Jump to content

Loki

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Imazh i një dorëshkrimi Islandez nga shekulli i 18-të që tregon Lokin me shpikjen e tij, rrjetën e peshkimit.

Loki është një perëndimitologjinë e nordike. Loki është djali i Fárbauti dhe Laufey, dhe vëllai i Helblindi dhe Býleistr. Loki është i martuar me perëndeshën Sigyn dhe kanë dy djem, Narfi dhe / ose Nari dhe Váli. Nga jötunn Angrboða, Loki është babai i Helës, ujku Fenrir dhe gjarpri botëror Jörmungandr. Në formën e një pele, Loki u mbars nga hamshori Svaðilfari dhe lindi kalin me tetë këmbë Sleipnir.

Ashtu si perënditë e tjera, Loki është një ndërrues i formës dhe në burime të veçanta shfaqet në formën e një salmoni, një pelë, një mizë dhe ndoshta një gruaje të moshuar me emrin Þökk (nordishtja e vjetër 'faleminderit'). Marrëdhëniet pozitive të Lokit me perënditë përfundojnë me rolin e tij në inxhinierinë e vdekjes së perëndisë Baldr. Përfundimisht, djali i lindur posaçërisht i Odinit, Váli, lidh Lokin me të brendshmet e një prej djemve të tij. Në Edda prozaike, ky djalë, Nari ose Narfi, vritet nga një tjetër djalë i Lokit, i cili quhet edhe Váli.

Ndërsa ndonjëherë është miqësor me perënditë, Loki inxhinieron vdekjen e perëndisë së dashur Baldr dhe për këtë perënditë përfundimisht e lidhin atë me të brendshmet e disa prej fëmijëve të tij, ku ai përpëlitet nga dhimbja. Perëndesha Skaði është përgjegjëse për vendosjen e një gjarpri sipër tij ndërsa ai është i lidhur. Gjarpri i pikon nga sipër helm që Sigyn e mbledh në një tas; megjithatë, ajo duhet të zbrazë tasin kur të jetë plot dhe helmi që pikon ndërkohë bën që Loki të përpëlitet nga dhimbja, duke shkaktuar kështu tërmete.

Loki është parathënë që përfundimisht të shkëputet nga lidhjet e tij dhe, midis forcave të jötnar, të shkojë në betejë me perënditë, kohë gjatë së cilës fëmijët e tij luajnë një rol kyç në shkatërrimin e të gjithë njerëzve përveç dy njerëzve mbi ngjarjet e Ragnarök. Loki ka një armiqësi të veçantë me perëndinë Heimdallr. Të dy në fakt janë profetizuar për të vrarë njëri-tjetrin gjatë Ragnarök.

Loki është dëshmuar në Edda poetike, e përpiluar në shekullin e 13-të nga burime të mëparshme tradicionale: Edda prozaike dhe Heimskringla, e shkruar në shekullin e 13-të nga Snorri Sturluson; Poezitë e Runës Norvegjeze, në poezinë e skalds dhe në folklorin skandinav. Loki mund të përshkruhet në Snaptun Stone, Kirkby Stephen Stone dhe Gosforth Cross. Studiuesit kanë debatuar për origjinën dhe rolin e Lokit në mitologjinë nordike, të cilën disa e kanë përshkruar si atë të një perëndie mashtrues. Loki është përshkruar ose referuar në një larmi mediash në kulturën moderne popullore.