Pređi na sadržaj

Šon Koneri

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Šon Koneri
Šon Koneri 1983. godine
Lični podaci
Puno imeTomas Koneri
NadimciŠon
Datum rođenja(1930-08-25)25. avgust 1930.
Mesto rođenjaEdinburg, Ujedinjeno Kraljevstvo
Datum smrti31. oktobar 2020.(2020-10-31) (90 god.)
Mesto smrtiNasau, Bahami
Potpis
Veza do IMDb-a

Ser Tomas Koneri (engl. Sir Thomas Connery; Edinburg, Škotska, Ujedinjeno Kraljevstvo, 25. avgust 1930 — Nasau, 31. oktobar 2020), poznatiji kao Šon Koneri (engl. Sean Connery), bio je škotski filmski i pozorišni glumac koji je javnosti najpoznatiji kao prvi filmski Džejms Bond, nakon što je glumio u sedam Bondovih filmova između 1962 i 1983.[1][2][3] Počevši od uloge u filmu Doktor No, Koneri je igrao Bonda u šest uloga Ion Prodakšona, a poslednji put se pojavio u Nikad ne reci nikad. Nakon njegovog trećeg pojavljivanja u ulozi Bonda u Goldfingeru (1964), u junu 1965. časopis Tajm je primetio da se „Džejms Bond razvio u najvećeg masovnog kultnog heroja decenije“.[4]

Za svoja filmska dostignuća dobio je Oskara, dve nagrade BAFTA (uključujući BAFTA Fellowship) i tri Zlatna globusa, uključujući nagradu Sesil B. Demil i nagradu Henrieta. Godine 1987, postao je nosilac Ordena umetnosti i književnosti u Francuskoj, a 1999. je dobio nagradu za životno delo američkog Kenedi centra. Koneri je proglašen vitezom u Novogodišnjim počastima 2000. za zasluge za film i dramu.[5]

Rani život

[uredi | uredi izvor]

Tomas Koneri je rođen u Kraljevskom porodilištu u Edinburgu, Škotska, 25. avgusta 1930. godine; dobio je ime po svom dedi po ocu.[6][7] Odrastao u Fauntanbridžu broj 176, bloku koji je u međuvremenu srušen.[8] Njegova majka, Eufemija Makbejn „Efi” Maklin, bila je čistačica. Rođena je kao ćerka Nila Maklina i Helen Forbs Ros, a ime je dobila po majci svog oca, Eufemiji Makbejn, supruzi Džona Maklina i ćerki Vilijama Maklina iz Siresa u Fajfu.[9][10][11] Konerijev otac, Džozef Koneri, bio je fabrički radnik i vozač kamiona.[12][13]

Dvoje njegovih pradeda i prababa po ocu emigriralo je u Škotsku iz Veksforda u Irskoj sredinom 19. veka,[14] a njegov pradeda Džejms Koneri je bio irski putnik.[15] Ostatak njegove porodice je bio škotskog porekla, a njegovi prababa i deda po majci govorili su škotski galski i bili su iz Fajfa i Uiga na Skaju.[16][17] Njegov otac je bio rimokatolik, a majka protestantkinja. Koneri je imao mlađeg brata Nila, i u mladosti su ga uglavnom zvali „Tomi”.[18] Iako je bio mali rastom u osnovnoj školi, brzo se razvio kada je imao oko 12 godina, dostigavši punu visinu od 188 cm sa 18 godina.[19] Koneri je tokom svojih tinejdžerskih godina bio poznat kao „Big Tam”, i izjavio je da je izgubio nevinost sa odraslom ženom u uniformi ATS kada mu je bilo 14 godina.[20][21] Imao je irskog prijatelja iz detinjstva po imenu Šimas;[15] kada su njih dvojca bili zajedno, oni koji su ih poznavali zvali su Konerija njegovim srednjim imenom Šon, naglašavajući aliteraciju dva imena.[15] Od tada je Koneri više voleo da koristi svoje srednje ime.[15]

Biografija

[uredi | uredi izvor]

Koneri je igrao u ukupno sedam filmova o Džejmsu Bondu. Pored njih glumio je i u filmovima Nesalomivi, Ime ruže, Lov na Crveni oktobar, Indijana Džouns i poslednji krstaški pohod i mnogim drugim. Godine 2000. Koneri je dobio titulu viteza.

Ženio se dva puta — prvi put sa Dajanom Silentom, sa kojom ima sina Džejsona koji je takođe glumac, a drugi sa Mišel Rokenburn sa kojom je još uvek u braku. Šon Koneri se povukao sa filma u aprilu 2011, a viđen je na US openu 2012. gde je davao podršku škotskom teniseru Endiju Mareju u finalu protiv srpskog tenisera Novaka Đokovića. Preminuo je 31. oktobra 2020.

Politika

[uredi | uredi izvor]

Šon Koneri je bio član Škotske nacionalne stranke, koja se zalaže za nezavisnost Škotske, odnosno njeno izdvajanje iz Ujedinjenog Kraljevstva. Osim što je bio član, Koneri je stranku pomagao i kroz javne nastupe, ali i finansijski sve do 2001. godine, kada je Parlament Ujedinjenog Kraljevstva zabranio finansiranje političkih stranaka iz inostranstva.

Koneri se javno zarekao da će se vratiti u Škotsku onog dana kada ona bude bila nezavisna. Živeo je na Bahamima.

Nagrade

[uredi | uredi izvor]
  • Nagrađen Oskarom kao najbolji sporedni glumac u filmu Nesalomivi, 1987. godine.
  • Nagrađen Zlatnim globusom kao najbolji sporedni glumac u filmu Nesalomivi, 1988. godine.
  • Nagrađen Zlatnim globusom (Nagrada „Sesil B. Demil”), 1996. godine.
  • Nagrađen BAFTA nagradom kao najbolji glavni glumac u filmu Ime ruže, 1986. godine

Filmografija

[uredi | uredi izvor]
1964
1988
Uloge Šona Konerija
Godina
Srpski naziv
Izvorni naziv
Uloga
Napomena
1957. No Road Back Spajk
1957. Hell Drivers Džoni
1957. Time Lock
1957. Action of the Tiger Majk
1958. Another Time, Another Place Mark Trevor
1959. Darby O'Gill and the Little People Majkl Mekbrajd
1959. Tarzanova najveća avantura Tarzan's Greatest Adventure O’Benjon
1961. The Frightened City Pedi Dejmion
1961. Operation Snafu Pedlar Pasko
1962. Najduži dan The Longest Day Flanegan
1962. Doktor No Dr. No Džejms Bond
1963. Iz Rusije s ljubavlju From Russia With Love Džejms Bond
1964. Woman of Straw Entoni Ričmond
1964. Marni Marnie Mark Ratland
1964. Goldfinger Goldfinger Džejms Bond
1965. The Hill Džo Roberts
1965. Operacija Grom Thunderball Džejms Bond
1966. A Fine Madness Samson Šajlitou
1967. Samo dvaput se živi You Only Live Twice Džejms Bond
1968. Šalako Shalako Šalako
1970. The Molly Maguires Džek Keho
1971. Crveni šator The Red Tent Amundsen (Amundsen)
1971. The Anderson Tapes Djuk Anderson (Duke Anderson)
1971. Dijamanti su večni Diamonds Are Forever Džejms Bond (James Bond)
1973. The Offence detektiv narednik Džounson (Det. Sergeant Johnson)
1974. Zardoz Zed (Zed)
1974. The Terrorists Nils Talvik (Nils Tahlvik)
1974. Ubistvo u Orijent ekspresu Murder on the Orient Express pukovnik Arbatnot
1975. The Wind and the Lion Raisuli
1975. Čovek koji je hteo da bude kralj The Man Who Would Be King Danijel Drevot (Daniel Dravot)
1976. Robin and Marian Robin Hud (Robin Hood)
1976. The Next Man Halil Abdul-Muhsen (Khalil Abdul-Muhsen)
1977. Nedostižni most A Bridge Too Far general-major Robert Urkart (Maj. Gen. Robert Urquhart)
1979. The First Great Train Robbery Edvard Pirs (Edward Pierce)
1979. Meteor Meteor Bredli (Bradley)
1979. Kuba Cuba Robert Dejps
1981. Vremenski banditi Time Bandits kralj Agamemnon (King Agamemnon)
1981. Svemirski šerif Outland O’Nil (O'Neil)
1982. Five Days One Summer Daglas (Douglas)
1983. Sword of the Valiant Zeleni vitez (The Green Knight)
1983. Nikad ne reci nikad Never Say Never Again Džejms Bond (James Bond)
1986. Gorštak Highlander Ramirez (Ramirez)
1986. Ime ruže The Name of the Rose Vilijam od Baskervila (William of Baskerville)
1987. Nesalomivi The Untouchables Džim Maloun (Jim Malone)
1988. Kasarna The Presidio Kadvel
1988. Memories of Me u ulozi samog sebe
1989. Indijana Džouns i poslednji krstaški pohod Indiana Jones and the Last Crusade dr Henri Džouns
1989. Family Business Džesi (Jesse)
1990. Lov na Crveni oktobar The Hunt for Red October kapetan Marko Ramijus
1990. Ruska kuća The Russia House Barli Bler (Barley Blair)
1991. Robin Hud: Princ lopova Robin Hood: Prince of Thieves kralj Ričard Lavlje Srce
1991. Highlander 2: The Quickening Ramirez
1992. Vrač Medicine Man dr Robert Kembel
1993. Izlazeće sunce Rising Sun Džon Konor (John Connor)
1994. Dobar čovek u Africi A Good Man in Africa dr Aleks Marej (Dr. Alex Murray)
1995. Just Cause Pol Armstrong (Paul Armstrong)
1995. Prvi vitez First Knight Kralj Artur
1996. Zmajevo srce Dragonheart Draco
1996. Stena The Rock Džon Patrik Mejson (John Patrick Mason)
1998. Osvetnici The Avengers Sir August De Wynter
1998. Playing By Heart Pol (Paul)
1999. Klopka Entrapment Robert „Mak“ Makdugal (Robert "Mac" MacDougal)
2000. Finding Forrester Vilijam Forester (William Forrester)
2003. Liga izuzetnih džentlmena The League of Extraordinary Gentlemen Alan Kvotermejn (Allan Quatermain)
2006. Sir Billi the Vet ser Bili, veterinar (Sir Billi the Vet) - glas

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Harmetz, Aljean (31. 10. 2020). „Sean Connery, Who Embodied James Bond and More, Dies at 90”Neophodna novčana pretplata. The New York Times. Arhivirano iz originala 31. 10. 2020. g. Pristupljeno 31. 10. 2020. 
  2. ^ Shapiro, T. Rees (31. 10. 2020). „Sean Connery, first James Bond of film, dies at 90”. The Washington Post. Pristupljeno 31. 10. 2020. 
  3. ^ „Profile: Sean Connery”. BBC News. 12. 3. 2006. Pristupljeno 19. 3. 2007. 
  4. ^ Chapman, James (2007). Licence to Thrill A Cultural History of the James Bond Films. Bloomsbury Academic. str. 92. 
  5. ^ „Sir Sean's pride at knighthood”. BBC. Pristupljeno 15. 3. 2019. 
  6. ^ Pendreigh, Brian (1. 11. 2020). „Obituary: The Sean Connery I knew”. The Scotsman. Pristupljeno 1. 2. 2021. 
  7. ^ Connery, Sir Sean. Who's Who. 2015 (online Oxford University Press izd.). A & C Black, an imprint of Bloomsbury Publishing plc.  (potrebna pretplata)
  8. ^ „Sir Sean visits site of his childhood Edinburgh home”. BBC. 17. 6. 2010. Pristupljeno 1. 2. 2021. 
  9. ^ „Scottish Roots People - Sean Connery”. scottishroots.com. Arhivirano iz originala 09. 07. 2019. g. Pristupljeno 3. 10. 2021. 
  10. ^ „Family tree of Euphemia McBain”. Geneanet. Pristupljeno 3. 10. 2021. 
  11. ^ „Familyrelatives.com | Case Study 1 - Sean Connery - James Bond”. familyrelatives.com. Arhivirano iz originala 30. 08. 2013. g. Pristupljeno 3. 10. 2021. 
  12. ^ „Sean Connery Biography”. Film Reference. Advameg, Inc. Pristupljeno 29. 9. 2007. 
  13. ^ „Case Study 1 – Sean Connery – James Bond”. familyrelatives.com. Treequest Limited. Arhivirano iz originala 22. 08. 2012. g. Pristupljeno 6. 8. 2012. 
  14. ^ Yule 1992, str. 1.
  15. ^ a b v g Harry Brent (18. 8. 2021). „Five things you never knew about Sean Connery's Irish roots”. The Irish Post. Arhivirano iz originala 18. 8. 2021. g. 
  16. ^ Connery, Sean; Grigor, Murray (2009). Being a Scot. Phoenix Illustrated. 
  17. ^ „Scottish Genealogy Scottish Ancestry Family Tree Scottish Genealogists”. Arhivirano iz originala 12. 7. 2012. g. Pristupljeno 5. 3. 2013. 
  18. ^ Yule 1992, str. 8.
  19. ^ Sellers 1999, str. 25.
  20. ^ Yule 1992, str. 18.
  21. ^ Yule 1992, str. 21.

Literatura

[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Шон_Конери&oldid=28931823”