Maw-ce-tun
Maw-ce-tun毛澤東
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]Maw-ce-tun yu mahid nikaudip 毛澤東早年生涯
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]caywal siwlu mihcaan caytu bulad tunem demiad, licuhen ci Maw-ce-tun i Hu-na-sen sing-tan-sin’ Saw-san-cun. namaka enem a mihcaan, mipupuc tu tu lutuk ci Maw-ce-tun, pakan tu katalan, mikilim tu tayi, mikasuy, nikatinengan tu sulitan malingatu tu miedap misulit. caysiw lunem mihcaan Maw-ce-tun milecad tu ci Ay-de-cia.Se-nuo tu wama ci Maw-sun-se tu nikadan nu sakaudip mahida u “siidaay nu malukay”. caysiw lusiw mihcaan caytu bulad tuwal dimiad, Maw-ce-min itida i Su-len-muo-se-ke kuncen kanatal nipiyukiw, milaydi tu kaka ci Maw-ce-tun misuli tu lilipaw, ci Maw-sun-sen “lusep mihcaan nikudan, paluma mikawaw henay tu malukay nu niyadu’an pacakay tu tuud. sipakayda i Cun-kuo nakamuan, sadikuday nu tuluay a mihcaan u siidaay nu malukay”.
1893年12月26日,毛澤東生於湖南省湘潭縣韶山沖。從6歲起,毛澤東就要拔草、放牛、拾糞、砍柴,識字後要幫忙記賬。1936年毛澤東同埃德加·斯諾稱父親毛順生晚年家庭經濟相當於「富農」的地位;1939年12月28日,毛澤民在蘇聯莫斯科應共產國際要求,代為兄長毛澤東寫履歷表:毛順生「三十歲以前,專為耕種:三十歲後,耕種兼農村販賣商業。按中國蘇維埃階級分析,最後三年是富農。」
mapatideng tu Cun-hua-zin-min-kun-he-kuo, ci Maw-ce-tun kinapina atu calekakaan nida ci Maw-ce-len musakamu tu wama ci Maw-sun-sen pasayda ci Maw-ce-len wamanida ci Maw-cu-sen micakay tu sakaudip nu pitu a kubuan nu umahan, u udip tu ku madatengay, nanai’ ku balucu’ i malekakaay, hicahicaen musakamu kaisa mitengil. simsim satu kaku, caay kaw nu luma’ acacay kina kawaw, pasusiakay tu a kawawan, tada madateng tu ahican ku nipisumad tu siakay, kya caay ka lahat kinakawaw, sisa paytem satu kaku mikilim tu ahican miedap ku pakuyucay nu malukay a dadana.”
中華人民共和國成立後,毛澤東多次與堂弟毛澤連談及父親毛順生向毛澤連父親毛菊生買進其賴以活命的7畝田,認為是極不道德:「舊社會那種私有制,使兄弟間也不顧情義。我父親和你父親是堂兄弟,買你家那七畝田時,就只顧自己發財,全無兄弟之情,什麼勸説都聽不進去。我後來思考這些事,認識到這不光是個人與家庭問題,還是社會制度問題;認清只有徹底改造這個社會,才能根絕這類事情,於是下決心尋找一條解救窮苦農民的道路。」
caysiw caycay mihcaan tu palaludan, tayda ci Maw-ce-tun i Cen-sa, tayda i Sin’-sin micudad, sayaway makaadih tu Cun-kuo-tun-mun-hun “min-li-paw”, matineng tu Sun-cun-san atu Cun-kuo-tun-mun-hun, ci Hun-sin itida i Kun-cuo mililid tu mihantayay nu hitay atu Hun-hua-kan nu pitu a bataan idaw ku tusa a kawawan, malingatu miedap ci Sun-cun-san ke-min-dan. masekin ni Maw-ce-tun ku Sin’-sin a cacudadan, i cacudadan paduhepit ci nida tu sapibelinaw tu Cin-caw, patideng tu min-kuo, patahekal patideng ci Sun-cun-san mala tabakiay nu Cun-tun, ci Kan-yu-wi malacon-li, ci Ling-ci-caw malasakay hekal nu tahudan, patideng musakamu tu sapipusudaw tu tanayuay nu bukesan.
1911年春,毛澤東到長沙,考入湘鄉駐省中學讀書,首次看到中國同盟會《民立報》,知道孫中山和中國同盟會綱領、黃興在廣州領導反清武裝起義和黃花崗七十二烈士事跡,開始擁護孫等革命黨人。毛澤東考入湘鄉駐省中學,在學校貼文支持推翻清朝、建立民國,提出請孫中山作大總統,康有為作內閣總理,梁啟超作外交部長,又倡議帶頭剪辮子。
lima bulad, labuay nu kanatal malingatu mibelin tu sihu pacakay tu dadan nu silamalay, ci Maw-ce-tun atu kaput nu heni milabu tina kawawan, ci Maw-ce-tun atu kaput nida maluayaw mipusut tu bukenida, pacicien nida ku pina nu cacay a bataan nu tademawan mipusut tu bukes.
5月,國內掀起反對清政府出賣鐵路權之運動;毛澤東和同學一起捲進鬥爭潮流;毛澤東和另一同學首先剪去辮子,並強制十幾個人也剪掉辮子。
Wen-hua ta-ke-min atu nika balaki a nikaudip 文化大革命及晚年
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]caysiw piccay mihcaan siwa a bulad, paytem ku masakaputay ni Lin-peaw, amipatay ci Maw-ce-tunang i nipikatacuwacuwaan, palekal tu nikalepacaw, siwa bulad pitu demiad ci lan-li-kuo pasayda i “Len-he-cin-duy” mihapu tu “yi-ci-cen-pei, siwa bulad walu demiad misulit ci Lin-peaw tu sapihapu tu “ duducen ku kawaw, hidan u nakamuan nu maku mikawaw”. ci Maw-ce-tun makatengil besut sa namaka Hng-cuo pasayda i San-hay, siwa a bulad caytu dimiad makatukuh i Pei-cin, taluma’ i Cun-hay pahanhan. ci Cuo-en mihapu miwawah tu la-ta miadih tu tapukuwan, kya matineng tu nikaydaan nu hikuki, nikadan ci Cuo-en mihapuac tu sakaytapukuwan a kawawan, deben namin ku pahikukian, pasaluimengen namin ku hikuki, ci kalamkam ci Maw-ce-tun tayni pakatineng a ci Cuo-en naicuwa matineng tu nipilaliw ni Lin-pewan, itini ci Cuo-en miwanan milimad taydan i zen-min-ta-hun timula nu caycaywal a dabekan.
1971年9月,林彪一夥終於決定:要將毛澤東殺害於巡視途中,發動武裝政變;9月7日林立果向「聯合艦隊」下達「一級戰備」指令,9月8日林彪親筆寫下動手令:「盼照立果、宇馳同志傳達的命令辦。」毛澤東下令專列從杭州開往上海,9月12日抵達北京,回中南海休息。周恩來命令開動雷達監視天空,以掌握飛機去向;後來周恩來又下達全國禁空令:關閉所有機場,停飛所有飛機;毛澤東很快趕來向他報告的周恩來那裡得知林彪等出逃情況,在周恩來安排下秘密轉移到人民大會堂南側之118室。
Ni-ke’-sen, midis ci Lin, midis ci Kug atu midis ci Ten 尼克森、批林批孔及批鄧
caysiw piccay mihcaan lim bulad tusiw demiad, mihang ci Maw-ce-tun ci Cuo-en-lay, tawya nu dimiad cunhun pasayda ci Ni-ke’-sen patahekal tu “kumuan”, manamuh tu nikatayni ni Ci-sin-ci, mihimicu tu sasakamuen. putu bulad caynem demiad, Cuo Mea tusa a kanatalan malecad ku nipihapuan, mihapu tu nika tayni ni Ni-ke’-sen, caysep bulad tunem demiad, tusa nu kanatalan pulung masasudang malaheci kina kawawan. caysep bulad tulim demiad, Lein-he-kuo tahun malakuuy ku nikasasuwalan, pabelih tu Cun-hua-zen-min-kun-he-kuo itida i lein-he-kuo hamin nu kinlian, tawya a demiad ci Maw-ce-tun miawda ci Cuo-en-lay atu sakayhekalan nu tademaw mikaygisa, paytem patideng tu Cun-kuo dayhiw sapikaygi tu Lein-ta.
1971年5月29日,毛澤東批准周恩來,同日中方向尼克森發出「口信」,歡迎季辛吉訪華,進行初步秘密會談。7月16日,中美雙方同時發表公告,宣佈尼克森準備訪華;10月26日,雙方就聯合公報草案達成初步協議。10月25日,聯合國大會通過決議,恢復中華人民共和國在聯合國一切合法權利,當天下午毛澤東召集周恩來及外交部有關人員開會,決定立即組成中國代表團出席聯大。
ka patayan ni Maw-ce-tun atu kalawpesan毛澤東逝世和粉碎
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]caysiw picnem mihcaan siw bulad wal demiad, mahetik ku idang ni Maw-ce-tun, salabi sa ku tahuda mididaw ci Maw-ce-tun ngan, siw bulat siw demiad teban nu labii tu caysep nu tukian, matulin tu sepat a tukian milawlaw tu balucu’, tepek satu ku balucu ni Maw-ce-tun.
1976年9月8日,毛澤東血壓開始下降,入夜中共中央政治局成員分批前往看望毛澤東;9月9日零時10分,經連續4個多小時搶救無效,毛澤東心臟停止跳動。
amica yu maudip henay ci Maw-ce-tun saan anu mapatay kaku tuduhen kaku sa, katepekan ni Maw-ce-tun tawya a demiad paytem a hidan tu ku kidu nida tahadauc sa.
儘管毛澤東生前曾多次表達並已經簽署了死後火葬的意願,中共中央仍於毛澤東逝世當天即決定永久保存他的遺體。
https://zh.wikipedia.org/zh-tw/%E6%AF%9B%E6%B3%BD%E4%B8%9C