Pređi na sadržaj

Hermon

Koordinate: 33° 24′ 58″ S; 35° 51′ 27″ I / 33.416111° S; 35.8575° I / 33.416111; 35.8575
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Hermon (Njujork).
Planina Hermon
Pogled na planinu Hermon
Geografske karakteristike
Najviša tačka2814
Koordinate33° 24′ 58″ S; 35° 51′ 27″ I / 33.416111° S; 35.8575° I / 33.416111; 35.8575 33° 24′ 58″ S; 35° 51′ 27″ I / 33.416111° S; 35.8575° I / 33.416111; 35.8575
Geografija
Hermon na karti Golan Heights
Hermon
Hermon
DržaveSirija i Liban
MasivAntilibanonski venac

Planina Hermon (arap. جبل الشيخ‎; hebr. הר חרמון‎) je 2814 metara[1] visoka planina, na granici između Libana i Sirije, u sklopu antilibanonskog venca. To je najviša planina na istočnom delu Sredozemnog mora.[2]

Sastoji se od vapnenca i pješčenjaka i proteže se nekoliko kilometara u daljinu. Na zapadnom delu je prekrivena šumom, dok na istočnom delu većinom nema nikakve vegetacije.[3]

Iako se nalazi na Bliskom istoku, zimi je većinom prekrivena snegom, zbog čega je popularna turistička atrakcija. Topljenjem snega, u proleće je dragoceni izvor vode za reku Jordan.[4]

Nakon Šestodnevnog rata 1967. godine, izraelska vojska je zauzela donji deo Hermona u sklopu Golanske visoravni.[5] Uprkos rezoluciji 242 Vića bezbednosti UN-a koja poziva na povlačenje izraelske vojske sa Golana,[6] do danas se taj južni deo planine nalazi pod izraelskom kontrolom. Za Izrael, to je područje strateški bitno za sigurnost jevrejske države jer nadgleda veći deo Galileje.[7]

Geografija

[uredi | uredi izvor]

Klima

[uredi | uredi izvor]

Religijski značaj

[uredi | uredi izvor]
Glavni članak: hramovi planine Hermon

U selima na obroncima planine Hermon mogu se naći razni hramovi. Naziv planine Hermon je bio povezan sa semitskim pojmom ḥrm, što znači „tabu” ili „osvećen”, i arapskim pojmom „Al-haram”, što znači sveti kavez.[8]

Ep o Gilgamešu

[uredi | uredi izvor]

U epu o Gilgamešu se pominje da se planina Hermon podelila nakon što je Gilgameš ubio Humbabu, čuvara kedrove šume. Jedan prevod ploče V kaže: „Zemlja se podelila ispod nogu dok su se vrteli u krug, planina Hermon i Liban se razdvojiše.”[9]

Ugaritska religija

[uredi | uredi izvor]

Planina ili vrh se pominje kao Safon u ugaritskim tekstovima, mesto gde se nalazi palata Baala u mitu o Ataru.[10][11]

Stari Zavet i apokrifi

[uredi | uredi izvor]

U Ponovljenim zakonima 3:8-9 i Isus Navin 12:1 i 13:11, planina Hermon je prikazana kao severna granica Amorejskog carstva, koje je nakon osvajanja Isusa Navina predat polu-plemenu Manasije istočno od reke Jordan.[12]

Hebrejska Biblija koristi tri imena planine Hermon, navodeći u Ponovljenom zakonu 3:9 da „Sidonjani Hermon nazivaju Sirion, dok ga Amorejci nazivaju Senir”, ali na drugom mestu (Paralipomenon 5:23) razlikuju Senir i Hermon, čime se verovatno koriste imena dva od tri vrha grebena Hermon, dok se u Psalmama 42:6 koristi oblik množine, Hermoni, možda je to i referenca na sva tri vrha.[13][14]

U knjizi Paralipomenon 5:23-24 se pominje planina Hermon kao mesto gde su Efer, Iši, Eliil, Azril, Jeremija, Hodavija i Jahdil bili poglavari svojih porodica.

U Psalmu 42, koji predvodi psalme severnog carstva, psalmopevac se seća Boga iz jordanske i hermonitske zemlje. U pesmi 4:8 Hermon je primer egzotičnog mesta, a u Psalmu 133, jednoj od pesama uspona na planini Hermon.[15] u međuvremenu Knjiga proroka Jezekilja (27:5) hvali njegove kiparise (nazivajući ih alternativnim imenom Senir (Deuteronomija 3:9).

U apokrifnoj knjizi Enohovoj, planina Hermon je mesto gde je Čuvar, klasa palih anđela spustila se na zemlju. Na planini se zaklinju da će uzeti sebi za žene žene kćeri čovečije i pretrpeti uzajamno prokletstvo za svoj greh (Enoh 6).

Prema kontroverznoj studiji profesora Izrael Knol sa Hebrejskog univerziteta u svojoj knjizi „Svevišnji”, planina Hermon je zapravo Sinajska gora u hebrejskoj Bibliji, pri čemu biblijska istorija podseća na drevnu bitku severnih plemena sa Egipćanima negde u dolini reke Jordan ili na Golanskoj visoravni.[16]

Novi Zavet

[uredi | uredi izvor]

R. T. Frans u svojoj knjizi o Jevanđelju po Mateju je istakao da je planina Hermon bila moguće mesto Preobraženja.[17][18] jednostavno pošto je u drugim izvorima ovo mesto opisano kao mesto koje je prepoznala većina naučnika.[19]

Natpis Kasr Antar i Hermon kao „planina zakletve”

[uredi | uredi izvor]

Na vrhu planine Hermon nalazi se sveta zgrada sastavljena od tesanih kamenih blokova. Poznat kao Kasr Antar, najviši hram drevnog sveta koji je dokumentovan 1869. godine. Natpis na krečnjačkoj steli, koji je Varen pronašao u Kasr Antaru, Džordž Nikelsburg je preveo na sledeći način: „prema zapovesti najvećeg (i) Svetog Boga, oni koji se zaklinju (izlaze) odavde”. Nikelsburg je povezao natpis sa zakletvom koju su anđeli dali pod vođstvom Semjaze, koji su zajedno dali zakletvu, svezani prokletstvom, kako bi uzeli ljudske žene u Enohovoj knjizi. Kaže se da je Hermon postao poznat kao „planina zakletve”. Pretpostavljalo se da je ime Boga helenizovana verzija Baala ili Hadada, i Nikelsburg ga je povezao sa toponimom Baal-Hermon (tj. Gospodar Hermona) i božanstvo navedeno u knjizi Enoha kao „veliki svetitelj”.[20]

Rimski hram Deir el Ahajer

[uredi | uredi izvor]

Drugi starogrčki natpis, pronađen u velikom rimskom hramu na severnim obroncima Deir el Ahajera, obeležava godinu postavljanja klupe 242. godine tokom vladavine Beliabosa, takođe nazvan Diototos, sin Abedanosa, vrhovnog sveštenika bogova. Doba Kiborejskih bogova je nepoznato, kao i njihov položaj, koja se definitivno ne poistovećuje sa Deir al Ahaierom, ali je možda bila rimsko svetilište ili ime naselja na tom području.[21]

Kasnorimski period

[uredi | uredi izvor]

Evsevije je priznao religiozno značenje Hermona u svom radu Onomastikon (verovatno napisanom u prvoj četvrtini IV veka), rekavši: do danas je planina pred Baniasom i Libanom poznata kao Hermon, i narodi je poštuju kao svetilište.[22]

Vidi još

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ „Mount Hermon, Lebanon Mountains”. Mountain Forecast. Pristupljeno 11. 2. 2011. 
  2. ^ Mount Hermon
  3. ^ Enciklopedija Leksikografskog Zavoda; Zagreb 1969, 3. HELIO-LAGO. str. 17.
  4. ^ Sacred Mount Hermon and its associated cultural monuments
  5. ^ In Golan Heights, Doubts Plus a Bit of Confidence | New York Times Henry Kamm 1991
  6. ^ Syria accepts U.N. ruling on Shebaa Farms, envoy says|CNN 2000
  7. ^ Planina koja razdvaja život i smrt
  8. ^ Greška kod citiranja: Nevažeća oznaka <ref>; nema teksta za reference pod imenom Myers2010.
  9. ^ Kovacs, Maureen (1989). The Epic of Gilgamesh. Stanford, California: Stanford University Press. str. 43. ISBN 0804715890. 
  10. ^ John C. L. Gibson; Wyatt, Nick; Wilfred G. E. Watson; Lloyd, Jeffery B. (1996). Ugarit, religion and culture: proceedings of the International Colloquium on Ugarit, religion and culture, Edinburgh, July 1994 : essays presented in honour of Professor John C.L. Gibson. Ugarit-Verlag. ISBN 978-3-927120-37-2. Pristupljeno 20. 6. 2011. 
  11. ^ Dietrich, Manfried; Loretz, Oswald (1996). Ugarit-Forschungen, p. 236. Verlag Butzon & Bercker. ISBN 978-3-7887-1588-5. Pristupljeno 20. 6. 2011. 
  12. ^ „Mount Hermon”. Encyclopedia Judaica. Pristupljeno 8. 6. 2020 — preko Jewish Virtual Library. 
  13. ^ Powell, Mark Allan, ur. (2009). Hermon. HarperCollins Bible Dictionary (condensed izd.). HarperCollins with the Society of Biblical Literature. ISBN 0061469076 — preko BibleOdyssey.org. 
  14. ^ Bible: Commentaries: Psalm 42:6 at Bible Hub for "Hermonim" with various interpretations. Accessed 20 July 2022.
  15. ^ Clifford, Richard J. (1. 11. 2003). Abingdon Old Testament Commentaries: Psalms 73-150. Abingdon Press. str. 263—264. ISBN 978-1-4267-6009-9. „“Hermon” is an instance of an exotic locale, as in Song 4:8, where it occurs with several other place names. Mount Hermon was famous for its heavy dew. Though the Mediterranean climate of Palestine had no rainfall from May or June to September, it had dew. Dew was important in the summer and a supplement to rain. Zion was therefore a place of fertility which even in the rainless season has an abundance of dew, like that of mighty Hermon to the north. So plentiful is it that it “runs down [NRSV: “falls on”] the mountains of Zion” (Ps 133:3).” 
  16. ^ Pharaoh’s War with the Israelites: The Untold Story Israel Knohl, Azure Magazine #41, Summer 2010 (Azure Magazine website)
  17. ^ R.T. France, Matthew: An Introduction and Commentary (Tyndale New Testament Commentaries) (IVP Academic, 2008)
  18. ^ Harrington, Daniel (1991). Sacra Pagina: The Gospel of Matthew. Collegeville, Minnesota: The Liturgical Press. str. 253. ISBN 0-8146-5803-2. 
  19. ^ Bromiley, Geoffrey William, ed. International Standard Bible Encyclopedia. "Transfiguration, Mount of." William B. Eerdmans Publishing, 1988.
  20. ^ Nickelsburg, 1 Enoch 1. A Commentary on the Book of 1 Enoch, 1–36; 81–108 (Minneapolis: Fortress, 2001.
  21. ^ Millar, Fergus (1993). The Roman Near East, 31 B.C.-A.D. 337. Harvard University Press. str. 311—. ISBN 978-0-674-77886-3. Pristupljeno 18. 9. 2012. 
  22. ^ E. A. Myers (11. 2. 2010). The Ituraeans and the Roman Near East: Reassessing the Sources. Cambridge University Press. str. 65—. ISBN 978-0-521-51887-1. Pristupljeno 18. 9. 2012. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]

Mediji vezani za članak Hermon na Vikimedijinoj ostavi


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Хермон&oldid=27041819”