Δραστηριότητες Μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο.

Επιδαπέδια παιχνίδια για το καλώς ήρθατε!!!

Η έναρξη φοίτησης στο Δημοτικό Σχολείο θεωρείται μετάβαση καθοριστική για τα παιδιά και τις οικογένειές τους. Είναι περίοδος σημαντικών αλλαγών που προκαλεί άγχος και συγκινήσεις. 

πηγή:  http://2dim-ag-varvar.att.sch.gr/

Σχέδια εργασίας για την υλοποίηση προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Η συγκέντρωση των προτεινόμενων σχεδίων εργασίας έγινε με μεγάλη μεθοδικότητα και μεράκι από τους δυο καλούς συναδέλφους.

Δημιουργοί: Ελένη Νιάρχου – Νίκος Στεφανόπουλος, Εκπαιδευτικοί

Το βιβλίο έχει ως στόχο να στηρίξει με προτάσεις και ιδέες τον εκπαιδευτικό της τάξης, ώστε να σχεδιάσει το πρόγραμμά του με βάση τις αρχές και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, καταθέτοντας ενδεικτικά σχέδια ανάπτυξης στις βασικές θεματικές ενότητες της Π.Ε.

Το βιβλίο είναι διαθέσιμο εδώ.

Αναδυόμενος Γραμματισμός: Αισθητοποίηση Γραμμάτων & Συλλαβών με Πλαστελίνη

πηγή: http://2dim-ag-varvar.att.sch.gr/

 

Η τάξη μετατράπηκε σε εργαστήρι κατασκευής γραμμάτων!

 

Σήμερα κατά τη διάρκεια της τελευταίας ώρας πέρασα από τα τμήματα της πρώτης, έτσι απλά για να επικοινωνήσω με τα πρωτάκια και να τους πω ένα … γεια!  Πέτυχα τους μαθητές της κυρίας Καίτης να παίζουν με πλαστελίνη και … ζήλεψα! Η ιδέα από την κυρία τους ενθουσίασε τους λιλιπούτειους φίλους μας και ευθύς αμέσως η τάξη μετατράπηκε σε εργαστήρι κατασκευής γραμμάτων, συλλαβών και λέξεων που είχαν μάθει αυτές τις ημέρες!

Αποτελεί κοινό τόπο στη διδακτική της πρώτης ανάγνωσης και γραφής ότι οι ιδέες, γνώσεις, συμπεριφορές των παιδιών σχετικά με τον γραπτό λόγο είναι νοητικές ενεργητικές κατασκευές και όχι ετοιμοπαράδοτες γνώσεις αποκτημένες μέσα από μια τυπική διδασκαλία δεξιοτήτων. Το κάθε παιδί, ανάλογα με τις κοινωνικές – οικονομικές συνθήκες της ζωής του και τις ευκαιρίες του πρώιμου γραμματισμού, διαγράφει την προσωπική, ξεχωριστή, ολόδική του πορεία  προς την κατάκτηση του γραπτού λόγου. Η «ανάδυση του γραμματισμού» αποτελεί μια συνολική παιδαγωγική στάση, αντίληψη, φιλοσοφία απέναντι στη διδασκαλία και τη μάθηση του γραπτού λόγου. Το κιναισθητικό ζωντάνεμα των γραμμάτων, των συλλαβών και των λέξεων συμβάλλει καταλυτικά προς την κατεύθυνση αυτή.

Με τις σκέψεις αυτές πήρα από το χέρι ένα «λα» …χαιρέτησα τους μικρούς μαθητές και βγήκα ευτυχισμένος από την τάξη τους…

Τα ολοζώντανα γράμματα που δημιούργησαν τα τρομερά πρωτάκια εντυπώθηκαν έντονα μέσα μου σαν εικόνες και σαν παραστασιακές φιγούρες, αφού είμαι υπερ… κορεσμένος ως
ενήλικας από τη σημειωτική μόνο εκδοχή των γραμμάτων, εφόσον έχω να αναλάβω πρώτη τάξη εδώ και … είκοσι χρόνια!

Με τις σκέψεις αυτές πήρα από το χέρι ένα «λα» …χαιρέτησα τους μικρούς μαθητές και βγήκα ευτυχισμένος από την τάξη τους…

Η Εμπειρία της πρώτης γραφής κι ανάγνωσης

         πηγή:    http://2dim-ag-varvar.att.sch.gr



Η πρώτη γραφή έχει τη δυσκολία μα και τη μεγαλοσύνη του πρώτου οργώματος της Γης!

 

Καθώς το ωρολόγιο εβδομαδιαίο πρόγραμμα για τη φετινή σχολική χρονιά δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί οριστικά, εξαιτίας των ελλείψεων σε προσωπικό, μπαίνω σε διάφορες τάξεις καλύπτοντας «τρύπες».

Ετούτα τα πρώτα αυλάκια της ζωής τους…!

 

 

Έτσι, λοιπόν, σήμερα για δύο διδακτικές ώρες μπήκα στα δύο τμήματα της Α” Τάξης για να διδάξω Γλώσσα. Είχα να μπω σε πρώτη τάξη … είκοσι χρόνια! Την πρώτη μου χρονιά στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Αγίας Βαρβάρας είχα πάρει Πρώτη Τάξη και μάλιστα εκείνους τους μαθητές τους είχα συντροφέψει μέχρι και την Τετάρτη Τάξη. Εννοείται ότι τώρα απολαμβάνω συγκινημένος τη φιλία τους, αφού με τους περισσότερους διατηρούμε ανοιχτό το κανάλι της επικοινωνίας μας.

Οι μαθητές μου σύστησαν την οικογένεια του κ. Σχηματούλη!

 

Οι δύο καλές συναδέλφισσες και φίλες μου, οι δασκάλες τους – η κυρία Καίτη και η κυρία Λίτσα- μου χάρισαν τον ζωτικό χώρο να ξαναζήσω την Εμπειρία της πρώτης γραφής κι ανάγνωσης, καθώς και της δημιουργικής αφήγησης παραμυθιού.

 

Η υπέρβαση της δεκάδας … Ηράκλειος Άθλος! Το αριθμητήριο … σωσίβιο!

 



Σήμερα ήταν στην πατάτα!

 

Θεωρώ ότι η πρώτη γραφή – ιδιαίτερα για όσα παιδιά δεν παρακολούθησαν επισταμένα το πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου – έχει τη δυσκολία μα και τη μεγαλοσύνη του πρώτου οργώματος της Γης! Τα πρώτα αυλάκια πάνω στο χαρτί, οι πρώτες διαδρομές στον γραπτό λόγο φέρνουν στο μυαλό μου το όργωμα της γης, που ξεκινούσε κι αυτό όταν έπιαναν οι πρώτες βροχές του φθινοπώρου και μαλάκωνε το χώμα! Ετούτα τα πρώτα αυλάκια της ζωής τους θα τους δώσουν την ευκαιρία  να σπείρουν γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις για να θερίσουν έναν ολοκληρωμένο μελλοντικό πολίτη. Αναλογίζεστε, άραγε, ότι για πολλούς από τους μαθητές μας αυτή η ευκαιρία είναι μία και μοναδική…

Τα πρώτα αυλάκια πάνω στο χαρτί, οι πρώτες διαδρομές στον γραπτό λόγο
φέρνουν στο μυαλό μου
 το όργωμα της γης, που ξεκινούσε κι αυτό όταν έπιαναν
οι πρώτες βροχές του φθινοπώρου και μαλάκωνε το χώμα!

 

 

Η υπόλοιπη ώρα πέρασε με αφήγηση παραμυθιού από το Αλφαβητάρι της Φύσης, όπου οι μαθητές της Πρώτης παρενέβαιναν στη ροή του παραμυθιού αλλάζοντας πρόσωπα, καταστάσεις και το … Τέλος του!



Το Αλφαβητάρι της Φύσης



 

 Ελπίζω να ξαναζήσω την Εμπειρία της Πρώτης Τάξης … όχι μετά από άλλα είκοσι χρόνια!!!

 

Αναλογίζεστε, άραγε, ότι για πολλούς από τους μαθητές μας
 αυτή η ευκαιρία είναι μία και μοναδική…

 

 

Έχουν δίκιο τελικά όλοι όσοι ισχυρίζονται ότι τα Πρωτάκια είναι … Ράτσα!!!

Εκπαιδευτική επανάσταση στη Φινλανδία

Πηγή: Το Έθνος

http://www.independent.co.uk/news/world/europe/finland-schools-subjects-are-out-and-topics-are-in-as-country-reforms-its-education-system-10123911.html

 

Η αγάπη και το πάθος μας για το Σχολείο Ζωής του Σικάγου του John Dewey, το Παρθεναγωγείο του Βόλου του Αλέξανδρου Δελμούζου, για ένα σχολείο της Πράξης και της Ζωής, "γυάλινο" με ανοιχτούς τους πόρους του στην κοινωνία (http://sykees8.blogspot.gr/2012/07/blog-post_30.html) αποτελεί αέναη έγνοια και μεστή πρακτική μας. Εάν διαβάσετε τους προβληματισμούς μας με ερέθισμα την εμπειρία του Comenius Project (http://sykees8.blogspot.gr/search/label/Comenius%20Project) θα διαπιστώσετε πολλά κοινά σημεία με ό,τι συντελείται σε χρόνο ενεστώτα στη σκανδιναβική χώρα.

Τα παραδοσιακά μαθήματα-γνωστικά αντικείμενα (όπως είναι για παράδειγμα τα Μαθηματικά, η Ιστορία, η Γεωγραφία, οι ξένες γλώσσες κλπ.) παραμερίζονται, και στη θέση τους μπαίνει η διδασκαλία διαθεματικών (cross-subject) «φαινομένων» που απαιτούν συνδυαστικές γνώσεις και συνδέονται πιο άμεσα με την καθημερινότητα των παιδιών.
Για παράδειγμα, οι λίγο πιο μεγάλοι σε ηλικία μαθητές θα μπορούν να διδάσκονται το «φαινόμενο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο ενός μαθήματος που θα περιλαμβάνει γνώσεις ευρωπαϊκής Ιστορίας, γνώσεις Γεωγραφίας, γνώσεις ξένων γλωσσών αλλά και οικονομικών (για τους πιο προχωρημένους). Παιδιά πιο μικρά σε ηλικία από την άλλη θα μπορούν για παράδειγμα να συμμετέχουν σε «φαινόμενα» όπως είναι οι «υπηρεσίες καφετέριας» στο πλαίσιο των οποίων θα καλούνται να λειτουργούν ως «υπάλληλοι» και να «ακονίζουν» τις δεξιότητές τους στα Μαθηματικά, στην επικοινωνία με τους άλλους, στις ξένες γλώσσες (εάν το σενάριο προβλέπει την εξυπηρέτηση ενός πελάτη από το εξωτερικό) κ.ά.

Εκπαιδευτικά Σενάρια Open Discovery Space 2014-15

Λίγα λόγια για το έργο

Το έργο Open Discovery Space αποτελεί μια συντονισμένη πανευρωπαϊκή προσπάθεια με στόχο την ενθάρρυνση και υποστήριξη των σχολείων της Ευρώπης στην εισαγωγή της καινοτομίας και της λογικής των Καλών Πρακτικών, καθώς και στην αξιοποίηση ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού στη διδασκαλία. Στο πλαίσιο του Open Discovery Space δημιουργείται μια πολύγλωσση πύλη κοινωνικής δικτύωσης, που αποτελεί ενιαίο σημείο πρόσβασης για τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς στους ψηφιακούς εκπαιδευτικούς πόρους πολλών Ευρωπαϊκών Αποθετηρίων εκπαιδευτικού υλικού, όπως το «Φωτόδεντρο». Ειδικότερα, το Open Discovery Space παρέχει στον εκπαιδευτικό μια υπερσύγχρονη μηχανή αναζήτησης εκπαιδευτικού υλικού, καθώς και τα κατάλληλα εργαλεία για να δημιουργήσει, να αποθηκεύσει και να μοιραστεί με άλλους τα δικά του εκπαιδευτικά σχέδια και σενάρια. Πέρα από εκπαιδευτικό υλικό, το Open Discovery Space δίνει τη δυνατότητα σε κάθε σχολείο να δημιουργήσει γρήγορα, εύκολα και χωρίς κόστος τη δική του σχολική πύλη ή στον κάθε εκπαιδευτικό να αναπτύξει τη δική του εκπαιδευτική κοινότητα. Τέλος, στην πύλη του Open Discovery Space λειτουργούν Ακαδημίες Εκπαιδευτικών και Γονέων με πλούσιο υλικό κατάρτισης.  

Ο Διαγωνισμός

Το Ευρωπαϊκό Έργο Open Discovery Space (ODS) και οι Έλληνες εταίροι,  Ελληνογερμανική Αγωγή, Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΙΤΥ) «Διόφαντος», Πανεπιστήμιο Πειραιά, Πολυτεχνείο Κρήτης, ΕΔΕΤ, Agro-know και Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), σας προσκαλούν στον εθνικό διαγωνισμό εκπαιδευτικού σεναρίου για το σχολικό έτος 2014-2015, με έπαθλο την επίσημη εθνική συμμετοχή στον διεθνή διαγωνισμό του ODS μεταξύ των 30 εταίρων του Έργου. Ο/η νικητής/τρια του διεθνούς διαγωνισμού θα λάβει ως έπαθλο μια υποτροφία για συμμετοχή στο Θερινό Σχολείο του Open Discovery Space, διάρκειας μίας εβδομάδας με όλα τα έξοδα, εγγραφής, μετακίνησης, διαμονής και διατροφής πλήρως καλυμμένα! 

Το θέμα του διαγωνισμού είναι «ανοιχτό». Οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να είναι εκπαιδευτικοί στην Πρωτοβάθμια ή Δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα 

(α). Επίσης, για τη δημιουργία και κατάθεση του σεναρίου είναι απαραίτητη η εγγραφή στην Πύλη του ODS (http://portal.opendiscoveryspace.eu/community/diagonismos-ekpaideytikoy-senarioy-open-discovery-space-2014-15-697749) και η χρήση του ψηφιακού εργαλείου δημιουργίας εκπαιδευτικού σεναρίου (authoring tool) του ODS 

(β)^*. Η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή των σεναρίων είναι η 1η Δεκεμβρίου 2014. Εδώ θα βρείτε το εγχειρίδιο χρήσης της Πύλης και του εργαλείου:http://portal.opendiscoveryspace.eu/training-academies   

Η κριτική επιτροπή θα συστηθεί από τους ελληνικούς εταίρους του ODS και θα αξιολογήσει τις συμμετοχές με βάση τα εξής ενδεικτικά κριτήρια/χαρακτηριστικά:

Elizabeth Loftus: Η μυθοπλασία της μνήμης

πηγή: http://mcsotos.wordpress.com/

              

     Οι εκπαιδευτικοί κρίνουν καθημερινά τη δουλειά τους. Στηρίζονται στις αναμνήσεις τους για την πορεία του μαθήματος, για την απόδοση των μαθητών τους, για τις σχέσεις τους με τους γονείς και τους μαθητές και για όποια άλλη πτυχή της δουλειάς τους δεν αναφέρω και ο αναγνώστης θα ήθελε να προσθέσει. Θεωρούν τη μνήμη τους αξιόπιστο και έγκυρο εργαλείο. Ωστόσο, το παρακάτω βίντεο διαψεύδει αυτήν την αντίληψη. Η ανθρώπινη μνήμη όχι μόνο δεν είναι έγκυρη και αξιόπιστη, αλλά κατασκευάζει και ψευδείς αναμνήσεις στην πορεία του χρόνου. Ειδικά το σημείο (16:32) στο οποίο η ομιλήτρια λέει: «Μόνο και μόνο επειδή κάποιος σας λέει κάτι και το λέει με αυτοπεποίθηση, μόνο και μόνο επειδή το λέει με πολλές λεπτομέρειες, μόνο και μόνο επειδή εκφράζει τα συναισθήματά του όταν το λέει, αυτό δε σημαίνει ότι συνέβη» συμπυκνώνει τους κινδύνους που δημιουργούνται αν αυτοαξιολογούμαστε μόνο με τον συγκεκριμένο τρόπο.

Questions a Critical Thinker Asks / Κριτική Σκέψη

Πώς καλλιεργείται η κριτική σκέψη; Και κυρίως πώς το κατορθώνεις στο Δημοτικό; Δύσκολες οι απαντήσεις για πολλούς λόγους:

• Δεν είναι εύκολο να την ορίσεις. Υπάρχουν δεκάδες ορισμοί, οι οποίοι από μόνοι τους δεν προσφέρουν πολλά.
• Ακόμα κι αν το κατορθώσεις, το αποτέλεσμα θα είναι πολυσχιδής έννοια, η οποία δύσκολα τιθασεύεται στα πλαίσια του μαθήματος. Ο ορισμός από μόνος του δεν αρκεί. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα πλήρες αναλυτικό πρόγραμμα. 
• Όλο το ελληνικό αναλυτικό πρόγραμμα είναι σχεδιασμένο για να εμποδίζει την καλλιέργειά της. Στην πραγματικότητα στα σχολεία δε διδάσκουμε πώς να σκεφτόμαστε· διδάσκουμε απόλυτες αλήθειες σε όλα ανεξαιρέτως τα μαθήματα. Τίποτα χειρότερο…
• Εμείς οι εκπαιδευτικοί αγνοούμε τι είναι και πώς διδάσκεται. Υπάρχει το πρόβλημα της ανύπαρκτης επιμόρφωσης· υπάρχει όμως και το διαδίκτυο…

7 Characteristics of 21st Century Educators / Τα 7 χαρακτηριστικά των Εκπαιδευτών του 21ου αιώνα

Νομίζω ότι ο μικρός νοητικός χάρτης τα περιέχει όλα!

Pixton: δωρεάν διαδικτυακή εφαρμογή για τη δημιουργία κόμικ.

πηγές: texnologia-sthn-taxh.blogspot.gr & http://www.pixton.com/

Circles and Triangles

  Το Pixton είναι μία δωρεάν διαδικτυακή εφαρμογή που υποστηρίζει τη δημιουργία και φιλοξενία κόμικ. Επιλέγοντας αρχικά τη μορφή που θα έχουν τα καρέ σας, έχετε διαθέσιμη μία μεγάλη συλλογή από έτοιμες φιγούρες, τοπία και αντικείμενα. Μπορείτε να επιλέξετε το φύλο του ήρωα ή της ηρωίδας σας, τα χαρακτηριστικά του προσώπου του, τα μαλλιά και το σωματότυπο και να προσθέσετε ένα από τα διαθέσιμα τοπία ως φόντο, καθώς και έτοιμα αντικείμενα (έπιπλα, συσκευές, δέντρα κτλ). Οι χαρακτήρες του Pixton είναι εύκολοι στην επεξεργασία, και μπορείτε να τους κάνετε να λυγίζουν τα μέλη τους και να έχουν διαφορετικές εκφράσεις προσώπου.

Μπορείτε να προσθέσετε λεζάντες ως «φούσκες» κειμένου που επίσης μπορείτε να επεξεργαστείτε.   

  Αν επιλέξετε να βάλετε ως φόντο μία δική σας εικόνα (από τον υπολογιστή σας), το μέγεθός της αυτόματα προσαρμόζεται στα καρέ του Pixton. Μπορείτε να προσθέσετε στοιχεία στο πάνω μέρος της εικόνας, αλλά δεν μπορείτε να κάνετε άλλες αλλαγές.

   Αφού τελειώσετε την εργασία σας στο Pixton, έχετε τη δυνατότητα να σώσετε το κόμικ σας στην κοινότητα του Pixton, όπου οι άλλοι χρήστες μπορούν να το σχολιάσουν ή να το ψηφίσουν. Μπορείτε τέλος να το κοινοποιήσετε στο facebook, ή να το στείλετε ως email στον εαυτό σας. Στα email, το κόμικ σας συνάπτεται ως εικόνα σε μορφή PNG –τη μόνη μορφή αρχείου που επιτρέπει να εξάγετε το Pixton.

 

Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ηλεκτρονικό κόμικ στην εκπαιδευτική διαδικασία;

   Η δημιουργία του κόμικ από τους μαθητές μπορεί να φέρει πολύ σημαντικές δεξιότητες στην επιφάνεια. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ομάδες μαθητών που θέλουν να παρουσιάσουν οτιδήποτε με ένα πιο ενδιαφέρον και διασκεδαστικό τρόπο.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο έκφρασης όπου στο τέλος κάποιου μαθήματος ή κεφαλαίου ή μιας δραστηριότητας (εκτός ή εντός της τάξης) ,οι μαθητές θα κατασκευάσουν ατομικά ή και σε ομάδες το δικό τους ηλεκτρονικό κόμικ, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο τα συμπεράσματά τους, τα σημεία που τους έκαναν εντύπωση ή ακόμα που τους προκάλεσαν δυσαρέσκεια.

    Αποτελεί ένα εργαλείο που μετατρέπει τα παιδιά σε δημιουργούς, τα προτρέπει να ενεργοποιήσουν όλη τους τη φαντασία και να φτιάξουν ένα δικό τους έργο με δικά τους σκηνικά και διαλόγους. 

    Δώστε επομένως στους μαθητές σας τη δυνατότητα να εκφραστούν μέσα από τη δημιουργία του δικού τους κόμικ και το αποτέλεσμα θα ανταμείψει τόσο εσάς, όσο και τα ίδια.

Ενδεικτικά σε αυτό το σημείο μπορείτε να δείτε τη δημιουργία του δικού μας ηλεκτρονικού κόμικ που αφορά τις παρομοιώσεις. Ζητήστε από τους μαθητές, αφού έχουν διδαχθεί το αντικείμενο, να κατασκευάσουν σε ομάδες το δικό τους ηλεκτρονικό κόμικ, που οι διάλογοι του θα περιέχουν ορισμένες παρομοιώσεις. Προτρέψτε τους μαθητές σας να συνεργαστούν και να αξιοποιήσουν όλη τους τη δημιουργική σκέψη.
 

European Schoolnet Academy: σεμινάρια με ελεύθερη πρόσβαση

Πηγή:  Biologyinschool.gr
http://www.europeanschoolnetacademy.eu/

http://www.europeanschoolnetacademy.eu/web/innovative-practices-for-engaging-stem-teaching

 

Η European Schoolnet Academy είναι μία προσπάθεια του European Schoolnet, δηλαδή του Ευρωπαϊκού φορέα που διαχειρίζεται προγράμματα δια βίου μάθησης που σχετίζονται κυρίως με ζητήματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η Ακαδημία είναι μία διαδικτυακή πλατφόρμα που στόχο έχει να προωθήσει την καινοτομία στην εκπαίδευση και ειδικότερα στις τάξεις, μέσα από διαδικτυακά σεμινάρια επαγγελματικής ανάπτυξης για εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Τα σεμινάρια που προσφέρει η Ακαδημία είναι χωρίς καμία χρέωση. Στην παρούσα φάση έχουν οργανωθεί δύο σεμινάρια για τις αρχές του 2014 και μπορεί ο καθένας από εμάς να εγγραφεί και να τα παρακολουθήσει.
Το πρώτο σεμινάριο με τίτλο Future Classroom Scenarios, αναφέρεται κυρίως στην καινοτομία στην εκπαίδευση και πώς θα μπορούσαν οι εκπαιδευτικού να την εισάγουν στα μαθήματα και τις δραστηριότητές τους (θα ξεκινήσει κάπου μεταξύ Φεβρουαρίου / Μαρτίου 2014 και θα έχει διάρκεια 6 εβδομάδων).

Το δεύτερο σεμινάριο με τίτλο Innovative Practices for Engaging STEM Teaching. Σε αυτό το διαδικτυακό σεμινάριο οι συμμετέχοντες θα διερευνήσουν καινοτόμες παιδαγωγικές πρακτικές, θα μάθουν πώς να αποκούν πρόσβαση σε εκπαιδευτικούς πόρους σχετικούς με τις επιστήμες από όλη την Ευρώπη, θα ανακαλύψουν απομακρυσμένα και εικονικά εργαστήρια ως καινοτόμα εργαλεία διδασκαλίας στην τάξη των επιστημών και θα λάβουν μέρος σε εικονικές επισκέψεις σε ερευνητικά κέντρα. Τέλος το σεμινάριο θα απασχολήσει και το θέμα του φύλου στην ενασχόληση με τις επιστήμες καθώς και ζητήματα συμβουλευτικής (θα ξεκινήσει κάπου μεταξύ Φεβρουαρίου / Μαρτίου 2014 και θα έχει διάρκεια 8 εβδομάδων).

 

A Welcome Note to New Teachers – Inspired by Burcu Akyol (@burcuakyol)

  πηγή:  Vicky Loras 

 Burcu Akyol is an amazing professional and person in Istanbul, Turkey. Anyone who is active on social media (and not only) knows her for her professionalism, fantastic and widely-known educational conferences she organises and wonderful smile and character!

Burcu tagged me on her Eleven post and I decided to expand on one of her questions and turn it into a blog post. Burcu’s question was: What would your advice be to a new teacher?
I have been teaching for almost seventeen years. The beauty of our profession is that we keep on learning practically every day, and every beginning of the school year feels like the first time. I read somewhere that it is one of the few professions where we can start again from the beginning, every year : ) If I could give some advice to new teachers, first of all I would give them a huge welcome to this wonderful field.

Welcome and we are all in this together.

• It is a great field, which can give so much happiness, but disappointment occasionally as well. Use this disappointment to improve on and reflect.
• It really is okay to admit you do not know something, or have made a mistake. It took me a couple of years to realise it, but the students are mostly understanding and really appreciate it.
• It is absolutely essential, and to the benefit of both yourself as an educator, and to your students as well and above all, to continue developing professionally. It doesn’t need to be endless hours consumed in sessions or giving up altogether on sleep. Connect with other educators on social media – and there are lots out there to help, support and motivate you. And you can do the same for them! And it can be as little as 5 minutes interaction per day. Believe me, once you start it, you will love it! You can go to my series of blog posts on how to start, either online, offline or both.
• Reflect on what went well – it is so important, as we mainly tend to focus on where we didn’t do so well. Both in balance are great to do – reflection on good points helps in keeping it up, and reflection on negative aspects helps bring on improvement.

Waldkindergarten / Νηπιαγωγεία του δάσους

πηγή: http://www.tovima.gr/


Διαβάζοντας το συγκεκριμένο άρθρο μου ήρθαν εύλογα στο μυαλό όλες οι εκπαιδευτικές εξορμήσεις με τους μαθητές μου στο φυσικό περιβάλλον. Για τα παιδιά των μεγάλων αστικών κέντρων, που είναι Αποξενωμένα από το φυσικό περιβάλλον, κάθε τέτοια επίσκεψη αποτελεί Παράθυρο - Ελιξίριο Ζωής ή ... μάλλον την ίδια τη Ζωή!!!

  Τα ριζοσπαστικά «νηπιαγωγεία για επιστροφή στη φύση», όπου επιτρέπεται στα παιδιά να σκαρφαλώνουν στα δέντρα και να παίζουν με τη φωτιά, εξαπλώνονται σε ολόκληρη τη Γερμανία. «Θα αποδειχθούν τα Waldkindergarten (ή Νηπιαγωγεία του δάσους) η νέα εξαγωγική επιτυχία της Γερμανίας;» αναρωτιέται το «Spiegel».

   Η ιδέα ήδη εξαπλώνεται και σε άλλες χώρες, όπως στις περισσότερες ευρωπαϊκές, ενώ υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην Ιαπωνία, στη Νότια Κορέα και στον Καναδά.

Αυτή την εβδομάδα διοργανώνεται το πρώτο Διεθνές Συνέδριο Νηπιαγωγείων του Δάσους στο Βερολίνο. Περισσότεροι από 350 σύνεδροι θα συζητήσουν τρόπους για να εξαπλωθεί η φιλοσοφία σε όλον τον κόσμο, ιδίως στις ΗΠΑ και στη Βρετανία, που είναι μέχρι στιγμής διστακτικές στο να την αγκαλιάσουν.

Το γερμανικό περιοδικό επισκέφθηκε ένα τέτοιο νηπιαγωγείο όπου τα παιδιά κάθονταν σε κύκλο, τραγουδούσαν και έπαιζαν - όπως συμβαίνει σε κάθε νηπιαγωγείο -, μόνο που εκεί κάθονταν σε κορμούς δέντρων γύρω από τη φωτιά. Κάθε πρωί - ό,τι καιρό και αν κάνει - 21 παιδιά καταφθάνουν στο νηπιαγωγείο αυτό βόρεια του Βερολίνου, ένα από τα περισσότερα από 1.500 Νηπιαγωγεία του Δάσους που λειτουργούν στη Γερμανία.

Η θερμοκρασία είναι λίγο κάτω από το μηδέν, αλλά ο υπεύθυνος του συγκεκριμένου νηπιαγωγείου, ο Τόρστεν Ράινεκε, καθησυχάζει τον δημοσιογράφο του «Spiegel»:«Αυτό δεν είναι τίποτα. Οποιος και αν είναι ο καιρός, μένουμε έξω ώσπουι η θερμοκρασία να πέσει στους -28 βαθμούς Κελσίου. Τα παιδιά δεν κρυώνουν ποτέ. Τα ίδια και οι γονείς τους γνωρίζουν πώς να ντυθούν. Είναι σαν κρεμμυδάκια - τυλιγμένα σε στρώσεις και στρώσεις ρούχων».  
Αν κάνει πάρα πολύ κρύο, τα παιδιά και οι δάσκαλοι βρίσκουν καταφύγιο σε μια σκηνή (όπου επίσης ανάβουν φωτιά) ή σε μια μικρή ξύλινη τάξη, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου το περνούν έξω, ακόμη και όταν έχει ένα μέτρο χιόνι. Πέρυσι τον χειμώνα χιόνισε τόσο που τα παιδιά έφτιαξαν ένα ιγκλού.

  Την ημέρα της επίσκεψης του δημοσιογράφου του «Spiegel» η φωτιά ήταν το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των παιδιών. Ορισμένες στιγμές τα παιδιά αφήνονταν χωρίς επίβλεψη και όταν η φωτιά πήγαινε να σβήσει ο τετράχρονος Φιν πρόσθετε ένα κούτσουρο ενώ άλλα παιδιά τη σκάλιζαν με ξύλα.

   «Ισως δεν τα ελέγχουμε τόσο στενά και δεν τα βλέπουμε πάντα, αλλά γνωρίζουμε πού βρίσκονται» λέει ο Ράινεκε. «Το ότι όμως δεν είμαστε συνέχεια από επάνω τους τούς επιτρέπει να εκτιμούν καλύτερα τους κινδύνους. Η ιδέα είναι τα παιδιά να μαθαίνουν μόνα τους, να μαθαίνουν το ένα από το άλλο και να μαθαίνουν από τις εμπειρίες και τα λάθη τους».
   Στα Νηπιαγωγεία του Δάσους δεν υπάρχουν δομημένες δραστηριότητες πέρα από το κολατσιό στις 11 το πρωί, όταν οι δάσκαλοι έφεραν φρεσκοκομμένα φρούτα και τα παιδιά τα έφαγαν κατευθείαν από το μπολ με τα λασπωμένα τους χέρια ύστερα από ένα πρωινό που έπιαναν σαλιγκάρια και έχτιζαν δενδρόσπιτα.

   Στο νηπιαγωγείο αυτό δεν υπάρχουν κάγκελα και φράχτες και «κάθε δέντρο είναι για σκαρφάλωμα» λέει ο Ράινεκε. Στα παιδιά επιτρέπεται να σκαρφαλώνουν όποτε και όσο ψηλά θέλουν. Ο μοναδικός κανόνας είναι ότι οι δάσκαλοι βοηθούν τα παιδιά να κατέβουν, ποτέ να ανέβουν στα δέντρα.
«Αυτό τα κάνει πιο προσεκτικά γιατί πρέπει να εμπιστευθούν τον εαυτό τους» λέει μια παιδαγωγός. «Οι μοναδικές φορές που παιδιά έχουν πέσει από δέντρα είναι όταν βρίσκονται μπροστά οι γονείς τους και σκέφτονται: "Ο μπαμπάς είναι εδώ για να με σώσει"».
Σύμφωνα με την Ούτε Σούλτε-Οστερμαν, πρόεδρο της Γερμανικής Ομοσπονδίας Νηπιαγωγείων της Φύσης και του Δάσους (BVNW), δεν έχουν καταγραφεί σοβαροί τραυματισμοί, πέρα από το περιστασιακό σπασμένο πόδι στα 20 χρόνια λειτουργίας του θεσμού. «Υπάρχουν πολύ λιγότερα ατυχήματα από τα κανονικά νηπιαγωγεία εσωτερικού χώρου διότι έχουμε λιγότερους τοίχους και πιο μαλακά δάπεδα - φύλλα και λάσπη».
   Προσθέτει ότι η ζωή στο ύπαιθρο σκληραγωγεί τα παιδιά μειώνοντας τα κρυολογήματα. Επίσης κολλάνε λιγότερο ψείρες διότι δεν βρίσκονται σε περιορισμένους χώρους. Οι μαθητές των Νηπιαγωγείων του Δάσους όμως έχουν 2,8 περισσότερες πιθανότητες να κολλήσουν τσιμπούρια και τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να προσβληθούν από τις ασθένειες που αυτά μεταφέρουν.
   Αλλά τα πλεονεκτήματα υπερτερούν. «Τα παιδιά που τελειώνουν τα Νηπιαγωγεία του Δάσους έχουν πολύ καλύτερη κατανόηση του κόσμου γύρω τους και σύμφωνα με μελέτες έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και είναι πιο εξωστρεφή όταν φθάνουν σε ηλικία σχολείου» λέει η Σούλτε-Οστερμαν.  Το κίνημα των Νηπιαγωγείων του Δάσους ξεκίνησε στη Δανία τη δεκαετία του '50, ενώ το πρώτο τέτοιο νηπιαγωγείο άνοιξε στη Γερμανία τη δεκαετία του '60. Σήμερα δέχονται περισσότερες αιτήσεις από όσες θέσεις διαθέτουν.

 

Για το εκπαιδευτικό σύστημα της Φιλανδίας

πηγή: http://www.bookpress.gr/stiles/sotiris-bandoros/finnish-lessons

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   Από τον πολύ καλό φίλο και συνάδελφο, τον Βυνιχάκη τον Μανόλη, έλαβα το παρακάτω άρθρο και το μοιράζομαι μαζί σας. To blog έχει ασχοληθεί και πάλι με το φιλανδικό εκπαιδευτικό θαύμα στο παρελθόν και μέσα από infographics. Θυμάμαι την τελευταία κουβέντα μας με τον Μανόλη, ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου μετά από την παρέλαση στη Ραφήνα με ψιλό ψαράκι και κρασί. Με ερέθισμα τις εμπειρίες από τα ταξίδια μου στο πλαίσιο του Comenius στη ΝΑ Γαλλία, σε ολιγοθέσια σχολεία της Προβηγκίας, και -πρόσφατα- στην Άγκυρα, κουβεντιάζαμε για τα εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών σε σχέση με το δικό μας.

  Σταθήκαμε, λοιπόν, στο γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα που είναι καθαρά στοχοκεντρικό, με βάση το Αναλυτικό Πρόγραμμα και το ενδιαφέρον του εστιάζεται όχι τόσο στην πληθώρα των γνώσεων, αλλά σε μία σειρά από μεταγνωστικές δεξιότητες με σημαντικότερη αυτήν του «μαθαίνω πώς να μαθαίνω». Το σχολείο, δηλαδή, δεν έχει "αφαιρέσει" την ...παιδική ηλικία από τα παιδιά και νομίζω ότι όσοι βιώνετε μέσα στην Εκπαίδευση καταλαβαίνετε τι εννοούμε...

 

  Το φιλανδικό δημοτικό σχολείο, παρόμοια με το γαλλικό, στοχεύει στο να κάνει το προφανές αλλά καθόλου δεδομένο: να κάνει τους μικρούς μαθητές να αγαπήσουν το σχολείο ως οντότητα μέσα σε σχολικές αίθουσες-εργαστήρια. 

 

Το καλύτερο σχολείο στον κόσμο

Του Σωτήρη Βανδώρου

   Αρχές δεκαετίας του ’90. Η Φινλανδή υπουργός Παιδείας επισκέπτεται τον Σουηδό ομόλογό της ο οποίος θα της πει ότι μέχρι το 2000 το σουηδικό εκπαιδευτικό σύστημα θα βρισκόταν στην κορυφή του κόσμου. Εκείνη θα του απαντήσει πως ο στόχος της δικής της χώρας είναι πολύ πιο μετριοπαθής. Της αρκεί να βρεθεί μπροστά από τη Σουηδία. Πράγματι, βάσει όλων των διεθνώς αποδεκτών κριτηρίων, μέσα σε λίγα χρόνια η Φινλανδία ξεπέρασε τη Σουηδία. Παρεμπιπτόντως, στους περισσότερους κρίσιμους δείκτες κατέκτησε κι εξακολουθεί να κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως! 

   Εάν ενδιαφέρει και την Ελλάδα η περίπτωση της σκανδιναβικής χώρας δεν είναι επειδή το εκπαιδευτικό της σύστημα, με έμφαση στο σχολείο, έχει καταστεί αντικείμενο συστηματικής μελέτης από όλες τις χώρες που αποδίδουν αξία στην παιδεία, δεν είναι επειδή πρόκειται για μια μικρή ευρωπαϊκή χώρα· είναι επειδή πρόκειται για μια μικρή ευρωπαϊκή χώρα που αντιμετώπισε πολύ σοβαρή οικονομική κρίση το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’90 και παρ’ όλα αυτά, ή ακριβέστερα, επιχειρώντας να την ξεπεράσει, δημιούργησε ένα αξιοζήλευτο εκπαιδευτικό πρότυπο.

 

   Bεβαίως, δεν υπάρχει κάποια «μαγική» φινλανδική φόρμουλα την οποία απλώς μπορούμε να αντιγράψουμε. Έτσι κι αλλιώς αρκετά στοιχεία της δικής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης για αντικειμενικούς λόγους δεν είναι είτε επιθυμητό είτε εφικτό να υιοθετήσουμε. Άλλωστε, αν κάτι κάνει τόσο ξεχωριστή την επιτυχία των Φινλανδών είναι ότι αγνόησαν ορισμένες από τις χαρακτηριστικότερες επιταγές μιας εκπαιδευτικής ορθοδοξίας που έχει διαμορφωθεί διεθνώς κι αντ’ αυτού λειτούργησαν με πνεύμα εκλεκτισμού, συναρθρώνοντας στοιχεία που είχαν ήδη και χρειάζονταν ενίσχυση ή αναπροσαρμογή με στοιχεία που υπήρχαν σε άλλα εκπαιδευτικά συστήματα, τα οποία ωστόσο εισήγαγαν στο δικό τους με πολύ στοχευμένους και προσεκτικούς χειρισμούς.

Συνεργασία & χαλαρό περιβάλλον

   Σ’ αυτή τη μικρή σκανδιναβική χώρα επιμένουν να καλλιεργούν στο σχολείο τη συνεργασία, αντί για τον ανταγωνισμό, να συγκροτούν ένα χαλαρό περιβάλλον μάθησης, αντί να δίνουν προτεραιότητα στις εξετάσεις, να αδιαφορούν για κάθε είδους τυποποίηση και να μην αξιολογούν τους εκπαιδευτικούς ούτε να εξαρτούν τη χρηματοδότηση των σχολείων από τις επιδόσεις των μαθητών. Και, βέβαια, δεν μπήκαν στον πειρασμό των ιδιωτικοποιήσεων. Η εκπαίδευση θεωρείται, αυτονόητα, δημόσιο αγαθό. Το 97,5% των πόρων που διατίθενται για αυτήν είναι δημόσιοι. Ως αποτέλεσμα, η Φινλανδία διαθέτει τους πιο μορφωμένους πολίτες στον κόσμο, παρέχει ίσες ευκαιρίες μόρφωσης κι αξιοποιεί με μεγάλη αποτελεσματικότητα τους σχετικούς πόρους.

   Πρόκειται, λοιπόν, για μια συναρπαστική ιστορία. Και μας αφορά –πώς συγκροτείται η δημόσια πολιτική, πώς εμπλέκεται ενεργά η ίδια η εκπαιδευτική κοινότητα, πώς δημιουργείται ευρεία κοινωνική συναίνεση ως προς τους στόχους και τις μεθόδους κ.ο.κ.– ιδίως καθώς στη δική μας περίπτωση η πιο γνωστή και σημαντική μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση εξακολουθεί να είναι «η μεταρρύθμιση που δεν έγινε» (κατά την ομότιτλη κλασική μελέτη του Αλέξη Δημαρά). Αυτή την ιστορία αφηγείται στα Φινλανδικά Μαθήματα ο Pasi Sahlberg, μια σημαίνουσα προσωπικότητα της εκπαίδευσης στη χώρα του την οποία κι επί μακρόν υπηρετεί με διάφορες ιδιότητες. Και μας προειδοποιεί από τις πρώτες σελίδες: «Σε αυτή την εποχή των άμεσων αποτελεσμάτων, η εκπαίδευση απαιτεί μια διαφορετική νοοτροπία. Η μεταρρύθμιση των σχολείων αποτελεί μια σύνθετη και αργή διαδικασία. Η επίσπευση αυτής της διαδικασίας σημαίνει την καταστροφή της».

Αρχίζουν το σχολείο στα επτά τους, αφιερώνουν λιγότερο χρόνο στη μελέτη, παίζουν περισσότερο, αγχώνονται λιγότερο καθώς δίνουν ελάχιστες εξετάσεις στις οποίες εξίσου ελάχιστη σημασία αποδίδεται.

  Εδώ δεν θα αναφερθούμε ούτε στην ιστορική εξέλιξη της φινλανδικής εκπαίδευσης, ούτε στις επιμέρους δομές της και συναφή ζητήματα ειδικότερου ενδιαφέροντος που αναλύει με μεθοδικό τρόπο ο συγγραφέας, αλλά θα επιμείνουμε στο βασικό πνεύμα της, στις αρχές στις οποίες θεμελιώνεται και στις αξίες που θέλει να μεταδώσει. Εάν επιθυμούσαμε να συμπυκνώσουμε τη γενική εικόνα εστιάζοντας στους μαθητές, η σύγκριση με τη χώρα μας θα ήταν αποκαρδιωτική. Οι Φινλανδοί αρχίζουν το σχολείο ένα χρόνο αργότερα, στα επτά τους, αφιερώνουν λιγότερο χρόνο στη μελέτη (περιττό να ειπωθεί: δεν ξέρουν τι θα πει φροντιστήριο) –κι επομένως παίζουν περισσότερο– αγχώνονται πολύ λιγότερο καθώς δίνουν ελάχιστες εξετάσεις στις οποίες εξίσου ελάχιστη σημασία αποδίδεται, μετέχουν ενεργητικά σε ένα ανοιχτό, διαδραστικό μαθησιακό περιβάλλον που δίνει έμφαση στη συνεργασία και τη δικαιοσύνη. Το σχολείο τους είναι ένα όμορφο, «ζεστό» περιβάλλον που υποβάλλει την αίσθηση της οικειότητας. Αφήνουν τα παπούτσια τους στην είσοδο και προσφωνούν τους δασκάλους τους με το μικρό τους όνομα. Τελικά μορφώνονται, με την ουσιαστική έννοια του όρου, ως άνθρωποι κι ως πολίτες, αλλά επιπλέον και «χρήσιμες» δεξιότητες αναπτύσσουν. Και στην Ελλάδα, πάντως, μπήκε στις ράγες, λέει, μια (ακόμη) μεταρρύθμιση του Λυκείου, η οποία βεβαίως-βεβαίως έχει και πάλι να κάνει με το αγαπημένο μας θέμα, δηλαδή τις εξετάσεις στο Λύκειο και τον τρόπο εισαγωγής στο πανεπιστήμιο. Εάν δεν το πήρατε χαμπάρι, ανατρέξτε στα μονόστηλα των εφημερίδων, πριν από κανά δίμηνο, όταν πέρασε ο σχετικός νόμος στη Βουλή.

   Ας σοβαρευτούμε. Ένας θεμελιώδης παράγοντας της φινλανδικής επιτυχίας είναι –πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά;– οι εκπαιδευτικοί. Προσοχή όμως. Σύμφωνα τουλάχιστον με τον Sahlberg, το σημαντικότερο, για μια κοινωνία που στ’ αλήθεια μπορεί να συλλάβει ένα μεταρρυθμιστικό σχέδιο, δεν είναι η επιστημονική κατάρτιση των εκπαιδευτικών (που κι αυτή απαραίτητη συνθήκη είναι), αλλά «να εξασφαλίσουμε ότι η δουλειά τους στα σχολεία βασίζεται στην επαγγελματική αξιοπρέπεια και τον κοινωνικό σεβασμό ώστε να μπορούν να εκπληρώσουν το σκοπό να ακολουθήσουν τη διδασκαλία ως επάγγελμα ζωής». Αυτά δεν είναι λόγια του αέρα. Σύμφωνα με τις σχετικές έρευνες, για τους Φινλανδούς το επάγγελμα του δασκάλου είναι αυτό με το υψηλότερο κοινωνικό κύρος από κάθε άλλο! Για να γίνει κάποιος δάσκαλος θα πρέπει να φοιτήσει σε μια παιδαγωγική σχολή και κατόπιν οπωσδήποτε να κάνει ένα διετές μεταπτυχικό πρόγραμμα. Όντας δάσκαλος πια, δεν διδάσκει πολλές ώρες, αλλά αφιερώνει σημαντικό τμήμα του χρόνου του, από κοινού με τους συναδέλφους του, στο σχεδιασμό ή στην αποτίμηση του αναλυτικού προγράμματος και γενικότερα στο διαρκή αναστοχασμό κάθε πτυχής της εκπαιδευτικής διαδικασίας που, ευτυχώς, δεν ελέγχεται ασφυκτικά από το Υπουργείο Παιδείας (υπενθύμιση: άλλο δημόσιο αγαθό, άλλο κρατισμός).

Η περικοπή πόρων γίνεται σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος, λες και θέλουμε να ευτοεγκλωβιστούμε σε ένα μοντέλο χαμηλού εργασιακού κόστους.

   Η σύγκριση με αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι συντριπτική. Η καταβαράθρωση του μισθού των εκπαιδευτικών έρχεται πια να συνδυαστεί –με τη διαθεσιμότητα και τα παρακολουθήματά της– με συνθήκες ακραίας επαγγελματικής ανασφάλειας και τη συνακόλουθη απαξίωση του επαγγέλματος την οποία παρακολουθεί ανήμπορη ή αδιάφορη μια κοινωνία που ανέκαθεν αντιμετώπιζε λίγο-πολύ εργαλειακά την εκπαίδευση (ως μέσο για επαγγελματική αποκατάσταση και κοινωνική άνοδο). Η συγκρουσιακή κατάσταση στην οποία λαμβάνουν χώρα οι όποιες αλλαγές πλήττουν ακόμη περισσότερο την έτσι κι αλλιώς χαμηλή εμπιστοσύνη που χαρακτηρίζει τις κοινωνικές ομάδες μεταξύ τους και βεβαίως με το κράτος. Το κοινωνικό κόστος που θα έχει αυτή η διαλυτική κατάσταση θα φανερωθεί στην πληρότητά του στο μέλλον. Προφανώς, το ίδιο πράγμα απεικονίζεται στα καλοσχεδιασμένα powerpoint των σοφών τεχνοκρατών της τρόικας ως εξοικονόμηση κι εξορθολογισμός.

  

 

Στην πιθανή ένσταση ότι ένα κράτος υπό χρεοκοπία δεν έχει πολλά περιθώρια, ακόμη κι ένα αμιγώς οικονομικίστικο σκεπτικό αν ακολουθήσουμε, η απάντηση έρχεται και πάλι από την Φινλανδία. Όταν τη δεκαετία του ’90 χτυπήθηκε από την κρίση (ανεργία 20%, μείωση ΑΕΠ 13%, υψηλό δημόσιο χρέος, κλυδωνισμός τραπεζικού συστήματος) η κοινωνία αντέδρασε με σύνεση, αυτοπεποίθηση και συναίνεση κι επέλεξε να αλλάξει οικονομικό μοντέλο: από την ξυλεία και την παραδοσιακή βιομηχανία έδωσε πια έμφαση στην τεχνολογία και την καινοτομία (π.χ. Nokia), που θα πει έδωσε μέγιστη προτεραιότητα στην εκπαίδευση και την έρευνα, αυξάνοντας τους σχετικούς πόρους (και βεβαίως επανασχεδιάζοντας την κατανομή τους), την ίδια στιγμή που έκανε δραματικές περικοπές αλλού. «Η εκπαίδευση θεωρήθηκε απαραίτητη επένδυση –όχι απλώς δαπάνη– για να βοηθήσει στην ανάπτυξη της καινοτομίας παίζοντας το ρόλο του τρίτου παράγοντα στο φινλανδικό τρίγωνο της γνώσης και της καινοτομίας». Εμείς κάνουμε το αντίστροφο: η περικοπή των πόρων γίνεται κατεξοχήν σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος και στην επιστημονική έρευνα, λες και θέλουμε να ευτοεγκλωβιστούμε σε ένα μοντέλο χαμηλού εργασιακού κόστους, χαμηλής ειδίκευσης κι αμορφωσιάς. Όσο περισσότερο συνεχίζουμε σ’ αυτή την κατεύθυνση, τόσο πιο πιθανό γίνεται κάποια στιγμή να γραφτούν τα Ελληνικά μαθήματα. Μαντεύετε το περιεχόμενό τους.

Pasi Sahlberg
 Φινλανδικά μαθήματα
 Τι μπορεί να μάθει ο κόσμος από την εκπαιδευτική αλλαγή στη Φινλανδία;
 Μτφρ. Ελένη Κοτσυφού
 Πρόλογος Γιώργος Τσιάκαλος
 Επίμετρο Κώστας Βασιλείου
 Εκδόσεις Επίκεντρο 2013