Odense
Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. |
Odense dan. Odense | |
---|---|
Administrativni podaci | |
Država | Danska |
Regija | Južna Danska |
Osnovan | 988. |
Stanovništvo | |
Stanovništvo | |
— 2013. | 170.327 |
— gustina | 559,66 st./km2 |
Aglomeracija | 193.327 (2013) |
Geografske karakteristike | |
Koordinate | 55° 23′ 55″ S; 10° 23′ 31″ I / 55.3987° S; 10.391911° I |
Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
Aps. visina | 10-20 m |
Površina | 304,34 km2 |
Ostali podaci | |
Gradonačelnik | Anker Boje |
Veb-sajt | |
www.odense.dk |
Odense (dan. Odense) je treći po veličini grad u Danskoj i najveći grad na ostrvu Fin. Grad je najveći grad pokrajine Južne Danske, gde sa okolnim naseljima čini jednu od opština, Opštinu Odense. Danas Odense ima oko 170 hiljada stanovnika u gradu i oko 190 hiljada u širem gradskom području.
Odense je poznat po svom najpoznatijem žitelju, čuvenom piscu Hansu Kristijanu Andersenu.
Geografija
[uredi | uredi izvor]Odense se nalazi u središnjem delu Danske. Od glavnog grada Kopenhagena, grad je udaljen 165 kilometara zapadno.
Reljef: Odense se nalazi u središtu danskog ostrva Fin. Nadmorska visina središta grada je oko 15 m.
Klima: Klima u Odenseu je umereno kontinentalna sa uticajem Atlantika i Golfske struje.
Vode: Odense je spojen sa Severnim morem, preko kanala, koji grad povezuje sa Odenskim zalivom.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Odense je jedan od najstarijih danskih gradova. Osnovan je 988. Ime potiče od reči Odin Vi, što znači Odinovo svetilište. U Odensu se nalazi grob Knuta IV (zvanog i Sveti Knut), pa je veliki broj hodočasnika dolazio u Odense tokom srednjeg veka. Sveti Knut je svetac zaštitnik Danske. Zavaljujući tome Odense se razvio kao drugi po značaju grad u državi, što je i ostao do savremenog doba.
U 16. veku narodna skupština se više puta sastajala u Odensu.
U Odenseu se nalazio Odinov toranj, drugi toranj po veličini u svetu (iza Ajfelovog tornja). Izgrađen je 1935, a danski nacisti su ga srušili 1944. U obližnjem gradiću Munkebo nalazi se najveće brodogradilište u Danskoj.
I pored petogodišnje okupacije Danske (1940-45.) od strane Trećeg rajha grad i njegovo stanovništvo nisu mnogo stradali.
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Godina |
---|
Stanovništvo |
Danas Odense ima oko 170 hiljada u gradskim granicama i blizu 200 hiljada sa okolnim predgrađima.
Etnički sastav: Stanovništvo Odensea je do pre par decenija bilo bilo gotovo isključivo etnički dansko. Međutim, brojni useljenici iz stranih zemlja izmenili su sastav stanovništva.
Privreda
[uredi | uredi izvor]Privreda Odensea posebno se oslanja na veliko brodogradilište, jedno od najvećih u severnoj Evropi i najveće u Danskoj.
Okruženje Odensea je veoma razvijeno poljoprivredno područje, pa je u gradu i okolini razvijena i prehrambena industrija. Poznata je pivara „Albani“.
Saobraćaj: Most Velikog Belta je otvoren 1997. za železnički i 1998. za drumski saobraćaj i povezao je ostrvo Fin sa Sjelandom čime je omogućena brža veza sa Kopenhagenom.
Znamenitosti grada
[uredi | uredi izvor]- Katedrala Svetoga Knuta je ranije bila povezana sa obližnjim benediktinskim manastirom. Izgrađena je od cigli u gotičkom stilu, između 1081. i 1093. Ponovo je građena u 13. veku. Pod oltarom katedrale leži telo sveca zaštitnika Danske, Knuta Svetoga, koji je planirao da osvoji Englesku. Ubijen je u Odensu tokom pobune 1086.[1]
- Palata Odense, izgradio je kralj Fridrih IV od Danske.
- Muzej Hans Kristijan Andersena, kuća koja se nezvanično smatra za mesto gde je slavni pisac bajki rođen 1805. godine.[2] Malo dalje se nalazi druga kuća, gde se cela porodica preselila dve godine kasnije, i gde je Hans Kristijan Andersen proveo svoje detinjstvo. Ta kuća je takođe pretvorena u mali muzej.[3]
- Finsko selo (dan. Den Fynske Landsby), čini skupina od 25 objekata sagrađenih 1946. godine, koji predstavljaju verne kopije građevina sa celog ostrva Fin, kakve su bile u upotrebi od XVI do XIX veka. Neke od stvarnih građevina i danas postoje.[4]
Partnerski gradovi
[uredi | uredi izvor]Gradovi pobratimi
[uredi | uredi izvor]
|
|
- Katovice
- Kalinjingrad
- Brno
- Funabaši
- Groningen
- Iksan
- Izmir
- Kaunas
- Kijev
- Klaksvik
- Koupavogir
- Norćeping
- Estersund
- Šverin
- Šaosing
- Sent Olbans
- Tampere
- Trondhejm
- Uppernavik
- Džeđang
- Kolambus
- Petah Tikva
- Norrköping Municipality
Poznate ličnosti
[uredi | uredi izvor]- Hans Kristijan Andersen je rođen u Odensu 2. aprila 1805. U gradu se nalazi i njegov muzej.
- kompozitor Karl Nilsen
- kralj Knut IV (1043. - 1086), poznat i kao Sveti Knut
- Karl Fridrik Titgen, industrijalac, bankar i filantrop. Rođen je 19. marta 1829. u Odenseu. Osnovao je prvu privatnu banku kao i firme Tuborg i Danisko.
- Johane Šmid-Nilsen, političarka i vođa partije Crveno-zelena koalicija
- Bendt Bendtsen, političar i član Evropskog parlamenta
- Karolina Voznjacki, teniserka
- Anja Andersen, bivša rukometašica i trener
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Gradska kuća Odensea
-
Palata Odense
-
Katedrala Svetoga Knuta
-
Rodna kuća Hansa Kristijana Andersena
-
Gradska pešačka ulica
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „Katedrala Svetoga Knuta”. Arhivirano iz originala 03. 01. 2014. g. Pristupljeno 13. 12. 2013.
- ^ „Muzej Hans Kristijan Andersena”. Arhivirano iz originala 18. 12. 2013. g. Pristupljeno 13. 12. 2013.
- ^ „Kuća u kojoj je Hans Kristijan Andersen proveo detinjstvo”. Arhivirano iz originala 18. 12. 2013. g. Pristupljeno 13. 12. 2013.
- ^ „Finsko selo”. Arhivirano iz originala 18. 12. 2013. g. Pristupljeno 13. 12. 2013.