Odiseja

Odiseja (greqisht të lashtë: Ὀδύσσεια, Odýsseia) është një nga dy poemat epike greke të lashtë të atribuara Homerit. Është pjesërisht një vazhdim i Iliadës, vepra tjetër që i atribuohet Homerit. Odiseja është thelbësore për kanunin modern perëndimor; është vepra e dytë më e vjetër e letërsisë perëndimore, ndërsa Iliada është më e vjetra. Dijetarët besojnë se Odiseja ishte e përbërë afër fundit të shekullit VIII p.e.s., diku në Jonia, rajoni bregdetar grek i Anadollit.^[1] Eshte shume e lashte nuk ka informacione 100% te sakta

Poema përqendrohet kryesisht te heroi ake Odiseu (i njohur si Uliksi në mitet romake), mbreti i Itakës, dhe udhëtimi i tij në shtëpi pas rënies së Trojës.^[2] Udhëtimi i Odiseut për të arritur në Itakë pas luftës dhjetëvjeçare të Trojës zgjat dhjetë vjet.

Në mungesë të tij, u supozua se Odiseu ka vdekur, dhe gruaja e tij Penelope dhe djali Telemaku duhet të merren me një grup shoqërues të pashtruar, Mnesteres (Greqisht: Μνηστῆρες) ose Proçi, të cilët garojnë për martesën e Penelopes.

Odiseja vazhdon të lexohet në greqishten homerike dhe të përkthehet në gjuhët moderne në mbarë botën. Shumë studiues besojnë se poema origjinale ishte e përbërë në një traditë gojore nga një aoidos (poet/këngëtar epik), ndoshta një rapsodë (interpretues profesionist) dhe kishte më shumë gjasa për qëllim që të dëgjohesh se të lexohesh.^[1]

Detajet e performancës të lashta gojore dhe kthimi i tregimit në një vepër të shkruar, frymëzojnë debat të vazhdueshëm ndërmjet studiuesve. Odiseja u shkrua në një dialekt poetik grek – një përbërje letrare e greqishtes eolike, jonike dhe dialekteve të tjera të greqishtes së lashtë – dhe përmban 12.110 rreshta.^[3]^[4]

Referime

^ ^a ^b D.C.H. Rieu's introduction to The Odyssey (Penguin, 2003), p. xi.
^ The dog Argos dies autik' idont' Odusea eeikosto eniauto, Odyssey 17.327; cf. dhe 2.174-6, 23.102, 23.170.
^ Homer (1996). The Odyssey. Përkthyer nga Robert Fagles. Introduction by Bernard Knox. United States of America: Penguin Books. fq. 13. ISBN 978-0-14-026886-7. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Fox, Robin Lane (2006). The Classical World: An Epic History from Homer to Hadrian. United States of America: Basic Books. fq. 19. ISBN 978-0-465-02496-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[The_Odyssey_2003-1] D.C.H. Rieu's introduction to The Odyssey (Penguin, 2003), p. xi.

[2] The dog Argos dies autik' idont' Odusea eeikosto eniauto, Odyssey 17.327; cf. dhe 2.174-6, 23.102, 23.170.

[3] Homer (1996). The Odyssey. Përkthyer nga Robert Fagles. Introduction by Bernard Knox. United States of America: Penguin Books. fq. 13. ISBN 978-0-14-026886-7. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[4] Fox, Robin Lane (2006). The Classical World: An Epic History from Homer to Hadrian. United States of America: Basic Books. fq. 19. ISBN 978-0-465-02496-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]