Radiasi

Tilu rupa radiasi pangionan nu bisa nembus objek padet: kertas , aluminium sarta kalungguhan

Dina fisika , radiasi ngajelaskeun sagala proses nu énérgi ngalir ngaliwatan média atawa ngaliwatan ruang, sarta ahirna diserep ku objék séjén. Batur mindeng ngahubungkeun kecap radiasi ionisasi (misalna sakumaha lumangsung dina pakarang nuklir, réaktor nuklir, sarta zat radioaktif ), tapi ogé bisa ningali ka radiasi éléktromagnétik (gelombang radio, lampu infra red , lampu tampak, sinar ultra Violet , sarta X- ray ), radiasi akustik, atawa naon baé prosés séjénna jelas. Naon ngajadikeun mangsa radiasi kasebut yén énergi memancar(pindah ka luar dina garis lempeng ka sagala arah) ti suatu sumber. géométri Ieu alami ngabalukarkeun sistem ukuran jeung Unit fisik sarua lumaku pikeun kabéh jenis radiasi. Sababaraha radiasi tiasa ngabahayakeun.

radiasi pangionan

Sababaraha jenis radiasi boga énérgi cukup keur ngaklik ionisasi partikel . Sacara umum, ieu ngalibatkeun hiji éléktron 'dialungkeun' tina cangkang atom éléktron, nu bakal masihan muatan (positip). Hal ieu mindeng ngaganggu dina sistim biologis, sarta bisa ngabalukarkeun mutations sarta kanker .

jenis ieu radiasi umumna lumangsung dina runtah radioaktif buruk tina radioaktif jeung jarian.

Tilu jenis utama radiasi kapanggih ku Ernest Rutherford, Alpha , Béta sarta sinar gamma . radiasi ieu kapanggih ngaliwatan hiji percobaan sederhana, Rutherford ngagunakeun sumber radioaktif sarta kapanggih yén sinar ngahasilkeun pencét tilu wewengkon béda. Salah sahijina keur positif, salah sahijina keur nétral, tur salah sahijina négatip. Kalawan data ieu, Rutherford menyimpulkan yén radiasi diwangun ku tilu sinar. Anjeunna masihan nami diturunkeun tina tilu hurup mimiti alfabét Yunani, nyaéta alfa , béta , jeung gamma .

radiasi alfa

buruk alfa

peluruhan alfa téh tipeu peluruhan tina radioaktif nu inti atom emit partikel alfa , sahingga ngarobah (atawa 'meluruh') kana hiji atom kalawan jumlah massa 4 kirang na nomer atom 2 kirang.

Sanajan kitu, kusabab massa partikel anu luhur ku kituna boga kurang tanaga sarta jarak rendah, partikel alfa bisa dieureunkeun ku lambar kertas (atawa kulit ).

radiasi béta

buruk béta

peluruhan béta nyaéta jenis peluruhan tina radioaktif mana partikel béta ( éléktron atawa positrons ) dipancarkeun.

Radiasi béta-dikurangan (β⁻) diwangun ku hiji éléktron anu pinuh énergi. Radiasi ieu kirang ter ionisasi ti alfa , tapi leuwih ti sinar gamma . Éléktron bisa mindeng dieureunkeun ku sababaraha sénti tina logam. Radiasi ieu lumangsung sabot buruk of neutron a kana proton dina inti , ngaleupaskeun partikel béta na hiji antineutrino .

Radiasi béta tambah (β +) nyaéta émisi positrons . Ku kituna, kawas β⁻, β + buruk moal bisa lumangsung dina isolasi, sabab merlukeun tanaga, massa neutron nu geus leuwih gedé dibandingkeun massa proton . β + buruk wungkul bisa lumangsung jero inti lamun nilai énergi beungkeutan inti indungna leuwih leutik ti intina . Beda antara énergi ieu kana réaksi konversi proton kana hiji neutron , hiji positron jeung antineutrino , sarta ka énergi kinétik tina partikel - partikel

radiasi gamma

buruk gamma

Radiasi gamma atanapi sinar gamma nyaéta hiji formulir energi tina radiasi éléktromagnétik dihasilkeun radioaktivitas atawa prosés nuklir atawa subatomik kayaning karuksakan tina éléktron - positron . Radiasi gamma diwangun ku foton ku frékuénsi gedé ti 10 ¹⁹   Hz. Radiasi gamma moal éléktron atawa neutron nu teu bisa dieureunkeun ukur jeung kertas atawa hawa, nyerep sinar gamma leuwih éféktif jeung bahan kalawan nomer atom jeung dénsitas luhur. Nalika sinar gamma ngarambat ngaliwatan bahan di nyerep radiasi gamma proporsional jeung ketebalan tina beungeut bahan.

Radiasi non-pangionan

Radiasi non-pangionan, kontras, nujul ka tipe radiasi nu teu mawa énergi cukup per foton mun ionize hiji atom atawa molekul . Ieu utamana ngarujuk ka formulir énergi handap radiasi éléktromagnétik (gelombang radio, microwaves, radiasi terahertz, lampu infra red jeung lampu ditingali). Dampak radiasi dina bentuk jaringan hirup ngan nembe geus diajarkeun. Gantina ngabentuk ion lamun ngaliwatan zat-énergi, radiasi éléktromagnétik boga énérgi cukup ngan ngarobah puteran, Geter atawa konfigurasi éléktronik valénsi molekul jeung atom. Sanajan kitu, épék biologis béda observasi pikeun rupa-rupa radiasi non-pangionan

radiasi neutron

Radiasi neutron mangrupa tipe radiasi non-ionik diwangun ku neutron bébas. neutron ieu bisa dikaluarkeun pikeun boh spontan atawa ngainduksi fisi nuklir, prosés fusi nuklir, atawa réaksi nuklir lianna. Anjeunna henteu ngaionisasi atom dina cara nu sarua yén muatan partikel kayaning proton jeung éléktron (éléktron pikaresepeun), sabab neutron teu boga muatan. Sanajan kitu, neutron gampang meta jeung inti rupa elemen, sahingga isotop nu teu stabilna sahingga salajengna kituna ajak radioaktivitas dina bahan anu saméméhna non-radioaktif. proses ieu katelah aktivasina neutron.

radiasi éléktromagnétik

Radiasi éléktromagnétik bentukna lambak nu nyebarkeun dina hawa ipis atanapi di materi. Radiasi ÉM boga komponén médan listrik sarta magnét dina fase jejeg saling jeung ka arah rambatan énergi. Radiasi éléktromagnétik digolongkeun kana jenis nurutkeun frékuénsi gelombang , jenis ieu kaasup (dina urutan tina ngaronjatna frekuensi ): gelombang radio , microwaves , radiasi terahertz, radiasi tina infra red , lampu ditingali, radiasi, ultraviolet , X sinar- na sinar gamma . Sahiji, gelombang radio boga panjang gelombang ti nu pangpanjangna sarta sinar gamma boga pang pendék. Hiji jandéla leutik frékuénsi , disebut spéktrum anu bisa ditempo atawa lampu, nu katempo ku panon tina rupa-rupa organisme , sareng wates variasi spéktrum sempit ieu. Radiasi ÉM mawa énergi jeung moméntum , anu bisa dikirimkeun lamun éta dilibetkeun ku jirim.

cahaya

Lampu téh radiasi éléktromagnétik ti hiji panjang gelombang nu geus katingali jeung panon manusa (kira 400-700   nm), atawa nepi ka 380-750  nm. Leuwih lega, fisika dianggap lampu sakumaha radiasi éléktromagnétik sadaya panjang gelombang , naha ditingali atawa henteu.

radiasi termal

Radiasi panas nyaéta prosés di mana beungeut awak emits énergi termal dina formulir gelombang éléktromagnétik . Radiasi tina infra red ti radiator somah biasa atawa manaskeun listrik mangrupa conto radiasi termal, kayaning panas sarta lampu anu dikaluarkeun ku hiji bohlam lampu Pijer. Radiasi termal dihasilkeun nalika panas tina gerakan partikel boga muatan dina atom dirobah jadi radiasi éléktromagnétik . Gelombang frékuénsi dipancarkeun tina radiasi termal mangrupa distribusi probabilitas gumantung ngan kana hawa, jeung awak hideung asli dirumuskeun ku hukum radiasi Planck . hukum Wien méré frékuénsi paling dipikaresep ti radiasi dipancarkeun, jeung hukum Stefan-Boltzmann méré inténsitas tina panas .

pamakean

medis

Radiasi sarta zat radioaktif dipaké pikeun diagnosis , perlakuan , jeung ieu panalungtikan . Sinar-X , contona, liwat otot jeung jaringan lemes sejenna tapi dieureunkeun ku bahan padet. Harta X-ray ngamungkinkeun dokter pikeun manggihan tulang rusak jeung pikeun manggihan kanker éta bisa tumuwuh di awak. Dokter ogé kapanggih kasakit husus ku injecting zat radioaktif jeung radiasi ngawaskeun nu dileupaskeun salaku belah zat ngaliwatan awak.

komunikasi

Sakabéh sistem komunikasi pamakéan modéren sagala bentuk radiasi éléktromagnétik . Variasi dina inténsitas radiasi dina bentuk parobahan sora, gambar, atawa informasi séjén nu keur dikirim. Contona, sora manusa bisa dikirimkeun salaku gelombang radio atanapi microwaves mun nyieun lambak variasina luyu jeung variasi sora.

teknologi

Para panalungtik dipaké hiji atom radioaktif nangtukeun umur bahan anu dipaké bagian tina organisme hirup. Umur bahan bisa diperkirakeun ku cara ngukur tina karbon radioaktif ngandung dina prosés nu disebut bobogohan pananggalan . Élmuwan ngagunakeun atom radioaktif salaku hiji tracer atom pikeun ngaidentipikasi jalur diliwatan ku polutan di lingkungan.

Radiasi dipaké keur nangtukeun komposisi bahan dina prosés nu disebut analisis aktivasi neutron. Dina prosés ieu, para élmuwan bombardir zat sémpel jeung partikel nu disebut neutron . Sababaraha atom dina sampel nyerep neutron sarta jadi radioaktif . Élmuwan bisa nangtukeun élemén dina sémpel ku diajar radiasi anu dileupaskeun.

Tumbu éksternal

• Website Fisika Kaséhatan Masarakat Atikan Public
• Fisika pikeun Future Presidents , ku Prof Richard Müller, Webcast. Berkeley