான்சி-பாபினாவில் அமைந்துள்ள 31வது இந்திய கவசப் பிரிவின் தலைமையகமாகும். 2012 மார்ச் 1 முதல் 30 வரை சிங்கப்பூர் இராணுவத்துடன் ஜான்சியில் இந்திய குடியரசுத் தலைவர் பிரதீபா பாட்டீல் பங்கேற்ற கூட்டுப் பயிற்சி நடைபெற்றது.^[26]

சுற்றுலா

காணத் தூண்டும் இடங்கள்

ஜான்சி கோட்டை
ராணி மஹால் (அரசியின் அரண்மனை)
உத்திர பிரதேச அரசு அருங்காட்சியகம்
மஹாலக்ஷ்மி கோவில்
லெஹர் கி தேவி கோவில்
பஞ்ச்குய்யன் கோவில் - பாரம்பரியமிக்க கோவில், லக்ஷ்மி பாய் இங்கு இறைவழிபாடு செய்வதுண்டு
கணேஷ் மந்திர்
சித்தேஷ்வர் கோயில் (GIC இண்டர் காலேஜ் அருகில்) - பண்டிட் ரகுநாத் விநாயக் துலேகார் அவர்களால் கட்டப்பட்டது
பஞ்சதந்தரா பூங்கா (மிக அதிகமான கூட்டங்களைக் கவர்கிறது)
கண்டோன்மெண்ட் பகுதியில் இருக்கும் பொதுமக்கள் பூங்கா காண்பதற்கு உரியது
"ஷௌர்யா ஸ்தம்பா" சுதந்திர இந்தியாவின் 21 பரம்வீர் சக்ரா விருதுகளை வென்றவர்களின் தனித்தன்மைவாய்ந்த நினைவுச்சின்னம் (நாட்டிலேயே இது முதன்மையானது). தேசபக்தர்களுக்கான ஒரு ஆர்வம் தரும் இடம். (இதைக் காண விரும்பும் நபர்கள் இந்தத் தொலைபேசியில் 09415059873 தொடர்புகொள்ளலாம்)

பால் பாரதி பப்ளிக் ஸ்கூலில் அமைந்திருக்கிறது, இசை தோலோ, காட்டி பாபா, பிரேம்நகர், ஜான்சி.

ஆடைகள் வாங்குவதற்கு சதார் பஜார் மார்க்கெட் மற்றும் மாணிக் சௌக் மார்க்கெட்
நகைகள் வாங்குவதற்கு சராஃபா பஜார்
கதீட்ரல் ஆஃப் செயிண்ட். அந்தோணி, ஜான்சியின் ரோமன் கத்தோலிக்க டியாசெஸ்சின் இருக்கை.
லார்ட் புத்தா டெம்பிள், தரம்ஷலா, கபுர்தெக்ரி குஷிபுரா, ஜான்சி.

உல்லாசப் பயணங்கள்

சுக்மா-டுக்மா அணைக்கட்டு: பெட்வா ஆற்றின் மீதிருக்கும் மிகப் பழமையான, நீளமான மற்றும் மிகவும் அழகான அணைக்கட்டு, தோராயமாக ஜான்சியிலிருந்து 45 கிமீ தூரத்தில், பபினா நகருக்கு அருகில் இருக்கும் இது பருவக்காற்று முடிந்தபிறகு குளிர் காலத்தில் மிகுந்த கண்ணுக்கினிய இடமாக இருக்கும்.
மாடா டிலா அணைக்கட்டு: ஜான்சி நகரின் தெற்கே தோராயமாக 55 கி.மீ. தொலைவில் இருக்கிறது, இது ஒரு அழகான உல்லாசப் பயண இடம். இந்த அணைக்கட்டு பெட்வா நதியின் மீது கட்டப்பட்டுள்ளது. அணைக்கட்டின் அருகில் ஒரு தாவரவியல் பூங்கா இருக்கிறது.
டியோகர்: ஜான்சியிலிருந்து 123 கி.மீ தூரம், லலித்புர் நகருக்கு அருகில் இருக்கிறது. பெட்வா நதியின் மீது அமைந்திருக்கும் இது, அருமையான குப்தர் கால மிச்சமீதங்கள், விஷ்ணு கோவில் மற்றும் பல அழகிய பழைய ஜைன கோவில்களைக் கொண்டிருக்கிறது.
ஓர்ச்சா: ஜான்சி-கஜுராஹோ சாலையில் ஜான்சியிலிருந்து 18 கி.மீ. தூரத்தில் அமைந்திருக்கும் ஒரு மத்தியகாலத்திய நகரம். இது இறைவன் இராமனின் கோவிலுக்குப் பிரபலமானது.
கஜுராஹோ: ஜான்சியிலிருந்து 178 கி.மீ. தூரம். காலை வேளைகளில் ஜான்சி இரயில்வே நிலையத்திலிருந்து சொகுசுப் பேருந்துகள் ஓடிக்கொண்டிருக்கின்றன. டாக்சிகளும் கிடைக்கப்பெறுகிறது. கஜுராஹோவிலிருந்து 32 கி.மீ. தூரத்தில் இருக்கும் பண்ணா தேசியப் பூங்காவையும் பார்க்கலாம், அதன் அருகில் சில அருவிகள் இருக்கின்றது.
டாடியா: ஜான்சியிலிருந்து 28 கி.மீ. தூரத்தில் ஜான்சி-குவாலியர்-ஆக்ரா-டெல்லி சாலையில் இருக்கிறது. இந்த இடம் ஸ்ரீ பீதாம்பரா தேவி கோவில் மற்றும் ராஜா பிர் சிங் ஜு டியோ அவர்களால் கட்டப்பட்ட ஏழு அடுக்கு அரண்மனைக்குப் பிரபலமானது.
ஷிவ்புரி: ஜான்சியிலிருந்து 101 கி.மீ. தூரத்தில் இருக்கிறது. குவாலியரின் ஷிந்தியா ஆட்சியாளர்களின் கோடைக்கால தலைநகரமாக இருந்தது. ஷிந்தியாக்களால் கட்டப்பட்ட பளிங்கு சாத்ரிகளுக்கு (நினைவுச் சின்னங்கள்) இது பிரபலமானது, அங்கு அழகான மிகப் பெரிய ஏரியும், அழகான மாதவ் தேசியப் பூங்கா பகுதிகளில் முதலைகளுடன் பல்வேறு வகையான காட்டு விலங்குகளையும் பார்க்கலாம்.
உன்னாவோ/பஹுஜ்: உன்னாவோ கேட்டிலிருந்து ஜான்சியிலிருந்து 18 கி.மீ. தொலைவில் இருக்கிறது. அது கோவில் மற்றும் பஹுஜ் நதிக்காகப் பிரபலம்.
பரிச்சா அணைக்கட்டு: கான்பூரை நோக்கி ஜான்சியிலிருந்து 20 கி.மீ. தொலைவில் இருக்கிறது. அது ஒரு அழகிய இடம். அந்த அணை பெட்வா நதி மீது கட்டப்பட்டிருக்கிறது.

தனிக் குடியிருப்புகள்

ஷிவ் பரிவார் நிலை 1 முதல் 6 வரை, கே கே ஜி ரியல் எஸ்டேட்ஸால் நிறுவப்பட்டது (உன்னாவோ கேட், அலிகால், கரியாகோன், டாலி, சிஜ்வாஹா முதலான இடங்களில் அமைக்கப்பட்டுள்ள தனிக் குடியிருப்புகள்).
கைலாஷ் ரெசிடென்சி, மஹாகாளி வித்யா பீத் சாலை, புதிய கல்லா மண்டி அருகில், ஜான்சி
ஓம் ஷாந்தி நகர், காளி கோவில் அருகில், லக்ஷ்மி கேட்டுக்கு வெளியில், ஜான்சி
சுந்தர் விஹார் காலனி, ஸ்டேஷன் சாலை, டிஐஜி பங்களா அருகில், ஜான்சி
ஃப்ரெண்ட்ஸ் காலனி, குவாலியர் சாலை, இரயில்வே கிராசிங் அருகில், ஜான்சி

உணவு விடுதிகள்

புஜான் உணவகம், சிவில் லைன்ஸ்
சண்டா உணவகம்(3 நட்சத்திரம்)
பிரகாஷ் உணவகம், எலைட் சௌக்
சீதா உணவகம் (3 நட்சத்திரம்)
ஸ்ரீநாத் உணவகம்
ஜெய்ஸ்வால் டவர் உணவகம்(3 நட்சத்திரம்)

சினிமா கொட்டகைகள்

பூஷன்
தம்ரூ
எலைட்
கிலோனா
கிருஷ்ணா
இலட்சுமி
நந்தினி
நட்ராஜ்
சியாம் பேலசு

பூங்காக்கள் & தோட்டங்கள்

இராணி இலட்சுமி பூங்கா
நாராயன் பாக்
கார்கில் ஷாஹீத் பூங்கா
நேரு பூங்கா
பஞ்சதந்திர பூங்கா
இந்திரா பூங்கா
பப்ளிக் பூங்கா

விளையாட்டு

ஜான்சியில் உள்ள விளையாட்டு அரங்கங்கள் தயான்சந்த் விளையாட்டரங்கம், தொடருந்து நிலைய விளையாட்டரங்கம் மற்றும் எல்விஎம் விளையாட்டு மைதானம் ஆகும். தயான்சந்த் விளையாட்டரங்கம் ஜான்சியில் விளையாட்டுத் திறன்களைக் கற்றுக்கொள்ள சிறந்த இடமாகும். துடுப்பாட்டம், வளைத்துடுப்பாட்டம், கால்பந்து, செங்களம் மற்றும் பல விளையாட்டுகள் தயான்சந்த் மைதானத்தில் விளையாடப்படுகின்றன.

ஜான்சியுடன் தொடர்புடைய சிறப்புமிக்க மக்கள்

இராணி இலட்சுமிபாய், ஜான்சியின் ராணி (1853-58), ஜான்சி மகாராஜா கங்காதர் ராவ் நெவால்கரின் மனைவி
இரமேஷ் சந்திர அகர்வால், ஊடக உரிமையாளரும், டைனிக் பாஸ்கர் குழுமத்தின் நிறுவனர்-தலைவருமான
பிரஜ் பாசி லால், இந்திய தொல்லியல் துறையின் முன்னாள் தலைமை இயக்குநர், சிந்து சமவெளி நாகரிகத் தளங்கள், மகாபாரதத் தளங்கள், அயோத்தியில் கண்டுபிடிக்கப்பட்ட கண்டுபிடிப்புகள் உட்பட ராமாயணத் தளங்கள் ஆகியவற்றில் இவர் ஆற்றிய பங்களிப்பிற்காக அறியப்பட்டவர்.
எட்வர்ட் ஏஞ்சலோ (பிறப்பு 1870), ஆத்திரேலிய அரசியல்வாதி
அலெக்சாண்டர் ஆர்ச்டேல், நாடகம் மற்றும் திரைப்படத்தில் ஆங்கில நடிகர்
சந்திரசேகர ஆசாத், இந்திய சுதந்திரப் போராட்ட வீரர்
ஜல்காரிபாய், சுதந்திரப் போராட்ட வீரரும், ராணி லக்ஷ்மி பாயின் ஆலோசகரும் ஆவார்
வினோத் குமார் பன்சால், பன்சால் வகுப்புகள், கோட்டா
மைக்கேல் பேட்சு, ஆங்கில நடிகர்; லாஸ்ட் ஆஃப் தி சம்மர் ஒயின் அண்ட் இட் ஐன்ட் ஹாஃப் ஹாட் மம்
இராஜா பண்டேலா, இந்திய நடிகர், தயாரிப்பாளர், அரசியல்வாதி மற்றும் சிவில் ஆர்வலர்
பாரத ரத்னா மேஜர் தியான் சந்த் (பத்ம பூஷன்), முன்னாள் இந்திய ராணுவ அதிகாரி மற்றும் இந்திய பீல்ட் ஹாக்கி வீரர்
இரகுநாத் விநாயக் துலேகர், பாராளுமன்ற உறுப்பினர், 1952, சட்ட மேலவை உறுப்பினர் & சபாநாயகர் விதான் பரிஷத் 1958, குறிப்பிடத்தக்க வாதி, சமூக தலைவர்
மைதிலி சரண் குப்த், நவீன இந்தி கவிஞர்
ஹெஸ்கெத் ஹெஸ்கெத்-பிரிச்சார்ட், ஆய்வாளர், சாகசக்காரர், பெரிய-விளையாட்டு வேட்டைக்காரர் மற்றும் துப்பாக்கி சுடும் வீரர், முதல் உலகப் போரில் பிரித்தானிய இராணுவத்திற்குள் துப்பாக்கிச் சூடு பயிற்சியில் குறிப்பிடத்தக்க பங்களிப்பைச் செய்தார். இந்திவர், இந்தி திரைப்பட பாடலாசிரியர்
பியூஷ் ஜா, இந்திய வம்சாவளியைச் சேர்ந்த திரைப்பட இயக்குனர் மற்றும் திரைக்கதை எழுத்தாளர் மற்றும் நாவலாசிரியர்
விக்டோரியா மகாராணியின் கடைசி 15 ஆண்டுகால ஆட்சியில் அவருக்கு சேவை செய்த அப்துல் கரீம், அவரது தாய்வழி பாசத்தைப் பெற்றார்.
சுபோத் காண்டேகர், ஒலிம்பிக் ஹாக்கி வீரர்
பங்கஜ் மிஸ்ரா, இந்திய கட்டுரையாளர் மற்றும் நாவலாசிரியர்
ஜாய் முகர்ஜி, இந்திய நடிகர் மற்றும் இயக்குனர்
இராம் முகர்ஜி, இந்திய இயக்குனர்
சஷாதர் முகர்ஜி, இந்தி படங்களின் தயாரிப்பாளர்
சுபோத் முகர்ஜி, இந்தி சினிமாவின் இயக்குனர், தயாரிப்பாளர், எழுத்தாளர்; பேயிங் கெஸ்ட், முனிம்ஜி, லவ் மேரேஜ் (ஜான்சியில் எடுக்கப்பட்ட பாகங்கள்) மற்றும் ஜங்கிலி ஆகியவை ஹிட் ஆகும்.
இரன்தீப் ராய், இந்திய தொலைக்காட்சி மற்றும் திரைப்பட நடிகர்
கங்காதர் ராவ், ஜான்சி மாநிலத்தின் ராஜா, 1838-53
சௌமித்ரா ராவத், அறுவை சிகிச்சை நிபுணர், தலைவர் மற்றும் தலைவர், அறுவைசிகிச்சை குடல் மற்றும் கல்லீரல் மாற்று அறுவை சிகிச்சை, சர் கங்கா ராம் மருத்துவமனை, புது தில்லி; 2015 பத்மஸ்ரீ
இராஜ் சாண்டில்யா, பாலிவுட் எழுத்தாளர் மற்றும் இயக்குனர்
விசுவநாத சர்மா, பைத்யநாத் குழுமத்தின் உரிமையாளர், நாடாளுமன்ற உறுப்பினர்
அமித் சிங்கால், கூகுள் நிறுவனத்தின் மூத்த துணைத் தலைவர்
சுரேந்திர வர்மா, இந்தி எழுத்தாளர் மற்றும் நாடக ஆசிரியர்

மேற்கோள்கள்

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 "Census of India: Jhansi city". www.censusindia.gov.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 November 2019.
↑ "Who's Who | District Jhansi". jhansi.nic.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 February 2022.
↑ "नए एसएसपी ने संभाला पदभार" (in hi). Amar Ujala. 5 June 2021. https://www.amarujala.com/uttar-pradesh/jhansi/ssp-jhansi-shivhari-meena-jhansi-news-jhs19637253.
↑ ^4.0 ^4.1 "Census of India: Jhansi Cantonment". www.censusindia.gov.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 November 2019.
↑ ^5.0 ^5.1 "Census of India: Jhansi Railway Settlement". www.censusindia.gov.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 November 2019.
↑ ^6.0 ^6.1 "52nd Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). nclm.nic.in. Ministry of Minority Affairs. Archived from the original (PDF) on 25 May 2017. பார்க்கப்பட்ட நாள் 18 March 2019.
↑ "Uttar Pradesh plans to develop Jhansi airport". igovernment.in. 4 January 2011. Archived from the original on 21 March 2012. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 September 2015.
↑ Jeelani, Mehboob (28 August 2015). "Centre unveils list of 98 smart cities; UP, TN strike it rich". The Hindu. http://www.thehindu.com/news/national/centre-releases-list-of-98-cities-for-smart-city-project/article7586751.ece.
↑ "Smart City Jhansi". Mygov.in. 26 October 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 24 June 2016.
↑ "स्मार्ट सिटी की परीक्षा में फेल हुए यूपी के 12 शहर". Amar Ujala. 30 January 2016. https://www.amarujala.com/lucknow/poor-performance-of-up-city-in-smart-city-list-hindi-news.
↑ ^11.0 ^11.1 "District of Jhansi - History". Government of Uttar Pradesh.
↑ "Imperial Gazetteer of India, Volume 14, page 148". dsal.uchicago.edu. Digital South Asia Library. பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 July 2017.
↑ "INDIA : urban population". www.populstat.info. Archived from the original on 17 பிப்ரவரி 2013. பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 July 2017. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
↑ "Jhansi (Jhansi, Uttar Pradesh, India) - Population Statistics and Location in Maps and Charts". www.citypopulation.de (in ஆங்கிலம்). பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 July 2017.
↑ "Jhansi, India Page". fallingrain.com. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 September 2012.
↑ The Macmillan Encyclopedia; rev. ed. London: Macmillan, 1983; p. 647
↑ Moore, W. G. (1971) The Penguin Encyclopedia of Places. Harmondsworth: Penguin; p. 371
↑ "Station: Jhansi Climatological Table 1981–2010" (PDF). Climatological Normals 1981–2010. India Meteorological Department. January 2015. pp. 367–368. Archived from the original (PDF) on 5 February 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் 27 April 2020.
↑ "Extremes of Temperature & Rainfall for Indian Stations (Up to 2012)" (PDF). India Meteorological Department. December 2016. p. M217. Archived from the original (PDF) on 5 February 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் 27 April 2020.
↑ Manjul, Tarannum (1 April 2011). "New airport at Jhansi to boost tourism". indianexpress. http://archive.indianexpress.com/news/new-airport-at-jhansi-to-boost-tourism/770258/.
↑ "Centre clears an 'AIIMS' for Bundelkhand". Archive.indianexpress.com. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 August 2015.
↑ "Government Polytechnic Jhansi". Archived from the original on 9 January 2014. பார்க்கப்பட்ட நாள் 30 December 2013.
↑ "Maharani Laxmibai Medical College Jhansi". Mlbmcj.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 24 June 2016.
↑ "Jhansi Hindi News". Patrika. பார்க்கப்பட்ட நாள் 13 December 2017.
↑ "Jhansi News, झांसी न्यूज़, Jhansi News in Hindi, Jhansi Samachar, झांसी समाचार".
↑ "Singapore and Indian Armies Conduct the Eighth Bilateral Armour Exercise". www.mindef.gov.sg. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 August 2017.

புற இணைப்புகள்

[Census_MCorp-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 "Census of India: Jhansi city". www.censusindia.gov.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 November 2019.

[2] "Who's Who | District Jhansi". jhansi.nic.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 17 February 2022.

[3] "नए एसएसपी ने संभाला पदभार" (in hi). Amar Ujala. 5 June 2021. https://www.amarujala.com/uttar-pradesh/jhansi/ssp-jhansi-shivhari-meena-jhansi-news-jhs19637253.

[Census_CB-4] 4.0 ^4.1 "Census of India: Jhansi Cantonment". www.censusindia.gov.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 November 2019.

[Census_ITS-5] 5.0 ^5.1 "Census of India: Jhansi Railway Settlement". www.censusindia.gov.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 November 2019.

[langoff-6] 6.0 ^6.1 "52nd Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). nclm.nic.in. Ministry of Minority Affairs. Archived from the original (PDF) on 25 May 2017. பார்க்கப்பட்ட நாள் 18 March 2019.

[7] "Uttar Pradesh plans to develop Jhansi airport". igovernment.in. 4 January 2011. Archived from the original on 21 March 2012. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 September 2015.

[8] Jeelani, Mehboob (28 August 2015). "Centre unveils list of 98 smart cities; UP, TN strike it rich". The Hindu. http://www.thehindu.com/news/national/centre-releases-list-of-98-cities-for-smart-city-project/article7586751.ece.

[9] "Smart City Jhansi". Mygov.in. 26 October 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 24 June 2016.

[10] "स्मार्ट सिटी की परीक्षा में फेल हुए यूपी के 12 शहर". Amar Ujala. 30 January 2016. https://www.amarujala.com/lucknow/poor-performance-of-up-city-in-smart-city-list-hindi-news.

[District_of_Jhansi_website-11] 11.0 ^11.1 "District of Jhansi - History". Government of Uttar Pradesh.

[12] "Imperial Gazetteer of India, Volume 14, page 148". dsal.uchicago.edu. Digital South Asia Library. பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 July 2017.

[13] "INDIA : urban population". www.populstat.info. Archived from the original on 17 பிப்ரவரி 2013. பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 July 2017. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)

[14] "Jhansi (Jhansi, Uttar Pradesh, India) - Population Statistics and Location in Maps and Charts". www.citypopulation.de (in ஆங்கிலம்). பார்க்கப்பட்ட நாள் 20 July 2017.

[15] "Jhansi, India Page". fallingrain.com. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 September 2012.

[16] The Macmillan Encyclopedia; rev. ed. London: Macmillan, 1983; p. 647

[17] Moore, W. G. (1971) The Penguin Encyclopedia of Places. Harmondsworth: Penguin; p. 371

[IMDnormals-18] "Station: Jhansi Climatological Table 1981–2010" (PDF). Climatological Normals 1981–2010. India Meteorological Department. January 2015. pp. 367–368. Archived from the original (PDF) on 5 February 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் 27 April 2020.

[IMDextremes-19] "Extremes of Temperature & Rainfall for Indian Stations (Up to 2012)" (PDF). India Meteorological Department. December 2016. p. M217. Archived from the original (PDF) on 5 February 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் 27 April 2020.

[20] Manjul, Tarannum (1 April 2011). "New airport at Jhansi to boost tourism". indianexpress. http://archive.indianexpress.com/news/new-airport-at-jhansi-to-boost-tourism/770258/.

[21] "Centre clears an 'AIIMS' for Bundelkhand". Archive.indianexpress.com. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 August 2015.

[22] "Government Polytechnic Jhansi". Archived from the original on 9 January 2014. பார்க்கப்பட்ட நாள் 30 December 2013.

[23] "Maharani Laxmibai Medical College Jhansi". Mlbmcj.in. பார்க்கப்பட்ட நாள் 24 June 2016.

[24] "Jhansi Hindi News". Patrika. பார்க்கப்பட்ட நாள் 13 December 2017.

[25] "Jhansi News, झांसी न्यूज़, Jhansi News in Hindi, Jhansi Samachar, झांसी समाचार".

[26] "Singapore and Indian Armies Conduct the Eighth Bilateral Armour Exercise". www.mindef.gov.sg. பார்க்கப்பட்ட நாள் 3 August 2017.

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]