Lompat ke isi

Seni rupa

Ti Wikipédia Sunda, énsiklopédi bébas
Patung Pieta meunang Michaelangelo
Korsi hoé mangrupa hasil karya kriya

Seni rupa nyaéta cabang seni anu ngabentuk karya seni anu maké média anu bisa katingali tur dirampa. Kesan ieu diciptakeun kalayan ngolah konsép garis, bidang, bentuk, volume, warna, tekstur, jeung pencahayaan kalayan acuan éstétika. Seni rupa cabang seni anu ngawangun karya seni ku média, anu bisa katingali jeung bisa dirasakeun. Ieu kesan diciptekun ku cara ngolah konsép titik, garis, bidang, bentuk, volume, warna, tékstur jeung cahaya kalayan acuanana éstétika. Unsur seni rupa kasebut disususn nepi ka jadi hiji pola anu tangtu. Bentuk karya seni rupa mangrupa sakabéh unsur rupa anu kasusun dina hiji struktur atawa komposisi anu miboga harti. Unsur-unsur rupa kasebut lain ngan saukur kumpulan atawa akumulasi bagéan anu teu boga harti, tapi dijieun saluyu jeung prinsip anu tangtu. Ma’na dina bentuk karya seni rupa teu ditangtukeun ku loba atawa saeutikna unsur rupa anu ngawangunna, tapi tina sifat struktur éta sorangan. Ku kituna, kualitas tina hiji karya leuwih penting tibatan jumlah bagéanana. Basa rupa kasebut sabagé media komunikasi pikeun diaprésiasi ku penikmat seni atawa aprésiator. Nurutkeun Jakob Sumardjo[1], seni rupa téh hiji wanda atawa artefak anu bisa ditingali,didengé atawa bisa ditingali bari didengé (visual audio- audio visual). Lian ti éta, seni rupa ogé disebut élmu anu nalungtik ngeunaan kaéndahan, nyaéta sacara téori jeung praktékna.[2].

Cabang Seni Rupa

[édit | édit sumber]

Ditilik tina segi wujud jeung wangunna, seni rupa kabagi dua, nyaéta karya seni rupa dua diménsi jeug tilu diménsi.[3].

  • Karya seni rupa dua diménsi nyaéta karya seni rupa anu miboga diménsi panjang jeung lébar atawa karya anu bisa ditilik tina hiji sisi. Contona:
seni lukis
seni grafis
rélief jeung sajabana.
  • Karya seni rupa tilu diménsi nyaéta karya seni rupa anu miboga diménsi panjang, lébar jeung tinggi, atawa karya anu miboga eusi/volume jeung nempatan rohang. Contona
seni patung
seni kriya
seni keramik jeung sajabana.

Ditilik tina fungsina, seni rupa kabagi jadi dua nyaéta:

  • Seni Rupa Murni (Fine Art)

Seni Rupa Murni nyaéta karya seni rupa anu diciptakeun kalayan ngahontal kabutuhan artistik. Seni Rupa murni umumna miboga fungsi sabagé sarana ngaéksprésikeun cita rasa éstétik. Kabébasan éksprési dina seni rupa murni téh diutamakeun pisan. Contona:

seni lukis
seni patung
seni grafis, jeung
sabagéan hasil kerajinan tangan.
  • Seni Rupa Terapan (Applied Art)

Seni rupa terapan nyaéta karya seni rupa anu diciptakeun kalayan ngahontal kabutuhan praktis, nyaéta nu leuwih diutamakeunna dina sisi kagunaan tibatan faktor kaéndahan atawa artistikna. Anu kaasup kana seni rupa terapan nyaéta:

Seni Lukis nyaéta seni rupa dua dimensi anu bisa ngungkapkeun pangalaman atawa rasa nu nyiptakeunana. Karya kasebut katingali tina gorésan, garis-garis jeung cara ngawarnaanana.
Seni Kriya nyaéta seni rupa terapan anu leuwih ngutamakeun kagunaan jeung kaéndahan (éstétis) anu bisa ngirut konsumén. Seni kriya atawa kerajinan tangan (handy craft) biasana gunana pikeun hiasan jeung tawis katineung.
Seni Patung nyaéta karya seni rupa murni 3 dimensi anu diciptakeun pikeun ngungkapkeun ide-ide atawa rasa seniman anu miboga niléy éstétis anu luhur.
Seni Dékorasi nyaéta karya seni rupa anu tujuananan pikeun hiasan dina hiji rohangan supaya leuwih éndah katingalina. Dékorasi di dieu aya intérior aya ékstérior. Anu intérior contona seni ngadékor di kamar, tuang tamu, anu éksterior contona ngadékor di taman jeung kebon.
Seni Réklame

Réklame asalna tina basa Latin nyaéta Re jeung Clamo anu artina gogorowokan. Udagan tina ieu seni réklame pikeun mangaruhan jeung ngajak batur. Contona nyaéta iklan jeung spanduk.

Katégori Seni Rupa

[édit | édit sumber]

Seni rupa dibédakeun jadi tilu katégori nyaéta:

  1. Seni rupa murni.[4]
  2. Seni rupa kriya.[4]
  3. Seni rupa désain.[4]

Dua kategori anu panungtung osok disebut Seni Rupa Terapan.[4] Seni rupa murni gumantung kana karya-karya anu mentingkeun kapuasan ekspresi sorangan.[4] Sedengkeun kriya jeung désain, leuwih mentingkeun pungsi jeung babrina produksi.[4] Ilaharna seni rupa dina bahasa Inggris nyaéta Fine Art.[4] Tapi kamekaran dunya seni modérn, istilah Fine Art jadi leuwih spesifik kana wangenan seni rupa murni anu satuluyna digabungkeun jadi seni rupa désain jeung seni rupa kriya nyaéta seni rupa terapan.[4] Seni rupa terapan gumantung kana aplikasi désain tur estetika kana barang-barang anu dipaké manusa sapopoé.[4] Sedengkeun seni rupa murni, diciptakeun ngan saukur muaskeun ekspresi sorangan, seni rupa terapan maké désain jeung idéalisme kréatif pikeun nyiptakeun barang-barang kabutuhan sapopoé, saperti cangkir atawa bangku, dekorasi buruan.[4]

Bidang seni rupa

[édit | édit sumber]

Seni rupa murni

[édit | édit sumber]

désain

[édit | édit sumber]

Tingali ogé

[édit | édit sumber]

catetan

[édit | édit sumber]
  1. Sumardjo, Jakob. (2000). Filsafat Seni. Bandung : ITB Press
  2. Program Studi Seni Rupa - Fakultas Seni Rupa dan désain (Dicutat tanggal 4 Desember 2011)
  3. Graha, Oho, spk. (1980). Pendidikan Kesenian Seni Rupa Program Spesialis I. Jakarta: CV. Angkasa
  4. a b c d e f g h i j Seni Rupa Murni dan Seni Rupa Terapan Archived 2011-11-24 di Wayback Machine (Dicutat tanggal 4 Desember 2011)