masatademaway a buting

kakiliman

1962 a mihcaan i Sulian izaw ya cacay nu hitayay a balunga misulapay tu lalabu nu bayu nu Goba, mikawaway mikilimay tu bakudang a lacu, satu bahal maazih tu nu heni ya namakayzaay i Yatelans a masatademaway a buting.

nilaculan

itawya uynian nu Sulian misulapay i bayu a balunga, mitupinay tu kesiyciya atu sinmungay a hitay, i sasaay nu bayu nu Goba mikilimay tu 1962 a mihcaan na makuwangay nu Meiguo ya macelemay a balunga nu Sulian. sakukamu. uynian a balunga izaw ku nitupinan tu mibahelay a bakudang sa. cacay ya kesiyciya mikilulay tu balunga, na maka ci Uykelite puse na nilisimetan tu nakamuan patahkalen niza, ya misulapay a balunga katukuh i kitizaan nu macelemay a balunga, maydih ataneng mahapinang maazih kuya kitizaan niya macelemay a balung. satuway pazeng han nu heni ku nu nanumay a sapisasing kilul sa tu pisaungay nu isasaay a bayu, bahal sa muculal i nu ayawan ya cacay lumeniay a adingu mahiza u Ditu, ya tademaw amin panutek sa miazih mutuwa’ tu ku laway a pasema’, caay palatatenga tu mata nu uzip tu nikaazihan a adingu. tatenga, uynian masasumaay a mauzipay azihan sa u buting aca, nika mahiza u adidiay a wawa, izaw ku lingasa, u banges izaw sikiynas, pasayza sa mudanguy i nu ayawan nu sapasasingan, lalini’ sa ku mata niza pawang tuya sapasasingan, nika kasenun betil satu miliyas, ya mapaaway miazih henay a tademaw mapawan tu amin ku sakawawan, uyza saca cacay ku nizateng a hicaen mizakep ci nizaan sa. satu uyza nizakepan nu heni tu mauzipay nu bayuay, tuya sapitaneng a tangku nu heni, pazeng han nuheni i bayu tu pipazengan tu nizakepan, au u miadingki ku mikuwanay, caay ka tenes, masabana’ mabihkac tu ya wawa buting, satuway zakep hatu niya musakawaway a tademaw pazeng han nu heni i lalabu niya tangku, yu mibuhat ku heni tuya panan nu tangku, matengil ku lalum a ngiha’ mahiza u haytun ku suni niza, saca patahkal sa tu cacay landaway kulit a lima niza, ya cacay musakawaway a tademaw cumud sa i tangku a mitengteng miala patahkal tuya wawa buting a patayzaen nu heni i nu zumaan cacay u galasuay tingalaway a nanum pazeng han i labu nu tangku ya wawa buting, taneng maazih ku tanayu’ niza pakala tu tusa a dipah, u kinas amin ku uzip niza, u tangah siadiping tu nu ukakay, u sakacekukan nu tademaw kyam hawsa, patahkalen niza ya tangah niza i pabaw nu nanum sakamu satu ya wawa buting, na makayzaay i Yatelantisi kaku sa, paydangen kaku sa ku kamu niza.  ci Uynuke puse namatengi niza adidi’ tu a mapulin i sasa. uya nakamu niya wawa buting hawsa, “Yatelantisi” i ayaw nu pinaay tu a lasubu amang a mihcaan, na mibalat miawas tu Africa atu South Ameerica, nika mahicaay hakya haymaw satu mucelam ku lala’, a taneng patatungus tu baluhay a kakitizaan a mauzip hawsa, itizaay muenengay a tademaw haymaw satu ci lingasa’ atu sikinas ku uzip, malecad kuni kauzip nu mihcaan nu heni pakala tu tulu lasubu a mihcaan. ayza u katuud nu tademaw nu heni pakala tu tulul a lasubu amangan, saisasaay i labuay nu bayu ku heni mueneng, cacay nu ba’tu atu sanbu ku nisangaan tu tuse, u kamu niya masatademaw a buting hini sa. “Yatelantisi” a tademaw matineng mitudung malatademaw, paeneng sa tu demiad tahelal micamul tu katuuday a tademaw a miazih tu kacakat tu tineng nu tademaw. sazikuzay satu hawsa caay tu panukasen nu heni i bayu ya masatademaw a buting, azihan sa patayzaen nu heni i “Sue”, a kanatal, itiza i kaliyuhanay a kakitizaan malingatu migingkiw, nika yamauzipay caay tu pisakamu, macapi tu cacay a lasubu tu a mihacaan, i kitakit nu i cuwcuwaay a kanatal a balunga’ atu nu hitayay a balung’, i bayu madaceb tu katalawan a kawaw, i lalabu nu bayu izaw ku kaliyuhan micidekay icelangay a likat padil, atu muculal ku kaliyuhanay a caay katinengan a mauzipay. katukuh ayza, kuyni mahiniay micidekay, ayza katuud ku kesiyciya mizateng cay ka tineng tu mahiniay a kawaw. “ Meiguo” a kesiyciya miazih nigingkiwan tu pinaay a mihcaan, patahkal tu nizateng niza, uyni mahiniay micidekay hakay izaw i zikuzan ku ni dimutan tu canacana namakayzaay i zumaay macakatay ku nikauzip a kanatalay sa, mizatenga miazih tu mahiniay, i sasaay nu bayu a tademaw, tanengay i lalabu sibaliay a bayu mauzip, taneng aca mauzip tu sibaliay a bayu. u ayaway nu kasumamadanay sakacacay a tademaw sa ku kamu, u mahicaay a kawaw sa, ita u tademaw lalingatuan namakay bayuay sa, ayzaay a tademaw mananam tu i hekal mahiniay a sakuniuzip, tinaku , manamuh mukan tu aheciday, matineng mingaduy, manamuh mukan tu buting, uynian mahiniay u i hekalay tu zumaay a adupan cay kahini. patinaku kita u tademaw, anu masazuma tu kita u tademaw hawsa, hakay malatusa kuni kauzip nu mita u tademaw, i labuay nu bayuay atu i hekal mauzip a tademaw, tatukusay hawsa u tademaw han, macelemay i lalabu nu bayu, u i sasaay nu bayu a tademaw han. hinisa ku micudaday nu Eluosi, uyni paayaw a mizateng tatenga' anu ita u taneng ya i bayuay kaliyuhan melit a likat tu lalid nu dimiad atu laed nu demiad sulit han izaw haca ku nu ayzaay nu dingkiay a sapisausi, taneng ya i sasaay nu bayu a tademaw, kau meli a likat ku sapasuna' tu zazan pasayza titaan u i hekalay a tademaw patahkal tu satakus a mihulak tu mima. sakatusa tu azihan u i sasaay nu bayu a tademaw, cay kasatusa nu mita a tademaw ku heni, hakay munengay i sasaay nu nanum u masazumaay sitineng a waysin a tademaw kuheni, sakahiza uynian mauzipay sitinengay atu keci’ malecad kutineng macaliway tu ku nu tademaw a tineng. saca matineng i bayu mauzip, niku u micidekay ku mahiniay, caay ka katuud ku palatatengaay nu kesiyciya. Meiguo a kesiyciya ci Santesun i nikauzipay niza a demiad, itiza tu panutek tu i sasaay a kitakit saliyawliyaw sa a migingkiyu tu mahiniay a kawaw, yadah tu ku nisulitan tu sibaketay u siacaay a ulic. ci Santesun mikacaw tu mipelaay tu kuli a balunga’, i tippan a bayu i balunga maazih niza ku cayay sakaliyuhan micidekay a azihan, cacay masamulmulay salengacay micidekay a tuud, bahal sa namakayza matahpuay nu kuli muculal i bayu, “kaca” sa ku suni masetul mamelmel tu ku cacay dipah kakibetul nu tihpa a kuli, satu bahal sa malasawad tu, ci “Santesu” namakayni palatateng’tu ciniza, i hekal izaw tu ku satalakaway macakatay nikauzip nu i sasaay nu bayu sa, kilul tu nikacakat nu keci’, i kitakit tu i cuwacuwaay a kakitizaan lalid sa muculal, mahizaay i sasaay nu bayu, ya kamu nu pakazihay a tatengaay uynian u micidekay mauzipay, hakay u pibalakas nu itiniay a tatengaay hakya sa amin ku tademaw, iza henay u tademaw amin tu i cawacawaay a kanatal pakazih tu i sasa nu bayu tu nisangaay a luma’, kuyni nisangaan a luma, sakamu sa ku zuma a tademaw u nisubelidan abacu nu sitinengay nu i sasaay nu bayu a tademaw sa. 1992 a mihcaan tu lalud saluyalu sa ya kuli nu“Spain” i sasa nu bayu mialaay tu nu bayuay a lami’, satu sa maazih tu nu heni ku tabakiay tingalaw masamulmulay ku tukun niya luma’, 1993 a mihcaan pitu a bulad “Meiguo atu Yingguo” a kesiyciya i tippanbayu pakala tu cacay malebut a detek, i sasa nu bayu maazih aca nu heni ku tusa tabakiay a Cinceta, mahiza u malikatay a galasu nisangaan katanayu’ nu lilis pakala tu cacay a lasubu a ditek u talakaw pakala tu tusa lasubu a ditek, satu ya tusaay a Cinceta kaliyuhan malahdaw tu caay tu kaazih, caay tu katepa nu tademaw. u zuma satu u kamu nu i sakakaay nu hitay nu“Meiguo” ci henli, na i “Bermuda Delta” a kakitizaan i sasa nu nanum 360 a ditek, maazih tu niza ya Cinceta uynian atu “Aiji a Cinceta u hekal niza misengi tuyza i sasaay nu bayu tu ni sangaan a luma’, sanamin ku kamu nu binawlan amin u i sasaay nu bayu a tademaw sapiala tu na i sasaay a simal atu sagasuan nu kusi sa, u zuma a tademaw caay palatatenga tuyan a luma’ nu i sasaay a bayu a tademaw u aheciday a nanum sapala abesaay a namu a tuud sa, tuwaca u zuma a tademaw mizateng uyni sa sapadingki nu i sasaay a tademaw sa ku kamu, satu a mapatatungusay tuyni u kamu nu kesiyciya. sanamahini kuyni musin a “Bermuda”, i Bermuda’ u tabakiay a kenis sa namahini hinalalid macelem ku balunga' atu mahetik ku hikuki atu i tiniay a kenis a kacacayat tu caay kalecad a dingki, uyni tu cay ka lecad a dingki, anu malalacal tu isasaay a bayu a Cinceta, nika, izaw ku zuma aca ku singmunay miditekay tu lala’ hinisa. nu ayawan ni kaazihan tu isasaay a nisangaan a luma’ ,u tatengaay nu micidekay nu lahaday ni sangaan sa, caay ku nisangaan nu tademaw samin ku kamu, izaw henay ku kamu nu kesiyciya, uynian na Cinceta caay ku nu  lahaday a lalaculan sa, uyni kazihan tu kakitizaan a laed tu “Maya” a tademaw a niyazu’ caay kabatad tu Peninsula de Yucatan. na makayni ku pizatenga kyami hawsa, kuynian nisangaan a lumu’ hakay nu kasumamadan henay nu Maya a tademaw a luma’, zayhan na masumad ku hekal kyu mahamin tu macelem i sasa nu bayu. izaw hena ku milecaday, ayzaay tu Meiguo tatusa ya matinengay miala tu “Shark” , i Jialebihai a bayuan pakala tu sabaw cacay ku Shark a buting, u zuma cacay tula’ a”Shark” 18.3    a dipan ku tanayu, yu mitukad tuya “Shark” hawsa, i bituka niza mazih ku masasumaay a ukak, i pabaway nu uzip a ukak tulu hun cacay mahiza u balakiay nu tademaw a ukak, nika namakay masaditay a ukak azihan han nu tabakian a buting a ukak, itawya ya ukak patayza han nu mibutingay i taylin, nanikinsaay ya uzip niya buting, azihan tatenga’ u mahiniay u masatademaway a buting. pakayni i kapicidekan a ukak,u taylin miawzaay tu mitesekay a micekiway a tademaw, uyni nisulitan pacumud han i tinnaw, kilulhan mikulit tu wayway niya ukak tatenga u masatademaway a buting i pabaway a uzip sa u tademaw i sasa nu uzip sa u buting sikinas tuway.

ayza palatatenga' tu amin ku binawlan, tatenga' i sasa nu bayu izaw tu ku mahiniay a mauzipay.

nisilitan

[1]